Το ΟΧΙ ειπώθηκε από φαντάρους στα πεδία των μαχών !

Και όχι από το στόμα του δικτάτορα Μεταξά

 Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΜΟΣΧΟΥ

28 Οκτωβρίου του 1940. Μετά την άρνηση του Έλληνα πρωθυπουργού και δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά στις απαιτήσεις των Ιταλών για διέλευση του Ιταλικού στρατού μέσα από την Ελλάδα και παραχώρηση στρατηγικών σημείων της χώρας, ξεσπάει η κήρυξη πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδας..

Αρκετά πριν την έναρξη του πολέμου και λόγω των επεκτατικών βλέψεων του Μουσολίνι, είχε ξεκινήσει στην Ιταλία προπαγάνδα εναντίον της Ελλάδας, οι οποία έφτασε στο αποκορύφωμα με τον τορπιλισμό του ελληνικού καταδρομικού Έλλη από Ιταλικό υποβρύχιο Delfino στην Τήνο, στις 15 Αυγούστου 1940.

Παρά το γεγονός οτι δεν υπήρχαν αδιάσειστες αποδείξεις οτι η επίθεση ήταν ευθύνη των Ιταλών, η κοινή γνώμη ήταν σίγουρη για την εμπλοκή της Ιταλίας, η οποία προετοιμαζόταν ήδη για την επερχόμενη εισβολή στην Ελλάδα.

Το σχέδιο επίθεσης των Ιταλών, προέβλεπε την κατάληψη της Ελλάδας σε τρεις φάσεις: Πρώτα της Ηπείρου και των Ιονίων νησιών, μετά της Βόρειας Ελλάδας και στο τέλος το υπόλοιπο της χώρας. Οι Ιταλοί υπερτερούσαν δραματικά στον αέρα, καθώς διέθεταν μεγάλη και σύγχρονη για την εποχή πολεμική αεροπορία. Ωστόσο σύμφωνα με γνώστες της πολεμικής τακτικής, θεωρείται στρατηγικό λάθος της Ιταλίας ότι αν και διέθετε 7  Μεραρχίες, υποτιμώντας τον ελληνικό παράγοντα, επιτέθηκε μόνον με 5.

Επίσης, οι Έλληνες δεν διέθεταν καθόλου άρματα μάχης και ο οπλισμός τους ήταν απαρχαιωμένος. Μόνον στο Ιόνιο Πέλαγος είχαν στοιχειώδεις δυνάμεις  υποβρυχίων. Που όμως έκριναν την έκβαση του πολέμου κατά θάλασσα.

Η φασιστική Ιταλία μας κήρυξε τον πόλεμο απ' αφορμή την βιασύνη του δικτάτορα Μουσολίνι να επιδείξει στον συνεταίρο του Καγκελάριο Χίτλερ την... ικανότητα των ιταλικών στρατευμάτων.

Το πρωί της ιδίας αυτής ημέρας αρχίζει ο βομβαρδισμός της Πάτρας από το σμήνος των «Πελαργών» με τη συμμετοχή, ως πιλότου, ακόμη και ενός από τους γιους του Ντούτσε. Χτυπιόνται στρατηγικά σημεία της πόλης, που τους έχουν επιδειχθεί από τους πράκτορες του Φάτσιο, φασιστικού κόμματος, που δρουν στην Πάτρα.

Πρώτη βόμβα πέφτει έξω από την αγγλικανική εκκλησία στην οδό Αγ. Διονυσίου. Ακολουθούν ο βομβαρδισμός της πλατείας Τριών Ναυάρχων, της οποίας την συστοιχία των δέντρων, οι Ιταλοί πιλότοι, εκλαμβάνουν ως ελληνικό στράτευμα εν στάσει! Η οδός Καλαβρύτων, που δέχεται καταιγισμό βομβαρδισμού, ώρα 9 το πρωί έξω από το κινηματοθέατρο «Πάνθεον», χτυπιέται και πιάνει φωτιά λεωφορείο της γραμμής με τον οδηγό του. Απανθρακώνονται οι επιβάτες και ο οδηγός, ενώ βόμβες πέφτουν και σε άλλα σημεία.

Αλλά και οι Πατρινοί που μπερδεύουν τα χρώματα των σημάτων πάνω στα ιταλικά αεροπλάνα, με τα ελληνικά της γαλανόλευκης σημαίας τους, καθώς πετούσαν χαμηλά στα 200 μέτρα από το έδαφος, βγήκαν να χαιρετήσουν τους πιλότους τους.

Η άγνοιά τους στάθηκε μοιραία. Οι ιταλικές βόμβες σκόρπισαν τον θάνατο στο άμαχο ανίδεο πλήθος.

Πολύ αργότερα σε μία κατάρριψη του ιταλού πιλότου Κάρλο Ρίνα από ελληνικά πυρά στο Αλβανικό, συγγενής του εκδότη Χρ. Χριστόπουλου, της εφημερίδας ΣΗΜΕΡΙΝΗ, βρήκε επάνω του σχετικό έγγραφο και ο εκδότης το δημοσιοποίησε από τις στήλες της το 1945. Επρόκειτο για την λίστα των υπό βομβαρδισμό ελληνικών πόλεων, με πρώτη την Πάτρα και στην συνέχεια τον Πειραιά.

Οι Πατρινοί μετά από τον πρώτο βομβαρδισμό, αλαφιασμένοι φορτώνονται τα απαραίτητα και ζητούν προστασία στην ύπαιθρο και στα κοντινά χωριά. Η πόλη αδειάζει και την φύλαξη αναλαμβάνει η Αστυνομία με την συνδρομή των ανδρών της Αεράμυνας, επί ποινή θανάτου για τα... τρωκτικά της πόλης, που θα εκμεταλλευθούν την ευκαιρία για πλιάτσικο!

Ψοφοδεές το καθεστώς Μεταξά

Οι Έλληνες που ήταν προετοιμασμένοι για τον πόλεμο από το τέλος της δεκαετίας του '30, διέθεταν καλό ηθικό. Πλην όμως, λόγω οικονομικής αδυναμίας, δεν ήταν εύκολη η επιστράτευση νωρίτερα και άλλωστε το ομογάλακτο με τους Ιταλούς φασίστες, καθεστώς Μεταξά  δεν ήθελε να προκαλέσει την Ιταλία και την Γερμανία. Και αυτό δένει με την βρετανική συνδρομή της χώρας, μόλις τον Μάρτιο του 1941, αρκετούς δηλαδή μήνες μετά την εμφάνιση της ανάγκης του ελληνικού στρατού.  Τότε, στις 4 Μαρτίου, φτάνει η πρώτη βοήθεια από τη Μεγάλη Βρετανία στην Ελλάδα με 57.000 άνδρες, οι οποίοι όμως δεν έφτασαν στο μέτωπο έγκαιρα για να πολεμήσουν. Αυτή είναι η περίφημη βρετανική Μεραρχία.

Οι βασικές ελληνικές δυνάμεις στη περιοχή των Ελληνο-Αλβανικών συνόρων αριθμούσαν τους 35.000 άνδρες, αλλά μπορούσαν γρήγορα να ενισχυθούν από γειτονικές δυνάμεις στη Μακεδονία και τη κεντρική Ελλάδα. Οι Ιταλικές δυνάμεις εισέβαλαν στην Ελλάδα από τα σύνορα της με την Αλβανία, την οποία είχαν ήδη καταλάβει από τις 12 Απριλίου 1939, αφού προηγουμένως την είχαν αλώσει Ιταλοί πράκτορες ως ινστρούχτορες του στρατού της.

Τα δε επεισόδια που καταγράφονταν από το 1931 στην Αλβανία, ανησυχούσαν τους Έλληνες, όταν ο βασιλιάς Ζώγου αρνήθηκε να επαναβεβαιώσει την αμυντική συμφωνία της συνθήκη των Τιράνων του 1926 και 1927, που στηρίζονταν στην συμφωνία του 1925, βάσει της οποίας οι Ιταλοί  ανέλαβαν την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της, δίνοντας την ευκαιρία οικονομικής και πολιτικοστρατιωτικής διείσδυσης. 

Οι συμπλοκές των δύο χωρών Ιταλίας-Ελλάδας, που κράτησαν περίπου 6 μήνες εξελίχθηκαν στην Ήπειρο και στο Αλβανικό μέτωπο, στα σύνορα δηλαδή Ελλάδας και Αλβανίας.

Παρά τις αρχικές επιτυχίες του Ελληνικού στρατού ενάντια στους Ιταλούς τους πρώτους μήνες του πολέμου, η μετέπειτα εισβολή των Γερμανών στις 6 Μαρτίου 1941, κατάφερε να λυγίσει την άμυνα των Ελλήνων και να λήξει τον πόλεμο λίγες μέρες μετά.

Και η εφημερίδα «Η βραδυνή», σημειώνει την ημέρα αυτή στην πρώτη σελίδας της, ένα τεράστιο ΟΧΙ με κόκκινα γράμματα.

Η ελληνική πλευρά - αντίθετα με τη στρατιωτική λογική η οποία επέβαλε την υποχώρηση των στρατευμάτων από τις μακρινές θέσεις στην Αλβανία και την ενίσχυση της Μακεδονίας, εμφορούμενη από το πνεύμα αλυτρωτισμού  και από τις νίκες του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία το 1919, πίστευε πως δεν έπρεπε με κανέναν τρόπο να χάσει τις θέσεις που τόσο ένδοξα κέρδισε τους προηγούμενους μήνες.

Έτσι άφησε με λιγοστές δυνάμεις την Μακεδονία, αφού μετέφερε πολλές από αυτές για να ενισχύσει το Αλβανικό Μέτωπο. Και στην κρίσιμη στιγμή, αυτή η αποκοτιά λειτούργησε υπέρ των Ναζί. 

Κι ωστόσο ο ηρωισμός των Ελλήνων κατά το Αλβανικό Έπος ήταν αυτός που άλλαξε τον ρου της Ιστορίας καθώς οι Γερμανοί υποχρεώθηκαν σε αναβολή της επίθεσης που σχεδίαζαν κατά της Σοβ. Ένωσης, καταπατώντας το σύμφωνο μη επιθέσεως (Ρίμπερτρόφ - Μολότοφ) που είχαν συνυπογράψει με την ΕΣΣΔ.

Παράδοση της Πάτρας στους Γερμανούς

Στις 26 Απριλίου οι Γερμανοί παραλαμβάνουν την Πάτρα, όταν την παραδίδει ο φρούραρχός της πόλης αντισυνταγματάρχης Γαλατάς, ενώ την επόμενη ημέρα μπαίνουν στην Αθήνα.

Η Ειδική Ασφάλεια του Κ. Μανιαδάκη, υπ. Ασφαλείας της δικτατορίας Μεταξά, από το 1936 που ανέλαβε ο Μεταξάς, είχε φροντίσει να καταγράψει όλους τους κομμουνιστές, τους οποίους παρέδωσε στους καταχτητές. Μεταξύ αυτών αρκετοί από την Πάτρα. Υπεύθυνος της Ειδικής Ασφάλειας στην Πάτρα ήταν ο αστυνόμος Ν. Παναγιωτόπουλος και κατά την γερμανική Κατοχή επικεφαλής της Αντικομμουνιστικής Σταυροφορίας, οργάνωσης που λειτουργούσε παράλληλα εντός του Τμήματος Ασφαλείας, επί της οδού Κανακάρη, αλλά και Διοικητής της στα χρόνια του Εμφυλίου. Οι... πατριωτικές υπηρεσίες του προς τον καταχτητή ανταμείφθηκαν με μετάλλιο από την Πολιτεία!

Μεταξύ των συλληφθέντων ήταν και ο  περιφερειακός Γραμματέας του ΚΚΕ στην Αχαΐα Κ. Γαμβέτας, που αργότερα ως όμηρος εκτελέστηκε για αντίποινα στις 23-2-1944 στην Πάτρα, ο Σουδενιώτης αγωνιστής γιατρός Γιώργος Ανδριόπουλος, που και αυτός εκτελέστηκε για αντίποινα στου Γουδή  κατά διαταγή των Γερμανών και άλλοι πολλοί. Αρκεί για να φανταστεί κανείς ότι οι 200 εκτελεσμένοι στην Καισαριανή προήρχοντο στην πλειοψηφία τους από την Ακροναυπλία όπου κρατούνταν κομμουνιστές και Σοσιαλιστές, της οποίας τα κλειδιά παρέδωσε το τεταρτοαυγουστιανό καθεστώς στους Γερμανούς.

Κι αυτή η παράδοση έγινε χάρη στην λανθασμένη αντίληψη της ηγεσίας του ΚΚΕ να μην επιτρέψει στους πολιτικούς κρατουμένους συντρόφους να αποδράσουν από την φυλακή, αφού η διοίκηση της φυλακής και οι δεσμοφύλακες με την κατάρρευση του μετώπου εγκατέλειψαν τις θέσεις τους! Προφανώς θεωρήθηκε ιδεολογική υποχώρηση η τυχούσα απόδραση κομμουνιστών.

Φθάνουν οι πρώτοι φαντάροι από το Αλβανικό

Μετά την οπισθοχώρηση, έρχονται υπερήφανοι στις 30 Απριλίου 1941, στο λιμάνι της Πάτρας, οι πρώτοι Έλληνες φαντάροι από το Αλβανικό, πάνω σε καΐκι με υψωμένη την ελληνική σημαία, την οποία τόσο δόξασαν τα περήφανα νιάτα, που χρύσωσαν με το αίμα τους την Ιστορία του Αλβανικού Έπους και σημειώνεται πανζουρλισμός χαράς στο λιμάνι.

Εδώ να σημειώσω ότι κατεβαίνοντας από την Ήπειρο, προς τα νότια οι Έλληνες φαντάροι, έφθασαν στις εστίες τους μετά από πολλές ημέρες, ερχόμενοι πεζή -τα άλογα τα έπιαναν οι μεγαλόβαθμοι αξιωματικοί- και φυσικό ήταν οι δικοί τους να τους ψάχνουν αναμένοντας καθημερινά στο λιμάνι. Κι αν υπήρχε μεταφορικό μέσο από τις ακτές της Στερεάς προς αυτές της Βορείου Πελοποννήσου, έφθαναν έστω και αργά, ειδάλλως, στην αντίθετη περίπτωση έρχονταν μέσω Λουτρακίου. Οπότε φυσικό ήταν να καθυστερεί ο ερχομός τους απελπιστικά.

Χαρακτηριστικό της εγκατάλειψης του στρατεύματος, πριν την είσοδο των Γερμανών στις 27 Απριλίου στην Αθηνα, στην Αθήνα, ήταν ότι ενώ η Βρετανική Μεραρχία είχε αναχωρήσει από τις 23 Απριλίου, από την ηπειρωτική Ελλάδα, μαζί με την Βασιλική οικογένεια και την κουστωδία της,  η Μεραρχία Κρητών ερχόμενη στη Βόρεια Πελοπόννησο παρέμεινε εγκλωβισμένη, αφού μέσο για την μεταφορά της στην Κρήτη δεν προβλέφθηκε. Έτσι όταν χρειάστηκε ελληνική στρατιωτική δύναμη κατά την αεραπόβαση στο νησί της προσωπικής μονάδας του Χίτλερ, στις 20 Μαΐου 1941, με την επιχείρηση Ερμής (Unternehmen Merkur)  δεν υπήρχε ελληνικός στρατός να συνδράμει τους πολίτες που μάχονταν με ότι πρωτόγονα μέσα διέθεταν και με τη συνδρομή ανδρών της Βρετανικής Μεραρχίας. 

Η περήφανη είσοδος των φαντάρων του Αλβανικού, που περπάτησαν από κει έως τις ακτές της Στερεάς για να βρουν καΐκι να τους μεταφέρει στην Πάτρα, πεθαμένους στην κούραση, αλλά με το κεφάλι ψηλά, με τον ελληνικό νικηφόρο σύμβολο στον ιστό του καταρτιού και υπερήφανοι,  στενοχωρεί τους ναύτες της πρώτης ιταλικής τορπιλακάτου, που κατέφθασε εκείνη την ημέρα.

Δύο από αυτούς ειρωνεύονται Έλληνα στρατιώτη τραυματία, ακολουθεί συμπλοκή και καταλήγουν ξυλοκοπημένοι μέχρι αναισθησίας. Και πάλι οι Γερμανοί παρουσιάζονται δήθεν ακριβοδίκαιοι και κάνουν την πρώτη σύλληψη στην Πάτρα. Λίγο αργότερα αφήνουν ελεύθερο τον τραυματία. Εννοείται ότι και οι Γερμανοί στρατιώτες δεν έτρεφαν και τα καλύτερα αισθήματα συμπάθειας απέναντι στους κοκορευόμενους Ιταλούς!   

Οι Πατρινοί και τα Πατρινόπουλα σατιρίζουν τους Ιταλούς στους δρόμους που συναντιόνται μαζί τους, τραγουδώντας «Κορόϊδο Μουσουλίνι», (τραγούδι γραμμένο προπολεμικά επί καθεστώτος Μουσολίνι, σε μουσική δικού τους συνθέτη) ενώ κάποιες φορές ακόμη και οι Γερμανοί εις γνώσι τους, ακολουθούν τον μουσικό ρυθμό.

Οι δε πιτσιρικάδες πήγαιναν πίσω από τους Ιταλούς και κρυμμένοι σε μια γωνιά τους φώναζαν «Αέραααα» κάνοντας τους κοκορόφτερους Βερσαλλιέρους να σαστίζουν. Ήταν η γνώριμη ιαχή που τους είχε τρομοκρατήσει στο Αλβανικό Μέτωπο!

Η ιστορία του τραγουδιού για τον Μουσολίνι

Για πολύ κόσμο, η επέτειος της 28^ης Οκτωβρίου είναι άρρηκτα δεμένη με το Κορόιδο Μουσολίνι. Απ’ όσους το τραγουδούν σήμερα, λίγοι θα ξέρουν ότι πρόκειται για τραγούδι Ιταλού συνθέτη.

Το 1938 ο Ιταλός συνθέτης Έλντο ντι Λάτσαρο (di Lazzaro, 1902-1968) γράφει, σε λόγια του Κ. Μπρούνο, ένα τραγούδι στο οποίο παίνευε τα κάλλη μιας ωραίας χωριατοπούλας από τα βουνά των Αμπρούτσι, της Ρετζινέλας, σύμφωνα με την προτροπή του Φασιστικού καθεστώτος.

Μάλιστα στα καθ' ημάς είναι πάνω από πέντε τα ρεμπέτικα που κοροϊδεύουν τον Μπενίτο Μουσολίνι, γραμμένα από πρώτα ονόματα (Μάρκος, Περιστέρης κτλ.) συχνά σκαρωμένα πάνω σε μελωδίες γνωστών δικών τους τραγουδιών. Για παράδειγμα, ο Μάρκος πάνω στη μουσική του «Γρουσούζη» έφτιαξε το «Μουσολίνι άλλαξε γνώμη», ο Περιστέρης πάνω στη μουσική του «Μαρία Μανταλένα» έφτιαξε το «Την Αλβανία ξέγραψε», ενώ ο Τούντας πάνω στη μουσική της θρυλικής (και απαγορευμένης από τον Μεταξά) «Βαρβάρας» έφτιαξε το «Άκου Ντούτσε μου τα νέα».

Το ΟΧΙ που ειπώθηκε στο Μέτωπο κι όχι από τον Μεταξά

Το τελεσίγραφο για την κήρυξη του πολέμου στην Ελλάδα, σε περίπτωση που δεν δεχθεί αβλαβή είσοδο των Ιταλών στη χώρα μας, δόθηκε εγγράφως στον Ιωάννη Μεταξά και μάλιστα στην οικία του στην Κηφισιά, από τον Ιταλό Πρέσβη στην Αθήνα Εμανουέλε Γκράτσι.

Μετά την ανάγνωση του κειμένου ο Μεταξάς έστρεψε το βλέμμα του στον Ιταλό Πρέσβη και του απάντησε στα γαλλικά (επίσημη διπλωματική γλώσσα) την ιστορική φράση: «Alors, c'est la guerre», (προφέρεται από τα γαλλικά, αλόρ, σε λα γκερ, δηλαδή: Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο), εκδηλώνοντας έτσι την αρνητική θέση επί του ιταμού ιταλικού αιτήματος.

Δύο ώρες μετά οι ιταλικές δυνάμεις χτυπούν την Ελλάδα διαβαίνοντας τα σύνορα

Σημειώνεται πως αυτούσια η λέξη «ΟΧΙ» παρουσιάσθηκε για πρώτη φορά ως τίτλος στο κύριο άρθρο της πρώτης σελίδας της εφημερίδας «Ελληνικό Μέλλον» του Ν. Π. Ευστρατίου στις 30 Οκτωβρίου του 1940. Ωστόσο δολίως το ΟΧΙ  τέθηκε στα χείλη του δικτάτορα Μεταξά, για να έχει να επιδείξει πατριωτισμό αυτή η παλαιοκομματική Τάξη που άφησε ανυπεράσπιστη  την  χώρα και κατά την επακολουθήσασα κατοχή συνεργάστηκε με τους καταχτητές.

Η Εκκλησία της Ελλάδος αποφάσισε, το 1952, η γιορτή της Αγίας Σκέπης από την 1η Οκτωβρίου να μεταφερθεί στις 28 Οκτωβρίου, ενώ στις 28 Οκτωβρίου 1944 εορτάστηκε επίσημα η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου με παρέλαση ενώπιον του πρωθυπουργού Παπανδρέου. Κι έκτοτε έχουμε το παράδοξο να εορτάζουμε επισήμως ως πολιτεία την έναρξη του Πολέμου, αντί της νικηφόρας απελευθέρωσης από τους ναζί!

Η επέτειος του «ΟΧΙ» γιορτάστηκε για πρώτη φορά στα χρόνια της Κατοχής

Στο κεντρικό κτίριο και στον προαύλιο χώρο του Πανεπιστημίου Αθηνών πραγματοποιήθηκε το 1941 ο πρώτος εορτασµός στις 28 Οκτωβρίου. Γίνηκαν ομιλίες από τους φοιτητές, ενώ μίλησε για την επέτειο την παραμονή και ο καθηγητής Κωνσταντίνος Τσάτσος, ο οποίος αρνήθηκε να κάνει µάθηµα την ηµέρα της επετείου με αποτέλεσμα να απολυθεί από το Πανεπιστήμιο. Στην δεύτερη επέτειο (28/10/1942), ο εορτασμός έγινε στην Πλατεία Συντάγµατος με πρωτοβουλία των οργανώσεων ΕΠΟΝ και ΠΕΑΝ. Υπήρχε ανησυχία για το πώς θα αντιδράσουν οι ιταλικές δυνάμεις κατοχής, οι οποίοι όμως δεν παρενέβησαν.

Αλλά και στις 25 Μαρτίου 1942 οι Γιώργος Πορευόπουλος και Νίκος Πολυκράτης από τα Προσφυγικά Πάτρας, πρωτοπόροι του 12ου Συντάγματος ΕΛΑΣ,  σκορπίζουν  αντικατοχικές προκηρύξεις μέσα στη Μητρόπολη Πατρών φωνάζοντας Ζήτω η Ελευθερία. Ο κατοχικός Νομάρχης Κώστας Σπήλιος έντρομος αποχωρεί από την εκκλησία. Του χρόνου την ίδια ημέρα διαδηλώνουν οι ανάπηροι Πολέμου, οι οποίοι χτυπήθηκαν από τους Καραμπινιέρους στην Αθ. Διάκου, ενώ προχωρούσαν για να στεφανώσουν τον ανδριάντα του ΠΠ Γερμανού στα Ψηλαλώνια.

Ερχόμενοι στα σημερινά, πρέπει να τονιστεί ότι είναι θετικό πως συνεχίζεται για τρίτη χρονιά από το Δήμο Πατρέων, ο Ιστορικός Περίπατος, στα χνάρια των πρωταγωνιστών της απελευθέρωσης της πόλης, που αφετηρία έχει τις 6 Απριλίου 2014, όταν τον ξεκίνησε η δημοτική παράταξη ΡΑΠ Πάτρα Ανθρώπινη Πόλη, αναδεικνύοντας σχετικά άγνωστες πτυχές της αντιφασιστικής ιστορίας της πόλης και κτίρια φορτωμένα με μνήμες, γραμμένες με αίμα και θάνατο από τους ναζί, που δυστυχώς λίγοι εναπομείναντες ιδεολογικοί απόγονοί τους, ατυχώς συμψηφίζουν την εγκληματική δράση του φασιστικού τέρατος που στοίχισε εκατόμβες νεκρών, με την προσφορά των αγωνιστών της Ελευθερίας. Στο κτήμα Μουρτζούχου, στο στρατόπεδο ομήρων του Λυμπερόπουλου, στα υπόγεια των απαίσιων Ες Ες, στα γραφεία της Ες Ντε κτιρίων που αντιστέκονται στη φθορά του χρόνου, αλλά και άλλων που έπεσαν θύμα της οικοδομικής βουλιμίας... 

Αρνητικό είναι ότι από την πλευρά του ΚΚΕ επιδιώκεται να συρρικνωθεί το μεγαλείο της αντίστασης του Ελληνικού λαού στα ελάχιστα ποσοστά, που επίμονα καταλαμβάνει το κόμμα επί δεκαετίες, στις βουλευτικές εκλογές. ΄Ετσι όταν σχεδόν... απαγορεύει την σχέση με την Αντιφασιστική αντίσταση σε όποιον άλλον ασχολείται με την ιστορική παρακαταθήκη των αγωνιστών του ΕΑΜ, που έφθανε στο 80% του λαού η απήχησή του στα χρόνια της Κατοχής, τότε αυτό σημαίνει πως γίνεται συνειδητά αυτή η απαγόρευση για να μπορούν -εν είδει μασωνικής στοάς- να ελέγχουν το κομματικό... μαγαζάκι τους!