Πως σώθηκε το Αίγιο το 1943 από ολοκληρωτική καταστροφή

ΔΗΜΟΣΙΕΥΩ σήμερα σε δυο μέρη - λόγω της μεγάλης έκτασής του - άρθρο, υπό τον τίτλον «Πως σώθηκε το Αίγιο από ολοκληρωτική καταστροφή», που συνέγραψε στις 17-12-10, ο έγκριτος Αιγιώτης δημοσιογράφος και εκδότης της εβδομαδιαίας εφημερίδας της πόλης του Αιγίου «ΒΗΜΑ ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ» vimaig@otenet.gr κ. Φάνης Ζουρόπουλος, ο οποίος τυγχάνει και πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Επαρχιακού Τύπου.

Ο κ. Ζουρόπουλος παρουσιάζει άγνωστα μέχρι τούδε στοιχεία και γεγονότα για την τύχη του Αιγίου τον τρίτο χρόνο της γερμανο-ιταλικής κατοχής 1941-1944, που λόγω ευτυχούς συγκυρίας οδήγησαν στη διάσωσή του, ενώ η μοίρα που του επιφυλασσόταν από τους ναζί ήταν παρόμοια με αυτήν των Καλαβρύτων, που έγιναν ολοκαύτωμα στον αγώνα ενάντια στον ναζισμό. Χωρίς να μακρυγορώ παραθέτω το άρθρο του ρέκτη-ερευνητή της πρόσφατης Ιστορίας της γενέτειράς του.

Ο επιβλητικός Ι.Ν. Φανερωμένης του Αιγίου

Του  ΦΑΝΗ  ΖΟΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Δημοσιογράφου, Προέδρου της Ε.Ι.Ε.Τ.

 ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΟΙ ΝΑΖΙ επιχείρησαν  να ισοπεδώσουν το Αίγιο πριν 67 χρόνια. Την πρώτη μαζί με τα Καλάβρυτα και την δεύτερη επιστρέφοντας από το Ολοκαύτωμα. Και τις δύο φορές η πόλη, σώθηκε από συμπτώσεις και καθαρή     τύχη…

Το 1943 συνέβησαν στην Αιγιαλεία και τα Καλάβρυτα συγκλονιστικά γεγονότα που σημάδεψαν την εξέλιξη του Β' Παγκοσμίου πολέμου αλλά και τη διαμόρφωση της μεταπολεμικής κατάστασης στα Βαλκάνια και ολόκληρη την Ευρώπη.
Γεγονότα που δεν έχουν δει ακόμα το φως της δημοσιότητας, με πρωταγωνιστές επώνυμους και ανώνυμους Έλληνες, στελέχη της Αντίστασης, συνεργάτες των κατακτητών και τις μυστικές υπηρεσίες της Γερμανίας και της Μ. Βρετανίας.
Μέσα σ' αυτή την σύγχυση και τον αναβρασμό, η πόλη του Αιγίου γλίτωσε δύο φορές από ολοκληρωτική καταστροφή και ο πληθυσμός της από εξόντωση, όπως τελικά έγινε στα μαρτυρικά Καλάβρυτα...

67 χρόνια μετά, για πρώτη φορά και μετά από εξονυχιστικές έρευνες στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Αυστρία και τη Μ. Βρετανία τα συνταρακτικά γεγονότα του 1943 βλέπουν ολοκληρωμένα το φως της δημοσιότητας, αναδεικνύοντας το ρόλο του Αιγίου (η αξία του οποίου πρωτίστως οφείλεται στη γεωγραφική του θέση) και των ανθρώπων του.

Μια ιστορική αξία που ακόμα δεν έχει πάρει τη θέση που της αξίζει, λόγω του ότι όλο το παιχνίδι παίχτηκε στο παρασκήνιο και μέσω των διπλών και τριπλών πρακτόρων που κατά εκατοντάδες δρούσαν στην περιοχή...

Στο παρασκήνιο θα είχε μείνει όμως η ισοπέδωση του και η εξόντωση όλων των κατοίκων, αν από καθαρή τύχη και σατανικές συμπτώσεις δεν είχε αποφευχθεί. Από τις αρχές του 1943 οι Γερμανικές μυστικές υπηρεσίες ( Ια και Ιe) που είχαν στήσει ένα τεράστιο δίκτυο πληροφοριών σ' όλη την Πελοπόννησο, δέχονται μηνύματα για έξαρση του Αντιστασιακού κινήματος με επίκεντρο το Αίγιο και τις ορεινές επαρχίες Αιγιαλείας και Καλαβρύτων. 

Παραλία του Αιγίου

 

Την ίδια στιγμή το Ευρωπαϊκό κατασκοπευτικό δίκτυο των Γερμανικών υπηρεσιών, έχει πληροφορίες για αιφνιδιαστική απόβαση των συμμάχων στο νομό Μεσσηνίας ή το νομό Ηλείας άρα η πάταξη κάθε αντίστασης είναι πρωταρχικός στόχος της Βέρμαχτ.

Τρία στελέχη των SD (υπηρεσία  ασφαλείας στρατεύματος) έχουν αναλάβει την "επιτήρηση" της Βόρειας Πελοποννήσου και καθημερινά δέχονται πληροφορίες από εκατοντάδες Έλληνες συνεργάτες τους που βρίσκονται σ' όλη την Πελοπόννησο. Ο Κόνραντ Ντόνερτ (Τένερ) με έδρα το Αίγιο, ο Γιόζεφ Τήσλερ με έδρα την Πάτρα και ο Χανς Ντανάουερ από την  Τρίπολη.

Οι πληροφορίες συγκεντρώνονται στην έδρα του 749 Συντάγματος κυνηγών και μετά από επεξεργασία προωθούνται στο αρχηγείο της νοτιοανατολικής Ευρώπης που εδρεύει στο Βελιγράδι μ' επικεφαλής το στρατηγό Βίντερ και βοηθό του τον νεαρό ανθυπολοχαγό Κουρτ Βαλχάιμ (μετέπειτα πρόεδρο της Αυστρίας). Το επιτελείο του Βίντερ με ειδικές εκθέσεις ενημερώνει το Ανώτατο Αρχηγείο της Βέρμαχτ (ΟKW) στο Βερολίνο, από όπου ξεκινούν οι διαταγές που με τον ίδιο τρόπο φθάνουν στο Αίγιο, την Τρίπολη και την Καλαμάτα.

Πρόκειται για ένα γιγαντιαίο μηχανισμό που η ναζιστική λογική απαιτούσε να καταγράφει κάθε στιγμή όλα τα στοιχεία. Αυτό διέσωσε και την ιστορία, γιατί τα περισσότερα απ' αυτά τα γεγονότα με ημερομηνίες, αριθμούς πρωτοκόλλων κ.λ.π σώθηκαν στα αρχεία της Βέρμαχτ. Σε όσα χάθηκαν χρειάστηκε η μαρτυρία των επιζώντων πρωταγωνιστών, επίπονη και δύσκολη δουλειά...

Ένας ακόμα λόγος που έκανε δραματική την ατμόσφαιρα και συνταρακτικά  τα γεγονότα το 1943 ήταν η ξαφνική στροφή της χιτλερικής Γερμανίας απέναντι στους Έλληνες που μέχρι τότε είχε αντιμετωπίσει σαν «συγγενή» λαό, (όπως ο ίδιος ο Χίτλερ συνήθιζε να αποκαλεί τους Έλληνες) ποντάροντας στους άφθονους και πρόθυμους συνεργάτες που βρήκαν μόλις κατέλαβαν τη χώρα.
Η έξαρση του αντιστασιακού κινήματος όμως στις αρχές του 1943 ξαφνιάζει τους Γερμανούς που ήθελαν τους Έλληνες ήσυχους μια και η κατοχή της χώρας είχε μόνο στρατιωτικό χαρακτήρα, προστασίας δηλαδή της νότιας πτέρυγας για να εξασφαλιστούν ευνοϊκές προϋποθέσεις στην προέλαση των στρατευμάτων τους στη Σοβιετική Ένωση.

Και τότε αρχίζουν να σκληραίνουν και να προχωρούν σε σπασμωδικές κινήσεις, σε εκτελέσεις, σε ολοκαυτώματα τύπου Καλαβρύτων (και παρ' ολίγο Αιγίου), σε σφαγές αμάχων και φρικιαστικές πράξεις αντιποίνων. Σύμφωνα μάλιστα με ένα απόρρητο σχέδιο που εξυφάνθηκε από την SD προβλεπόταν η φυσική εξόντωση όχι πια μόνον των γνήσιων ή υποτιθέμενων κομμουνιστών, αλλά ιδίως μιας "ευρύτερης ελίτ της αστικής ιθύνουσας τάξης", αρχής γενομένης από τους 2.000 Έλληνες που κρατούνταν στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου -ανάμεσα τους  και πολιτικοί ηγέτες, όπως οι Θ. Σοφούλης,   Καφαντάρης, Γονατάς.  

3-9-1940, άποψη του Αιγίου από τα Ψηλαλώνια προς Άκολη

 Με την εξαφάνιση όλων αυτών, οι δυνάμεις κατοχής φεύγοντας από την Ελλάδα θα δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις  μιας χαώδους κατάστασης που θα καθιστούσε αδύνατη κάθε προσπάθεια ειρήνευσης της χώρας από τους Άγγλους ή άλλους. Σύμφωνα με τους υποκινητές ενός τέτοιου πρωτόγνωρου εγκλήματος, το επακόλουθο χάος θα χρησίμευε εντός και εκτός Ελλάδος ως "απόδειξη ότι τάξη χωρίς τους Γερμανούς δεν ήταν δυνατή"..

Το σχέδιο της SD, που ενδεχομένως παρέπεμπε σε παρόμοια ρήση του Fallmerayer, συνάδει με τις αναθεωρημένες απόψεις του Χίτλερ που τότε είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι Νεοέλληνες δεν ήταν ικανοί να αυτοκυβερνηθούν.  Ευτυχώς, κάποιοι  Γερμανοί διπλωμάτες και στρατιωτικοί της "παλιάς σχολής" αντιτέθηκαν και τελικά ματαίωσαν  την  πραγμάτωση  του  εφιαλτικού αυτού σεναρίου...
                                          (Οι φωτογραφίες είναι παρμένες με την έγκριση του aigiorama.gr από το facebook)