Φορολογικό σ/ν, που όμως πλήττει τα μεσαία στρώματα

Απαντήσεις σε μερικά ερωτήματα  βάζουν το ζήτημα στις πραγματικές του διαστάσεις!

Γιατί η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών από το 10% στο 30% που δρομολογεί η κυβέρνηση της ΝΔ στο επικείμενο φορολογικό σ/ν, πλήττει τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα;

Λέμε ότι η αύξηση αυτή θα πλήξει και τα μεσαία και τα χαμηλά εισοδήματα. Θα πλήξει τα χαμηλά εισοδήματα διότι από τις δαπάνες εξαιρείται η δαπάνη του ενοικίου πράγμα που δυσχεραίνει και, σε ορισμένες περιπτώσεις, καθιστά αδύνατη την επίτευξη του στόχου του 30% ηλεκτρονικών συναλλαγών.

Θα πλήξει και τα μεσαία εισοδήματα, ιδιαίτερα των πιο εύπορων νοικοκυριών (πχ νοικοκυριά με δύο εργαζόμενους με σχετικά καλές αποδοχές), αφενός εξαιτίας της εξαίρεσης του ενοικίου και των δαπανών για αποπληρωμή στεγαστικού δανείου, και αφετέρου λόγω του ότι τέτοια νοικοκυριά διαθέτουν μικρότερο ποσοστό του εισοδήματός για κατανάλωση. Ιδιαίτερη δυσκολία θα παρατηρηθεί σε νοικοκυριά που χρειάζεται να πληρώνουν και δεύτερο ενοίκιο διότι πχ το παιδί ή τα παιδιά τους σπουδάζουν σε άλλη πόλη.

Επίσης, μεγάλη δυσκολία θα αντιμετωπίσουν και τα νοικοκυριά που συντηρούν ή συνεισφέρουν σε άλλα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν οξύτατες οικονομικές δυσκολίες (π.χ. νοικοκυριά μακροχρόνια άνεργων συγγενών, μονογονεϊκές οικογένειες χαμηλόμισθων κ.α.). Όσα νοικοκυριά δεν συγκεντρώσουν ηλεκτρονικές συναλλαγές ίσες με το 30 % του συνολικού τους εισοδήματος, θα κληθούν να πληρώσουν ένα επιπλέον χαράτσι που θα ροκανίσει τις όποιες φοροελαφρύνσεις προβλέπει το σ/ν. 

Ποια η απάντηση στον αντίλογο της κυβέρνησης ότι η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών στο 30% είναι μέτρο κατά της φοροδιαφυγής

Ο αντίλογος αυτός συνιστά μέγιστη υποκρισία από την πλευρά της κυβέρνησης. Για δύο κυρίως λόγους.

Πρώτον, διότι αν πράγματι η κυβέρνηση ενδιαφερόταν να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή δεν θα υποσχόταν προεκλογικά ότι θα περιορίσει τους ελέγχους. Πολύ περισσότερο δεν θα ήταν μία από τις πρώτες πράξεις της ως κυβέρνηση η αποδυνάμωση του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ).

Αντίθετα, θα εξηγούσε στους πολίτες ότι ο μόνος αξιόπιστος τρόπος να μειωθεί το πράγματι δυσβάσταχτο φορολογικό βάρος (που ας μην ξεχνάμε ότι το φόρτωσαν στους πολίτες οι πολιτικές δυνάμεις που χρεοκόπησαν τη χώρα και αποδέχτηκαν τα δύο πρώτα καταστροφικά μνημόνια) είναι να περιοριστεί δραστικά η εκτεταμένη στη χώρα μας φοροδιαφυγή. Και για να συμβεί αυτό χρειάζεται ενίσχυση και όχι αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών.

 Δεύτερον, αν η κυβέρνηση της ΝΔ ήθελε πράγματι να περιορίσει τη φοροδιαφυγή δεν θα μείωνε δραστικά το μέγιστο ποσό των ηλεκτρονικών συναλλαγών από 30.000 που ήταν επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ σε 20.000 ευρώ. Ποιος ο λόγος ετήσια εισοδήματα της τάξης των 100.000 ευρώ και άνω να χρειάζονται ηλεκτρονικές συναλλαγές μόλις 20.000 ευρώ αντί 30.000 ευρώ.

Βοηθάει αυτό στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής; Προφανώς και όχι. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε ότι ο αντίλογος που αναφέρεται συνιστά υποκρισία. Το συγκεκριμένο όμως ζήτημα επιβεβαιώνει και κάτι ακόμη: την απύθμενη ταξική μεροληψία της κυβέρνησης ΝΔ υπέρ των πλούσιων. Διότι ενώ αυξάνει υπέρογκα τις ηλεκτρονικές συναλλαγές για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, για ατομικά εισοδήματα πάνω από 70.000 ευρώ ετησίως τις μειώνει!   

Ναι, αλλά το επικείμενο σ/ν της κυβέρνησης ΝΔ περιλαμβάνει φοροελαφρύνσεις. Ισχύει πράγματι ότι θα υπάρξουν ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος για τα μεσαία εισοδήματα;  

Φοροελαφρύνσεις γενικά θα υπάρξουν. Ωστόσο, για να κρίνει κανείς την κατάσταση των διαφορετικών εισοδηματικών κατηγοριών, χρειάζεται να αποτιμήσει την συνολική οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ΝΔ καθώς και άλλες παρεμβάσεις της όπως πχ την πολιτική της για τα εργασιακά.

Αυτό που λέμε λοιπόν είναι ότι, αν δει κανείς τη συνολική πολιτική της κυβέρνησης, προκύπτει μια ξεκάθαρη ταξική μεροληψία υπέρ των ισχυρότερων, πράγμα που διαψεύδει τις ελπίδες των μεσαίων στρωμάτων που δημιούργησαν οι προεκλογικές υποσχέσεις της ΝΔ.

Για παράδειγμα, οι εν λόγω ελαφρύνσεις στη φορολογία εισοδήματος ακυρώνονται με μέτρα όπως η αύξηση στο 30% των ηλεκτρονικών συναλλαγών, οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, η προϋπολογισμένη αύξηση του ΕΝΦΙΑ για το 2020 κατά 140 εκατ. ευρώ και πολλά άλλα τέτοια μέτρα.

Ενδεικτικό της ταξικής μεροληψίας της κυβέρνησης της ΝΔ είναι ότι επέλεξε να διαθέσει πάνω από 80 εκ. ευρώ για να ελαφρύνει το 2019 τον ΕΝΦΙΑ για περιουσίες πάνω από 500.000, αντί να δεχτεί την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ να χρησιμοποιηθούν αυτά τα χρήματα για να ελαφρυνθούν περιουσίες μικρότερες των 500.000 ευρώ.

Το ίδιο φαίνεται ότι ισχύει και για το επικείμενο φορολογικό σ/ν. Αν ισχύουν δημοσιεύματα εφημερίδων όπως πχ της Ναυτεμπορικής, για εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ θα υπάρξουν μειώσεις φόρων που υπερβαίνουν το 2% ενώ για εισοδήματα από 20.000 έως 50.000 ευρώ οι μειώσεις φόρων δεν θα υπερβαίνουν το 1%. 

Επισημαίνουμε επιπλέον ότι την ταξική μεροληψία υπέρ των ισχυρών την παραδέχεται και η ίδια η κυβέρνηση της ΝΔ αφού, στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2020 που κατέθεσε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περιλαμβάνεται πίνακας με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα της κυβερνητικής πολιτικής ανά εισοδηματική κατηγορία, στον οποίο αποτυπώνεται ότι όσο πιο υψηλό είναι το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερη κατ’ απόλυτη τιμή και ποσοστιαία είναι η επίδραση της δημοσιονομικής πολιτικής.

Ακριβώς το αντίστροφο δηλαδή από την πολιτική της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Όμως οι δημοσιονομικοί πόροι που χρησιμοποιούνται για να ενισχυθούν οι πλουσιότεροι, μειώνουν την ενίσχυση που θα μπορούσαν να έχουν τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Εξού και η διάψευση των ελπίδων των μεσαίων εισοδηματικά στρωμάτων από την πολιτική της κυβέρνησης ΝΔ.

Αξίζει να επισημάνουμε τα βασικά στοιχεία της κυβερνητικής πολιτικής τα οποία, διαψεύδουν τις ελπίδες των μεσαίων εισοδηματικά στρωμάτων για σημαντική βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης;

 Βεβαίως. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα ακόλουθα:

[α] Η απόφαση της κυβέρνησης της ΝΔ να μην διαπραγματευτεί άμεσα τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων (όπως δεσμευόταν στα προεκλογικά της σποτ) αλλά να παραπέμψει τη διαπραγμάτευση στο 2021 και βλέπουμε. Επιπλέον, η απόφαση της να μην χρησιμοποιήσει τον εγγυητικό λογαριασμό της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων κατά 1% από το 2020, χωρίς να χρειάζεται διαπραγμάτευση με τους εταίρους και δανειστές καθώς αυτοί θα λάμβαναν τα συμφωνημένα. Οι αποφάσεις αυτές στερούν δημοσιονομικό χώρο για το 2020 ύψους περίπου 2 δις ευρώ και άρα ακυρώνουν τα θετικά μέτρα που είχε εξαγγείλει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όπως π.χ. η μείωση της προκαταβολής φόρου, η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 ευρώ και η δραστική μείωση της για τα υπόλοιπα εισοδήματα, η πρόσθετη μείωση του ΕΝΦΙΑ στο 50% για μικρές και μεσαίες ιδιοκτησίες, η πρόσθετη μείωση του ΦΠΑ κ.α.

[β] Η επιλογή της κυβέρνησης της ΝΔ να χρησιμοποιεί μέρος του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου (που της κληροδότησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ) για να ενισχύσει τους ισχυρούς και τους πλούσιους. Έχουμε ήδη αναφέρει την περίπτωση του ΕΝΦΙΑ για το 2019 και  τις ελαφρύνσεις του επικείμενου φορολογικού σ/ν που αφορούν ακόμη και ατομικά εισοδήματα πάνω από 100.000 ευρώ και μάλιστα σε ποσοστό μεγαλύτερο απ’ ότι για εισοδήματα μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ. Σε αυτά προσθέτουμε την επιλογή της κυβέρνησης να χρησιμοποιήσει παραπάνω από τον μισό διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο του 2020 (600+ εκατομμύρια ευρώ) για να μειώσει τη φορολογία επιχειρήσεων και μερισμάτων, από την οποία επωφελούνται κυρίως οι μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις, διότι αυτές παρουσιάζουν υψηλή κερδοφορία.

[γ] Η επιλογή της κυβέρνησης για περικοπές δημόσιων δαπανών που στρέφονται ευθέως ενάντια των χαμηλών και μεσαίων εισοδημάτων, όπως είναι πχ η περικοπή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 600 εκατομμύρια ευρώ το 2019 που περιλαμβάνεται στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2020 καθώς και η μείωση (σε σχέση με τον προγραμματισμών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ) των δαπανών για τη Δημόσια Παιδεία το 2020.

[δ] Η αναίτια επιλογή της κυβέρνησης για αυξήσεις των τιμολογίων της ηλεκτρικής ενέργειας, που ήδη επιβαρύνει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα να ακυρώνεται το όποιο θετικό αποτέλεσμα του επικείμενου φορολογικού σ/ν. Σημειωτέο ότι οι αυξήσεις που αποφάσισε η κυβέρνηση της ΝΔ δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως, καθώς σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και η μετατόπιση του κόστους του διοξειδίου του άνθρακα στους καταναλωτές, το οποίο θα αρχίσει να πληρώνεται στο μέλλον. Επιπλέον, η απόφαση της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει τα δίκτυα ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου, δηλαδή να παραδώσει φυσικά μονοπώλια στην ιδιωτική κερδοσκοπία, θα επιβαρύνει επιπλέον νοικοκυριά και επιχειρήσεις εξαιτίας αυξήσεων τιμών που αφορούν στα δίκτυα.

[δ] Οι επιλογές της κυβέρνησης σε άλλους τομείς πολιτικής που δεν σχετίζονται άμεσα με τη δημοσιονομική πολιτική. Ενδεικτικά, αναφέρουμε:

– Αντεργατική πολιτική της κυβέρνησης. Η υπονόμευση των κλαδικών συμβάσεων, χάριν των επιχειρησιακών και ατομικών, και η ουσιαστική ακύρωση του δικαιώματος των εργαζομένων για μονομερή προσφυγή στη διαιτησία θα οδηγήσει σε μειώσεις μισθών που πλήττουν με διττό τρόπο τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Αφενός τα πλήττουν ευθέως, καθώς οι μειώσεις μισθών σημαίνουν μειώσεις εισοδημάτων. Επισημαίνουμε ότι πολλοί μισθωτοί ανήκουν στα μεσαία εισοδηματικά στρώματα. Αφετέρου τα πλήττουν εμμέσως, διότι οι μειώσεις μισθών θα οδηγήσουν σε μείωση της αγοραστικής δύναμης, και άρα της ζήτησης, που θα πλήξει πληθώρα μεσαίων και το σύνολο σχεδόν των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων.

– Αντιασφαλιστική πολιτική της κυβέρνησης. Οι μείζονες παρεμβάσεις εδώ είναι δύο: (I) Η ιδιωτικοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, πράγμα που θα δημιουργήσει τρύπα στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων (καθώς οι εισφορές δεν θα κατευθύνονται στο δημόσιο ταμείο αλλά στα ταμεία των ιδιωτών). Την τρύπα αυτή θα κληθούν να την καλύψουν οι συνταξιούχοι με μειώσεις των συντάξεων τους. (ΙΙ) Ασφαλιστικές εισφορές ελεύθερων επαγγελματικών που δεν θα εξαρτώνται από τα πραγματικά τους εισοδήματα, πράγμα που εκ των πραγμάτων ευνοεί τους ισχυρότερους.

-- Η γενικότερη πολιτική της κυβέρνησης υπέρ των ιδιωτικοποίησεων (πέρα από τα ενεργειακά δίκτυα και την κοινωνική ασφάλιση) όπως πχ ο νόμος πλέον που επιτρέπει στους Δήμους ακόμη και όταν διαθέτουν ίδια μέσα να αγοράζουν από ιδιώτες τις υπηρεσίες που παρέχουν σε δημότες. Αυτό, πέρα από τις εστίες διαφθοράς που θα δημιουργήσει, θα αυξήσει τα κόστη των ιδιωτικοποιημένων υπηρεσιών καθώς θα πρέπει να πληρώνονται και τα κέρδη των ιδιωτών. Και τα επιπλέον αυτά κόστη θα τα επωμιστούν κυρίως τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, η μεγάλη πλειοψηφία δηλαδή των δημοτών.

– Αντιεκπαιδευτική πολιτική της κυβέρνησης. Πέρα από την υποχρηματοδότηση της δημόσιας παιδείας (δηλαδή τη μείωση του Προϋπολογισμού για την Παιδεία το 2020 σε σχέση με τα προϋπολογισθέντα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ), η κυβέρνηση της ΝΔ εφαρμόζει μέτρα που ενισχύουν σκανδαλωδώς την ιδιωτική εκπαίδευση, όπως είναι για παράδειγμα η επαναφορά της βάσης του δέκα για την εισαγωγή στα ΑΕΙ (αλλά όχι και για την εισαγωγή σε ιδιωτικά εκπαιδευτικά ιδρύματα), η κατάργηση των τμημάτων ελεύθερης πρόσβασης που θεσμοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ καθώς και η κατάργηση των διετών προγραμμάτων τεχνικής εκπαίδευσης. Με τα μέτρα αυτά, θα μειωθούν επιπλέον κατά 20.000 ετησίως οι φοιτητές στη δημόσια παιδεία, με προφανή σκοπό να μετατραπούν σε πελάτες των ιδιωτικών κολεγίων. Το κόστος αυτό θα το πληρώσουν σχεδόν εξολοκλήρου τα μεσαία εισοδηματικά στρώματα.

[ε] Αντικατάσταση της συνεκτικής αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με ένα συνονθύλευμα νεοφιλελεύθερων ιδεοληψιών και παρωχημένων πρακτικών πουαφενός έχουν αποτύχει διεθνώς και αφετέρου έχουν οδηγήσει στην οικονομική κρίση και τη χρεοκοπία της χώρας μας. Οι νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες είναι π.χ. αυτές που θεωρούν ότι οι φοροελαφρύνσεις των πλούσιων και η περιστολή των εργασιακών δικαιωμάτων και των μισθών θα ενισχύσουν τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Πρόκειται για ιδεοληψίες διότι αυτές οι πολιτικές  έχει αποδειχτεί ότι ενισχύουν τις εισοδηματικές ανισότητες, οι οποίες έχει επίσης αποδειχτεί ότι υπονομεύουν τις αναπτυξιακές προοπτικές της οικονομίας. Και αυτό δεν το υποστηρίζει μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και διεθνείς οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ και η Παγκόσμια Τράπεζα, καθώς και νομπελίστες οικονομολόγοι.

Οι παρωχημένες αυτές πρακτικές σπαταλούν δημόσιους πόρους προς όφελος των φίλων της κυβέρνησης, αντί να ενισχύσουν τους δυναμικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Είναι επίσης αυτές που καταργούν κανόνες για τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητας προωθώντας ένα περιβάλλον ζούγκλας που επίσης ενισχύει τις αντιαναπτυξιακές ανισότητες και επιπροσθέτως κατασπαταλάει παραγωγικούς πόρους.