Στα Ενθέματα αύριο: Για την στάση πληρωμών, το μέλλον του λιμανιού του Πειραιά, το Δίστομο και άλλα‏

Στα «Ενθέματα» αύριο Κυριακή 25 Μαΐου

Στα περίπτερα εντός της «Αυγής», στο μπλογκ τους (enthemata.wordpress.com), στο facebook (Enthemata Avgis) και στο twitter: @enthemata

 Κείμενα των: Κλάους Όφε, Μυρτώς Αρετάκη, Κώστα Πετρίδη, Ζερόμ Ρους, Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου, Αντώνη Μπρούνα, Ηλία Γρηγόρη, Ζέτας Παπανδρέου, Νίκου Χατζηνικολάου, Ελένης Κυραμαργιού

Η Ευρώπη σε παγίδα; Συνέντευξη με τον κοινωνιολόγο Κλάους Όφφε. «Αυτό που αναγορεύτηκε ως η μία και μόνη θεραπεία για την κρίση χρέους και την οικονομική κρίση στις χώρες που επλήγησαν, δηλαδή η λιτότητα και οι «δομικές μεταρρυθμίσεις», αποδείχτηκε ότι στην πραγματικότητα διαιωνίζουν την οικονομική τους καταστροφή. Και αυτό που η ίδια η Ε.Ε. προτάσσει ως μια από τις υψηλές της αρχές, η «δημοκρατία», έχει καταστραφεί, απροκάλυπτα και ασύστολα, από την προσπάθεια της Τρόικας να ανατρέψει την εκπεφρασμένη θέληση του ελληνικού εκλογικού σώματος».

ΠΓΔΜ: Μια τραγωδία στις ράγες. Η Μυρτώ Αρετάκη περιγράφει μια τραγική ιστορία Αφγανών μεταναστών στη γειτονική χώρα. «Το βράδυ της 23ης Απριλίου, 14 πρόσφυγες --13 Αφγανοί και ένας Σομαλός-- έχασαν τη ζωή τους από διερχόμενο τρένο, στην προσπάθειά τους να διασχίσουν χαράδρα κοντά στην πόλη Βέλες της ΠΓΔ της Μακεδονίας. Σχεδόν όλοι οι νεκροί είχαν ζήσει για ένα διάστημα στην Ελλάδα και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα παρατύπως, ελλείψει νόμιμης και ασφαλούς οδού. Ο Mahdi Mohebbi, 17 χρονών, από το Αφγανιστάν, που έχασε μπροστά στα μάτια του τον αδερφό του, βρίσκεται σήμερα σε κέντρο φιλοξενίας στη Θεσσαλονίκη. Μιλώντας στον Mohammad Mirzay, μέλος της αφγανικής κοινότητας και της ΜΚΟ ACT UP, περιγράφει την προσπάθειά τους να διαφύγουν από τη χώρα, καθώς και τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες οι 14 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους».

Λύσσα! Ο Κώστας Πετρίδης σχολιάζει την στάση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης απέναντι στην κυβέρνηση. «Οι υπεύθυνοι το ξέρουν καλά ότι οφείλουν να πληροφορούν πριν αρχίσουν να σχολιάζουν με κριτικό πνεύμα τα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Αντ’ αυτού, τα ΜΜΕ σήμερα συμμετέχουν ανοιχτά στην απεγνωσμένη αλλά καλά συντονισμένη προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης. Οι δημοσιογράφοι που δουλεύουν στα κανάλια και στον τύπο πρωτοστατούν στον βρώμικο πόλεμο που διεξάγεται χλευάζοντας τους αφελείς που πιστεύουν ότι υπάρχει ακόμη κάτι που αποκαλείται δημοσιογραφική δεοντολογία».

Γιατί η Ελλάδα δεν ξεμπερδεύει με μια στάση πληρωμών; Ο Ζερόμ Ρους εξηγεί γιατί είναι δύσκολη επιλογή η στάση πληρωμών και εξετάζει την στάση του ΣΥΡΙΖΑ στις διαπραγματεύσεις. «Παρότι το δράμα είναι προφανές, υπάρχει μια λεπτή ειρωνεία πίσω απ’ όλα αυτά. Η δομική δύναμη που διαθέτουν οι πιστωτές στη σημερινή χρηματιστικοποιημένη, σε πολύ μεγάλο βαθμό, παγκόσμια οικονομία κατάφερε, στη συντριπτική πλειονότητα των χρεωμένων χωρών, να αποτρέψει την επιλογή της μονομερούς αθέτησης των πληρωμών. Στην περίπτωση της Ελλάδας, όμως, η ακραία στάση των πιστωτών, η λυσσαλέα επιμονή τους για την πλήρη αποπληρωμή του χρέους και την άνευ όρων παράδοση των ριζοσπαστών του ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε αυτό ακριβώς που υποτίθεται ότι θέλει να εμποδίσει: μια μονομερή άτακτη στάση πληρωμών. Το Eurogroup φαίνεται να παραβλέπει το γεγονός ότι ο Τσίπρας και ο Βαρουφάκης είναι ίσως οι πιο αξιόπιστοι σύμμαχοι των πιστωτών στην Ελλάδα σήμερα. Και οι δύο είναι μετριοπαθείς μεταρρυθμιστές, με ευρεία λαϊκή στήριξη, οι οποίοι αληθινά θέλουν να ξεπληρώσουν το χρέος, μολονότι ξέρουν ότι δεν μπορούν. Εξαναγκάζοντας τη σχετικά συνεργάσιμη ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ σε μια ταπεινωτική συμφωνία, οι πιστωτές μπορεί πραγματικά να ενισχύουν, εν τέλει, τους οπαδούς της ρήξης στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Ή, επίσης, σε περίπτωση που αρνηθούν να υπογράψουν μια συμφωνία και συνεχίσουν να στερούν από την ελληνική κυβέρνηση την πίστωση έκτακτης ανάγκης από την οποία εξαρτάται η εξυπηρέτηση ώριμων υποχρεώσεων, μπορεί απλώς να κάνουν τη στάση πληρωμών αναπόφευκτη».

CommonsFest : Ένα φεστιβάλ για τα Κοινά Αγαθά. Συμπεράσματα του Αντώνη Μπρούμα από την διεξαγωγή του φεστιβάλ. «Το τρίτο Φεστιβάλ των Κοινών έδειξε πως βρισκόμαστε σε μια καμπή των εγχώριων κοινωνικών κινημάτων. Τα πιο ριζοσπαστικά στοιχεία τους ωριμάζουν, αποκτούν παραγωγικά χαρακτηριστικά, αγωνίζονται για την υλική τους αυτονομία και έχουν δημιουργήσει πια, έστω και σε εμβρυακό στάδιο, τις προοπτικές, για να θέσουν σταδιακά την κοινωνική αναπαραγωγή σε άλλες βάσεις. Κόντρα στην παραγωγή για το ιδιωτικό κέρδος και πλάι στα κρατικά παρεχόμενα προϊόντα και υπηρεσίες, που υποχωρούν υπό την πίεση του κεφαλαίου και υπό το βάρος των εγγενών ανεπαρκειών της κρατικής οργάνωσης, αναδύεται μια τρίτη σφαίρα κοινωνικής αναπαραγωγής γύρω από τις κοινότητες και τα κοινά αγαθά».

Μπλε γραμμή, του Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου. «Θυμάμαι πως εκείνη τη μέρα στο Αγκίστρι, θα πω μεγάλη κουβέντα, ένιωσα μια πρώτη συμφιλίωση με το θάνατο. Θυμάμαι μετά να μιλάω με μια φίλη, να περπατάω, να κάνω μπάνιο, να τρώω, να θέλω να κάνω έρωτα: το μεσημέρι ήταν καυτό, οι πέτρες έκαιγαν, το καλοκαίρι συνεχιζόταν. Και μόνο την προηγούμενη εβδομάδα, που πήγαμε να τον ξαναδούμε, κατάλαβα πως τη μέρα της ταφής, μια μέρα πριν το Δεκαπενταύγουστο, δεν είχαμε θάψει τον Ντενί Λομ, 54 χρονών, ποιητή και ζωγράφο, αλλά εκείνο το αγόρι που, σε μια φωτογραφία, κρατούσε ένα κουνέλι στα χέρια του και το χάιδευε, λες και έφτιαχνε ξανά το περίγραμμά του».

Ανδρέας Μαλλιώρης, πολίτης της Πάτρας και της αριστεράς. Επικήδειος λόγος του Ηλία Γρηγόρη για τον Ανδρέα Μαλλιώρη. «Η σημερινή πατραϊκή κοινωνία χρωστάει πολλά στον Ανδρέα Μαλλιώρη. Και κυρίως η πατραϊκή πολιτική, και ειδικότερα η Αριστερά: γιατί πάνω στις θυσίες και στο προσωπικό παράδειγμα του Μαλλιώρη στηρίχτηκε στο πολύχρονο ταξίδι της, μέσα από διακυμάνσεις, μέσα από νίκες αλλά και ήττες, για να φθάσει στο πολύ δύσκολο, αλλά ελπιδοφόρο κυβερνητικό αποτέλεσμα μετά από δεκαετίες στην πολιτική και εκλογική απομόνωση και εξορία».

Δίστομο: ιστορική συνείδηση και κοινωνική μνήμη. Η σφαγή, η μνήμη και η διεκδίκηση, από την Ζέτα Παπανδρέου. «Εντούτοις, οι εκδηλώσεις προς τιμήν των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας διακρίνονται περισσότερο από μια πληθωριστική προσέγγιση της μνήμης και λιγότερο από την απόπειρα εμβριθούς και συστηματικής ιστορικής διερεύνησης του τραυματικού παρελθόντος. Παρ’ όλα αυτά, τόσο στις εκδηλώσεις, όσο και σε συλλογικές ενέργειες των κατοίκων του Διστόμου, διαφαίνεται και μια «πολιτική της δίκαιης μνήμης», η οποία αφορά την επεξεργασία των ενεργών συλλογικών τραυμάτων σε ένα πλαίσιο εμβάθυνσης, κατανόησης και αποφόρτισης των παθών. Εμβληματικές προσωπικότητες, όπως ο Ιωάννης Σταμούλης και ο Αργύρης Σφουντούρης, συνέβαλαν αποφασιστικά στη δημιουργία αυτού του πνεύματος διεκδίκησης της ηθικής αποκατάστασης των θυμάτων και σύνδεσης της έννοιας της αποζημίωσης με τη διαμόρφωση παραδειγματικής ιστορικής μνήμης (= απόπειρα διαχείρισης των ιστορικών συμβάντων με τρόπο ώστε να παρεμποδιστεί η επανάληψη θηριωδιών)».

Το λιμάνι δεν είναι πράγμα· είναι σχέση. Η Ελένη Κυραμαργιού εξηγεί γιατί το λιμάνι του Πειραιά πρέπει να αντιμετωπιστεί ως κάτι περισσότερο από περιουσιακό στοιχείο προς πώληση. «Η πώληση του λιμανιού και κατ’ επέκταση της λιμενικής ζώνης του παράκτιου μετώπου θα τροποποιήσει ριζικά τα παραπάνω σχέδια και πιθανότατα θα αποτρέπει την επέκταση της πόλης προς τη θάλασσα. Το παράκτιο μέτωπο θα πουληθεί μαζί με τον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς --μιας και του ανήκει-- και ο νέος ιδιοκτήτης θα αποφασίσει για το μέλλον του χώρου αλλά και για τις ζωές των κατοίκων των επιλιμένιων δήμων. Το λιμάνι αντιμετωπίζεται αποκλειστικά ως περιουσιακό στοιχείο, που η επικείμενη πώλησή του θα συμβάλει στη μείωση του δημόσιου χρέους. Δεν αντιμετωπίζεται ως ένας ζωντανός οικονομικός οργανισμός που μπορεί να προσφέρει περισσότερα μέσα από τη παραγωγική του λειτουργία, τον αποτελεσματικό και ορθολογικό μετασχηματισμό των υπηρεσιών».

Ο Σαρλί και οι άλλοι. O απόηχος των δολοφονιών στο περιοδικό Charlie Hebdo 5 μήνες μετά από τον Νίκο Χατζηνικολάου. «Λίγοι, ελάχιστοι, είναι εκείνοι που ζητούν να καταλάβουν τα κίνητρα των επιτιθέμενων. Ίσως τις πιο ενδιαφέρουσες σκέψεις για το θέμα να διατύπωσε ο Ρεζίς Ντεμπρέ, στο περιοδικό Médium που εκδίδει. Στο κύριο άρθρο που έγραψε για το τεύχος που μόλις κυκλοφόρησε έθεσε το ερώτημα «τι είναι ιερό για μας» και «τι είναι ιερό για τους άλλους». Το πώς σκέφτονται «οι Άλλοι» είναι αναμφισβήτητα απαραίτητο να γνωρίζουν όσοι θέλουν να καταλάβουν το «πώς φτάσαμε εδώ» και «πώς μπορούμε να σταματήσουμε αυτή την εξέλιξη». Ένα μείγμα αντιφατικών συναισθημάτων επικρατεί. Ικανοποίηση για τη μαζική συσπείρωση αλληλεγγύης αλλά και ανησυχία ως προς τη στάση που θα κρατήσουν οι Γάλλοι μουσουλμάνοι στο μέλλον. Φόβος και ελπίδα».