Ομιλία του πρωθυπουργού Α. Τσίπρα στην Ολομέλεια της Βουλής επί του σχεδίου νόμου του Υπ. Οικονομικών «Κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού οικον. έτους 2016»http://www.primeminister.gov.gr/2015/12/06/14407 (video) |
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
θα ήθελα να ξεκινήσω την παρέμβασή μου για τον προϋπολογισμό με μια αναφορά στις τελευταίες εξελίξεις που έχουν να κάνουν με το προσφυγικό. Ένα εξαιρετικής σημασίας θέμα – εθνικής σημασίας θα έλεγα. Και το κάνω αυτό, γιατί με θλίψη και αγανάκτηση παρακολουθώ τις τελευταίες μέρες και για μια ακόμη φορά, την προσπάθεια υπονόμευσης της χώρας.
Αυτή την φορά ανακαλύφθηκε η σίγουρη αποπομπή μας, έτσι έγραφαν σε όλους τους τόνους συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης, όχι από την Ευρωζώνη, αλλά από τη συνθήκη Σένγκεν.
Είδαμε πρωτοσέλιδα ότι το Grexit ξαναγύρισε.
Ότι μας διώχνουν από την Ευρώπη.
Ότι η Ελλάδα δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της για τους χώρους πρώτης υποδοχής των προσφύγων.
Και βεβαίως κάποιοι τα διακίνησαν όλα αυτά. Κάποια κέντρα στο εξωτερικό. Από χώρες, μάλιστα, που χτίζουν τείχη και φράκτες.
Αλλά και κάποιοι τα αναπαρήγαγαν εδώ.
Δυστυχώς πρώτοι, σε αυτή εδώ την αίθουσα, πριν καν συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς συμβαίνει -φαντάζομαι και πριν καν επικοινωνήσουν με τον αρμόδιο Επίτροπο, τον έλληνα Επίτροπο, με τον οποίο η κυβέρνηση είναι σε καθημερινή επαφή, όχι για να εξυπηρετηθεί κάποιο μικροκομματικό συμφέρον, αλλά το εθνικό συμφέρον - οι βουλευτές της ΝΔ αναπαρήγαγαν. αποδεχόμενοι τα πιο ακραία σενάρια, ότι η χώρα ορθώς εγκαλείται και ότι η χώρα βγαίνει από το Σένγκεν.
Και αναρωτιέμαι, κύριοι συνάδελφοι, διότι στην προ μιας εβδομάδας Σύνοδο των Πολιτικών Αρχηγών, ο εκπρόσωπος κ. Πλακιωτάκης διατύπωσε την άποψη ότι η ΝΔ δε συμφωνεί με τη δημιουργία των Κέντρων υποδοχής στα νησιά μας.
Και ήρθε χθες, Παρασκευή, η Σύνοδος των υπουργών εσωτερικών της Ε.Ε. και διαψεύστηκαν όλα τα παπαγαλάκια.
Οι υπουργοί Εσωτερικών της ΕΕ –αυτοί, δηλαδή, που σύμφωνα με τους κινδυνολόγους θα μας έδειχναν την πόρτα εξόδου από τη Σένγκεν- όχι μόνο δεν έπραξαν αυτό, αλλά έδωσαν συγχαρητήρια στην Ελλάδα για τη διαχείριση των προσφυγικών ροών.
Και έκαναν, μάλιστα, ορισμένοι και αυτοκριτική ότι αν κάποιοι δεν εφαρμόζουν τα συμφωνηθέντα, είναι κάποιες χώρες που χτίζουν τείχη και φράχτες, γιατί αυτή είναι η αντίληψή τους για την Ευρώπη και δεν υλοποιούν, δεν προωθούν το σχέδιο μετεγκατάστασης προσφύγων προς τις χώρες αυτές.
Μάλιστα, ορισμένες χώρες, μεταξύ τους και η Γερμανία, κατανόησαν - έστω με καθυστέρηση - και στήριξαν την πρόταση της Ελλάδας για απευθείας μετεγκατάσταση, υποδοχή προσφύγων από την Τουρκία προς ευρωπαϊκές χώρες.
Ενώ η δήλωση του αρμόδιου Υπουργού Προεδρίας της ΕΕ, κ. Άσελμπορν, ότι «η Ελλάδα αναλαμβάνει την ευθύνη της φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων», έβαλε τέλος -ελπίζω οριστικό - στα ακατανόητα σενάρια που, μαζί με τους πιο αντιδραστικούς κύκλους κάποιων κρατών-μελών, προωθήθηκαν δυστυχώς και στη χώρα μας.
Και εδώ θέλω να αναρωτηθώ, διότι με μεγάλη έκπληξη διαπίστωσα ότι, καλά σε όλα τα άλλα, θα πούμε γι αυτά αργότερα, αλλά και σε αυτό το θέμα, η αξιωματική αντιπολίτευση, θεσμικός πυλώνας αυτού του συστήματος, δεν μπόρεσε –μοναδικό κόμμα από όσα συμμετείχαν στη Σύνοδο των Πολιτικών Αρχηγών- να βρει σημείο ταύτισης και εθνική γραμμή σε ένα κρίσιμο εθνικό θέμα.
Και όμως, ακόμα και σε αυτό το θέμα, διαφοροποιηθήκατε.
Εντάξει αυτοί που έχουν λόγο να βάζουν την Ελλάδα στο στόχαστρο.
Εντάξει και τα λογής συγκροτήματα της διαπλοκής, που τώρα ξεψυχάνε και πιάνονται από το κάθε τι, αναδεικνύουν με πηχυαίους τίτλους, δεν τους νοιάζει το εθνικό συμφέρον για άλλα νοιάζονται. Και αναδεικνύουν ότι η Ελλάδα- πρότυπο αλληλεγγύης τούτες τις δύσκολες στιγμές ο ελληνικός λαός, οι νησιώτες μας- η Ελλάδα, λέει, αφρικανική χώρα.
Εντάξει όλοι αυτοί, αλλά και σεις;
Θα έλεγα ότι σε τέτοια ζητήματα εθνικής ευθύνης απαιτείται περισσότερη υπευθυνότητα.
Κατανοώ λοιπόν ότι βρίσκεστε σε μια διαδικασία ατέρμονη, δυστυχώς για τη χώρα όχι για σας, εσωκομματική. Αλλά υπάρχουν και κάποια όρια. Να διαφωνούμε εκεί που υπάρχει περιθώριο για τη χώρα, να διαφωνούμε. Εκεί όμως που υπάρχει ύψιστο ζήτημα εθνικής ευθύνης, η διαφωνία είναι πολυτέλεια.
Και πείτε μας επιτέλους που ακριβώς και σε τι διαφωνείτε.
Θέλετε ή δεν θέλετε να εκπληρώσει η χώρα τις διεθνείς υποχρεώσεις ως προς τα κέντρα πρώτης υποδοχής ;
Επικροτείτε ή δεν επικροτείτε τη στάση που αναδεικνύει το πρόσωπο της αλληλεγγύης στην Ευρώπη; ‘Η μήπως συντάσσεστε κι εσείς με ορισμένες ακραίες φωνές στην Ευρώπη που μας εγκαλούν γιατί δεν επαναπροωθούμε στο Αιγαίο ανθρώπους που κινδυνεύουν με πνιγμό. Δηλαδή, γιατί δεν πνίγουμε ανθρώπους στο Αιγαίο.
Ο ελληνικός λαός, όλο αυτό το διάστημα, δείχνει με σθένος την αλληλεγγύη του, όταν κάποιοι άλλοι χτίζουν τείχη και γκρεμίζουν το ευρωπαϊκό όραμα.
Η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη στην πράξη υλοποιείται στα νησιά μας. Εκεί όπου γίνεται υπεράνθρωπη προσπάθεια, από τους ανθρώπους μας.
Τους κατοίκους και τις τοπικές αρχές.
Τους άνδρες και τις γυναίκες του λιμενικού, που σώζουν καθημερινά εκατοντάδες ανθρώπινες ζωές.
Τους άνδρες και τις γυναίκες της αστυνομίας και του στρατού.
Και σας καλώ να τα επισκεφθείτε για να το διαπιστώσετε ιδίοις όμμασι.
Και θέλω να επαναλάβω ότι σε αυτή την κατεύθυνση θα κινηθούμε. Εντατικοποιώντας τη δουλειά μας, διορθώνοντας λάθη και παραλείψεις, επιταχύνοντας το έργο μας.
Και βεβαίως ελπίζω σε αυτή την προσπάθεια να βρούμε αρωγούς από όλες τις πτέρυγες του ελληνικού κοινοβουλίου.
Έρχομαι τώρα στα ζητήματα του Προϋπολογισμού.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Τα τελευταία έξι χρόνια υλοποιήθηκε στη χώρα μας μια πολιτική ακραίας και σκληρά ταξικής -θα έλεγα- δημοσιονομικής προσαρμογής και εσωτερικής υποτίμησης.
Στόχος αυτής της πολιτικής ήταν η εκκαθάριση δικαιωμάτων των εργαζόμενων και η δημιουργία ενός νέου καθεστώτος κεφαλαιακής συσσώρευσης σε βάρος της εργασίας.
Καταργήθηκαν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, μειώθηκαν με κυβερνητική απόφαση, αρκετές φορές, οι κατώτατοι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, διευρύνθηκαν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και επικράτησε ένα κλίμα ασυδοσίας της εργοδοσίας.
Ταυτόχρονα στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους διεπράχθησαν εγκλήματα κατά του κοινωνικού κράτους, των νοσοκομείων, που σήμερα πραγματικά κρέμονται σε μια κλωστή, των πανεπιστημίων, των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και των ανθρώπων, των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι αυτή ήταν η πραγματικότητα που εμείς κληρονομήσαμε στις 25 Γενάρη ατού του χρόνου.
Η πολιτική αυτή βέβαια είναι φανερό ότι είχε έναν στόχο. Διότι μειώνοντας την ενεργό ζήτηση ήταν δεδομένο ότι θα οδηγούσε σε υψηλή ύφεση και σε εκτίναξη της ανεργίας.
Δεν είχαμε όμως εδώ να κάνουμε με ένα ατύχημα ή ένα λάθος.
Είχαμε να κάνουμε με ένα καλά εκτελεσμένο σχέδιο, σχέδιο νεοφιλελεύθερης έμπνευσης.
Ήταν ακριβώς αυτό το σχέδιο που η δική μας κυβέρνηση αμφισβήτησε κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης και συνεχίζει σήμερα να αμφισβητεί.
Δικός μας στόχος ήταν και είναι ένας βαθύς και ριζικός μετασχηματισμός του οικονομικού παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου της χώρας. Η στήριξη των εργασιακών δικαιωμάτων και της απασχόλησης, η διεύρυνση του κοινωνικού κράτους, η προστασία της δημόσιας περιουσίας, η δίκαιη φορολόγηση, η προστασία του περιβάλλοντος.
Γνωρίζουμε όμως όλοι καλά ότι αυτοί οι στόχοι προϋποθέτουν την ριζική ανατροπή των κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών όχι μόνο σε μια χώρα, τόσο βεβαίως στην πατρίδα μας αλλά και στο σύνολο της ΕΕ.
Και οι συσχετισμοί αυτοί δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη.
Χρειάζεται διαρκής προσπάθεια και προσήλωση, κοινωνική κινητοποίηση και πολιτική βούληση για βαθιές πολιτικές τομές.
Η κυβέρνηση αυτή έχει αποδείξει εμπράκτως ότι διαθέτει και την τόλμη – και με το παραπάνω μάλιστα – και τη βούληση.
Με τον σημερινό προϋπολογισμό αποδεικνύουμε ότι διαθέτουμε την ικανότητα να ηγηθούμε της μεγάλης και δύσκολης αυτής κοινωνικής προσπάθειας, σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες.
Διότι αυτός ο προϋπολογισμός είναι μια δύσκολη άσκηση για μας.
Μια άσκηση για μια κυβέρνηση που θέλει να αποτυπώσει το στίγμα της κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής πόρων, σε συνθήκες δημοσιονομικής στενότητας και δυσκολίας.
Πίσω από τους αριθμούς του προϋπολογισμού, μπορεί κανείς να δει συμπυκνωμένα μια αγωνιώδη μάχη να στηριχθούν οι δυνάμεις της εργασίας, τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα , αλλά να δει και την προοπτική για τον σταδιακό κοινωνικό μετασχηματισμό που είναι αναγκαίος για την ευημερία των πολλών.
Αγωνιστήκαμε εξαρχής σ’ ένα πλαίσιο που ήταν εκ των προτέρων ναρκοθετημένο από μια ιδιότυπη συμπαιγνία συμφερόντων - τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας- που απεργάζονταν το σενάριο της παρένθεσης.
Στα δημοκρατικά όρια της εντολής που μας εμπιστεύτηκαν οι Έλληνες πολίτες, εξετάσαμε κάθε εναλλακτική και κάθε μέσο, σε συνθήκες χρηματοδοτικής ασφυξίας και πολιτικού εκβιασμού και πετύχαμε στο τέλος μια συμφωνία, που δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν συμβιβασμός με τους δανειστές μας.
Η συμφωνία αυτή είναι σαφώς δύσκολη.
Ωστόσο δεν εγγράφει απλώς και μόνο τον νεοφιλελεύθερο φανατισμό υπερσυντηρητικών κύκλων των δανειστών.
Εμπεριέχει ταυτόχρονα και μια διαφορετική ριζοσπαστική αντίληψη για την οικονομία και την κοινωνία.
Αποτελεί, δηλαδή, όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, συμπύκνωση ενός συσχετισμού δυνάμεων.
Όσοι φαντάστηκαν μια εύκολη, θεαματική νίκη παρασιωπώντας τους συμπαγείς αρνητικούς συσχετισμούς δυνάμεων απέναντί μας, βγήκαν έξω από το χορό νωρίς και εκ του ασφαλούς πρότειναν ανεύθυνες λύσεις ηρωικής αυτοθυσίας και ρομαντικού βολονταρισμού.
Στη δραματική αυτή πορεία όμως ήταν πολλοί και εκείνοι που απαξίωσαν, την προσπάθειά μας και αξίωσαν για τους εαυτούς το καταραμένο ταλέντο της Κασσάνδρας.
Προφήτευσαν την κατάρρευση και την καταστροφή υπονομεύοντας τον διαπραγματευτικό αγώνα.
Αποδείχτηκαν όμως, σε πολλά, ψευδοπροφήτες και μάλιστα επανειλημμένα, καθώς ακολούθησε μια σειρά συντριπτικών διαψεύσεων.
Διάψευση Πρώτη:
Το «Όχι» του δημοψηφίσματος δεν οδήγησε εκτός ευρώ, αλλά ενίσχυσε τη διαπραγματευτική μας θέση για μια συμφωνία πιο ευέλικτη από αυτή που μας πρότειναν, με καλύτερους όρους.
Χαμήλωσαν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα, τον Αύγουστο έγινε έμμεση αναδιάρθρωση του χρέους, αφού καλύψαμε όλες τις χρηματοδοτικές μας ανάγκες μέχρι το 2019, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκαν οι ευρωπαϊκοί πόροι για επενδύσεις.
Για πρώτη φορά περιλήφθηκαν στη συμφωνία και οι στόχοι της ελληνικής κυβέρνησης.
Στόχοι προοδευτικοί και ριζοσπαστικοί: Για την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Διάψευση Δεύτερη:
Η έξωθεν επιβολή τραπεζικών περιορισμών δεν κατέληξε ούτε σε κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος ούτε σε κούρεμα των καταθέσεων, ‘όπως πολλοί προεξοφλούσαν.
Σήμερα οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται πλέον στην κορυφή της Ευρώπης από πλευράς κεφαλαιακής επάρκειας, όπως ορίζονται από τη συνθήκη της Βασιλείας ΙΙΙ.
Από τα 25 δις που είχαν προβλεφθεί αρχικά για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών χρειάστηκαν μόλις τα 5,7 δις.
Αυτό σημαίνει ότι γλυτώσαμε 19 δις σε επιπλέον χρέος.
Αν κάποιος σε αυτή εδώ την αίθουσα, εκτιμούσε λίγους μήνες πριν ότι θα υπήρχε τόσο υψηλή συμμετοχή επενδυτών στις ελληνικές τράπεζες, σίγουρα οι περισσότεροι θα τον περνάγατε για υπερφίαλο.
Κι όμως συνέβη.
Και αυτό αποδεικνύει την ταχύτατη επιστροφή στη σταθερότητα και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία.
Επιπλέον, διασφαλίσαμε και κατά το μέγιστο δυνατόν το δημόσιο συμφέρον.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες διαδικασίες ανακεφαλαιοποιήσης, το ΤΧΣ λαμβάνει κανονικές μετοχές και μετατρέψιμες ομολογίες.
Δηλαδή απολαμβάνει προνομιακή επιστροφή κεφαλαίου ή ασκεί έλεγχο με δικαίωμα ψήφου.
Ενώ στις προηγούμενες διαδικασίες οι μετοχές που λάμβανε το ΤΧΣ δεν είχαν δικαίωμα ψήφου αλλά ούτε βέβαια επιτόκιο.
Διάψευση Τρίτη:
Οι δεύτερες εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν καθήλωσαν την οικονομία και οι πολίτες επαναβεβαίωσαν πανηγυρικά και μάλιστα με τα ίδια αριθμητικά αποτελέσματα, την επιλογή τους για αλλαγή σελίδας στον τόπο.
Με την άμεση συγκρότηση σταθερής κυβέρνησης ανέκαμψαν γρήγορα οι δείκτες εμπιστοσύνης και οικονομικού κλίματος.
Διάψευση Τέταρτη:
Η πρόσφατη ρύθμιση για την προστασία της πρώτης κατοικίας όχι μόνο δεν απελευθερώνει τους πλειστηριασμούς, αλλά αντίθετα προστατεύει απόλυτα τους συνεπείς δανειολήπτες και θεσμοθετεί ένα αυστηρό πλαίσιο διαχείρισης.
Με την τροποποίηση του νόμου Κατσέλη έχουμε πλέον εξασφαλίσει την προστασία της πρώτης κατοικίας για παραπάνω από το 60% των οφειλετών στεγαστικών δανείων.
Ειδικά το ασθενέστερο 25% απολαμβάνει απόλυτη προστασία, ενώ για το υπόλοιπο 35% προβλέπεται όχι μόνο η προστασία από τους πλειστηριασμούς αλλά για πρώτη φορά δίνεται και η δυνατότητα κουρέματος του δανείου.
Οι δόσεις πλέον θα προσαρμόζονται στη σημερινή χαμηλή εμπορική αξία του ακινήτου κι όχι στην υψηλή αντικειμενική αξία με την οποία είχαν συναφθεί τα δάνεια προ δεκαετίας και πριν από την κρίση.
Και μην ξεχνάμε:
Όλα αυτά τα πετύχαμε ανατρέποντας δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, αλλά και την αρχική θέση των δανειστών, που απαιτούσαν καθεστώς προστασίας μόνο για το 16% των οφειλετών.
Διάψευση Πέμπτη:
Η ύφεση για το 2015 όχι μόνο δεν άγγιξε διψήφια ποσοστά, που μας έλεγαν κάποιοι τις μέρες που έκλειναν οι τράπεζες, αλλά αντίθετα παρέμεινε μηδενική.
Ταυτόχρονα η κατανάλωση, η απασχόληση και οι εξαγωγές αυξήθηκαν ελαφρώς.
Έτσι προσδοκούμε βάσιμα ότι οι θετικοί ρυθμοί μεγέθυνσης θα επανεμφανιστούν το 2ο εξάμηνο του 2016.
Και παρά τη φορολογική κόπωση της 6ετους ύφεσης, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν συγκριτικά με πέρυσι ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 25% από 21%.
Συγκρίνοντας ακόμη ομοειδείς ως προς τα φορολογικά έσοδα μήνες, όπως τον Οκτώβριο ’15 με Οκτώβριο ’14, βλέπουμε αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 714 εκατομμύρια.
Ομοίως, οι εισπράξεις φορολογικών εσόδων το Νοέμβριο του 2015 είναι κατά 523 εκατ. ευρώ περισσότερα από τα έσοδα του Νοεμβρίου του 2014.
Σε αυτό συνέβαλε ο αναπροσανατολισμός και η εντατικοποίηση της δουλειάς των φοροελεγκτικών και φοροεισπρακτικών μηχανισμών.
Για πρώτη φορά, η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά αυξήθηκε ακολουθώντας την αυξημένη τουριστική ροή.
Το κυριότερο, όμως, και αυτό που δείχνει ότι κάτι αλλάζει, είναι το εξαιρετικής σημασίας εύρημα από τα στατιστικά του Υπουργείου Οικονομικών:
Κατά το δεκαήμερο της εξέτασης από τους εισαγγελείς του Φαλτσιανί για την περιβόητη λίστα Λαγκάρντ, οι οικειοθελείς εισπράξεις φόρων από την εν λόγω λίστα άγγιξαν, μέσα σε λίγες ημέρες, τα 80.000.000 ευρώ.
Φαίνεται λοιπόν ότι η πάταξη της φοροδιαφυγής, πρωτίστως είναι και θέμα πολιτικής βούλησης.
Και ξέρετε, αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι αυτή η κυβέρνηση την διαθέτει αυτή την βούληση.
Οι Ελεγκτικοί Μηχανισμοί έχουν πλέον αλλάξει προσανατολισμό και επικεντρώνονται σε υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος και διαφθοράς.
Δεκάδες υποθέσεις οδηγούνται στον εισαγγελέα.
Επίορκοι οδηγούνται στον δρόμο προς την έξοδο από το Δημόσιο και επιτέλους διεκδικούμε επιστροφή των κλεμμένων στα Δημόσια Ταμεία.
Ελέγχονται όλες οι λίστες, παλιές και νέες, και κάποιες που έρχονται το τελευταίο διάστημα και πηγαίνουν με την κανονική διαδικασία απευθείας εκεί που πρέπει και όχι σε κάποια συρτάρια.
Ενώ ολοκληρώνεται σύντομα και μπαίνει σε πιλοτική εφαρμογή ένα σύγχρονο σύστημα διασταύρωσης της καθαρής περιουσίας με τα δηλωθέντα εισοδήματα σε βάθος δεκαπενταετίας.
Επίσης, εισάγεται ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο για τον έλεγχο των offshore.
Από τις 10.000 offshore που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, οι 6.000 περίπου είναι ελεγκτικά αξιοποιήσιμες.
Από αυτές τις 6.000 offshore έχουν ήδη ελεγχθεί οι 384 και βεβαιώθηκαν φόροι ύψους 130 εκατομμυρίων ευρώ.
Αντιθέτως, την περίοδο 2014 – 2015 ελέγχθηκαν μόλις 321 offshore και βεβαιώθηκαν φόροι ύψους μόνο 94 εκατομμυρίων ευρώ.
Επίσης, προωθείται νομοσχέδιο για την εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ώστε επιτέλους να πληρώσουν όσοι απέκρυψαν χρήματα και όσοι εκμεταλλεύτηκαν το καθεστώς ασυδοσίας των τελευταίων είκοσι ετών.
Τέλος, μία εξαγγελία διαρκώς επαναλαμβανόμενη από την εποχή του Καποδίστρια, γίνεται επιτέλους πράξη.
Μπαίνει σε φάση εφαρμογής το σχέδιο για το περιουσιολόγιο, με στόχο την άμεση νομοθέτησή του και την εκκίνησή του από το Σεπτέμβριο του 2016.
Όχι για να κατάσχονται τιμαλφή ή πίνακες ζωγραφικής, όπως ανεύθυνα έγραψαν ορισμένα Μέσα, αλλά για να μπορούν οι φορολογικές αρχές να παρακολουθούν διαχρονικά πώς εξελίσσονται οι αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση και να ελέγχονται στοχευμένα, όσοι παρουσιάζουν αδικαιολόγητες μεταβολές.
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές,
Τα τελευταία έξι χρόνια υλοποιήθηκε στη χώρα μας μια πολιτική ακραίας και σκληρά ταξικής -θα έλεγα- δημοσιονομικής προσαρμογής και εσωτερικής υποτίμησης.
Στόχος αυτής της πολιτικής ήταν η εκκαθάριση δικαιωμάτων των εργαζόμενων και η δημιουργία ενός νέου καθεστώτος κεφαλαιακής συσσώρευσης σε βάρος της εργασίας.
Καταργήθηκαν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, μειώθηκαν με κυβερνητική απόφαση, αρκετές φορές, οι κατώτατοι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα, διευρύνθηκαν οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και επικράτησε ένα κλίμα ασυδοσίας της εργοδοσίας.
Ταυτόχρονα στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους διεπράχθησαν εγκλήματα κατά του κοινωνικού κράτους, των νοσοκομείων, που σήμερα πραγματικά κρέμονται σε μια κλωστή, των πανεπιστημίων, των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και των ανθρώπων, των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων.
Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι αυτή ήταν η πραγματικότητα που εμείς κληρονομήσαμε στις 25 Γενάρη ατού του χρόνου.
Η πολιτική αυτή βέβαια είναι φανερό ότι είχε έναν στόχο. Διότι μειώνοντας την ενεργό ζήτηση ήταν δεδομένο ότι θα οδηγούσε σε υψηλή ύφεση και σε εκτίναξη της ανεργίας.
Δεν είχαμε όμως εδώ να κάνουμε με ένα ατύχημα ή ένα λάθος.
Είχαμε να κάνουμε με ένα καλά εκτελεσμένο σχέδιο, σχέδιο νεοφιλελεύθερης έμπνευσης.
Ήταν ακριβώς αυτό το σχέδιο που η δική μας κυβέρνηση αμφισβήτησε κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης και συνεχίζει σήμερα να αμφισβητεί.
Δικός μας στόχος ήταν και είναι ένας βαθύς και ριζικός μετασχηματισμός του οικονομικού παραγωγικού και κοινωνικού μοντέλου της χώρας. Η στήριξη των εργασιακών δικαιωμάτων και της απασχόλησης, η διεύρυνση του κοινωνικού κράτους, η προστασία της δημόσιας περιουσίας, η δίκαιη φορολόγηση, η προστασία του περιβάλλοντος.
Γνωρίζουμε όμως όλοι καλά ότι αυτοί οι στόχοι προϋποθέτουν την ριζική ανατροπή των κοινωνικών και πολιτικών συσχετισμών όχι μόνο σε μια χώρα, τόσο βεβαίως στην πατρίδα μας αλλά και στο σύνολο της ΕΕ.
Και οι συσχετισμοί αυτοί δεν αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη.
Χρειάζεται διαρκής προσπάθεια και προσήλωση, κοινωνική κινητοποίηση και πολιτική βούληση για βαθιές πολιτικές τομές.
Η κυβέρνηση αυτή έχει αποδείξει εμπράκτως ότι διαθέτει και την τόλμη – και με το παραπάνω μάλιστα – και τη βούληση.
Με τον σημερινό προϋπολογισμό αποδεικνύουμε ότι διαθέτουμε την ικανότητα να ηγηθούμε της μεγάλης και δύσκολης αυτής κοινωνικής προσπάθειας, σε εξαιρετικά δυσμενείς συνθήκες.
Διότι αυτός ο προϋπολογισμός είναι μια δύσκολη άσκηση για μας.
Μια άσκηση για μια κυβέρνηση που θέλει να αποτυπώσει το στίγμα της κοινωνικής δικαιοσύνης και αναδιανομής πόρων, σε συνθήκες δημοσιονομικής στενότητας και δυσκολίας.
Πίσω από τους αριθμούς του προϋπολογισμού, μπορεί κανείς να δει συμπυκνωμένα μια αγωνιώδη μάχη να στηριχθούν οι δυνάμεις της εργασίας, τα πιο ευάλωτα κοινωνικά στρώματα , αλλά να δει και την προοπτική για τον σταδιακό κοινωνικό μετασχηματισμό που είναι αναγκαίος για την ευημερία των πολλών.
Αγωνιστήκαμε εξαρχής σ’ ένα πλαίσιο που ήταν εκ των προτέρων ναρκοθετημένο από μια ιδιότυπη συμπαιγνία συμφερόντων - τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας- που απεργάζονταν το σενάριο της παρένθεσης.
Στα δημοκρατικά όρια της εντολής που μας εμπιστεύτηκαν οι Έλληνες πολίτες, εξετάσαμε κάθε εναλλακτική και κάθε μέσο, σε συνθήκες χρηματοδοτικής ασφυξίας και πολιτικού εκβιασμού και πετύχαμε στο τέλος μια συμφωνία, που δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν συμβιβασμός με τους δανειστές μας.
Η συμφωνία αυτή είναι σαφώς δύσκολη.
Ωστόσο δεν εγγράφει απλώς και μόνο τον νεοφιλελεύθερο φανατισμό υπερσυντηρητικών κύκλων των δανειστών.
Εμπεριέχει ταυτόχρονα και μια διαφορετική ριζοσπαστική αντίληψη για την οικονομία και την κοινωνία.
Αποτελεί, δηλαδή, όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, συμπύκνωση ενός συσχετισμού δυνάμεων.
Όσοι φαντάστηκαν μια εύκολη, θεαματική νίκη παρασιωπώντας τους συμπαγείς αρνητικούς συσχετισμούς δυνάμεων απέναντί μας, βγήκαν έξω από το χορό νωρίς και εκ του ασφαλούς πρότειναν ανεύθυνες λύσεις ηρωικής αυτοθυσίας και ρομαντικού βολονταρισμού.
Στη δραματική αυτή πορεία όμως ήταν πολλοί και εκείνοι που απαξίωσαν, την προσπάθειά μας και αξίωσαν για τους εαυτούς το καταραμένο ταλέντο της Κασσάνδρας.
Προφήτευσαν την κατάρρευση και την καταστροφή υπονομεύοντας τον διαπραγματευτικό αγώνα.
Αποδείχτηκαν όμως, σε πολλά, ψευδοπροφήτες και μάλιστα επανειλημμένα, καθώς ακολούθησε μια σειρά συντριπτικών διαψεύσεων.
Διάψευση Πρώτη:
Το «Όχι» του δημοψηφίσματος δεν οδήγησε εκτός ευρώ, αλλά ενίσχυσε τη διαπραγματευτική μας θέση για μια συμφωνία πιο ευέλικτη από αυτή που μας πρότειναν, με καλύτερους όρους.
Χαμήλωσαν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα, τον Αύγουστο έγινε έμμεση αναδιάρθρωση του χρέους, αφού καλύψαμε όλες τις χρηματοδοτικές μας ανάγκες μέχρι το 2019, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκαν οι ευρωπαϊκοί πόροι για επενδύσεις.
Για πρώτη φορά περιλήφθηκαν στη συμφωνία και οι στόχοι της ελληνικής κυβέρνησης.
Στόχοι προοδευτικοί και ριζοσπαστικοί: Για την καταπολέμηση της μαύρης εργασίας, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Διάψευση Δεύτερη:
Η έξωθεν επιβολή τραπεζικών περιορισμών δεν κατέληξε ούτε σε κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος ούτε σε κούρεμα των καταθέσεων, ‘όπως πολλοί προεξοφλούσαν.
Σήμερα οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται πλέον στην κορυφή της Ευρώπης από πλευράς κεφαλαιακής επάρκειας, όπως ορίζονται από τη συνθήκη της Βασιλείας ΙΙΙ.
Από τα 25 δις που είχαν προβλεφθεί αρχικά για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών χρειάστηκαν μόλις τα 5,7 δις.
Αυτό σημαίνει ότι γλυτώσαμε 19 δις σε επιπλέον χρέος.
Αν κάποιος σε αυτή εδώ την αίθουσα, εκτιμούσε λίγους μήνες πριν ότι θα υπήρχε τόσο υψηλή συμμετοχή επενδυτών στις ελληνικές τράπεζες, σίγουρα οι περισσότεροι θα τον περνάγατε για υπερφίαλο.
Κι όμως συνέβη.
Και αυτό αποδεικνύει την ταχύτατη επιστροφή στη σταθερότητα και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία.
Επιπλέον, διασφαλίσαμε και κατά το μέγιστο δυνατόν το δημόσιο συμφέρον.
Σε αντίθεση με τις προηγούμενες διαδικασίες ανακεφαλαιοποιήσης, το ΤΧΣ λαμβάνει κανονικές μετοχές και μετατρέψιμες ομολογίες.
Δηλαδή απολαμβάνει προνομιακή επιστροφή κεφαλαίου ή ασκεί έλεγχο με δικαίωμα ψήφου.
Ενώ στις προηγούμενες διαδικασίες οι μετοχές που λάμβανε το ΤΧΣ δεν είχαν δικαίωμα ψήφου αλλά ούτε βέβαια επιτόκιο.
Διάψευση Τρίτη:
Οι δεύτερες εκλογές του Σεπτεμβρίου δεν καθήλωσαν την οικονομία και οι πολίτες επαναβεβαίωσαν πανηγυρικά και μάλιστα με τα ίδια αριθμητικά αποτελέσματα, την επιλογή τους για αλλαγή σελίδας στον τόπο.
Με την άμεση συγκρότηση σταθερής κυβέρνησης ανέκαμψαν γρήγορα οι δείκτες εμπιστοσύνης και οικονομικού κλίματος.
Διάψευση Τέταρτη:
Η πρόσφατη ρύθμιση για την προστασία της πρώτης κατοικίας όχι μόνο δεν απελευθερώνει τους πλειστηριασμούς, αλλά αντίθετα προστατεύει απόλυτα τους συνεπείς δανειολήπτες και θεσμοθετεί ένα αυστηρό πλαίσιο διαχείρισης.
Με την τροποποίηση του νόμου Κατσέλη έχουμε πλέον εξασφαλίσει την προστασία της πρώτης κατοικίας για παραπάνω από το 60% των οφειλετών στεγαστικών δανείων.
Ειδικά το ασθενέστερο 25% απολαμβάνει απόλυτη προστασία, ενώ για το υπόλοιπο 35% προβλέπεται όχι μόνο η προστασία από τους πλειστηριασμούς αλλά για πρώτη φορά δίνεται και η δυνατότητα κουρέματος του δανείου.
Οι δόσεις πλέον θα προσαρμόζονται στη σημερινή χαμηλή εμπορική αξία του ακινήτου κι όχι στην υψηλή αντικειμενική αξία με την οποία είχαν συναφθεί τα δάνεια προ δεκαετίας και πριν από την κρίση.
Και μην ξεχνάμε:
Όλα αυτά τα πετύχαμε ανατρέποντας δεσμεύσεις της προηγούμενης κυβέρνησης για πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, αλλά και την αρχική θέση των δανειστών, που απαιτούσαν καθεστώς προστασίας μόνο για το 16% των οφειλετών.
Διάψευση Πέμπτη:
Η ύφεση για το 2015 όχι μόνο δεν άγγιξε διψήφια ποσοστά, που μας έλεγαν κάποιοι τις μέρες που έκλειναν οι τράπεζες, αλλά αντίθετα παρέμεινε μηδενική.
Ταυτόχρονα η κατανάλωση, η απασχόληση και οι εξαγωγές αυξήθηκαν ελαφρώς.
Έτσι προσδοκούμε βάσιμα ότι οι θετικοί ρυθμοί μεγέθυνσης θα επανεμφανιστούν το 2ο εξάμηνο του 2016.
Και παρά τη φορολογική κόπωση της 6ετους ύφεσης, τα φορολογικά έσοδα αυξήθηκαν συγκριτικά με πέρυσι ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 25% από 21%.
Συγκρίνοντας ακόμη ομοειδείς ως προς τα φορολογικά έσοδα μήνες, όπως τον Οκτώβριο ’15 με Οκτώβριο ’14, βλέπουμε αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 714 εκατομμύρια.
Ομοίως, οι εισπράξεις φορολογικών εσόδων το Νοέμβριο του 2015 είναι κατά 523 εκατ. ευρώ περισσότερα από τα έσοδα του Νοεμβρίου του 2014.
Σε αυτό συνέβαλε ο αναπροσανατολισμός και η εντατικοποίηση της δουλειάς των φοροελεγκτικών και φοροεισπρακτικών μηχανισμών.
Για πρώτη φορά, η αύξηση του ΦΠΑ στα νησιά αυξήθηκε ακολουθώντας την αυξημένη τουριστική ροή.
Το κυριότερο, όμως, και αυτό που δείχνει ότι κάτι αλλάζει, είναι το εξαιρετικής σημασίας εύρημα από τα στατιστικά του Υπουργείου Οικονομικών:
Κατά το δεκαήμερο της εξέτασης από τους εισαγγελείς του Φαλτσιανί για την περιβόητη λίστα Λαγκάρντ, οι οικειοθελείς εισπράξεις φόρων από την εν λόγω λίστα άγγιξαν, μέσα σε λίγες ημέρες, τα 80.000.000 ευρώ.
Φαίνεται λοιπόν ότι η πάταξη της φοροδιαφυγής, πρωτίστως είναι και θέμα πολιτικής βούλησης.
Και ξέρετε, αυτή η κυβέρνηση έχει αποδείξει ότι αυτή η κυβέρνηση την διαθέτει αυτή την βούληση.
Οι Ελεγκτικοί Μηχανισμοί έχουν πλέον αλλάξει προσανατολισμό και επικεντρώνονται σε υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος και διαφθοράς.
Δεκάδες υποθέσεις οδηγούνται στον εισαγγελέα.
Επίορκοι οδηγούνται στον δρόμο προς την έξοδο από το Δημόσιο και επιτέλους διεκδικούμε επιστροφή των κλεμμένων στα Δημόσια Ταμεία.
Ελέγχονται όλες οι λίστες, παλιές και νέες, και κάποιες που έρχονται το τελευταίο διάστημα και πηγαίνουν με την κανονική διαδικασία απευθείας εκεί που πρέπει και όχι σε κάποια συρτάρια.
Ενώ ολοκληρώνεται σύντομα και μπαίνει σε πιλοτική εφαρμογή ένα σύγχρονο σύστημα διασταύρωσης της καθαρής περιουσίας με τα δηλωθέντα εισοδήματα σε βάθος δεκαπενταετίας.
Επίσης, εισάγεται ειδικό επιχειρησιακό σχέδιο για τον έλεγχο των offshore.
Από τις 10.000 offshore που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, οι 6.000 περίπου είναι ελεγκτικά αξιοποιήσιμες.
Από αυτές τις 6.000 offshore έχουν ήδη ελεγχθεί οι 384 και βεβαιώθηκαν φόροι ύψους 130 εκατομμυρίων ευρώ.
Αντιθέτως, την περίοδο 2014 – 2015 ελέγχθηκαν μόλις 321 offshore και βεβαιώθηκαν φόροι ύψους μόνο 94 εκατομμυρίων ευρώ.
Επίσης, προωθείται νομοσχέδιο για την εθελοντική αποκάλυψη κεφαλαίων στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, ώστε επιτέλους να πληρώσουν όσοι απέκρυψαν χρήματα και όσοι εκμεταλλεύτηκαν το καθεστώς ασυδοσίας των τελευταίων είκοσι ετών.
Τέλος, μία εξαγγελία διαρκώς επαναλαμβανόμενη από την εποχή του Καποδίστρια, γίνεται επιτέλους πράξη.
Μπαίνει σε φάση εφαρμογής το σχέδιο για το περιουσιολόγιο, με στόχο την άμεση νομοθέτησή του και την εκκίνησή του από το Σεπτέμβριο του 2016.
Όχι για να κατάσχονται τιμαλφή ή πίνακες ζωγραφικής, όπως ανεύθυνα έγραψαν ορισμένα Μέσα, αλλά για να μπορούν οι φορολογικές αρχές να παρακολουθούν διαχρονικά πώς εξελίσσονται οι αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση και να ελέγχονται στοχευμένα, όσοι παρουσιάζουν αδικαιολόγητες μεταβολές.
Κυρίες και κύριοι βουλευτές,
Ακόμα και μέσα σ’ αυτό το στενό δημοσιονομικό πλαίσιο, που ορίζει η δύσκολη συμφωνία που πετύχαμε τον περασμένο Ιούλιο, πετυχαίνουμε τον πρώτο στόχο: την ανακατανομή βαρών, για να ακολουθήσει ο δεύτερος στόχος που είναι η μεγάλη μάχη της αναδιανομής.
Σε στενό δημοσιονομικό περιβάλλον, ο προϋπολογισμός αυτός δίνει προτεραιότητα στην κοινωνική δικαιοσύνη και μπαίνουν οι βάσεις για την επιστροφή στην ανάπτυξη.
Αυτό είναι εφικτό κυρίως χάρη στους χαμηλότερους στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και στην αύξηση των δημόσιων και ευρωπαϊκών πόρων για επενδύσεις.
Πιο συγκεκριμένα:
Η ύφεση για το 2015 αναθεωρείται από -4% σε μηδενική. Έτσι, η ετήσια απόδοση των μέτρων πέφτει στα 5,7 δις στο τελικό σχέδιο προϋπολογισμού και το βάρος των δημοσιονομικών παρεμβάσεων μειώνεται.
Ομοίως αναθεωρούνται προς τα κάτω και οι αρνητικές προβλέψεις για ύφεση το 2016, από -1,3 που ήταν στο προσχέδιο, η πρόβλεψη τώρα είναι για -0,7%. Πρόκειται, όμως, για μια συντηρητική πρόβλεψη, επιτρέψτε μου την εκτίμηση, που υπερεκτιμά ακόμα την επίπτωση των ελέγχων και πιστεύω θα διαψευστεί και κυρίως θα διαψευστεί όταν το καλοκαίρι θα έχουμε και ένα εξαιρετικό έτος τουρισμού.
Η σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος θα ευνοήσει περαιτέρω τη θετική ψυχολογία των πολιτών, κυρίως των επενδυτών, για περισσότερη κατανάλωση και επενδύσεις και για δημιουργία θέσεων εργασίας.
Άλλωστε, το γραμμικό σχήμα της οικονομικής ανάλυσης που ήθελε η επιβολή των κεφαλαιακών ελέγχων να οδηγεί αυτόματα σε ύφεση και αύξηση της ανεργίας διαψεύστηκε.
Ήδη πολλοί αναλυτές, εντός και εκτός Ελλάδος, αναμένουν πλέον την εκδίπλωση της συμπιεσμένης δυναμικής που έχει το οικονομικό μας σύστημα από το δεύτερο κιόλας εξάμηνο του 2016.
Και είναι ακριβώς αυτή η εξέλιξη που μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία ανάκτησης της οικονομικής μας κυριαρχίας, την πολυπόθητη έξοδο από την επιτροπεία των δανειστών και τη συνολική υπέρβαση, έξοδο, από την κρίση.
Συγκρίνοντας τα δύο Μεσοπρόθεσμα, ο δημοσιονομικός χώρος που δημιουργείται από τους χαμηλότερους στόχους ως το 2018 ισούται με 20 δισεκατομμύρια ευρώ. Δεν είναι λίγο αυτό, είναι σχεδόν ένα επιπλέον ΕΣΠΑ.
Αυτός ο δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιηθεί για τη διόρθωση κοινωνικών αδικιών και για τον μετριασμό των συνεπειών της ύφεσης.
Ενισχύεται για πρώτη φορά μετά από χρόνια ο Κοινωνικός Προϋπολογισμός κατά 823 εκατομμύρια.
Παρέχεται κάρτα ανασφάλιστων και δωρεάν πρόσβαση στα νοσοκομεία, κάλυψη των ανασφάλιστων υπερηλίκων, δωρεάν μετακίνηση ανέργων στα μέσα μαζικής μεταφοράς και επέκταση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Το πρώτο τρίμηνο του 2016 εισάγεται στα σχολειά μας ο θεσμός των σχολικών γευμάτων στα δημοτικά σχολεία, κατά προτεραιότητα με βάση τον χάρτη της φτώχειας.
Για πρώτη φορά μετά από 5 χρόνια θα γίνουν, επιτέλους, προσλήψεις στον χώρο της Υγείας, προκειμένου να καλυφθούν οι μεγάλες ελλείψεις των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
Άμεσα θα έχουμε 985, ενώ θα ακολουθήσουν άλλες 2.440 προσλήψεις. Παράλληλα, αυξάνουμε την επιχορήγηση στα νοσοκομεία κατά 300 εκατομμύρια ευρώ, ως ένα ελάχιστο μέτρο για την αντιστροφή της πορείας εξαθλίωσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Εξοικονομούμε από τα καρτέλ φαρμάκου και προμηθειών, που ετράφησαν επί των ημερών των προηγούμενων κυβερνήσεων, προκειμένου να στηρίξουμε την καθολική και υψηλού επιπέδου περίθαλψη όλων των Ελλήνων, που είναι σε θέση να προσφέρουν οι γιατροί μας, οι νοσηλευτές μας στα νοσοκομεία σήμερα, υπερβάλλοντας εαυτούς.
Ως ενεργητική πολιτική απασχόλησης θα απορροφηθούν εμπροσθοβαρώς 450-500 εκατομμύρια ευρώ μέσα στο 2016 από τα 1,4 δις του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Έτσι ξεκινάμε άμεσα 12 προγράμματα απασχόλησης για 104.000 ανέργους, ενώ στόχος μας είναι, μέσα στην επόμενη χρονιά, να δημιουργηθούν και άλλες 100.000 νέες θέσεις εξειδικευμένης κοινωφελούς εργασίας σε όλους τους δήμους της χώρας.
Δηλαδή, συνολικά, περίπου 200.000 νέες θέσεις εργασίας.
Με στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ έχουμε 112.000 καινούργιες θέσεις στον ιδιωτικό τομέα και σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ η ανεργία απομειώθηκε κατά 1,4% το τελευταίο οκτάμηνο. Αλλά, βεβαίως, εμείς δεν θα πανηγυρίσουμε γι’ αυτό, όπως ενδεχομένως θα κάνατε στη θέση μας. Όπως κάνατε και στο παρελθόν, παρουσιάζοντας ένα success story. Και δεν θα πανηγυρίσουμε όταν η ανεργία στη χώρα μας παραμένει σε απαράδεκτα ποσοστά για χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κυρίες κύριοι
βουλευτές,
Όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις εφήρμοσαν, με σύστημα και επιμέλεια, ένα σχέδιο νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού της οικονομίας και της κοινωνίας.
Το δικό μας σχέδιο είναι στους αντίποδες.
Περιλαμβάνει αναδιανομή εισοδημάτων, στήριξη εργασίας, προστασία κοινωνικού κράτους.
Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για την επιτάχυνση της αναδιανομής και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας είναι η αναχαίτιση αυτής της τρομακτικής αποεπένδυσης που έχει επισυμβεί στον τόπο.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση, για πρώτη φορά από το 2008, αυξάνουμε το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στα 6,75 δισεκατομμύρια, ενώ από το ΕΣΠΑ διοχετεύονται 300 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα από την περασμένη χρονιά.
Επιταχύνονται επίσης οι διαδικασίες απορρόφησης του ΕΣΠΑ.
Απεντάξαμε έργα που δεν είχαν τις προϋποθέσεις και πρόδιδαν πελατειακή λογική και μεταφέραμε άλλα στο επόμενο ΕΣΠΑ, για να μην επιστραφούν χρήματα.
Επίσης εξασφαλίσαμε διπλάσια προκαταβολή από την κοινοτική χρηματοδότηση 14% αντί 7%.
Μειώνονται επιτέλους δραστικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς του πολίτες.
Τον Αύγουστο δόθηκαν 500 εκατομμύρια γι’ αυτόν τον σκοπό και από την τελευταία δόση των 2 δις 400 εκατομμύρια.
Διατηρούμε, παρά τις Κασσάνδρες, το καθεστώς για τις 100 δόσεις που ήταν εξόχως ευεργετικό για εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, αλλά και για τα δημόσια ταμεία.
Με τη ρύθμιση αυτή -που σας θυμίζω την επιβάλαμε στους δανειστές, ήταν μονομερής ενέργεια τότε- έχουμε εισπράξει μέχρι στιγμής πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ελευθερώνονται επιπλέον πόροι μέσω άμεσων και έμμεσων μειώσεων του χρέους.
Η συμφωνία εξασφάλισε, όπως είπα και πριν, μερική αναδιάρθρωση χρέους με επιτόκιο δανεισμού στο 1,3% και κάλυψη των αναγκών μας μέχρι το 2019. Αυξήθηκε ο μέσος όρος των ωριμάνσεων των δανείων στα 33 χρόνια και μειώθηκε το κόστος εξυπηρέτησής τους. Και πλέον το πρόβλημα εντοπίζεται από το 2022 και μετά. Και από κει θα ξεκινήσει η συζήτηση για την αναγκαία απομείωση του χρέους, που θα ξεκινήσει με βάση τη συμφωνία αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση.
Αυτή η νέα προοπτική βιωσιμότητας και εξυπηρέτησης του χρέους, σε συνδυασμό με την επιτυχημένη -όπως αποδείχθηκε- ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, καθώς και οι συνακόλουθες αναβαθμίσεις της χώρας από τους διεθνείς οίκους, θα ανοίξουν και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για την Ελλάδα από το νέο έτος, μειώνοντας έτσι το κόστος εξεύρεσης κεφαλαίων για τις ελληνικές τράπεζες.
Δημιουργείται, συνεπώς, σταδιακά, το απαραίτητο κλίμα εμπιστοσύνης για την επιστροφή των ελληνικών καταθέσεων και την αυτοδύναμη πιστωτική επέκταση των τραπεζών προς τις ελληνικές επιχειρήσεις που ταλαιπωρήθηκαν είναι η αλήθεια, αλλά άντεξαν το υψηλό κόστος δανεισμού όλα αυτά τα χρόνια.
Όλα τα παραπάνω φιλοδοξούμε να συναρθρωθούν στο Εθνικό Σχέδιο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης που θα παρουσιάσουμε, αφού θέσουμε σε ευρύ διάλογο, τον προσεχή Μάρτιο.
Με τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας, την αναβάθμιση του ρόλου των συνεταιριστικών τραπεζών και την εισαγωγή νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, θα χρηματοδοτηθεί ο στρατηγικός σχεδιασμός για το νέο, καινοτομικό και δίκαιο παραγωγικό πρότυπο που θέλουμε να οικοδομήσουμε.
Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξετάζονται οι βέλτιστες τεχνικές για την ένταξη μεγάλων έργων στο Junker Plan, προκειμένου να μπορούν να προσελκυσθούν ιδιωτικά κεφάλαια.
Δεκατρία νέα προγράμματα ενίσχυσης επιχειρήσεων από το ΕΣΠΑ εκκινούν μέσα στο 2016.
Προβλέπονται κονδύλια 280 εκατομμυρίων ευρώ για τη διασύνδεση έρευνας και επιχειρηματικότητας, ενώ άμεσα, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, θα προκηρυχτεί το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014 για τη "Νεοφυή Επιχειρηματικότητα".
Όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις εφήρμοσαν, με σύστημα και επιμέλεια, ένα σχέδιο νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού της οικονομίας και της κοινωνίας.
Το δικό μας σχέδιο είναι στους αντίποδες.
Περιλαμβάνει αναδιανομή εισοδημάτων, στήριξη εργασίας, προστασία κοινωνικού κράτους.
Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για την επιτάχυνση της αναδιανομής και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας είναι η αναχαίτιση αυτής της τρομακτικής αποεπένδυσης που έχει επισυμβεί στον τόπο.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση, για πρώτη φορά από το 2008, αυξάνουμε το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στα 6,75 δισεκατομμύρια, ενώ από το ΕΣΠΑ διοχετεύονται 300 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα από την περασμένη χρονιά.
Επιταχύνονται επίσης οι διαδικασίες απορρόφησης του ΕΣΠΑ.
Απεντάξαμε έργα που δεν είχαν τις προϋποθέσεις και πρόδιδαν πελατειακή λογική και μεταφέραμε άλλα στο επόμενο ΕΣΠΑ, για να μην επιστραφούν χρήματα.
Επίσης εξασφαλίσαμε διπλάσια προκαταβολή από την κοινοτική χρηματοδότηση 14% αντί 7%.
Μειώνονται επιτέλους δραστικά οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους προς του πολίτες.
Τον Αύγουστο δόθηκαν 500 εκατομμύρια γι’ αυτόν τον σκοπό και από την τελευταία δόση των 2 δις 400 εκατομμύρια.
Διατηρούμε, παρά τις Κασσάνδρες, το καθεστώς για τις 100 δόσεις που ήταν εξόχως ευεργετικό για εκατοντάδες χιλιάδες μικρομεσαίες επιχειρήσεις και νοικοκυριά, αλλά και για τα δημόσια ταμεία.
Με τη ρύθμιση αυτή -που σας θυμίζω την επιβάλαμε στους δανειστές, ήταν μονομερής ενέργεια τότε- έχουμε εισπράξει μέχρι στιγμής πάνω από 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ελευθερώνονται επιπλέον πόροι μέσω άμεσων και έμμεσων μειώσεων του χρέους.
Η συμφωνία εξασφάλισε, όπως είπα και πριν, μερική αναδιάρθρωση χρέους με επιτόκιο δανεισμού στο 1,3% και κάλυψη των αναγκών μας μέχρι το 2019. Αυξήθηκε ο μέσος όρος των ωριμάνσεων των δανείων στα 33 χρόνια και μειώθηκε το κόστος εξυπηρέτησής τους. Και πλέον το πρόβλημα εντοπίζεται από το 2022 και μετά. Και από κει θα ξεκινήσει η συζήτηση για την αναγκαία απομείωση του χρέους, που θα ξεκινήσει με βάση τη συμφωνία αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση.
Αυτή η νέα προοπτική βιωσιμότητας και εξυπηρέτησης του χρέους, σε συνδυασμό με την επιτυχημένη -όπως αποδείχθηκε- ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, καθώς και οι συνακόλουθες αναβαθμίσεις της χώρας από τους διεθνείς οίκους, θα ανοίξουν και το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για την Ελλάδα από το νέο έτος, μειώνοντας έτσι το κόστος εξεύρεσης κεφαλαίων για τις ελληνικές τράπεζες.
Δημιουργείται, συνεπώς, σταδιακά, το απαραίτητο κλίμα εμπιστοσύνης για την επιστροφή των ελληνικών καταθέσεων και την αυτοδύναμη πιστωτική επέκταση των τραπεζών προς τις ελληνικές επιχειρήσεις που ταλαιπωρήθηκαν είναι η αλήθεια, αλλά άντεξαν το υψηλό κόστος δανεισμού όλα αυτά τα χρόνια.
Όλα τα παραπάνω φιλοδοξούμε να συναρθρωθούν στο Εθνικό Σχέδιο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης που θα παρουσιάσουμε, αφού θέσουμε σε ευρύ διάλογο, τον προσεχή Μάρτιο.
Με τη δημιουργία Αναπτυξιακής Τράπεζας, την αναβάθμιση του ρόλου των συνεταιριστικών τραπεζών και την εισαγωγή νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, θα χρηματοδοτηθεί ο στρατηγικός σχεδιασμός για το νέο, καινοτομικό και δίκαιο παραγωγικό πρότυπο που θέλουμε να οικοδομήσουμε.
Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εξετάζονται οι βέλτιστες τεχνικές για την ένταξη μεγάλων έργων στο Junker Plan, προκειμένου να μπορούν να προσελκυσθούν ιδιωτικά κεφάλαια.
Δεκατρία νέα προγράμματα ενίσχυσης επιχειρήσεων από το ΕΣΠΑ εκκινούν μέσα στο 2016.
Προβλέπονται κονδύλια 280 εκατομμυρίων ευρώ για τη διασύνδεση έρευνας και επιχειρηματικότητας, ενώ άμεσα, μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου, θα προκηρυχτεί το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2014 για τη "Νεοφυή Επιχειρηματικότητα".
Κυρίες και Κύριοι
Βουλευτές,
Την τελευταία περίοδο είναι φανερό ότι
σχεδόν τίποτα από όλα όσα είπα πιο πριν δεν αναπαράγεται στα Μέσα Μαζικής
Ενημέρωσης, σχεδόν τίποτα από όλα όσα είπα πιο πριν δεν αποτελεί αντικείμενο
συζήτησης καθημερινά. Τι αποτελεί αντικείμενο συζήτησης; Ξαφνικά κάποιοι
ανακάλυψαν τους τελευταίους δύο μήνες ότι υπάρχει φορολαίλαπα, φοροκαταιγίδα,
ένα σκληρό και επαίσχυντο - όπως το λέγανε κάποιοι - επαχθές και επονείδιστο
μνημόνιο, ενώ όλα τα προηγούμενα μνημόνια ήταν καλύτερα που είχε συναντήσει
ποτέ ο τόπος.
Και βέβαια όλα αυτά δεν είναι τυχαία. Δεν
είναι τυχαία, διότι στις μέρες μας στήνεται ένα σκηνικό Αποκάλυψης θα έλεγε
κανείς και για το Φορολογικό και για το Ασφαλιστικό.
Θα ήταν πράγματι αστείο εάν δεν επρόκειτο
για τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που σιγοντάρουν αυτή την καταστροφολογία, για
τις ίδιες πολιτικές δυνάμεις που, ειδικά για το Ασφαλιστικό, έχουν ψηφίσει
έντεκα διαφορετικές μειώσεις συντάξεων τα τελευταία πέντε χρόνια, και το
PSI
που απομείωσε τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων
κατά 15 δισεκατομμύρια ευρώ. Και δεν είναι οι ίδιες πολιτικές δυνάμεις που όλο
το προηγούμενο διάστημα που προσπαθούσαμε να δώσουμε και δώσαμε μια μεγάλη
διαπραγματευτική μάχη, δεν ήταν αυτοί που μας εγκαλούσαν γιατί δεν υπογράφουμε
άρον-άρον ό,τι μας έδιναν οι δανειστές; Δεν ήταν αυτοί που έκαναν καμπάνια,
μεγάλη καμπάνια για το «Ναι» που ήταν το Ναι στην πρόταση των θεσμών που
προέβλεπε χειρότερα μέτρα χωρίς χρήματα, οριζόντιες περικοπές, άμεση κατάργηση
του ΕΚΑΣ, ρήτρα μηδενικού ελλείμματος χωρίς ισοδύναμα;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ας δούμε τα πράγματα, όμως, ψύχραιμα. Όλοι
γνωρίζουμε και κυρίως περισσότερο θα έπρεπε να γνωρίζουν όλοι όσοι σ’ αυτήν εδώ
την αίθουσα ψηφίσαμε αυτή τη συμφωνία, ότι αυτή η συμφωνία περιλαμβάνει την
υποχρέωση μείωσης των συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 1% του ΑΕΠ. Δεν περιλαμβάνει
μείωση των δαπανών με οριζόντιες περικοπές. Αυτό είναι κάτι που εναπόκειται στη
συναπόφαση μετά από διαπραγμάτευση με τους θεσμούς.
Και εδώ πρέπει να τονίσουμε πως το μεγαλύτερο
μέρος αυτής της εξοικονόμησης έχει ήδη επιτευχθεί με την κατάργηση των πρόωρων
συνταξιοδοτήσεων, περίπου το 0,6% από το 1%. Άρα, λοιπόν, τι είναι αυτό που
απομένει; Περίπου 600 εκατομμύρια ευρώ.
Και εμείς λέμε ότι αυτό το 0,4% υπάρχουν
τρόποι να βρεθεί με κοινωνική μέριμνα, χωρίς νέες επώδυνες περικοπές στις
συντάξεις.
Ζητήσαμε την προηγούμενη εβδομάδα, το
προηγούμενο Σάββατο, στη σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών από τα κόμματα της
αντιπολίτευσης να συναινέσουν σε αυτόν τον σχεδιασμό.
Δε ζητήσαμε ούτε στήριξη, ούτε ψήφο, ούτε,
πολύ περισσότερο, συμμετοχή στην κυβέρνηση, όπως φαντασιώνονται διάφορα
παράκεντρα εξουσίας, που χάνουν τη γη κάτω από τα πόδια τους και αναζητούν
σανίδα σωτηρίας σε οικουμενικές κυβερνήσεις.
Ζητήσαμε Εθνική κόκκινη γραμμή απέναντι στους
δανειστές, ζητήσαμε η Εθνική κόκκινη γραμμή να είναι «Όχι νέες επώδυνες
περικοπές στις συντάξεις». Να τα βρούμε αυτά τα 600 εκατομμύρια με άλλο τρόπο.
Και αρνηθήκατε. Αρνηθήκατε, φτάνοντας μάλιστα, -εάν δεν αρνείστε υπάρχει ακόμα
χρόνος να συμφωνήσετε μαζί μας-, ότι δεν πρέπει να μειωθούν εκ νέου οι
συντάξεις. Αρνηθήκατε, μάλιστα, φτάνοντας στο απώτατο όριο της μικροπολιτικής
σκοπιμότητας.
Αποφύγατε λέει την παγίδα που σας έστησα.
Άκου επιχείρημα! Προτιμάτε δηλαδή να πέσει ο λαός στην παγίδα, να πέσουν οι
συνταξιούχοι στον λάκκο με τα λιοντάρια, για να μην σας πουν ότι πέσατε στην
παγίδα που εγώ σας έστησα. Αυτή είναι η συναίσθηση ευθύνης που σας διακατέχει.
Αλλά προσέξτε, προσέξτε. Με αυτόν τον τρόπο
δεν εκτίθεται η κυβέρνηση. Με αυτόν τον τρόπο δεν εκτιθέμεθα εμείς, αλλά
εκτίθεστε εσείς. Και ανεπανόρθωτα, διότι ο ελληνικός λαός δεν τρώει κουτόχορτο.
Ήρθε, ακούστε αυτό κυρίες και κύριοι
συνάδελφοι έχει ενδιαφέρον, δεν ξέρω εάν το ακούσατε, ο κύριος Πλακιωτάκης στο
Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών και μας είπε ούτε λίγο ούτε πολύ ότι πέρυσι τέτοιον
καιρό το ασφαλιστικό μας σύστημα ήταν βιώσιμο. Και έγινε μη βιώσιμο τους δέκα
μήνες που ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ! Σαράντα χρόνια εσείς είχατε ένα βιώσιμο ασφαλιστικό
σύστημα και καταφέραμε εμείς και το διαλύσαμε. Ε, αυτά ούτε στα μικρά παιδιά να
μην τα λέτε. Ούτε στα μικρά παιδιά.
Εντάξει, λοιπόν, να μην θέλετε να δώσετε τη
μάχη μαζί μας στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Αλλά να λέτε ότι τα 40
χρόνια πήγαν όλα καλά και εμείς τα χαλάσαμε σε έναν χρόνο, πάει πολύ. Ούτε έναν
χρόνο δεν έχουμε.
Θα τις υπερασπιστούμε, λοιπόν, κυρίες και
κύριοι συνάδελφοι τις συντάξεις. Και θα τις υπερασπιστούμε και μόνοι μας.
Ξέρετε δεν είναι η πρώτη φορά. Σας θυμίζω, τον τελευταίο χρόνο σε όλες τις
κρίσιμες αναμετρήσεις μόνοι μας ήμασταν. Όχι μόνοι μας, με τον ελληνικό λαό να
μας στηρίζει σε τρεις απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις. Τρεις εκλογές χάσατε
μυαλό δεν βάλατε.
Και θα τις υπερασπιστούμε μαζί με τον λαό
και την κοινωνία και κόντρα σε ένα πολιτικό σύστημα που χάνει την αξιοπιστία
του, αλλά και σε ένα χρεωκοπημένο καθεστώς, ξέρετε. Κόντρα σε ένα καθεστώς που
επέλεξε, για άλλη μια φορά, να μην συμβάλει στην εθνική προσπάθεια να βγούμε
από την κρίση με την κοινωνία όρθια, προκειμένου να πληγεί η κυβέρνηση.
Το θέμα όμως δεν είναι αυτό. Το θέμα είναι
ότι δεν λέτε να βάλετε μυαλό. Επτά μήνες ξημεροβραδιάζοσασταν με την προσδοκία:
Σήμερα πέφτουν, αύριο πέφτουν.
Όταν ήρθε το δημοψήφισμα δώσατε τα ρέστα σας
και εσείς και το σύστημα που σας στηρίζει. Χάσατε πανηγυρικά. Όλοι απέναντί μας
χάσατε πανηγυρικά.
Μετά ήρθαν οι εκλογές. .
Η πρώτη φορά που ο ελληνικός λαός, αυτά τα
πέντε τελευταία χρόνια, κλήθηκε να ψηφίσει γνωρίζοντας τη Συμφωνία. Όχι με άλλα
λόγια να αγαπιόμαστε, όχι με άλλες υποσχέσεις. Γνωρίζοντας τη Συμφωνία. Και
ξαναχάσατε πανηγυρικά.
Τώρα δεν πέρασαν ούτε δυο μήνες, δυόμισι
μήνες από το εκλογικό αποτέλεσμα και μυαλό δεν βάζετε. Πάλι κοιμάστε και
ξυπνάτε με το «σήμερα πέφτετε αύριο πέφτετε», αλλά είναι πολλά τέσσερα χρόνια.
Είναι πολλά τέσσερα χρόνια, θα κουραστείτε. Και να ξέρετε και κάτι. Θα την
πατήσετε, όπως λέει η παροιμία με τον λύκο και τα πρόβατα. Κάποια στιγμή που θα
έρθει ο λύκος, ο λαός δεν θα σας πιστεύει πια. Τέσσερα χρόνια είναι πολλά για
να έχετε αυτή την αγωνία και θα κουραστείτε.
Σας καλώ λοιπόν να συνδράμετε στην εθνική
προσπάθεια, αντί να προσπαθείτε με επικοινωνιακά τερτίπια να αποδείξετε ότι ο
ΣΥΡΙΖΑ φταίει για όλα και οι ΑΝΕΛ φταίνε για όλα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
θα αναλάβουμε αυτήν την ιστορική
εκκρεμότητα, θα αναλάβουμε να βγάλουμε τα κάστανα από τη φωτιά, ταυτόχρονα,
όμως, δίνοντας μάχη να υπερασπιστούμε το δικαίωμα του ελληνικού λαού να ζήσει
με αξιοπρέπεια.
Και, ξέρετε, στόχος μας δεν είναι μόνο να
βγάλουμε τη χώρα από την κρίση, αλλά και να αποκαταστήσουμε την αξιοπιστία της
πολιτικής, να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις για τον ριζικό μετασχηματισμό της
ελληνικής οικονομίας. Και πιστεύουμε ότι μπορούμε να το πετύχουμε, να θέσουμε
τις βάσεις για μια μεγάλη αλλαγή. Για μια αλλαγή που είναι σήμερα πιο ώριμη,
αλλά και πιο αναγκαία από ποτέ στην Ευρώπη της κρίσης και της αποσταθεροποίησης.
Με σταθερά βήματα, με προσήλωση στον στόχο, με πλήρη επίγνωση των δυσκολιών,
αλλά και με αποφασιστικότητα θα προχωρήσουμε μπροστά. Με όπλο μας τις αξίες.
Με γνώση των δυσκολιών αλλά και με
αποφασιστικότητα για την δικαίωση.
Με όπλο μας την αλληλεγγύη και τις αξίες
μας.
Με την απαισιοδοξία του νου αλλά με την
αισιοδοξία της βούλησης.
Με την κοινωνία στο πλευρό μας
Θα παλέψουμε
Θα συγκρουστούμε
Θα ματώσουμε
Αλλά θα τα καταφέρουμε.
Σε αυτόν τον τόπο θα επιστρέψει η
δικαιοσύνη,
Θα επιστρέψει η κοινωνική συνοχή
Θα επιστρέψει η εθνική και η λαϊκή κυριαρχία
Σας ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου