«Σπάσαμε τα λουκέτα, μπήκαμε στο θέατρο, και αρχίσαμε ένα… παραμύθι που κατέληξε στη διάσωσή του»

Το προσέχουν ως κόρη οφθαλμού οι Συριανοί, το θέατρό τους.

Ο ηθοποιός Γιάννης Δεσύπρης μιλά για το θέατρο Απόλλων της Σύρου και προτρέπει για το ομώνυμο της Πάτρας

Η  παρουσία του Γιάννη Δεσύπρη στο θέατρο «Απόλλων» της Πάτρας, την Τρίτη 5 Μαΐου 2013, όπου παίχτηκε η τελευταία παράσταση για φέτος με τίτλο «Ερνέστος Τσίλλερ: Ο Αρχιτέκτων», ήταν ιδιαίτερα σημαντική, καθώς πρόκειται για ενεργό μέλος των πολιτών  της Σύρου που πρωτοστάτησαν πριν από 35 χρόνια για την διάσωση του ομώνυμου θεάτρου «Απόλλων» στο νησί, έργο επίσης του Ερνέστου Τσίλλερ, το οποίο κινδύνευσε να καταστραφεί και σήμερα αποτελεί ένα "πολιτιστικό στολίδι" και ένα σημείο αναφοράς τόσο για την Σύρο όσο και για την Ελλάδα γενικότερα.

 Ο Γιάννης Δεσύπρης, μιλώντας στη Newsplus, αφηγήθηκε ένα «παραμύθι» – όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει– για το πώς διασώθηκε το θέατρο «Απόλλων» και πως έφτασαν οι Συριανοί στην ολοκληρωτική ανακατασκευή του, μέσα από την αγάπη, το μεράκι και την αγωνιώδη προσπάθεια απλών πολιτών και εθελοντικών ομάδων της τοπικής κοινωνίας.

Έχει ιδιαίτερη σημασία καθότι ένα έργο ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σημασίας αντιμετωπίστηκε αρχικά από την αδιαφορία της πολιτείας, κινδυνεύοντας με κατάρρευση και στην συνέχεια με την επέλαση μπουλντόζων στο εσωτερικό του και την βεβήλωσή του με όγκους τσιμέντου για να καταλήξει εντέλει μετά από επίπονες προσπάθειες ενεργών πολιτών επί 35 χρόνια και το έτος 2000 να καταστεί διασωθέν με την αναγκαία αναστήλωσή του.  

Το παρακάτω ιστορικό άντλησα από το  πατραϊκό πόρταλ Newsplus.gr, το οποίο ανέλαβε τη βιντεοσκόπηση της παράστασης «Ερνέστος Τσίλλερ: Ο Αρχιτέκτων».

«Εσείς με σύνθημα "Σώστε το θέατρο Απόλλων" μπορείτε να ακολουθήσετε το παράδειγμά μας για να διασώσετε αυτό τον πολιτιστικό θησαυρό που έχετε στη πόλη σας» επεσήμανε o κ. Δεσύπρης, εξιστορώντας μας την ιστορία του δικού τους αγώνα για την πλήρη αναστήλωση του θεάτρου. Ενός θεάτρου που μπορεί να είχε υποστεί την φυσική φθορά με την πάροδο των εκατό περίπου χρόνων, από το 1864 που κατασκευάστηκε έως τις αρχές της δεκαετίας του ’50, οπότε και "κακοποιήθηκε", μετατρεπόμενο σε κινηματογράφο. Στο διάστημα που ακολούθησε υπέστη επίσης πολύ σημαντικές καταστροφές.

 Λίγα χρόνια αργότερα αποφασίστηκε η ανακαίνισή του, ωστόσο η επισκευή που ξεκίνησε το 1968 αποτέλεσε ουσιαστικά την ολοκληρωτική καταστροφή του. «Μπήκαν μέσα μπουλντόζες και ξήλωσαν τα πάντα. Τα ξύλινα θεωρεία αντικαταστάθηκαν με μπαλκόνια από μπετόν. Πλην του εξωτερικού κελύφους δεν άφησαν τίποτα! Το θέατρο μετατράπηκε σε ένα ερείπιο και έτσι έμεινε για 5-6 χρόνια» θυμάται ο κ. Δεσύπρης, ανατριχιάζοντας και μόνο στην σκέψη για το πώς είχε καταντήσει το θέατρο της Σύρου.

Ο ακτιβισμός των Συριανών

Ο Γ. Δεσύπρης αφηγείται.

Και από εκεί ξεκινά … το "παραμύθι", γιατί όπως ο ίδιος επισημαίνει οι προσπάθειες που ακολούθησαν ήταν μνημειώδεις: Το 1977 ιδρύονται ο «Θεατρικός Εκπολιτιστικός Όμιλος Σύρου ο Απόλλων» και στην συνέχεια ο «Καλλιτεχνικός Όμιλος Σουρής», που έδιναν παραστάσεις στο "τσιμεντένιο" θέατρο.

«Σπάσαμε τα λουκέτα, μπήκαμε στο θέατρο, καθαρίσανε το κτίριο από τα μπάζα, ασπρίσαμε τα μπετά, βάλαμε νάιλον στα παράθυρα και την οροφή, "κλέψαμε" ρεύμα από μια διπλανή οικοδομή και βάλαμε φώτα. Επί 20 χρόνια παίζαμε μέσα σε αυτό το γιαπί, έχοντας αναρτήσει έξω από το εγκαταλελειμμένο θέατρο ένα πανό που ρωτούσε: "Γιατί με εγκαταλείψατε;"» συνεχίζει να μας εξιστορεί.

Στόχος των ανθρώπων εκείνων ήταν να κινήσουν το ενδιαφέρον του κοινού. «Πρώτον θέλαμε αυτός ο χώρος να επιζήσει με σκοπό να αποκατασταθεί και βέβαια ο κόσμος της Σύρου να εμπεδώσει ότι το έργο αυτό πρέπει να γίνει» εξηγεί στη Newsplus o Γιάννης Δεσύπρης. Μάζευαν χρήματα από τα έσοδα των θεατρικών παραστάσεων, από εράνους και διάφορες εκδηλώσεις που διοργάνωναν οι δύο θεατρικοί σύλλογοι. Μπορεί τα χρήματα που συγκέντρωναν να ήταν λίγα, ωστόσο ήταν η "σπίθα" που χρειαζόταν για τη διάσωση του θεάτρου. «Και η σπίθα έγινε σιγά - σιγά φωτιά!» τονίζει ο κ. Δεσύπρης.

 Την δεκαετία του ‘90 με χρηματοδότηση της πολιτείας ξεκινά η πρώτη φάση της ανακαίνισης και στην συνέχεια με χρήματα που εξασφαλίστηκαν μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων το θέατρο ανακατασκευάζεται για να γίνουν τα επίσημα εγκαίνιά του το 2000.

 Αξίζει να σημειωθεί ότι το θέατρο «Απόλλων» σήμερα στην Σύρο αποτελεί και έναν πολιτιστικό πόλο έλξης για τους επισκέπτες του νησιού. Υπάρχει είσοδος (2 ευρώ) για να επισκεφθείς το χώρο, ενώ στο φουαγιέ του θεάτρου λειτουργεί «Χώρος Αναμνήσεων του Θεάτρου Απόλλων» με διάφορα εκθέματα, όπως αφίσες, κοστούμια διαφόρων παραστάσεων κ.α.

 «Έχουν περάσει 13 χρόνια και διατηρείται σαν κόσμημα για την Σύρο» μας εξηγεί και προσθέτει: «Οι Συριανοί το προσέχουν σαν ένα κομμάτι της ψυχής τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα τα βελούδα των καθισμάτων τα οποία είναι λες και μπήκαν χθες. Αυτή η εικόνα αποτελεί κάτι πολύ εξιδανικευμένο για την Ελλάδα, αλλά αποτελεί την προσπάθεια που έκανε η τοπική κοινωνία για την διάσωση του θεάτρου "Απόλλων"».

 «Και σήμερα, γυρίζω 35 χρόνια πίσω… Βρίσκομαι εδώ στην Πάτρα και ξαναζώ την ίδια ιστορία. Ξαναβρίσκομαι σ’ ένα θέατρο «Απόλλων», με παρόμοια ιστορία με αυτή του θεάτρου της Σύρου. Σ’ ένα θέατρο που βρίσκεται στα πρόθυρα μιας πολύ σοβαρής καταστροφής. Και χαίρομαι πολύ που βάζω και εγώ το δικό μου λιθαράκι σε αυτή την προσπάθεια που πάει να ξεκινήσει για την διάσωση και του δικού σας θεάτρου» επισημαίνει, καταλήγοντας ο κ. Δεσύπρης. «Είμαι πολύ χαρούμενος γιατί μου δίνεται η ευκαιρία να μεταδώσω την εμπειρία, έτσι όπως την έζησα τα προηγούμενα χρόνια, και να βοηθήσω σε αυτή την προσπάθεια που ξεκινά από απλές ομάδες πολιτών, όπως κάναμε και εμείς τότε».

 Κλείνοντας τη συνέντευξη που παραχώρησε στην Newsplus ο κ. Δεσύπρης παροτρύνει τόσο το «Πλήρωμα 94» που ξεκινά την προσπάθεια, αλλά και τους ανθρώπους που το πλαισιώνουν και συνδράμουν σε αυτή την πρωτοβουλία, να μην σταματήσουν τον αγώνα και συνεχίσουν δυναμικά και με επιμονή, διεκδικώντας το αυτονόητο: τη διάσωση του πολιτιστικού θησαυρού που λέγεται «θέατρο Απόλλων».

Αριστερά ο Πέτρος Ψωμάς, που ανέλαβε την επιμέλεια του προσπέκτους για την παράσταση, συζητώντας με τον ηθοποιό Γιάννη Δεσύπρη δεξιά, που υποδήθηκε με πειστικότητα τον Ερνέστο Τσιλερ.