Στο κτίριο της οδού Αγίου Ανδρέα 5 διασώθηκαν μνήμες και ιστορία από το ΕΛΙΑ

Μάνος Χαρίτος, ο φιλίστορας, φιλοπρόοδος εμπνευστής του Ελληνικού Λογοτεχνικού Ιστορικού Αρχείου.

Χάρις στη φροντίδα του Αγυπτιώτη φιλίστορα Μάνου Χαρίτου, που έφυγε σήμερα το πρωί – Αύριο η κηδεία του

 Εφερε στο κέντρο της Αθήνας, και στέγασε στο κτίριο της οδού Αγίου Ανδρέα 5, στην Πλάκα, τη φινέτσα, τη μόρφωση, την φιλοπρόοδη διάθεση του αιγυπτιώτη ελληνισμού. Ο Μάνος Χαριτάτος μέχρι πριν από λίγους μήνες ήταν κάθε μέρα εκεί, στο γραφείο του στο κτίριο του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου, του ΕΛΙΑ, στο κτίριο που κατόρθωσε να χωρέσει σημαντικά και σπάνια κομμάτια της κοινωνικής, βιομηχανικής, αστικής και λογοτεχνικής ιστορίας αυτού του τόπου. Το πρωί σήμερα Παρασκευής 28ης Δεκεμβρίου 2012, δεν τα κατάφερε. Νικήθηκε από τον καρκίνο και έσβησε στην Αθήνα σε ηλικία 68 χρόνων.

Βιογραφικό του Μάνου Χαρίτου

Ηρθε στην Ελλάδα από την Αίγυπτο στις αρχές της δεκαετίας του ’50, φοίτησε στο Κολέγιο Αθηνών και στο Οικονομικό Τμήμα της Νομικής Σχολής. Κι εκεί, γύρω στο 1965, μαζί με τον παντοτινό του φίλο, Δημήτρη Πόρτολο, ιδρυσαν ένα πολιτιστικό σωματείο, το ΕΛΙΑ, που έμελλε να αποτελέσει το αποκούμπι και τη διέξοδο δεκάδων ερευνητών και μελετητών της σύγχρονης ιστορίας και της λογοτεχνίας και την ασφάλεια δεκάδων λογοτεχνών ή των κληρονόμων που ήξεραν ότι το λογοτεχνικό αρχείο που εμπιστεύονταν στο ΕΛΙΑ όχι μόνο δεν θα χαθεί σε κάποιες κλειστές κούτες και αποθήκες, αλλά θα αναδειχθεί, θα αποτελέσει υλικό για δεκάδες μεταγενέστερες μελέτες και εκδόσεις. 

«Πρωταρχική σημασία δίνει το ΕΛΙΑ στη συγκέντρωση του περιοδικού Τύπου που περιλαμβάνει εφημερίδες, περιοδικά και ημερολόγια. Η προτεραιότητα στο ενδιαφέρον αυτό, δεν είναι αδικαιολόγητη, αφού το μεγαλύτερο ποσοστό των ερευνητών που επισκέπτονται τη βιβλιοθήκη του, ζητούν ακριβώς αυτό το υλικό. Για τον ίδιο λόγο, στα προγράμματά μας είναι τόσο η επανέκδοση δυσεύρετων σειρών περιοδικών, όσο και η μικροφωτογράφησή τους», έγραφε ο Μάνος Χαριτάτος στο αφιέρωμα για το ΕΛΙΑ που είχαν κάνει οι «Επτά Ημέρες» της «Κ». 

Στην πορεία δεν έμεινε μόνο στη συγκέντρωση του περιοδικού και ημερήσιου Τύπου. Συγκέντρωνε τα πάντα που συνδέονταν με την καθημερινότητα, με την κοινωνική ιστορία, με τη βιομηχανική εξέλιξη, με την ιστορία της λογοτεχνίας και των λογοτεχνών. Είχε πολλούς τρόπους να βρίσκει τους σπάνιους θησαυρούς το Μάνος Χαριτάτος. Και δεν είχε κρύψει ποτέ, ότι πολλά από τα αποκτήματά του τα είχε διασώσει την τελευταία στιγμή από τα σκουπίδια όπου τα εναπόθεταν οι απαίδευτοι κληρονόμοι. Τον Οκτώβριο του 2009, το έργο της ζωής του Μάνου Χαριτάτου πέρασε τη φιλόξενη και ασφαλή αγκαλιά του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης, χωρίς ν' αλλάξει τίποτα από την ήδη διαμορφωμένη και αγαπητή φυσιογνωμία του ΕΛΙΑ.

Ο Μάνος Χαριτάτος έμπαινε πρωί και έφευγε βράδυ από το γραφείο του στην οδό Αγίου Ανδρέα 5. Ενα γραφείο που δεν είχε πόρτα, ήταν για όλους και όλες τις ώρες ανοικτό, πολλές φορές οι επισκέπτες συζητούσαν όχι τα δικά τους θέματα αλλά του προηγούμενου ή του επόμενου επισκέπτη και σε κάθε ελεύθερη επιφάνεια αυτού του μικρού χώρου ήταν αραδιασμένα μερικά από τα αντικείμενα που συνέλεγε και φύλασσε το ΕΛΙΑ. Παιδικά παιχνίδια, αφίσες, κάρτες -πολλές κάρτες- εκδόσεις που σιγά σιγά έκανε αξιοποιώντας και γνωστοποιώντας τις πλούσιες συλλογές του, φωτογραφίες, όλα εκείνα που θύμιζαν στον καθένα (και κυρίως στους κάπως μεγαλύτερους) πολλές στιγμές από τα παιδικά τους χρόνια.

Ναι, τελικά ο Μάνος Χαριτάτος διαφύλαξε με πείσμα την παιδικότητά του, την οποία όμως συνόδευσε με τη μεθοδικότητα της ωριμότητας, με το πάθος του οραματιστή, με το ανοιχτό μυαλό του πραγματικά προοδευτικού ανθρώπου. Αύριο Σάββατο, 29-12-12, στις 11 το πρωί, στο Α Νεκροταφείο, θα αποχαιρετίσουμε τον άνθρωπο που διαφύλαξε και διέσωσε τις παιδικές μας μνήμες, και τα αντικείμενα μιας διαδρομής που διαμόρφωσε πολλές γενιές αυτού του τόπου.

(Πηγή: Της ΟΛΓΑΣ ΣΕΛΛΑ από www.kathimerini.gr)