Ο Μητσοτάκης απέφυγε να θέσει θέμα νέων κυρώσεων

Πώς σχολιάζετε τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία; Είναι το ερώτημα απηύθυναν δημοσιογράφοι και το Γραφείο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ απαντά:

1. Παρά τους πανηγυρισμούς και τις τυμπανοκρουσίες της κυβέρνησης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο περιορίστηκε για ακόμη μία φορά σε καταδικαστικές δηλώσεις για την τουρκική παραβατικότητα.

Είναι καλοδεχούμενες και επιβεβλημένες, ωστόσο δεν είμαστε πια στη φάση των δηλώσεων αλλά στη φάση των αποτρεπτικών κυρώσεων, τις οποίες υποστήριξαν οι ομάδες της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.

Κυρώσεων που θα πρέπει να περιλαμβάνουν και την περιοχή της ελληνικής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, καθώς η ρητή απειλή της Τουρκίας για έρευνες και γεωτρήσεις στο πεδίο που ορίζει η ανυπόστατη και παράνομη συμφωνία της με τη Λιβύη, πλήττει κατάφωρα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

Ωστόσο, ο Πρωθυπουργός απέφυγε να θέσει θέμα νέων κυρώσεων προς την Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπως προκύπτει από τις κυβερνητικές ενημερώσεις. Ελπίζουμε τουλάχιστον, οι διαρροές πως ο Υπουργός Εξωτερικών έθεσε θέμα νέου πλαισίου κυρώσεων στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, να προμηνύουν αλλαγή στάσης, προκειμένου να προστατευθούν αποτελεσματικά τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.

2. Είναι θετικές οι διαβεβαιώσεις του Πρωθυπουργού ότι η υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων δεν μπαίνει σε καμία ζυγαριά με το προσφυγικό και ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις και συμψηφισμοί. Η διακήρυξη της εγκατάλειψης της γραμμής που είχε η κυβέρνηση μέχρι πρότινος διά στόματος κυβερνητικού εκπροσώπου, είναι - έστω και αργά - ιδιαιτέρως σημαντική.

3. Αναμένουμε ότι η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον θα οδηγήσει σε μία επανεκκίνηση ενεργειών και πρωτοβουλιών για τη διοργάνωση νέας συνάντησης 3+1 (με ΗΠΑ, Ισραήλ και Κύπρο) και κυρίως για ενεργή στήριξη από τις ΗΠΑ του αγωγού EastMed, ο οποίος περνά από την περιοχή της παράνομης συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης.

4. Είναι θετικές οι διαβεβαιώσεις του Πρωθυπουργού ότι η υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων δεν μπαίνει σε καμία ζυγαριά με το προσφυγικό και ότι δεν θα υπάρξουν εκπτώσεις και συμψηφισμοί. Η διακήρυξη της εγκατάλειψης της γραμμής που είχε η κυβέρνηση μέχρι πρότινος διά στόματος κυβερνητικού εκπροσώπου, είναι - έστω και αργά - ιδιαιτέρως σημαντική.

5. Αναμένουμε ότι η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον θα οδηγήσει σε μία επανεκκίνηση ενεργειών και πρωτοβουλιών για τη διοργάνωση νέας συνάντησης 3+1 (με ΗΠΑ, Ισραήλ και Κύπρο) και κυρίως για ενεργή στήριξη από τις ΗΠΑ του αγωγού EastMed, ο οποίος περνά από την περιοχή της παράνομης συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης.

Οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές υιοθέτησαν το αίτημα του Αλ. Τσίπρα

Το PES έκανε δεκτό το αίτημα για περαιτέρω κυρώσεις στην Τουρκία, μετά και την ανυπόστατη συμφωνία με τη Λιβύη, που διατύπωσε ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, αλλά και η Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά. Συγκεκριμένα, ο κ. Τσίπρας ζήτησε να υπάρξει λεκτικό στη δήλωση του PES τόσο για την καταδίκη της παράνομης Συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης, όσο και για την υιοθέτηση σχετικών μέτρων και κυρώσεων.

Ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι η ΕΕ πρέπει να δώσει ένα σαφές μήνυμα στην Τουρκία για άμεσο τερματισμό των παράνομων ενεργειών της στις ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδας, που συμπεριλαμβάνει και κυρώσεις και σε σχέση με τη χώρα μας. 

Παράλληλα, επεσήμανε ότι είναι αναγκαίο να αναδειχθεί εγκαίρως η απειλή των ευρωπαϊκών κυρώσεων, προκειμένου η Τουρκία να γνωρίζει τις σοβαρές συνέπειες των πράξεών της, αλλιώς η πιθανότητα στρατιωτικής αντιπαράθεσης θα αυξηθεί πολύ. Υπογράμμισε ότι η Τουρκία δε μπορεί να επικαλείται ότι περιθωριοποιήθηκε από τις ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς ως Πρωθυπουργός είχε επανειλημμένως προτείνει στον Πρόεδρο Ερντογάν την επανεκκίνηση των διερευνητικών συνομιλιών από το 2016 χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ενώ η Τουρκία, αρνήθηκε να συμμετάσχει στο Forum για το φυσικό αέριο του Καΐρου. 

Επιπλέον, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι στόχος πρέπει να είναι η επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών, και αν αυτές αποτύχουν, η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, αλλά αυτό προϋποθέτει τον τερματισμό των παράνομων ενεργειών. 

Επομένως, μετά την Ευρωαριστερά κ οι Ευρωσοσιαλιστές, καταγγέλλουν το σύμφωνο Τουρκίας-Λιβύης και ζητούν από την Σύνοδο Κορυφής να αποφασίσει πρόσθετες κυρώσεις κατά της παράνομης δράσης της Άγκυρας. Αναμένουμε ανάλογη απόφαση του ΕΛΚ και πρωτοβουλία του κ. Μητσοτάκη. 

Ποιά είναι η αντιπολιτευτική σας στάση ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής;

Την ανέλυσε στη Βουλή ο Αλ. Τσίπρας τονίζοντας:

Θεωρώ ότι οι στιγμές είναι κρίσιμες όσον αφορά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις εξελίξεις στην περιοχή μας, θα ήθελα να αναφερθώ ειδικότερα  σε αυτό το θέμα…. Εγώ στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, Μητσοτάκης δε πρόκειται να γίνω. Ασφαλώς και θα σας ασκήσουμε κριτική. Ασφαλώς και θα επισημάνουμε τις αστοχίες, τις αρρυθμίες, τις αντιφάσεις. Είναι υποχρέωση και καθήκον πατριωτικό να το πράξουμε. Αλλά αυτό που κάνατε εσείς, να διχάσετε τον ελληνικό λαό για μια Συμφωνία που τώρα θέλετε να τιμήσετε. Αυτό που κάνατε να μετατρέψετε τα εθνικά μας θέματα σε κεντρικό πεδίο αντιπαράθεσης προς άγραν ψήφων, εγώ δε θα το κάνω.

Αλλά πάει πολύ να μιλάτε εσείς για λαϊκισμό, ειδικά στα εθνικά θέματα. Εσείς κ. Μητσοτάκη ο οποίος βασιστήκατε κατεξοχήν στην κινητοποίηση και συσπείρωση του ακροατηρίου που ήταν στα δεξιά σας προκειμένου να εκλεγείτε. Εσείς κ. Μητσοτάκη που όταν βρισκόταν εδώ ο Πρόεδρος Ερντογάν κραυγάζατε ότι του δώσαμε βήμα για τον αναθεωρητισμό του. Εσείς, που είχατε βάλει τα στελέχη σας και τα ΜΜΕ που ελέγχετε, να επιτίθενται σε εμένα και την Κυβέρνησή μου κάθε φορά που ανοίγαμε τον διάλογο με την Τουρκία. Και που ανεχόσασταν βουλευτές σας να δηλώνουν ότι για τους 8 αξιωματικούς εμπιστεύονται τον Ερντογάν και όχι τον Έλληνα πρωθυπουργό. Εσείς που με κατηγορήσατε τέλος, χωρίς ντροπή, ότι πούλησα το Μακεδονικό για να πάρω τη μη περικοπή των συντάξεων….

Εμείς δεν θα συνεχίσουμε στα χνάρια σας. Θα ασκήσουμε αντιπολίτευση με πατριωτική ευθύνη. Με στήριξη εκεί που συμφωνούμε και με εποικοδομητική κριτική εκεί που διαφωνούμε – και δεν πρόκειται να σιωπήσουμε, επειδή εσείς τώρα αρχίζετε να αντιμετωπίζετε -να θερίζετε- τις συνέπειες όλης της πατριδοκαπηλίας και των εθνικιστικών εξάρσεων που σπείρατε τόσα χρόνια.

Ποιά είναι τα βασικά σημεία της κριτικής της αξιωματικής αντιπολίτευσης στα ελληνοτουρκικά;

Οι εξαιρετικά επικίνδυνες εξελίξεις των τελευταίων ημερών δεν έπρεπε να είχαν αιφνιδιάσει την κυβέρνηση της ΝΔ. Η στρατηγική της Τουρκίας δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία. Είναι το τίμημα της επιτυχίας της χώρας μας τα τελευταία χρόνια. Το τίμημα της αναβάθμισης του γεωπολιτικού της ρόλο, ιδίως με συμμαχίες στην Ανατολική Μεσόγειο με το Ισραήλ, με την Αίγυπτο, αλλά και με την καθιέρωση στρατηγικού διαλόγου με τις ΗΠΑ. Το τίμημα της επιτυχίας όταν προωθήσαμε τον αγωγό East Med που αλλάζει τις ισορροπίες στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής. Και ειδικότερα της επιτυχίας να προχωρήσει αυτό το σχέδιο και με την στήριξη των ΗΠΑ, μετά τη δημιουργία και του σχήματος 3+1.

Η κλιμάκωση των απαράδεκτων ενεργειών της Τουρκίας στην Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο ήρθαν μετά από έναν ανίερο διακανονισμό με τις ΗΠΑ στο Συριακό και ενδεχομένως στη Λιβύη. Αλλά έρχονται δυστυχώς KAI μετά από την εφαρμογή μιας απολύτως λανθασμένης αλλαγής στρατηγικής της κυβέρνησης ΝΔ σε σχέση με την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Προειδοποιήσαμε εγκαίρως ότι ήταν σφάλμα αυτή η αλλαγή στρατηγικής που την εξέφρασε σαφώς ο κυβερνητικός εκπρόσωπος: το δόγμα της «λεπτής γραμμής» που συνδέει το προσφυγικό με τα ελληνοτουρκικά, το Συριακό, την Ανατολική Μεσόγειο. Και αυτό ήταν σφάλμα. Ένα δόγμα που ούτε το προσφυγικό βοήθησε, όπως φάνηκε από την κατακόρυφη αύξηση των ροών.

Ο κ. Μητσοτάκης συνάντησε, ορθά, τον Τούρκο Πρόεδρο στον ΟΗΕ αλλά μάλλον πρέπει να ήταν ο πρώτος Πρωθυπουργός που δεν του έθεσε τις παραβιάσεις στο Αιγαίο. Και χωρίς να υπάρχουν οι προϋποθέσεις αποφάσισε τη διεξαγωγή Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας με την Τουρκία.

Όταν έγινε η εξόρυξη έξω από την Κυπριακή ΑΟΖ, ο ΥΠΕΞ της κυβέρνησης ΝΔ μας έλεγε ότι η Τουρκία ζημιώνει η ίδια την εικόνα της διότι εκεί βρίσκει μόνο λάσπη, σαν να ήταν αυτό το θέμα.  Λες και αυτό ένοιαζε τη Τουρκία, αν θα βρεί λάσπη και όχι να θα δημιουργήσει ένα τετελεσμένο.

Κυρίως, όμως, η κυβέρνηση της ΝΔ αρνήθηκε να αξιοποιήσει και εντός της ΕΕ και σε πολιτικό επίπεδο το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό όπλο που εξασφάλισε η ελληνική διπλωματία τα τελευταία χρόνια- το πλαίσιο κυρώσεων που υιοθετήθηκε τον περασμένο Ιούνιο.

Τέλος, ο κ. Μητσοτάκης μετά την τελευταία συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο έκανε μια ακόμη ατυχή δήλωση, λέγοντας ότι πρέπει και οι δύο πλευρές να δείξουν καλή διάθεση. Ενώ μόλις λίγες ώρες πριν από τη συνάντηση η Τουρκία είχε ανακοινώσει ότι θα κάνει και γεωτρήσεις έξω από την Κρήτη. Λες και είμαστε εμείς αυτοί που δεν έχουμε δείξει καλή διάθεση τόσα χρόνια. Τόσα χρόνια που προτείναμε στην Τουρκία να καθίσει στο τραπέζι για να επανεκκινήσουμε τις διερευνητικές συνομιλίες και η Τουρκία αρνιόταν.

Επισημαίνουμε ότι οι λόγοι για τους οποίους διατυπώνουμε αυτή την κριτική κάθε άλλο παρά μικροκομματικοί είναι. Άλλωστε, το αποδείξαμε αυτό κατά τη  Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής όπου κατέστη παραπάνω από σαφές ότι η πρόθεσή μας είναι να υπάρξει αρραγές εθνικό μέτωπο στη αντιμετώπιση της έντασης με τη γείτονα. Οι λόγοι που διατυπώνουμε αυτή την κριτική είναι διότι αισθανόμαστε το πατριωτικό καθήκον να επισημάνουμε σφάλματα προκειμένου να αφήσουμε πίσω μας τη στρατηγική της “λεπτής γραμμής” όπως τη χαρακτήρισε ο κ. Πέτσας διότι αυτή αποδείχτηκε ατελέσφορη. Και να επιστρέψουμε στην ενεργητική στρατηγική που ακολουθούσε η χώρα επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Τι προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι πρέπει να πράξει η κυβέρνηση της ΝΔ στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών σχέσεων;

Το ερώτημα αυτό το απάντησε ο Αλ. Τσίπρας στη Βουλή αναφερόμενος σε έξι πρωτοβουλίες που οφείλει να λάβει η κυβέρνηση της ΝΔ προκειμένου να προλάβουμε δυσάρεστες εξελίξεις:  

1. Να ζητήσει η κυβέρνηση της ΝΔ να εφαρμοστούν άμεσα οι ευρωπαϊκές κυρώσεις σε πρόσωπα και εταιρείες που προβαίνουν σε παράνομες ενέργειες στην Κυπριακή ΑΟΖ.

2. Να ζητήσει η κυβέρνηση της ΝΔ την επέκταση των ευρωπαϊκών κυρώσεων και για πρόσωπα και εταιρείες που πιθανόν να προβούν σε παράνομες ενέργειες και εντός την ελληνικής ΑΟΖ, στην περιοχή που καλύπτει η παράνομη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης.

3. Ενόψει της επίσκεψης του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές στις ΗΠΑ ότι οφείλουν να προβούν σε συγκεκριμένες ενέργειες. Με πρώτη και σημαντικότερη την πραγματοποίηση νέας συνάντησης 3+1 μαζί με το Ισραήλ και την Κύπρο για την προώθηση του αγωγού EastMed που περνάει τόσο από το κομμάτι της Κυπριακής ΑΟΖ, όπου πραγματοποιεί η Τουρκία εξορύξεις, όσο και από την περιοχή έξω από την Κρήτη που καλύπτει η παράνομη συμφωνία. Καλό είναι που έχουμε μαζί μας το Ισραήλ, αλλά πρέπει να δοθεί σαφώς το μήνυμα από τις ΗΠΑ ότι θα στηρίξει μέχρι το τέλος τον αγωγό EastMed, όπως είχε δηλώσει ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τον Απρίλιο. 

4. Η κυβέρνηση ΝΔ πρέπει επιτέλους να προτείνει τη Σύγκληση της Συνόδου των Ευρωπαϊκών χωρών του Νότου. Των εγγύτερων συμμάχων μας που μπορούν να μας στηρίξουν. Και παράλληλα να ανοίξουμε μια στρατηγική συζήτηση και με τη Ρωσία, η οποία αποκτά ολοένα και σημαντικότερο ρόλο στη περιοχή και ειδικότερα στη Λιβύη.

5. Η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει να απαιτήσει τη συμμετοχή της Ελλάδας στη Διαδικασία του Βερολίνου για την Λιβύη, που άρχισε τον Σεπτέμβριο. Δεν μπορούμε να μείνουμε έξω από αυτήν τη διαδικασία μετά τα τελευταία γεγονότα, ειδικά εφόσον συμμετέχει και η Τουρκία.

6. Η κυβέρνηση της ΝΔ οφείλει να εκπέμψει με σαφήνεια το μήνυμα ότι η Τουρκία πρέπει να τερματίσει την προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων, αλλά ταυτόχρονα και το μήνυμα ότι όχι μόνο δεν εγκαταλείπουμε το τραπέζι του διαλόγου, αλλά, αντιθέτως, επιτακτικά ζητάμε να ξαναρχίσουν οι διερευνητικές συνομιλίες, όπως σταθερά προτείνουμε από το 2016. Και ασφαλώς να ξαναρχίσουν και οι συνομιλίες για το Κυπριακό, στη βάση που συμφωνήθηκε στο Βερολίνο, που χάρη και στις προσπάθειες της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβάνει το πλαίσιο Γκουτέρρες. Με κατάργηση δηλαδή εγγυήσεων και αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.