«Αφού οι ΗΠΑ δε μας στηρίζουν, να αλλάξουμε γραμμή»

Η εικόνα του Έλληνα Πρωθυπουργού να παρακολουθεί τον Πρόεδρο Τραμπ να παραχωρεί για περίπου είκοσι λεπτά, μόνος του, συνέντευξη Τύπου στα μέσα ενημέρωσης, δεν είναι προσβλητική για τον κ. Μητσοτάκη, αλλά για τη χώρα, που τη μετατρέπει σε κομπάρσο των εξελίξεων.

Η Ελλάδα συγκατάνευσε στην αμερικανική απαίτηση το δίκτυο 5G να δοθεί σε «αξιόπιστους πωλητές» αποκλείοντας την κινεζική Huawei, ενώ παρόμοια δέσμευση δεν έχουν αναλάβει στενοί σύμμαχοι και εταίροι των ΗΠΑ

 «Εάν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως εκφράζονται από τον Πρόεδρο Τραμπ, δεν συγκλίνουν πια με τα δικά μας στο πιο κρίσιμο ζήτημα, που είναι η προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από τις πιο σοβαρές τουρκικές απειλές των τελευταίων δύο δεκαετιών, τότε και εμείς πρέπει να επανεξετάσουμε την πολιτική μας».

Τα παραπάνω τονίζουν κύκλοι του ΣΥΡΙΖΑ έχοντες θητεύσει από την προηγούμενη τετραετία στο πρ.Υπ. Εξ. απαντώντας στο ερώτημα: "Πώς αποτιμάτε την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ;"

Μιλούν σχετικά με τα μηδενικά οφέλη από την επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ και την συνάντηση Μητσοτάκη με τον Τραμπ, για τις τηλεοπτικές ανάγκες της προσωπικότητάς του, και επισημαίνουν τα παρακάτω:

«Η επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στις ΗΠΑ, όχι μόνο δεν προσέφερε κάτι στη χώρα σε μια δύσκολη στιγμή κλιμάκωσης της έντασης στην περιοχή, αλλά κατέληξε σε πρωτοφανές φιάσκο.

Η εικόνα του Έλληνα Πρωθυπουργού να παρακολουθεί τον Πρόεδρο Τραμπ να παραχωρεί για περίπου είκοσι λεπτά, μόνος του, συνέντευξη Τύπου στα μέσα ενημέρωσης, δεν είναι προσβλητική για τον κ. Μητσοτάκη, αλλά για τη χώρα, που τη μετατρέπει σε κομπάρσο των εξελίξεων.

Το πρόβλημα δεν είναι απλώς ότι ο Αμερικανός Προεδρος μίλησε μόνος του αγνοώντας τον Έλληνα Πρωθυπουργό, αλλά ότι σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις δεν βρήκε ούτε μια λέξη να πει εις βάρος της Τουρκίας, τη στιγμή που προβαίνει στις πιο επιθετικές, προκλητικές και επικίνδυνες ενέργειες της τελευταίας 20ετιας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Αυτό που συνέβη λοιπόν δεν είναι μόνο μια διπλωματική αποτυχία του κ. Μητσοτάκη και της κυβέρνησης του σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για τη χώρα μας, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μια μελανή στιγμή για τις διεθνείς μας σχέσεις».

Και τίθεται το ερώτημα: Τι θα έπρεπε να συμβεί ώστε να κριθεί επιτυχημένη η συνάντηση των Μητσοτάκη και Τραμπ;

«Για να κρινόταν επιτυχημένη η συνάντηση αυτή, έπρεπε να υπάρξουν συγκεκριμένες, σαφείς και δημόσιες δεσμεύσεις της αμερικανικής πλευράς, ενόψει της νέας κατάστασης που δημιουργεί η ποιοτική αναβάθμιση των τουρκικών προκλήσεων, ιδίως με την παράνομη συμφωνία με τη Λιβύη.

Ειδικότερα, θα έπρεπε να υπάρξει σαφής καταδίκη αυτών των παράνομων ενεργειών της Άγκυρας, ρητή στήριξη του αγωγού EastMed και του σχήματος 3+1 στην Ανατολική Μεσόγειο (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ + ΗΠΑ).

Αυτό είναι αναγκαίο ενόψει των ενστάσεων που διατύπωσε ο Λευκός Οίκος ως προς την συμπερίληψη στον αμερικανικό προϋπολογισμό του νομοσχεδίου Μενέντεζ-Ρούμπιο EastMedAct. Το ανακοινωθέν-συνέντευξη (briefing) αξιωματούχων Λευκού Οίκου που έδωσε στη δημοσιότητα η αμερικανική πλευρά, ενόψει της συνάντησης του Πρωθυπουργού, υπολείπεται κατά πολύ προηγούμενων αμερικανικών θέσεων, κρατώντας ίσες αποστάσεις και κάνοντας λόγο για την ανάγκη «όλες οι πλευρές στην Ανατολική Μεσόγειο να συνεργάζονται για την επίλυση των διαφορών τους και να αποφεύγουν κινήσεις που μπορεί να ερμηνευθούν ως προκλήσεις.

Από το ίδιο ανακοινωθέν προκύπτει, επίσης, ότι η Ελλάδα συγκατάνευσε στην αμερικανική απαίτηση το δίκτυο 5G να δοθεί σε «αξιόπιστους πωλητές», διατύπωση που κατά την αμερικανική ερμηνεία αποκλείει τη Huawei. Παρόμοια δέσμευση δεν έχουν αναλάβει στενοί σύμμαχοι και εταίροι των ΗΠΑ,  όπως η Μ. Βρετανία, η Γερμανία ή το Ισραήλ και δεν υπήρχε κανένας λόγος να αναληφθεί και από την δική μας πλευρά. Αντιθέτως, θα πρέπει να εξασφαλιστούν συγκεκριμένες δεσμεύσεις από τις ΗΠΑ, στην κατεύθυνση των κοινών συμφερόντων των δύο πλευρών, ώστε να προχωρήσουν και οι ελληνικές δεσμεύσεις».

Γιατί ανησυχούσατε ότι η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ δεν θα ήταν επιτυχημένη δίνοντας σαφές σήμα ενάντια στην Τουρκική προκλητικότητα;

«Η αλήθεια είναι ότι ανησυχούσαμε για δύο, κυρίως, λόγους. Πρώτον, διότι δεν θα υπήρχε κοινή συνέντευξη τύπου μετά τη συνάντηση των Μητσοτάκη και Τραμπ, πράγμα που σημαίνει ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος θα αποφύγει την πίεση για συγκεκριμένες και σαφείς δεσμεύσεις επί των κρίσιμων θεμάτων που αναφέραμε παραπάνω. Δεύτερον, διότι διαπιστώνουμε ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη χειρίζεται τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις κατά τρόπο που επιτρέπει στις ΗΠΑ να μας θεωρούν δεδομένους. Η διαπίστωση αυτή στηρίζεται σε γεγονότα όπως η δέσμευσή για το δίκτυο 5G που αναφέραμε προηγουμένως αλλά κυρίως η κατάθεση του νομοσχεδίου για την αναβάθμιση της αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ πριν από την επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη στις ΗΠΑ. Αυτό θεωρούμε ότι ήταν λάθος του κ. Μητσοτάκη διότι έτσι η χώρα μας απώλεσε έναν διαπραγματευτικό μοχλό πίεσης προς τις ΗΠΑ».  

Σε περίπτωση που οι ΗΠΑ επιμείνουν σε μια πολιτική ίσων αποστάσεων απέναντι σε Ελλάδα και Τουρκία, τι πρέπει να πράξουμε; 

«Επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, η πολυεπίπεδη αναβάθμιση των σχέσεων με τις ΗΠΑ αποτέλεσε στρατηγική επιλογή στη βάση της σύγκλισης των συμφερόντων μας σε μια σειρά από τομείς. Έτσι υπήρξε μια ευθυγράμμιση των συμφερόντων και των δύο πλευρών ως προς την ανάγκη να σταθεροποιηθεί με διπλωματικά μέσα και ιδίως με άξονα το ενεργειακό η ιδιαίτερα ασταθής περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Είχαμε, επομένως, αμοιβαιότητα συμφερόντων και υποχρεώσεων.

Ωστόσο, εξαιτίας, μεταξύ άλλων, της κλιμακούμενης τουρκικής προκλητικότητας, η κατάσταση στην περιοχή έχει μπει σε νέα φάση. Εάν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως εκφράζονται από τον Πρόεδρο Τραμπ, δεν συγκλίνουν πια με τα δικά μας στο πιο κρίσιμο ζήτημα, που είναι η προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από τις πιο σοβαρές τουρκικές απειλές των τελευταίων δύο δεκαετιών, τότε και εμείς πρέπει να επανεξετάσουμε την πολιτική μας.

Δηλαδή, εάν οι δηλώσεις του αμερικανού Προέδρου κατά της τουρκικής προκλητικότητας και υπέρ του σχήματος 3+1 και του αγωγού EastMed δεν είναι σαφείς- πόσο δε μάλλον αν δεν υπάρξουν καν – τότε οφείλουμε να επανεξετάσουμε πτυχές αυτής της συνεργασίας».                          

Εάν ασκηθούν πιέσεις από τις ΗΠΑ σε σχέση με το Ιράν, ποια πρέπει να είναι η ελληνική στάση;  

«Πάγια θέση της Ελλάδας είναι η επίλυση κάθε διαφοράς με πολιτικά - διπλωματικά και όχι στρατιωτικά μέσα. Στο πλαίσιο αυτό, είναι απολύτως αναγκαία η αποκλιμάκωση της έντασης στην περιοχή. Επί του προκειμένου η Ελλάδα ακολουθεί την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να υποστηρίζει την συμφωνία στρατιωτικής αποπυρηνικοποίησης του Ιράν, την οποία εγκατέλειψαν οι ΗΠΑ επί προεδρίας Τραμπ, σε διαφοροποίηση από την προηγούμενη πολιτική Ομπάμα».