2ον. Η διαχείριση των απορριμμάτων της Πάτρας (Με αριθμούς και όχι γενικώς και αορίστως)

ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΟΤΣΑΡΗΣ

Πρώην αντιδήμαρχος Δήμου Πατρέων

και πρόεδρος 1^ου Φο.Δ.Σ.Α.  Ν. Αχαΐας

                                                                                                      Πάτρα  13-11-2014

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Π1. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

Α. Σχεδιασμός της προηγούμενης Δημοτικής Αρχής Γ. Δημαρά (πρόταση Α΄)

Η πρόταση, βασίζεται στον ισχύοντα περιφερειακό σχεδιασμό. Προβλέπει την κατασκευή εργοστασίου επεξεργασίας και των 100.000 τόνων Αστικών Στερεών Αποβλήτων (Α.Σ.Α.) που παράγει ετησίως η Πάτρα. Η κατασκευή του θα γίνει στο χώρο που βρίσκεται σήμερα ο ΧΥΤΑ Φλόκα. Ειδικότερα, προβλέπει τη λειτουργία α) μιας μονάδας μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας Α.Σ.Α. δυναμικότητας 120.000 τόνων/έτος, και β) μια μικρής μονάδας αερόβιας επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών (κομποστοποίηση) δυναμικότητας 20.000 τόνων/έτος. Το εργοστάσιο θα επεξεργάζεται τα απορρίμματα όλων των Δήμων του νομού Αχαΐας. Ο χρόνος ζωής του εκτιμάτε σε 25 έως 30 έτη.

Ο προϋπολογισμός κατασκευής του εργοστασίου ανέρχεται σε 40.000.000 € έως 50.000.000 €, ανάλογα με τη τεχνολογία επεξεργασίας που θα επιλεγεί. Εξ αυτών ποσό 24.500.000 € έχουν εξασφαλιστεί από το ΕΣΠΑ (Ευρωπαϊκοί πόροι) και τα υπόλοιπα από τον ιδιώτη επενδυτή (Ιδιωτικοί πόροι). Σημειώνεται ότι σε μεγάλα έργα που παράγουν έσοδα, όπως το συγκεκριμένο, δεν επιτρέπεται από τον κανονισμό του ΕΣΠΑ η χρηματοδότηση του έργου σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.

Με τις τεχνολογικές μεθόδους επεξεργασίας που έχουν επιλεγεί, ως τελικό προϊόν της επεξεργασίας  παραμένει ένα αδρανές υπόλειμμα (25% έως 45%  των αρχικών απορριμμάτων) χωρίς ρυπαντικό φορτίο (ένα είδος χώματος), που θα αποτίθεται στον παρακείμενο χώρο υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ). Ως εκ τούτου, σε βάθος 25ετίας, εκτός του εργοστασίου, απαιτείται και η κατασκευή νέων χώρων ΧΥΤΑ δυναμικότητας από 800.000 μ3 έως 1.500.000 μ3 (ένα η δύο νέα μεγάλα κύτταρα) για την υποδοχή του υπολείμματος της επεξεργασίας. Ο σχεδιασμός προέβλεπε ότι κατά τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του εργοστασίου, το αδρανές υπόλειμμα θα διατίθεται στο υφιστάμενο κύτταρο του ΧΥΤΑ Φλόκα, έως ότου κατασκευαστεί και νέο κύτταρο σε ήδη εξασφαλισμένο παρακείμενο χώρο. Η εναπομένουσα σήμερα χωρητικότητα του υφιστάμενου κυττάρου στο ΧΥΤΑ Φλόκα είναι 200.000 μ3.

Η κατασκευή του εργοστασίου έχει  δημοπρατηθεί από την προηγούμενη Δημοτική Αρχή. Έχει ήδη ολοκληρωθεί η Α΄φάση του διαγωνισμού. Για την ολοκλήρωση και της Β΄φάσης και την ανάθεση του έργου απαιτείται ένα 6μηνο. Εάν η διαδικασία της δημοπρασίας δεν είχε διακοπεί μετά τις Δημοτικές εκλογές του Μαΐου, θα αναδεικνύονταν ανάδοχος του έργου στο τέλος του τρέχοντος έτους. Ο προβλεπόμενος χρόνος κατασκευής του εργοστασίου είναι 1,5 έτος.  Αυτό σημαίνει ότι τα 150.000 τόνοι απορριμμάτων, που θα παράγει η Πάτρα το προσεχές 1,5 έτος, μπορούσαν να διατεθούν άμεσα στο ΧΥΤΑ Φλόκα, χωρίς να δημιουργηθεί στο μέλλον πρόβλημα χωρητικότητας για τη διάθεση του υπολείμματος της επεξεργασίας από το εργοστάσιο. Υπενθυμίζω ότι, για τους λόγους αυτούς, ο Δήμος Δυτικής Αχαΐας είχε δεχθεί τη διάθεση των απορριμμάτων της Πάτρας στο ΧΥΤΑ Φλόκα, με την προϋπόθεση υπογραφής σύμβασης κατασκευής του εργοστασίου.

Για τη μεταφορά των απορριμμάτων από την Πάτρα στο Φλόκα (απόσταση 50 χιλιόμετρα) και προκειμένου να μειωθεί το μεταφορικό κόστος, απαιτείται η κατασκευή Σταθμού Μεταφόρτωσης (ΣΜΑ) προϋπολογισμού 4.000.000 € (μόνιμες εγκαταστάσεις και μεταφορικά μέσα).

Η χρηματοδότηση ήταν εξασφαλισμένη από το ΕΣΠΑ, υπό την προϋπόθεση της έγκαιρης χωροθέτησης των εγκαταστάσεων. Η προηγούμενη Δημοτική Αρχή εγκαίρως και επανειλημμένως έφερε προ 3ετίας για ψήφιση στο  Δημοτικό Συμβούλιο το θέμα, προτείνοντας 23 συγκεκριμένους διαφορετικούς χώρους  για την εγκατάσταση του ΣΜΑ. Δυστυχώς, σύσσωμες οι Δημοτικές παρατάξεις και οι Δημοτικοί Σύμβουλοι της αντιπολίτευσης καταψήφισαν και τους 23 χώρους με ψηφοθηρικά και μόνο κριτήρια.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΕΘΝΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ
1. ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (€)
α. Μονάδα επεξεργασίας	24.500.000	0	20.000.000	0
β. ΣΜΑ	4.000.000	0	0	0
γ. ΧΥΤΥ	15.000.000	0	0	0
Σύνολο	43.500.000	0	20.000.000	0
2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (€/ετος)
α. Τέλη επεξεργασίας	0	0	0	7.000.000
β. Τέλη ταφής σε ΧΥΤΑ	0	0	0	0
γ. Μεταφορικα (ΣΜΑ)	0	0	0	1.000.000
δ. Πρόστιμα	0	0	0	0
Σύνολο	0	0	0	8.000.000

Β. Σχεδιασμός της νέας Δημοτικής Αρχής του Κ. Πελετίδη (πρόταση Β΄)

Η πρόταση της νέας Δημοτικής Αρχής προβλέπει α) την κατασκευή μιας μικρής μονάδας επεξεργασίας προδιαλεγμένων οργανικών (κομποστοποίηση) δυναμικότητας 18.000 τόνων/έτος (13.000 τόνοι οργανικά και 5.000 τόνοι κλαδέματα), και β) την απευθείας ταφή των υπόλοιπων 87.000 τόνων/έτος σε νέα προς κατασκευή κύτταρα στο ΧΥΤΑ  Φλόκα, χωρίς καμία επεξεργασία. Δηλαδή, ο κύριος όγκος των σκουπιδιών θα συνεχίσει να θάβεται, όπως και σήμερα.

Ο προϋπολογισμός κατασκευής της μονάδας κομποστοποίησης εκτιμάται σε 5.000.000 € και μπορεί να γίνει μόνο με Εθνικούς πόρους (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).

Με την πρόταση αυτή δεν καλύπτεται η προβλεπόμενη από το νόμο ποσότητα των  21.000 τόνων/έτος επεξεργασμένων οργανικών το 2015 και των 31.500 τόνων/έτος το 2020. Επομένως, εγκυμονείται ο κίνδυνος επιβολής στο Δήμο του προβλεπόμενου από το νόμο προστίμου ύψους  280.000 € το έτος 2015, αυξανόμενο σε 1.410.000 € το έτος 2020.

Το προβλεπόμενο με τη συγκεκριμένη πρόταση λειτουργικό κόστος διάθεσης του συνόλου των 100.000 τόνων ετησίως που παράγει η Πάτρα είναι  4.498.000 € αναλυμένο ως εξής :

α) Για τέλη ταφής και μεταφορικά των 87.000 τόνων  3.393.000 €

β) Για συλλογή μεταφορά και επεξεργασία 13.000 τόνων προδιαλεγμένων οργανικών 1.105.000 €

Επί πλέον, η πρόταση απαιτεί σε βάθος 25ετίας την κατασκευή νέων κυττάρων ΧΥΤΑ συνολικής χωρητικότητας  τουλάχιστον 2.762.500 μ3 (τουλάχιστον 5 νέα μεγάλα κύτταρα), προϋπολογισμού κατασκευής 40.000.000 € έως 50.000.000 € με χρηματοδότηση από Εθνικούς πόρους, χωρίς να προσδιορίζεται η χωροθέτησή τους. Δεδομένου ότι στη περιοχή του Φλόκα δεν υπάρχει διαθέσιμη τόσο μεγάλη έκταση, θα ανακύψει και πάλι το σημερινό πρόβλημα  χωροθέτησης νέων ΧΥΤΑ.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΕΘΝΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΙΔΙΩΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ	ΔΗΜΟΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ
1. ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (€)
α. Μονάδα επεξεργασίας		5.000.000	0	0
β. ΣΜΑ	0	4.000.000	0	0
γ. ΧΥΤΑ	0	45.000.000	0	0
Σύνολο	0	54.000.000	0	0
2. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ (€/ετος)
α. Τέλη επεξεργασίας	0	0	0	1.100.000
β. Τέλη ταφής σε ΧΥΤΑ	0	0	0	3.400.000
γ. Μεταφορικα (ΣΜΑ)	0	0	0	1.000.000
δ. Πρόστιμα	0	0	0	1.400.000
Σύνολο	0	0	0	6.900.000

Π2.  ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ	ΠΟΣΟΣΤΟ	ΤΟΝΟΙ / ΕΤΟΣ
Οργανικά ( απόβλητα τροφής)	42,0 %	42.000
Χαρτί -Χαρτόνι	17,0 %	17.000
Πλαστικά	6,5 %	6.500
Μέταλλα	1,5 %	1.500
Γυαλί	1,5 %	1.500
Απόβλητα κήπου	4,0 %	4.000
Λοιπά (Δέρμα, Ξύλο, μπάζα κ.λ.π.)	27,5 %	27.500
ΣΎΝΟΛΟ Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ)	100,0 %	100.000