Δεν παραδίδουμε το σχολείο στους πατριδοκάπηλους φασίστες

Του Γιάννη Στέφου(*)

Και τούτες τις μέρες, που το σύρσιμο του φασισμού επιχειρεί να μολύνει τις ψυχές των παιδιών μας, ήρθε στη μνήμη μου το «όνειρο» του παιδιού για τη Μακρόνησο και με στοίχειωσε.


«Έκτακτο. Την επόμενη Πέμπτη 29.11 - Κάλεσμα για πανελλαδική κατάληψη σε όλα τα σχολεία της χώρας με θέμα τα εθνικά θέματα». Μ' αυτό το μήνυμα καλούν τους μαθητές να οργανώσουν καταλήψεις για να υπερασπιστούν τα εθνικά δίκαια που ο άθεος Τσίπρας τα ξεπούλησε.

Με τραγούδι «Η σημαία που αγαπώ έχει ένα λευκό σταυρό και θα την υπηρετώ μέχρι να με βρουν νεκρό» και σύνθημα «Η δημοκρατία πούλησε τη Μακεδονία», ακόμα και αν δεν βρουν την ανταπόκριση που περιμένουν, οι εμπνευστές τέτοιων “πατριωτικών ηρωικών αγώνων” πέτυχαν να μολύνουν την ψυχή κάποιων νέων. Μπορούν όμως να μπολιάσουν τις φασιστικές τους αντιλήψεις με τις αγωνίες και τα αδιέξοδα των νέων που ακόμα σκέφτονται;

Τι κάναμε η Πολιτεία, η κοινωνία, το σχολείο για να προστατέψουμε τα παιδιά μας από τον φασισμό; Τι ιστορία τους διδάσκουμε, τι ευκαιρίες κριτικής προσέγγισης των προβλημάτων δημιουργούμε, τι οράματα για τη ζωή τους τούς αφήνουμε να φτιάξουν;

1935. Γ'  Ράιχ: Ο ρατσισμός σε αριθμούς.

Σε ένα βοήθημα Μαθηματικών που απευθύνεται σε δασκάλους και εκδόθηκε το 1935 στη Γερμανία διαβάζουμε: «Άσκηση 97: Ένας ψυχοπαθής κοστίζει καθημερινά περίπου τέσσερα μάρκα 16 ράιχ, ένας ανάπηρος πεντέμισι, ένας εγκληματίας 3,50. Σε πολλές περιπτώσεις ένας δημόσιος υπάλληλος κερδίζει καθημερινά μόνο τέσσερα μάρκα, ένας ιδιωτικός μόλις 3,50, ένας ανειδίκευτος εργάτης ούτε δύο για κάθε μέλος της οικογένειάς του. Κατάγραψε αυτούς τους αριθμούς. Σύμφωνα με προσεκτικές εκτιμήσεις ζουν σήμερα σε ιδρύματα στη Γερμανία 300.000 ψυχικά ασθενείς, επιληπτικοί κ.λπ. β) Πόσα δάνεια από 1.000 μάρκα το καθένα θα μπορούσαν να δοθούν σε νέα ζευγάρια χωρίς να ζητηθεί η αποπληρωμή τους κάθε χρόνο από αυτά τα χρήματα;».

Πόσο σίγουροι είμαστε για τις απαντήσεις των μαθητών μας σήμερα; Πόσο πολύ θα διέφεραν από εκείνες τις απαντήσεις που επιζητούσε ο ναζισμός;

Πώς μπορούμε να τους πούμε «αντισταθείτε στον φασισμό με τη γνώση» όταν ακούν ότι “τα πανεπιστήμιά μας βγάζουν τρομοκράτες και αναρχικούς”, ότι “η Κοινωνιολογία είναι επικίνδυνη γιατί βγάζει αριστερούς” ή ότι «ο βασιλεύς Παύλος και η Φρειδερίκη έσωσαν την Ελλαδα από τον συμμοριτοπόλεμο»; “Μαχητές” ονομάζουν την ομάδα τους οι μαθητές που άρχισαν τις καταλήψεις, όπως ακριβώς οι μαχητές από το Survivor. Τι μπορούμε να τους πούμε;

Και όμως, μπορούμε. Οι νέοι μας ή θα σωθούν ή θα μολυνθούν από το δηλητήριο του φιδιού που ετοιμάζεται. Μπορούμε να υπερασπίσουμε τη νεότητα, τα όνειρα, την ανθρωπιά, την αλληλεγγύη, αν η γνώση αντικαταστήσει τον μύθο. Αν σ' ένα σχολικό εγχειρίδιο Ιστορίας που αρχίζει την εξιστόρηση γεγονότων “από το 1815 μέχρι σήμερα” δεν υπάρχουν δυσερμήνευτες στο μυαλό των μαθητών θέσεις όπως: “Η μικρή Ελλάδα της εποχής ήταν ο 'αρραβώνας' του 'περιούσιου λαού' με τον Κύριό του για τη μέλλουσα ολοκλήρωση της απελευθέρωσης όλων των Ελλήνων, σύμφωνα με μεταγενέστερη ευσεβή εθνική ευχή”.

Μπορούμε, αν δεν αντιμετωπίζουμε μέσα στο σχολείο τον φασισμό σαν ιστορικό γεγονός του παρελθόντος χαρίζοντάς του αναφορές όπως: «Οι Γερμανοί, ως καθαρόαιμοι 'Άριοι', κατά το σύγγραμμα του Χίτλερ 'Ο Αγών μου' (Mein Kampf, 1924), όφειλαν να συνενώσουν όλους τους λαούς που μιλούσαν την ίδια γλώσσα και είχαν το ίδιο αίμα και να επεκτείνουν την κυριαρχία τους προς τα ανατολικά, προκειμένου να εξασφαλίσουν τον απαραίτητο για την επιβίωσή τους 'ζωτικό χώρο' (Lebensraum)». Μπορούμε, αν δεν αφιερώνουμε 10 όλες κι όλες γραμμές στο σύνολο 256 σελίδων στην Εθνική Αντίσταση των Ελλήνων ή 20 γραμμές αφήγησης για τη χούντα. Και έχει δίκιο ο Μητσοτάκης που δεν θυμάται τη δολοφονία Λαμπράκη, μιας και καταλαμβάνει μόνο μιάμιση γραμμή στην Ιστορία που απευθύνεται στους δεκαεπτάρηδες.

Αν λοιπόν αποφασίσουμε ότι η Ιστορία δομεί συνειδήσεις, κρίση και σκέψη, πρέπει να ξεφύγουμε από τη δουλεία της αποστήθισης ιστορικών γεγονότων που καταλαμβάνουν απλώς “γραμμές” ιστορικού εγχειριδίου. Για να βιώσουμε την Ιστορία χρειάζεται να τη συνδέσουμε με το παρόν μας, να μάθουμε τι κοινωνίες χτίζουν τα γεγονότα και πώς αυτά σημαδεύουν το σήμερα και τη ζωή μας.
Ίσως έτσι οριοθετήσουν οι ίδιοι οι νέοι μας τον πατριωτισμό, τον ηρωισμό, την ελληνική ψυχή. Ίσως έτσι δεν επιτρέψουν σε κανέναν να καθορίσει το περιεχόμενό τους και ορθώσουν τη γνώση και την κρίση όπλα απέναντι στον φασισμό, τον ρατσισμό και την πατριδοκαπηλία.

Αλλά μέχρι αυτό το “ίσως” να γίνει βεβαιότητα δεν μπορούμε να αφήσουμε μόνα τους τα παιδιά. Πολιτικά κόμματα και εκπαιδευτικοί φορείς πρέπει να καταδικάσουν απερίφραστα τα ακροδεξιά μορφώματα και τις επιδιώξεις τους. Έχουν τους λόγους τους για ένα σχολείο, κλειστό μιας και είναι (σύμφωνα με την τζημερική ρήση) «Δάσκαλοι - σκουπίδια, γιορτές - σκουπίδια, η Παιδεία μια απέραντη χωματερή». Έχουμε τους λόγους μας για ένα σχολείο ανοιχτό και δεν το παραδίδουμε στους πατριδοκάπηλους φασίστες.
___________________
* Ο Γιάννης Στέφος είναι βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ. Το άρθρο του πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΑΥΓΗ.