Ασφαλιστικά Ταμεία: Αναζητείται σχέδιο σωτηρίας

Με αποκατάσταση των αποθεματικών τους

Ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανακεφαλαιοποίηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης επεξεργάζεται η κυβέρνηση προκειμένου να διαμορφωθούν οι όροι μεσομακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των ταμείων. 


Το σχέδιο που αναμένεται να είναι έτοιμο τον επόμενο μήνα θα αποτελέσει, αν και κυβερνητικοί κύκλοι δεν το συνδέουν ευθέως, ισχυρό "όπλο" κατά την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές με στόχο να αποφευχθούν μειώσεις των συντάξεων.

Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες, η ανακεφαλαιοποίηση των Ταμείων και οι θεσμικές παρεμβάσεις (π.χ. ενοποιήσεις) στο Ασφαλιστικό Σύστημα που επεξεργάζεται η κυβέρνηση διασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό τη χορήγηση συντάξεων για την επόμενη δεκαπενταετία, χωρίς απώλειες για τους συνταξιούχους. 

Αρκεί βέβαια να γίνουν "βήματα" από την πλευρά των δανειστών και να υιοθετηθούν κάποιες ευνοϊκότερες παραδοχές, ιδιαίτερα στο θέμα της αύξησης του ΑΕΠ (π.χ. 1,5% αντί του 0,7% που προβλέπεται στη συμφωνία του καλοκαιριού). Σε αυτή την κατεύθυνση και συγκεκριμένα στην εξεύρεση εναλλακτικών μέτρων, αντί μειώσεων στις συντάξεις, δεν είναι τυχαίες και οι δηλώσεις του αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις.
 

Το σχέδιο

Όσον αφορά το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των ταμείων, στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ) την προηγούμενη εβδομάδα αποφασίστηκε η σύσταση διυπουργικής επιτροπής που σε πρώτη φάση θα προχωρήσει σε συνολική απογραφή της κινητής και ακίνητης περιουσίας των ασφαλιστικών ταμείων, ενώ θα αναζητεί νέους πόρους για τη στήριξη του συστήματος από διάφορες πηγές.

Αναλυτικά, το κυβερνητικό όργανο υιοθέτησε σχετική εισήγηση του υφυπουργού Κοινωνικών Ασφαλίσεων Αν. Πετρόπουλου για τη δημιουργία ολοκληρωμένου σχεδίου για την ανακεφαλαιοποίηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, τα αποθεματικά του οποίου διαχρονικά και επί διαφόρων κυβερνήσεων απαξιώθηκαν με ποικίλους τρόπους.

Στην κατεύθυνση αυτή αποφασίστηκε η άμεση συγκρότηση διυπουργικής ομάδας εργασίας, που εντός του Ιανουαρίου 2016 θα καταθέσει τη συνολική εισήγηση για τις προοπτικές της αποθεματοποίησης του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης.

Όπως υπογραμμίζεται, "ο νέος σχεδιασμός δεν θα αντιμετωπίζει το ζήτημα με αποσπασματικό τρόπο, όπως συχνά συνέβη στο παρελθόν, αλλά θα εφαρμόζει συνολική στρατηγική για τη βέλτιστη αξιοποίηση υφιστάμενων και την κινητοποίηση νέων πόρων, με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του συστήματος μακροπρόθεσμα στη βάση τριών αξόνων:

* Ενοποίηση των φορέων διαχείρισης της κινητής και ακίνητης περιουσίας.
* Αξιοποίηση μέρους της δημόσιας περιουσίας υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης.
* Αναζήτηση νέων κοινωνικών πόρων.

Το κυβερνητικό όργανο εκτιμά ότι "η αποθεματοποίηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης δεν αποτελεί μόνο ζήτημα υψηλής κοινωνικής σημασίας, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως κορυφαία εθνική προτεραιότητα. Η δημιουργία στέρεης αποθεματικής βάσης συνιστά απαραίτητη συνθήκη για την ουσιαστική εγγύηση, σε μακρύ ορίζοντα, των δικαιωμάτων των πολιτών στη σύνταξη και ιδιαίτερα των νέων, σήμερα, γενεών".
 

Οι νέες "πηγές" εσόδων

Στον υπό διαμόρφωση "κουμπαρά" των ταμείων προβλέπεται ότι θα εισρέουν έσοδα από διάφορες πηγές, όπως τα τυχερά παιχνίδια, ενδεχομένως η επιβολή ενός φόρου στις χρηματιστηριακές συναλλαγές, ή ακόμη και η επιβολή ειδικού τέλους υπέρ του ασφαλιστικού στις συμβάσεις παραχώρησης δημοσίων έργων καθώς και στους προμηθευτές του Δημοσίου. Τέλος, στους στόχους της κυβέρνησης είναι ο περιορισμός της «μαύρης» εργασίας, που σήμερα εκτιμάται κοντά στο 20% - 25%.

Πέρα από την προσπάθεια σε αυτήν την κατεύθυνση (το σχετικό σχέδιο νόμου θα κατατεθεί από το υπουργείο Εργασίας στη Βουλή το επόμενο διάστημα), που θα αποκαταστήσει μια μόνιμη βλάβη στο ασφαλιστικό σύστημα, καθώς η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που τα ταμεία της δεν έχουν αποθεματικά, σύμφωνα με πληροφορίες το υπουργείο θα επιδιώξει να συνδεθεί η εισπραξιμότητα των ταμείων με την αύξηση των εισφορών, ώστε όσο τα έσοδα αυξάνονται, να μειώνονται αντίστοιχα οι εισφορές. Η σχετική πρόβλεψη, μαζί με τη δημιουργία του ειδικού αποθεματικού, θα υπάρχει στο υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου που θα παρουσιαστεί στους εκπροσώπους των θεσμών την πρώτη εβδομάδα του 2016.

Να σημειωθεί, τέλος, η στάση της ΟΚΕ που διατυπώθηκε προχθές σχετικά με τις γενικές αρχές της μεταρρύθμισης που διατύπωσε ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εμφανίζεται επιφυλακτική στο σύνολο, αν και σύμφωνη σε ορισμένα καίρια σημεία. Ζητεί περαιτέρω διευκρινίσεις όσον αφορά τη συμμετοχή του κράτους στη χρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και, ειδικότερα, του ύψους της συμμετοχής του πέραν της καταβολής της εθνικής σύνταξης, αλλά και στην αντικατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος των επικουρικών συντάξεων από τη ρήτρα βιωσιμότητας.

Πετρόπουλος Ανδρέας-avgi.gr