Πόσο κοστίζει η οφειλή μας απέναντι στους ανθρώπους που θυσιάστηκαν

Καισαριανή, πρωτομαγιά του 1944, τότε που οι ναζί εκτέλεσαν διακόσιους κομμουνιστές.

 

Του ΣΠΥΡΟΥ ΤΖΟΓΚΑ

Κάποτε το λέγαμε σαν αστείο... "Αυτοί θα πουλήσουν και την Ακρόπολη...". Τώρα και το αστείο έγινε πραγματικότητα. Θλιβερή πραγματικότητα. Δεν πουλήθηκε βέβαια ακόμα η Ακρόπολη, αλλά μπήκε σε πλειστηριασμό η Ιστορία. Εκποιείται πλέον και η ιστορική μνήμη: Το Σκοπευτήριο Καισαριανής... το παγκόσμιο σύμβολο αντίστασης των λαών στον φασισμό.

Και όμως κάποτε... κάποτε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έλεγε: "Η Καισαριανή είναι ταυτισμένη στο συλλογικό υποσυνείδητο με τον ήχο των πολυβόλων και ο κρότος αυτός εξακολουθεί να ηχεί μέσα μας, σαν διαρκής υπόμνηση της οφειλής μας απέναντι στους ανθρώπους που θυσιάστηκαν"...

Τα λόγια αυτά τα είπε εκεί στο Σκοπευτήριο, στις 24 Ιουνίου 2005... εκεί στον χώρο των εκτελέσεων... εκεί που ακόμα και σήμερα ο ταπεινός προσκυνητής ακούει φωνές...

-Παρών... παρών... παρών.

Και τότε ανοίγει ο κατάλογος του θανάτου. Διαβάζονται τα ονόματα με αλφαβητική σειρά.
Με ορθό ανάστημα και με ζωηρή φωνή η απάντηση των αγωνιστών. Και μετά ο αποχαιρετισμός.
Με περήφανο βήμα και σταθερό προχωρούσαν και σχημάτιζαν πεντάδες και εικοσάδες. Μόλις συμπλήρωναν εικοσάδες τούς έδιναν διαταγή να παραλάβουν τα πράγματά τους..., να ετοιμαστούν δηλαδή. Για το μεγάλο ταξίδι. Το ταξίδι στα Κύθηρα. Το μόνο της ζωής τους ελεύθερο ταξίδι.

Μαζική εξόντωση. Κόκκινη, κατακόκκινη πρωτομαγιά. Αίμα παντού... κοκκίνισε ο πράσινος τόπος.

Τα φορτηγά του δήμου γέμισαν. Η ζωή πεταμένη στα σκουπιδιάρικα. Η καμπάνα της εκκλησίας χτύπησε πένθιμα. Οι γυναίκες βγήκαν στους δρόμους και τους γέμισαν με λουλούδια. Έτσι, έκαναν κάθε φορά που ο δρόμος πλημμύριζε από το αίμα των ηρώων. Πουθενά αλλού και σε κανένα άλλο τόπο της Ευρώπης δεν έγιναν τόσες εκτελέσεις... σε ένα μικρό τόπο τόσες πολλές εκτελέσεις.

Ήθελαν να τρομοκρατήσουν την αδούλωτη συνοικία. Και σ' αυτό το θεάρεστο έργο βοηθούσαν και οι χίτες. Φώναζαν και πυροβολούσαν τις γυναίκες που πέταγαν λουλούδια στην οδό Σκοπευτηρίου πάνω στα αίματα που έτρεχαν από τα αυτοκίνητα.

Ο δρόμος έγινε κατακόκκινος. Τα φορτηγά προχωρούσαν... στον δρόμο έσταζε αίμα.

Και τα παιδιά του ονείρου και της επανάστασης ταξιδεύουν... στους δρόμους και τα σοκάκια της Καισαριανής, στις προσφυγικές του λαού εστίες. Εκεί που ξάγρυπνα μάτια δακρύζουν.
Ταράζονται με τον πρώτο κρότο... με την πρώτη ριπή. "Οι άτιμοι σκοτώνουν πάλι τα παλικάρια μας...". Και θυμούνται τις δικές τους συμφορές.

Ορθώνουν το ανάστημά τους στα μαρμαρένια αλώνια και βλέπουν κατάματα τον χάροντα. Και αυτός... και αυτός τους σέβεται. Στη μάχη αυτή δεν υπάρχει νικητής και νικημένος. Ένα όνειρο ήταν... ένας εφιάλτης. Τώρα, όμως, οι νύχτες αρχίζουν να μικραίνουν και να αλαφρύνουν. Πιο λίγα όνειρα, πιο λίγοι εφιάλτες.

- Παρών... παρών... παρών.

Τώρα και πάλι τους εκτελούν. Οι φωνές τους ακούγονται και πάλι αντρίκιες, κάτω από την Καισαριανιώτικη γη... και ανταμώνουν με την προτροπή του Γιάννη Ρίτσου στους ζωντανούς...

"Εμείς μερτικό δε ζητήσαμε. Τίποτα. Μόνο θυμηθείτε το: αν η ελευθερία δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας".