Εορτάστηκε η μνήμη των «δέκα» εκτελεσμένων στα Σελλά Πατρών

 

Ερασιτεχνική λήψη από το gzmosxos.blogspot.com

68 χρόνια από το έγκλημα των ναζί οι μνήμες ζωντάνεψαν στην εκκλησία του Άη Νικόλα – Παρών από τον Ανώτατο Διοικητή Φρουράς Πατρών ταξίαρχο Θεόδ. Μπερέτη

Ο ταξίαρχος Θεόδ. Μπερέτης τη στιγμή της κατάθεσης

Με την συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Ενόπλων Δυνάμεων,  της Αστ. Δ/σης Αχαΐας, του ΠΣΑΕΕΑ, της ΕΣΔΙΑ ν. Αχαΐας και των κατοίκων Σελλά Πατρών εορτάσθηκε χθες Κυριακή στο ομώνυμο χωριό, η μνήμη των δέκα πατριωτών που έπεσαν από τα βόλια των ναζί πριν 68 χρόνια, τα χαράματα της πρωτοχρονιά του 1944, μετά από μπλόκο που τους έστησαν, ειδοποιημένοι από ντόπιο συνεργάτη των.

Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ υπό την διοίκηση του καπετάν Κεραυνού (Ανδρέας Αϊβαλιώτης) στάθηκαν για διανυκτέρευση στο χωριό χωρίς να λάβουν προφυλάξεις και δέκα εκτελέστηκαν ένας-ένας, μετά από καρτέρι των ναζί μόλις έβγαιναν από τα σπίτια που έπαιζαν «31» τηρώντας το έθιμο. Οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό και πήραν τους άνδρες ομήρους στην Πάτρα, στο στρατόπεδο Λυμπερόπουλου, απ’ όπου τους απελευθέρωσαν μετά.

Τα θύματα είναι ο πρόεδρος του χωριού Γιώργος Γιάχος, οι κάτοικοι Γιάννης Κωστόπουλος, Νίκος Χριστοδουλόπουλος και οι αντάρτες Θεόφ. Γκοτσόπουλος, Σωτ. Σωτηρίου, Βαγγ. Πανόπουλος, Ηλ. Γκολφινόπουλος, Σπ. Μαλεβής, Βασ. Ροδόπουλος, Κωνστ. Μπαστούκας.   

Και ο Κ. Χριστόπουλος εκεί.

Επιμνημόσυνο δέηση στην μνήμη των «Δέκα» τέλεσε αρχιμανδρίτης της Ι.Μ. Πατρών, ενώ επίκαιρη ομιλία διαβάστηκε εντός του Ι.Ν. Αγ. Νικολάου Σελλών από τον επίτροπο και κάτοικο του χωριού Φώτιο Παπαγεωργόπουλο, παρόντος του προέδρου Χρ. Ζησιμόπουλου. 

Την στρατιωτική ηγεσία εκπροσώπησε ο Ανώτερος διοικητής Φρουράς Πατρών ταξίαρχος Θεόδ. Μπερέτης, τον Δήμο Πατρέων ο Κ. Μπουρδούλης, την Περιφέρεια ο αντιπεριφερειάρχης Γρ. Αλεξόπουλος.

Κατάθεση στεφάνων έγινε στο ηρώο των Σελλών, όπου αναγράφονται τα ονόματα των τριών κατοίκων που εκτελέστηκαν από τους ναζί, αλλά ακόμη δεν έχουν αναγραφεί αυτά των επτά ανταρτών του ΕΛΑΣ που εκτελέστηκαν μαζί τους.

Μία μεταλλική πλάκα με χαραγμένα τα ονόματα των μαχητών του ΕΛΑΣ τοποθετήθηκε στη βάση του ηρώου για την ώρα του μνημοσύνου, κάτι που προκάλεσε σχόλια και ώθησε τον βοηθό δημάρχου κ. Μπουρδούλη να παραπέμψει το θέμα στον πρόεδρο Χρ. Ζησιμόπουλο.

Λίγο πριν την επιμνημόσυνη δέηση για τους δέκα πατριώτες.

 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΤΥΧΗ των χωρικών των Σελλών, μετά την απόλυση των γυναικόπεδων που είχαν κρατήσει οι Γερμανοί στο σχολείο και τα οποία απέλυσαν, ενώ τους άνδρες τους έκλεισαν στο στρατόπεδο Λυμπερόπουλου στην Πάτρα, στο υπό έκδοση βιβλίο του Γιώργου Μόσχου «Η Πάτρα στην Κατοχή και στην Αντίσταση» του πατραϊκού εκδοτικού οίκου «Γιάννης Πικραμένος εκδότης», αναφέρονται τα παρακάτω: 

«Πολλοί λίγοι ήσαν αυτοί που απελευθερώθηκαν από την φυλακή αυτή, όπως για παράδειγμα οι σαράντα πέντε χωρικοί, εκ των οποίων σαράντα τρεις από το χωριό Σελλά Αχαΐας, ένας από την Πιτίτσα και ένας αντιστασιακός, που την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1944, όταν αντάρτες του ΕΛΑΣ υπό τον καπετάν Κεραυνό (Ανδρ. Αϊβαλιώτης, από το Γηροκομειό Πατρών) στάθμευσαν στο χωριό, προδόθηκαν με συνέπεια να δεχθούν επίθεση Γερμανών που είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν επτά αντάρτες, να διαφύγουν οι υπόλοιποι, αλλά παράλληλα να δολοφονηθούν από τους ναζί τρεις άμαχοι του χωριού και να μεταφέρουν για κράτηση στου Λυμπερόπουλου τους άνδρες. Σαράντα πέντε χωρικούς που προανέφερα, με την κατηγορία της υπόθαλψης… συμμοριτών! Οι Γερμανοί ονόμαζαν συμμορίτες τους αντιστασιακούς. Αλλά και οι συνεργάτες τους τσολιάδες, πάλι έτσι τους ονομάτιζαν. Και αυτός ο ονοματισμός ακολούθησε τους αντάρτες του ΕΛΑΣ, ακόμη και όταν κυνηγημένοι από τις μεταβαρκιζιανές κυβερνήσεις βγήκαν για αυτοάμυνα στα βουνά, από το 1945 και πέρα.

Για να θυμίζει τη θυσία των "10" φτάνει;

Αφέθησαν λοιπόν ελεύθεροι αυτοί οι κρατούμενοι των Σελλών, μετά από δέκα ημέρες κράτησής τους, χωρίς να αντιληφθούν οι Γερμανοί, ότι μεταξύ αυτών υπήρξε και αντιστασιακός. Και τούτο γιατί σε αυτή την περίπτωση σημαντικό ρόλο έπαιξε ο έμπορος από τα Σελλά ονομαζόμενος Γιάννης Ανδριόπουλος, που είχε στενές σχέσεις με τον τότε διευθυντή του υδροηλεκτρικού εργοστασίου ’’Γλαύκου’’ Τάκη Φραγκόπουλο.

Ο Τάκης Φραγκόπουλος  ήταν όργανο των κατακτητών, ως πρώην Υποδιοικητής της  ΕΟΝ, της νεολαίας  του Μεταξά. Μάλιστα οι Γερμανοί πρώτα σε αυτόν απευθύνθηκαν μόλις κατέλαβαν την Πάτρα, για να λάβουν πληροφορίες για τους κομμουνιστές της πόλης. Είχε ιδιαίτερες σχέσεις με τα Ες Ες και υποδείκνυε αντιφασίστες πολίτες της Πάτρας για να τους συλλάβουν. Ο γιος του υπήρξε ανακριτής-βασανιστής και η κόρη του ταγματάρχης γερμανικού γυναικείου εθελοντικού σώματος. Αυτά κατατέθηκαν στη δίκη Φραγκόπουλου που έγινε μετά την απελευθέρωση στο δικαστήριο δωσιλόγων της Πάτρας. (Σημερινή, φύλλο 20-4-45, Ο υπεργκέμπελς των Πατρών, που δικάζεται σήμερα ερήμην).

Αλλά και διότι τριμελής αντιπροσωπεία  των κρατουμένων παρουσιάστηκε στη διοίκηση των Γερμανών, στην οδό Γεροκωστοπούλου της Πάτρας, πάνω από την  πλατεία Γεωργίου και δήλωσε στον διοικητή Δέλφιγκερ, ότι  «στις 13 Αυγούστου του 43 κάναμε μάχη με αυτούς (σ.σ.: τους αντάρτες) και το αναφέραμε στην Φινάτζα του Ψαθόπυργου». (Κωνστ. Κωστόπουλου, Μνήμες Κατοχής, αυτοέκδοση, σ. 16).