«Τα πρώτα βήματα και η εξέλιξή του»
Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται σύντομα αλλά περιεκτικά την διαμόρφωση μιας στοιχειώδους αλλά βασικής εικόνας για τη δημιουργία και την εξέλιξη του Σύμπαντος που επικράτησε χάρη σ’ έναν πραγματικό χείμαρρο αστρονομικών παρατηρήσεων οι οποίες στη μεγάλη τους πλειοψηφία ήταν απρόβλεπτες.
Σήμερα ελάχιστοι μόνο κοσμολόγοι αμφιβάλλουν για την αυθεντικότητα του σκηνικού της δημιουργίας του Σύμπαντος από μιαν αρχική «Μεγάλη Έκρηξη», γιατί γνωρίζουμε ότι ζούμε σε ένα Σύμπαν που διαρκώς διαστέλλεται και ότι όλοι οι γαλαξίες απομακρύνονται συνεχώς από εμάς, και μάλιστα όλο και πιο γρήγορα όσο πιο απομακρυσμένοι είναι.
Οι γαλαξίες, όμως, δεν απομακρύνονται μέσα σ’ έναν άπειρο και αδειανό χώρο, αλλά αντίθετα η διαστολή του Σύμπαντος οφείλεται στο «ξεχείλωμα» του ίδιου αυτού χώρου που συμπαρασύρει μαζί του και τους γαλαξίες, ενώ η «έκρηξη» έγινε συγχρόνως σ’ όλα τα σημεία του, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει σήμερα κάποιο συγκεκριμένο κέντρο στο Σύμπαν αφού το κέντρο βρίσκεται «παντού».
Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι οι γαλαξίες αυτοί που κινούνται αλλά ο μεταξύ τους χώρος αυτός που μεγαλώνει («ξεχειλώνει»). Και ενώ τίποτα το υλικό δεν μπορεί να κινηθεί με μεγαλύτερη ταχύτητα από την ταχύτητα του φωτός, αυτό δεν ευσταθεί για τον χώρο, ο οποίος μπορεί και διαστέλλεται πολύ ταχύτερα και από την ταχύτητα ακόμα του φωτός. Μ’ αυτή λοιπόν την έννοια λέμε ότι το Σύμπαν γεννήθηκε με μια Μεγάλη Έκρηξη.
Εν κατακλείδι, μπορούμε να πούμε πως, αν και όχι τέλεια, η Θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης επεξηγεί ικανοποιητικά πολλές από τις παρατηρήσεις και τα πειράματα που έχουν γίνει μέχρι τώρα, ως ένα πλήρες, μαθηματικά θεμελιωμένο μοντέλο. Η ακριβής όμως γνώση μας για τις πρώτες απειροελάχιστες στιγμές της δημιουργίας θα εξαρτηθεί από το αποτέλεσμα που θα έχει στο μέλλον η προσπάθεια της σύγχρονης επιστήμης να συνδέσει τις δύο μεγάλες θεωρίες του 20ού αιώνα, την Κβαντομηχανική με τη Γενική Σχετικότητα, σε μία και μοναδική Ενοποιημένη Θεωρία Πεδίου που να περιγράφει τη βαρύτητα ως μία κβαντισμένη δύναμη κάτω όμως από μία κατάσταση «υπερσυμμετρίας». Για να εξηγηθεί όμως η κατάσταση αυτή, χρειαζόμαστε την ύπαρξη επτά πρόσθετων διαστάσεων. Αν η θεωρία αυτή αληθεύει, ζούμε σ’ ένα Σύμπαν έντεκα διαστάσεων!
Το βιβλίο συνοψίζει κατά κάποιον τρόπο την τρέχουσα κατάσταση που επικρατεί στις μελέτες της σύγχρονης Κοσμολογίας, όπου η θεωρία της Μεγάλης Έκρηξης, επικουρούμενη από τις προσθήκες των θεωριών του Πληθωρισμού και των Υπερχορδών (Θεωρία Μ), περιγράφει ικανοποιητικά την πραγματική ιστορία του Σύμπαντος από τη γέννησή του και μέχρι σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όσο πιο πίσω στον χρόνο πηγαίνουμε οι γνώσεις μας γίνονται όλο και πιο αβέβαιες και τα ερωτηματικά πληθαίνουν.
Γιατί αν η «Μεγάλη Έκρηξη» πράγματι έγινε, τότε τι την έκανε να γίνει; Από πού προήλθαν όλα όσα αποτελούν σήμερα το Σύμπαν; Υπήρχε, άραγε, κάτι πριν από τη «Μεγάλη Έκρηξη»; Παρ’ όλες δηλαδή τις μέχρι τώρα διευκρινίσεις, υπάρχουν ακόμα πολύ μεγάλα κενά στις γνώσεις μας για το Σύμπαν και στις λεπτομέρειές του που χρειάζεται να διευκρινιστούν. Λεπτομέρειες όμως οι οποίες μπορούν άνετα να βρουν τη λύση τους στις επόμενες δεκαετίες. Και τότε τη σκυτάλη θα πάρουν οι θεωρητικοί φυσικοί και τα διάφορα σενάρια που προβλέπουν το «πριν», το «πώς», το «πότε» και ίσως ακόμα και το «γιατί» της ύπαρξης του Σύμπαντος και της δικής μας.
Προς το παρόν, πάντως, το Σύμπαν βρίσκεται στις πρώτες «ώρες» της ύπαρξής του: στην άνοιξη κυριολεκτικά της ζωής του. Πρόκειται για μια άνοιξη που πλαισιώνεται από το μεγαλείο των λαμπρών γαλαζόλευκων άστρων, αλλά και άστρων σαν τον Ήλιο μας, ενώ η ενήλικη ιστορία του θ’ αρχίσει πολύ αργότερα, σε δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων χρόνια από σήμερα. Ακόμα όμως και τότε, θα πρόκειται για ένα πανέμορφο Σύμπαν, για εκείνα τα «όντα» που θα το κατοικούν, αν και θα φωτίζεται αμυδρά μόνο από τα κοκκινωπά, υπέρυθρα άστρα που σήμερα είναι αόρατα στα μάτια μας. Θα πρόκειται, φυσικά, για όντα με υπερβολικές δυνάμεις στη διάθεσή τους. Δυνάμεις που το μυαλό μας είναι αδύνατον ακόμα και να φανταστεί. Παρ’ όλα αυτά, κοιτάζοντας πίσω στη λαμπερή δική μας εποχή, θα μας ζηλεύουν, γιατί εμείς γνωρίσαμε το Σύμπαν όταν το Σύμπαν ήταν ακόμη μωρό. Θα μας ζηλεύουν γιατί εμείς σήμερα ζούμε όντως στην Άνοιξη του Σύμπαντος!
__________
Τα παραπάνω αποτελούν προδημοσίευση από το βιβλίο του Διονύσιου Π. Σιμόπουλου, Επίτιμου Δ/ντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, «Η άνοιξη του Σύμπαντος. Τα πρώτα βήματα και η εξέλιξή του».
Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΙΝΟ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου