Ινστιτούτο Φιλοσοφικών Ερευνών

 

                                      www.philosophical-research.org       

 

                            Απόστολος Πιερρής

        ΠΡΟΣΕΧΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

I.                 Συναντήσεις Πατρών

 

Πέμπτη 26 Μαΐου,  7.30 μ.μ., στο Μέγαρο Λόγου και Τέχνης, Αίθουσα Διαλέξεων, Πλατεία Γεωργίου Α΄.

Θα συνεχίσω την ανάλυση του σύνθετου και πολυδιάστατου ζητήματος που μας απασχόλησε την προηγούμενη Πέμπτη, συνοψίζοντας τα σημεία που ήδη διαπραγματεύθηκα τότε. Θα το εντάξω επίσης σε μια ολιστικώτερη προοπτική, την διαλεκτική της Παρακμής της Δύσης (Spengler, 1^η έκδοση 1918, 2^η 1922 έναν αιώνα πριν την στιγμή μας) και του Τέλους της Ιστορίας (με την διαφορετική έννοια, την Ευρωπαϊκή του Τέρματος και την Ελληνική της Τελειότητας, τις οποίες η γενική και αόριστος σημασία του Σκοπού συγχέει).

          Η θεματική του σεμιναρίου εκφράζεται συνθετικά ενιαία, αλλά είναι αναλυτικά διττή, υπό τους εξής αντίστοιχα τίτλους:

 

                 Ο Θάνατος της Δύσης και το «Τέλος» της Ιστορίας

Α΄ Μέρος      

                         Ο Μέγας Βόρειος Ευρασιατικός Κορμός

                        και η Σταθερή Πολιτισμική του Ταυτότητα.

                                        Η Ρωσία στην Ιστορία

    (Ο «Ηλίθιος» του Ντοστογέφσκυ απέναντι στον «Φάουστ» του Γκαίτε)

 

Β΄ Μέρος

   Τα Μυστήρια στην Δωρική και Αττικοδωρική Μορφή Συμβολισμού

 (Λακωνικά Ανάγλυφα, Πυραμιδοειδής Στήλη στο Μουσείο της Σπάρτης, Διόσκουροι και Λελεγική Τριάδα – «Θρόνοι» Ludovisi και Boston)

Η Τραγωδία της Αθήνας στον Χρυσούν Αιώνα

 Δωρισμός και Δράμα στο Αττικό Κλασσικό «Θαύμα» / Δωρισμός και Μέλος στο Λακωνικό Αρχαϊκό Κάλλος

 

Στην ανάπτυξη των δύο υποθεμάτων θα δείξω και την σχέση τους. Το Αττικοδωρικό τραγικό και κωμικό αντιστοιχεί, σε ολωσδιόλου βέβαια διαφορετικό υπαρξιακό επίπεδο, προς το ανικανοποίητο της Δύσης. Και η Αθήνα ηττήθηκε στον Πελοποννησιακό πόλεμο ενάντια στην λογική του Χρόνου. Ο καθορισμός της ιστορίας είναι πολιτισμικός, - πολιτικές αποφάσεις, στρατιωτικοί αγώνες, οικονομικές εξελίξεις, έχουν σημασία μόνον αν άγονται από την αρχή και το «τέλος» της ιστορίας. Ει δ’ άλλως συνιστούν απλά «κατά συμβεβηκός» κακοχυμείες, παροδικές ως εκ τούτου, που ο μέγας οργανισμός της φύσης διορθώνει δια των αντιθέτων τάσεων. 

 

                           ***

II.             Συναντήσεις Σπάρτης

        1/    Παρασκευή 27 Μαΐου, 8.30 μ.μ., στο Παλαιό Δημαρχείο

                                            Σπάρτη και Μάνη

                                       Η Πολιτισμική Περίοδος του Δωρικού                  και η Συνέχεια Λακεδαιμόνιου Τρόπου στον Χρόνο

                                  Και μετά τον Μεγάλο Ενιαυτό;

               (Τα Παλληκάρια από τις ανυπότακτες Ορδές του Απόλλωνα στους Ατίθασους του Ταϋγέτου) 

                 

[Μια ειδική έρευνα βάσης, για το καθεαυτό σημαντικό ζήτημα της ιδιοσυστασίας της Μάνης, που θέτει ταυτόχρονα με οξύ τρόπο το θεμελιώδες πρόβλημα του τί ακριβώς σημαίνει συνέχεια στον χρόνο.   Στο πλαίσιο του πρώτου από τους τρεις τρέχοντες Κύκλους ομιλιών για τις Συναντήσεις της Σπάρτης, υπό τον γενικό τίτλο (Κύκλος Α΄):

Ελληνισμός και Ιστορία: η Ιστορία του Ελληνισμού και ο Ελληνισμός της Ιστορίας (Από την Νεολιθική Εποχή μέχρι Σήμερα και στο Μέλλον).

Η διαπραγμάτευση του συγκεκριμένου θέματος θα γίνει σε σχέση και με το σεμινάριο της Κυριακής].

                                  

                                                      *

     2/   Κυριακή 29 Μαΐου, 8.30 μ.μ. στο Παλαιό Δημαρχείο

                                 ΕΠΕΤΕΙΑΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ

                             (29 Μαΐου 1453 – 29 Μαΐου 1460) 

                       Πόλη και Μυστράς, Κωνσταντίνος και Δημήτριος,              

                                          Πόρθηση και Παράδοση

                     Γεωπολιτική Συνέχεια και Πολιτισμική Ταυτότητα:

                                        Το Αφήγημα και η Αλήθεια

                  Ρωμαϊκή, Βυζαντινή, Οθωμανική Αυτοκρατορία:

                            Μελέτη Μεταβάσεων σε Σταθερή Βάση

 

[Το θέμα που άρχισα να αναλύω την προηγούμενη φορά, αλλά το έκανα περιωρισμένα, - γιατί χρειάσθηκε να εξηγήσω το νόημα της Αξονικής Εποχής με επίκεντρο ακριβώς τον 6^ο αιώνα π. Χ., σε σχέση και με την «Άλλη», Κινεζική, Αρμονία, - θα το συνεχίσω στην επόμενη αντίστοιχη συνάντηση. Ήταν: 

            Η Κατάσταση του Κεντρικού Συστήματος της Ιστορίας

                                στα μέσα του 6^ου Αιώνα π. Χ.

               Ο Δωρικός «Κόσμος» της Σπάρτης, η Ιωνική Προβολή

                                 και η Λυδική Αυτοκρατορία

                           (Ολυμπία και ο Άξονας των Δελφών)

Στο πλαίσιο του δεύτερου Κύκλου ομιλιών για τις Συναντήσεις της Σπάρτης, όπως έχει  διαρθρωθεί στο Πρόγραμμα υπό τον γενικό τίτλο:

        Η Συμπλοκή της Ιδέας του «Τέλους» με την Αρχή της Ισχύος

      Κριτική Ιστορία της Ελληνοπερσικής Σύγκρουσης (547 – 479 π. Χ.)

              Τα Πριν, Κατά και Μετά τους Μηδικούς Πολέμους                             από την Ακμή της Ιωνίας μέχρι την Μάχη της Τανάγρας.]

 

                                                    *

3/    Τρίτη 31 Μαΐου, 8.30 μ.μ. στην αίθουσα του Επιμελητηρίου,              Λυκούργου.

                       Το Κάλλος ως Μορφή της Τελειότητας

                                Γυμναστική και Γλυπτική

          Σπαρτιατικός Σωματότυπος και Μνημειακή Πλαστική

                                  στην Αρχαϊκή Εποχή

Η ομιλία, που αποτελεί συνέχεια της παρουσίασης στην προηγούμενη αντίστοιχη Τρίτη,  θα συνοδεύεται από συνεχή ροή προβολής σχετικών έργων τέχνης, επί των οποίων θα γίνει η ανάλυση του θέματος.

[Είναι το τέταρτο σεμινάριο από τον ειδικό Κύκλο για τις Συναντήσεις της Σπάρτης (Κύκλος Γ΄). Το συνολικό Πρόγραμμα  αυτής της σειράς, έχει δομηθεί υπό τον περιγραφικό τίτλο:

                      Το Θαύμα και το «Τέλος» της Ιστορίας»,

                    - Έρευνες για την μοναδικότητα της Σπάρτης

                     και το Κοσμοϊστορικό Νόημα του Δωρικού.

                 ΜΟΡΦΗ, Η Αλήθεια και το Κάλλος της Σπάρτης. 

Στο πρώτο μέρος αυτού του Κύκλου για την εστιακή σημασία της Σπάρτης στην αρχαϊκή εποχή διαπραγματεύομαι το θεμελιώδες ζήτημα:

               Ι. Πολιτισμική Επανάσταση: η Πολιτεία της Αιωνιότητας.   

(Τα Προγράμματα των τριών Σπαρτιατικών Κυκλων έχουν κυκλοφορήσει και βρίσκονται ανηρτημένα και στον ιστότοπο του Ινστιτούτου).].

 

Από την έρευνα βάσης στο ζήτημα της Δωρικής, ειδικά Σπαρτιατικής, γένεσης και ανάπτυξης της πλαστικής Μορφής, και της μνημειακής έκφρασής της, έχουν προκύψει πολυάριθμες αναλυτικές μελέτες μου, που υπάρχουν στον ιστότοπο του Ινστιτούτου, τμήμα Research Projects, κατηγορία κυρίως «Δωρικές Μελέτες». Χαρακτηριστικά:

1/  Δαίδαλος, Δίποινος και Σκύλλις. Η Πλαστική Μετάβαση από την Γεωμετρική στην Αρχαϊκή Εποχή: Πηγές και Χρονολόγηση

2/  Η Ανάδυση της Μορφής στα Ορειχάλκινα Ειδώλια της Ολυμπίας, Ι. Προετοιμασία στους Γεωμετρικούς Χρόνους και στην Μεταβατική Εποχή

3/  Η Ανάδυση κλπ., ΙΙ. Οι «Απόλλωνες» της Πρωτοαρχαϊκής Εποχής

4/  Η Ανάδυση κλπ., ΙΙΙ. Ο Άλτης

5/  Μορφολογία και Ύφος Αρχαϊκής Λακωνικής Πλαστικής, Ι. Ο Κούρος-Απόλλων του Κάλλους και της Ανδρείας (Ομάδα Αγαλματίων Α)

6/   Μορφολογία κλπ., ΙΙ. Γυμνοπαιδιαί και οι ορειχάλκινοι «Θυρεατικοί» Παίδες (Ομάδα Αγαλματίων Β)

7/   Μορφολογία κλπ., ΙΙΙ. Μορφές του Απόλλωνα στην Σπάρτη: ο Οπλίτης του Απόλλωνα (Ομάδα Αγαλματίων Γ)

8/  Ο Χαρακτήρας της Δωρικής Ταυτότητας του Ελληνισμού, XVI. Οι Θυρεατικοί Στέφανοι και ο Απόλλων-Ζευς του Ugento

9/  Ο Χαρακτήρας κλπ., XVIII. Ολυμπία, Ολύμπια Θρησκεία και η Μορφή του Απόλλωνα (Παράλληλοι Βίοι Ποίησης και Πλαστικής)

10/ Για την σχέση Σπάρτης και Ολυμπιακών αγώνων δείτε 4 μελέτες στην κατηγορία «Σπάρτη και Ολυμπία» του ιστότοπου.