Μνήμη εκτελεσμένων πατριωτών σήμερα στις 12 μ. στο ΚΕΤχ

Αναφορά ταξίαρχου Ιω. Σπανάκη (τρίτος από αριστερά) κατά την αποστράτευσή του: Το ΓΕΣ συμφωνεί με την ανέγερση του Μνημείου. Η ΕΣΔΙΑ περιμένει την υλοποίηση. Δεξιά ο νέος ταξίαρχος του ΚΕΤχ Θόδ. Μπερέτης.

Επίκαιρο το θέμα της ανύψωσης Μνημείου στην μνήμη των αγωνιστών

 

 Αύριο Δευτέρα, 5-12-11, στις 12 το μεσημέρι στο ΚΕΤχ, ο δήμος Πατρέων σε συνεργασία με τα «Πέτρινα Χρόνια» τελούν μνημόσυνο στην μνήμη αυτών που εκτελέστηκαν στο κτήμα Μουρτζούχου κατά την κατοχή από τους ναζί. Με την ευκαιρία παρουσιάζω το ιστορικό που αναφέρεται στο μπλόκο των Προσφυγικών Πάτρας και τις εκτελέσεις 84 αγωνιστών στις 4-12-1943 στο κτήμα Μουρτζούχου που συνορεύει με το ΚΕΤχ. Για την ανύψωση Μνημείου στην περιοχή η ΕΣΔΙΑ Αχαΐας βρίσκεται σε επαφή με το Υπ. Εθν. Άμυνας και αναμένει την ευαισθησία του. Επίσης δεδηλωμένη είναι η συμπαράσταση της ΙΜ. Πατρών και του Δήμου Πατρέων, ενώ το Υπουργείο δεν πρόκειται να επιβαρυνθεί οικονομικά για το Μνημείο. Αναμένεται η εκδήλωση ευαισθησίας.

4 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1943, ΜΙΑ ΘΛΙΒΕΡΗ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΤΡΑ

Αναμφίβολα η πιο μαζική εκτέλεση είναι αυτή της 4-12-1943 των ομήρων του μπλόκου των Προσφυγικών και της ευρύτερης περιοχής, με τους 84 αγωνιστές στην πλειοψηφία τους ΕΠΟΝίτες, εκ των οποίων οι 63 ήσαν από τα Προσφυγικά. Αυτή η φρικαλεότητα έγινε με την ψευδή αιτιολογία ότι στην Εγλυκάδα Πατρών είχε πάει για κυνήγι ένας 19χρονος ανιψιός του Μποκ, Γερμανού στρατιωτικού συμβούλου Πελοποννήσου([1]), κι εκεί κάποιοι Έλληνες τον σκότωσαν για να του πάρουν το κυνηγετικό τουφέκι. Σε αντίποινα ο θείος Μποκ διέταξε να συλληφθούν κυρίως νέοι, της ίδιας περίπου ηλικίας και να εκτελεστούν στην πρώτη ευκαιρία. Έτσι ήσαν άτυχοι όσοι πιάστηκαν από τους Γερμανούς στις 27-10-43, κατά το μπλόκο που επακολούθησε στην ευρύτερη περιοχή Προσφυγικών, Αγ. Τριάδος κλπ. με την συμμετοχή των τσολιάδων-συνεργατών του κατακτητή και τις διαταγές του συνταγματάρχη πεζικού Νικ. Κουρκουλάκου.  Συνελήφθησαν άνω των 200 ατόμων, μεταξύ των οποίων και Ιταλοί αντιφασίστες που τους έκρυβαν οι κάτοικοι, καθώς με την συνθηκολόγηση της Ιταλίας, στις 8 Σεπτέμβρη 1943, αυτοί αρνήθηκαν να ενταχθούν στον γερμανικό στρατό. Οι συγγενείς των μελλοθανάτων πληροφορήθηκαν τις εκτελέσεις που θα ακολουθούσαν και έσπευσαν στην διασταύρωση Μαραγκοπούλου και Εγλυκάδος, απέναντι από την κυρία είσοδο του στρατοπέδου 12^ου Συντάγματος, που τότε ήταν επί της οδού Εγλυκάδος, όπου και το καφενείο των αδελφών Σπύρου και Θανάση Τζεφριού, χαρακτηρισμένο από την δικτατορία Μεταξά ως τόπος συνάντησης κομμουνιστών. Εκεί οι Γερμανοί στρατιώτες τους απώθησαν, ώστε να μην παραστούν στην εκτέλεση που θα γινόταν στο πίσω μέρος των Στρατώνων, στο κτήμα  Γιάννη Μουρτζούχου και ακολουθήσει ξεσηκωμός τους. Δυστυχώς ακόμη σήμερα, από τους 84 εκτελεσμένους, τα ονόματα μόνον 56 έχουν γίνει γνωστά.

---

([1]) Αυτό δεν ισχύει γιατί ο ανιψιός του Μποκ ζούσε ακόμη την 27-2-44, όταν οι Γερμανοί τον αντάλλαξαν ως αιχμάλωτο πολέμου, αυτήν την ημέρα, με Έλληνες πατριώτες που κρατούσαν ομήρους. Το Μπλόκο των Προσφυγικών και της ευρύτερης περιοχής, στις γύρω συνοικίες, ήταν ενταγμένο στην τρομοκρατική στρατηγική των Γερμανών και των δουλικών σε αυτούς τσολιάδων της Πάτρας, που έβλεπαν την Αντίσταση να φουντώνει καθημερινά στην  πάνω πόλη.Πίστευαν δε από τον Αύγουστο του 1943, ότι μετά την απόβαση στη Σικελία, που έγινε στις 20 Ιουλίου 1943, επίκειται μεγάλη απόβαση συμμαχικών δυνάμεων στα παράλια του νομού Ηλείας, όπως εντέχνως διέδιδαν οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες. Γιαυτό και το στρατηγείο τους, από τις 29 Οκτώβρη 1943, με διαταγή των Χίτλερ και Κάιτελ ορίστηκε υπεύθυνος ο Καρλ Φον Λε Σουΐρ για την εκτέλεση του σχεδίου Καλάβρυτα, που προέβλεπε την καταστροφή τους, όπως και των γύρω χωριών –κάτι που εφάρμοσε εννέα ημέρες μετά- για να εξουδετερώσει βάσεις της αντίστασης, που υποτίθεται ότι θα χρησίμευαν στους συμμάχους, κατά την απόβαση. Τέσσερις Δεκεμβρίου έγιναν οι εκτελέσεις του μπλόκου των Προσφυγικών. Δεκατρείς του ίδιου μήνα έγινε το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, από την 117 Μεραρχία του αντιστράτηγου Λε Σουΐρ. Η καθυστέρηση στην υλοποίηση του σχεδίου «Unternehmen Kalawrita»  οφείλονταν στην έλλειψη επαρκών δυνάμεων. (Περ. Ροδάκη, Καλάβρυτα, σ. 256).