ΘΕΑΤΡΙΚΟ: ΚΑΤΟΙΚΟΣ ΠΑΤΡΩΝ ΣΤΟ ΛΙΘΟΓΡΑΦΕΙΟ

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ

 

Ο ήρωας του έργου, ο Δημητρός, αγωνίζεται τριάντα ολόκληρα χρόνια να αποκτήσει τον τίτλο του "κάτοικου Πατρών" για να μπορέσει να έχει δική του γη και να στεγάσει τη δουλειά του και την οικογένειά του. Είναι ένας δύσκολος αγώνας , μια οδύσσεια , που ξεκινάει αμέσως μετά την ελληνική επανάσταση και διαδραματίζεται μέσα σ’ εκείνα τα χρόνια που το νέο

κράτος  προσπαθεί να συγκροτηθεί στηριγμένο στα αμφίβολα θεμέλια πάνω στα οποία μάς παραδίδεται σήμερα. 

 

Ο "Κάτοικος Πατρών" είναι ένας απολογισμός. Είναι το επίπονο ταξίδι στο παρελθόν , στη γέννηση του νεοέλληνα , είναι μια πολύτιμη μνήμη κι ένας φόρος τιμής στους ανθρώπους που αγωνίζονται με όποιον τρόπο μπορούν για να αποκτήσουν τα αυτονόητα. 

 

Ο καθένας από τους σύγχρονους εμάς θα βρει μέσα στον  "Κάτοικο" ένα κομμάτι της δικής του ρίζας - που είναι η κοινή ρίζα του νεοελληνικού μας  κράτους.

 

Δημήτρης Γεωργαλάς

ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

 

Ο Βασίλειος Χριστόπουλος γεννήθηκε το 1951 στην Πάτρα. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Ε.Μ.Π. και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Χωροταξία και Περιφερειακή Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης. Από το 1976 ζει και εργάζεται στην Πάτρα. Έχει δημοσιεύσει μελέτες για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, δοκίμια για την τέχνη και μικρά πεζογραφήματα.
Το Δεν θα ησυχάσουμε ποτέ (Κέδρος, 2012) είναι το πέμπτο του μυθιστόρημα. 

Ο Κάτοικος Πατρών κυκλοφόρησε το 1998 και είναι  συγκινητικό  που, 20 χρόνια μετά,  ξαναζωντανεύει  στη θεατρική σκηνή.  

 

Το βιβλίο περιγράφει την προσπάθεια   του πάροικου  Δημητρού Γιαννόπουλου   να γραφτεί κάτοικος Πατρών,  να αποκτήσει δικαιώματα στη νέα πόλη, να κερδίσει  επί τέλους ένα οικόπεδο και να  κτίσει  σπίτι. Δεν είναι  η δίψα της  ιδιοκτησίας που τον κινεί,   αλλά  το αρχέγονο αίτημα για ασφάλεια και στέγη. Οι πόλεμοι που ακόμη μαίνονται  και  τα εκατομμύρια των προσφύγων  μάς το  θυμίζουν κάθε μέρα.

 

Ο Γιαννόπουλος ζει σε  μια  ανώμαλη  περίοδο που, όμως, έχει πολλές  αναλογίες  με το σήμερα. Οι αδύναμοι πάροικοι δεν έχουν δικαιώματα και τα οικόπεδα του σχεδίου  καταπατούνται και  υφαρπάζονται (με ψεύτικα συμβόλαια και δηλώσεις)  από τους ισχυρούς και τους επιτήδειους. 

 

Το μυθιστόρημα αντιμετωπίστηκε από την κριτική  με επιφυλάξεις: είναι μυθοπλασία ή ντοκουμέντο; «Ας όψονται τα συγγραφικά τεχνάσματα του συγγραφέα»,  έγραψε η Μ. Θεοδοσοπούλου (Εποχή, 19/9/1999). Αλλά δεν έχω παράπονο, γράφτηκαν και αρκετά  επαινετικά σχόλια.

 

Παρά τα σκάνδαλα και τις αδικίες  η πόλη προχώρησε. «Δεν υπάρχει μνημείο πολιτισμού που να μην είναι ταυτόχρονα και μνημείο βαρβαρότητας» έγραψε ο Μπένγιαμιν.

 

Και μέσα από τις άπειρες μικρές ιστορίες, σαν του Δημητρού,  η Πάτρα   αναδείχτηκε σε  μια όμορφη νεοκλασική πόλη, ένα μνημείο του  νεοελληνικού πολιτισμού. 

 

Δεν κατάφερε όμως  να διατηρηθεί, όπως τα κατάφερε π.χ. το  Ναύπλιο,  που το 1962  κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και διασώθηκε. Στην Πάτρα τα συμφέρονται ήταν πολύ  πιο ισχυρά.  Η νεοκλασική πόλη  καταστράφηκε. Και η  προστασία περιορίστηκε, πολλά χρόνια αργότερα,  σε κάποια  μεμονωμένα κτίρια.

 

Η παράσταση του Δ. Γεωργαλά  στηρίζεται στο βιβλίο  και ταυτόχρονα το υπερβαίνει. Μέσα από μια  ονειρική προσέγγιση  μεταφέρει στη σκηνή, με  ρυθμό και  ζωντάνια,  το κλίμα της εποχής, τις  κοινωνικές συγκρούσεις, την αγωνία του Νικολού.

Ευχαριστώ το Δημήτρη  και  τους ηθοποιούς  για την ανιδιοτελή αφοσίωσή τους στην προετοιμασία μιας απαιτητικής παράστασης.

 

Βασίλειος  Χριστόπουλος