Πώς μείναμε όρθιοι - Το χρονικό της Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην περίοδο της κρίσης στην Ελλάδα

ΕΛΕΝΗΣ ΛΟΥΡΗ
(υποδιοικήτρια ΤτΕ)

Στο πλαίσιο του 2nd European Risk Summit, στο ξενοδοχείο Athens Hilton, 11 & 12 Ιουνίου, σε "στρογγυλό τραπέζι", με θέμα την επικοινωνία οικονομικού κινδύνου και πολιτική με εστίαση στην περίπτωση του ασφαλιστικού και της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, η κα. Ελένη Λουρή, Υποδιοικήτρια της Τραπέζης της Ελλάδος, Καθηγήτρια του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, στην ομιλία της αναφέρθηκε με αφοπλιστική απλότητα, αλλά και ακρίβεια, στο χρονικό της κρίσης, ιδιαίτερα στον κίνδυνο κλονισμού της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας τον οποίο αντιμετώπισε η Τράπεζα της Ελλάδος. 

«Τα μέτρα τα οποία ελήφθησαν για την αποφυγή του οικονομικού κινδύνου έπρεπε να συνοδεύονται από επικοινωνία και διάδοση των μηνυμάτων στους πολίτες αλλά και τις τράπεζες, με συνεπή αποτελεσματικό και συντονισμένο τρόπο», επισήμανε η κα. Λουρή.

Ακολουθεί το σχετικό άρθρο της κας Ελένης Λουρή: 

«Πώς μείναμε όρθιοι - Το χρονικό της Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας στην περίοδο της κρίσης στην Ελλάδα»

«Με την έναρξη της κρίσης το φθινόπωρο του 2008, ο κίνδυνος κλονισμού της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας αντιμετωπίστηκε αφενός με τα μέτρα στήριξης των τραπεζών (κεφαλαιακή ενίσχυση με προνομιούχες μετοχές, και μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας) και αφετέρου με την αύξηση του ορίου των εγγυημένων καταθέσεων από 20.000 σε 100.000 ευρώ. 

Το τελευταίο για να είναι πειστικό συνοδεύτηκε από αντίστοιχη (πενταπλάσια) αύξηση του ασφαλίστρου που πλήρωναν οι τράπεζες στο Ταμείο Εγγύησης των Καταθέσεων (ΤΕΚ). Η πολιτική αυτή έγινε γνωστή στο κοινό με πολλαπλούς τρόπους και υπήρξε αποτελεσματική. Το δε ΤΕΚ είναι πλέον από τα καλύτερα κεφαλαιοποιημένα σε όλη την Ευρώπη (έχει συσσωρεύσει 2,5% των καταθέσεων). 

Στην επόμενη φάση της κρίσης, το καλοκαίρι του 2011, όταν αρχίζει να συζητιέται η πιθανότητα εξόδου από το ευρώ, έγινε αναγκαία η επίσκεψη στο Νομισματοκοπείο (για πρώτη φορά στην ιστορία του) για να διαπιστωθεί από τα ίδια τα ΜΜΕ ότι εξακολουθούσαν να τυπώνονται μόνον ευρώ. Η επίσκεψη ήταν εξαιρετικά αποτελεσματική στο μέτρο που όλη η συζήτηση σταμάτησε άμεσα. 

Τον Αύγουστο του 2011, με τα προβλήματα υποβαθμίσεων κράτους και τραπεζών να δημιουργούν έλλειψη επαρκών εγγυήσεων για χρηματοδότηση των τραπεζών από το ευρωσύστημα, ένα νέο εργαλείο νομισματικής πολιτικής, ο ELA (Emergency Liquidity Assistance) χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά αυξάνοντας τους κινδύνους και της κεντρικής τράπεζας αλλά και ολόκληρου του τραπεζικού συστήματος. Η εξήγηση του ρόλου του και η σωστή επικοινωνία βοήθησε στο να μην αμφισβητηθεί η σταθερότητα. 

Το καλοκαίρι του 2012, ειδικότερα την περίοδο ανάμεσα στις δυο εκλογικές αναμετρήσεις, η εκροή των καταθέσεων και διατραπεζικά αλλά και με τη μορφή μετρητών πήρε τεράστιες διαστάσεις. Οι απαιτήσεις για συνεχή τροφοδοσία των τραπεζών ήταν συνεχείς και απειλητικές. Με την αποτελεσματική διαχείριση και τα σωστά επικοινωνιακά μηνύματα (ούτε ένα ΑΤΜ άδειο), παρόλο που το τραπεζικό σύστημα έφτασε να έχει χάσει το 1/3 των καταθέσεων, διατήρησε τα υπόλοιπα 2/3 και ο επαπειλούμενος πανικός δεν ήρθε ποτέ. 

Τελευταία φάση σοβαρού κινδύνου ήταν η περίοδος μετά τον Ιούλιο του 2012, όταν άρχισε με νέο θεσμικό πλαίσιο η συστηματική εξυγίανση τραπεζών που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στα εποπτικά κριτήρια βιωσιμότητας. Η εξυγίανση απαιτεί ολοκλήρωση της διαδικασίας σε ένα Σαββατοκύριακο έτσι ώστε τη Δευτέρα το πρωί οι καταθέτες και πελάτες της τράπεζας να ξέρουν τι συμβαίνει και πώς θα εξυπηρετηθούν στο μέλλον. Η σωστή στρατηγική επικοινωνίας σχετικά με αυτές τις αποφάσεις ήταν εξαιρετικά σημαντική για να μην δημιουργηθούν φαινόμενα πανικού και μετάδοσης της κρίσης και σε άλλα, υγιή τραπεζικά ιδρύματα. 

Από το αποτέλεσμα, μπορεί να πει κανείς σήμερα ότι τα μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων αλλά και η απαραίτητη σχετική επικοινωνία έπαιξαν τελικά σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση του συστήματος και στην αποφυγή κλονισμού της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας».

Πηγή: epolis.gr