Κ. Μάλαμα: Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς

 

Σήμερα, είπε,  που είναι γενική απεργία καλούμε τον κόσμο σε δημοκρατική εγρήγορση για τον αρχαιολογικό πλούτο

Ομιλία της Κυριακής Μάλαμα, βουλευτή Χαλκιδικής και Τομεάρχη Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στο σχέδιο νόμου: Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και των ηχογραφημάτων νέων δημιουργών ή καλλιτεχνών, καθώς και την προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας, στο πλαίσιο της διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς - Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της εμπορικής πολιτικής του Οργανισμού Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων και λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού”. Ολομέλεια Βουλής, 17.04.2024.

 

Κυρίες και κύριοι βουλευτές, έχουμε μπροστά μας ένα νομοσχέδιο, το οποίο σκοπίμως προσπαθεί να παραπλανήσει σε σχέση με το θέμα, την ύλη και τα ζητήματα που περιλαμβάνει. Ένα νομοσχέδιο που ισχυρίζεται ότι φέρνει το “Μάννα εξ ουρανού” στο ελληνικό τραγούδι, αλλά που στην πραγματικότητα παραδίδει τον αρχαιολογικό πλούτο της χώρας στα κοράκια της κερδοσκοπίας. Ένα νομοσχέδιο που ξεχαρβαλώνει κάθε έννοια χρηστής διαχείρισης δημόσιου χρήματος στον Οργανισμό Διαχείρισης κι Ανάπτυξης Αρχαιολογικών Πόρων, ένα νομοσχέδιο που ανοίγει τις πύλες των ρουσφετολογικών προσλήψεων, “με ένα τηλέφωνο”.

Είναι σκόπιμος κατά τη γνώμη μας ο παραπλανητικός τίτλος του νομοσχεδίου, με τα στομφώδη περί ελληνικής γλώσσας, για να κρύψει τα πραγματικά επίδικα που είναι καταρχάς η εκχώρηση του αρχαιολογικού έργου σε άλλους, σε αγνώστους, σε ιδιώτες. Κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου στην κοινωνία. Με το άρθρο 27 σταματάει το αρχαιολογικό έργο, στο σύνολό του, από τις ανασκαφές, μέχρι την διαχείριση μουσείων και μνημείων να εποπτεύεται και να προστατεύεται από την αρχαιολογική υπηρεσία. Πρόκειται για έφοδο στον αρχαιολογικό πλούτο της χώρας. Το άρθρο 27 γκρεμίζει ό,τι χτίστηκε στην αρχαιολογική προστασία της χώρας μετά την Μεταπολίτευση. Πρόκειται για θεσμική επίθεση στις αρχαιότητες και το λέμε για να το ακούσει όλος ο κόσμος.

Για να περάσει στα μουλωχτά, η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού συνεργάστηκε με το κομματικό Προεδρείο της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων, ώστε να αποκλειστεί από την ακρόαση των φορέων και ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, αλλά κι ακόμα 7 φορείς της αρχαιολογίας της χώρας.

Παριστάνανε ότι το άρθρο δεν υπάρχει. Σήμερα που είναι γενική απεργία καλούμε τον κόσμο σε δημοκρατική εγρήγορση για τον αρχαιολογικό πλούτο. Τον καλούμε να ενημερωθεί για το θέμα, να διαβάσει την ανακοίνωση του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, την καταθέτουμε και στα πρακτικά, και να ευαισθητοποιηθεί άμεσα. Εμείς, ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία, δεσμεύεται ότι το άρθρο 27 αυτού του νομοσχεδίου θα καταργηθεί στο πρώτο νομοσχέδιο που θα καταθέσουμε. Δεσμευόμαστε ότι θα αποκαταστήσουμε τον αρχαιολογικό νόμο που σήμερα κανιβαλίζεται με το άρθρο 27 άμεσα. Η διάταξη του άρθρου 27 δεν θα προλάβει να εφαρμοστεί και προειδοποιούμε όποιον εποφθαλμιά αρχαιότητες, μέσα από αυτό το άρθρο να μην το πράξει γιατί η ακύρωση θα περιλαμβάνει και αναδρομικές διατάξεις κι αναδρομική ευθύνη. Το λέμε ξεκάθαρα, σε όλους τους τόνους για να το ακούσουν οι πάντες.

Το δεύτερο πολύ σοβαρό ζήτημα που προσπάθησαν ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Προεδρείο της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων να περάσουν στα ψιλά ήταν το “πάρτι” εργολαβιών και προσλήψεων ημετέρων που σχεδιάζεται στον Οργανισμό Διαχείρισης κι Ανάδειξης Αρχαιολογικών Πόρων και στο Υπουργείο Πολιτισμού συνολικότερα.

Με το παρόν νομοσχέδιο χαρίζεται σε ιδιώτες το πωλητήριο του αρχαιολογικού χώρου της Ακρόπολης. Ζητήσαμε επισταμένα από την ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού να το διαψεύσει και δεν το έπραξε. Το άρθρο που ιδιωτικοποιεί τα πωλητήρια του ΟΔΑΠ γιατί το φέρνετε; Ποιο πωλητήριο θα δώσετε σε ιδιώτες, αν όχι αυτό της Ακρόπολης;

Καταγγέλλουμε στο σημείο αυτό, με στοιχεία, ένα φαγοπότι εργολαβιών κι αδιαφάνειας στην διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Και συγκεκριμένα, έχουμε ήδη καταθέσει στη Βουλή μια σειρά από πολύ ανησυχητικά στοιχεία.

Πρώτον, στις 5 Δεκεμβρίου 2023 καταθέσαμε στον κοινοβουλευτικό έλεγχο ερώτηση για την εργολαβία 2 εκατομμυρίων 100.000 ευρώ για υπηρεσίες ηλεκτρονικού εισιτηρίου στην Ακρόπολη, όπου λειτουργούσε ήδη το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Παρακαλώ για τα πρακτικά.

Δεύτερον, στις 11 Ιανουαρίου 2024 καταθέσαμε στον κοινοβουλευτικό έλεγχο ερώτηση με θέμα την διασπάθιση δημοσίου χρήματος, ύψους 1,4 εκατομμυρίων ευρώ για τις υπηρεσίες ηλεκτρονικού εισιτηρίου σε 15 αρχαιολογικούς χώρους, όπου ήδη λειτουργούσε ηλεκτρονικό εισιτήριο.

Τρίτον, στις 31 Ιανουαρίου 2024 καταθέσαμε στον κοινοβουλευτικό έλεγχο ερώτηση για μίσθωμα 1,5 εκατομμυρίων ευρώ που σύναψε το Υπουργείο Πολιτισμού για την στέγαση υπηρεσιών του, την ώρα που έχει αστείρευτο κτιριακό απόθεμα στην Αθήνα. Την καταθέτω για τα πρακτικά.

Τέταρτον, στις 4 Απριλίου 2024 καταθέσαμε κοινοβουλευτική ερώτηση για την εργολαβία 2 εκατομμυρίων ευρώ του ΟΔΑΠ για παροχή υπηρεσιών υγείας σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως στην Ακρόπολη, όπου κατά δήλωση της Υπουργού Πολιτισμού υπάρχει ήδη ιατρός, νοσηλευτές και προσωπικό πρώτων βοηθειών. Την καταθέτω στα πρακτικά.

Πέμπτον, τις 8 Απριλίου 2024 καταθέσαμε κοινοβουλευτική ερώτηση για κονδύλιο 1,3 εκατομμυρίων ευρώ που δίνεται για εργασίες επαναχρωματισμού και στεγάνωσης του κτιρίου της οδού Ερμού 136. Πρόκειται για ιλιγγιώδες ποσό εργολαβίας, με το οποίο ξαναχτίζεις κυριολεκτικά, αν θέλεις, το κτίριο. Την καταθέτω στα πρακτικά.

Έκτον, στις 15 Απριλίου 2024 καταθέσαμε ερώτηση για κατάτμηση σύμβασης του ΟΔΑΠ 340.000 ευρώ σε δύο, για υπηρεσίες τηλεφωνικού κέντρου υποστήριξης του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Την καταθέτω στα πρακτικά.

Έβδομον, στις 16 Απριλίου 2024 καταθέσαμε ερώτηση για ενοικίαση τεντών από τον ΟΔΑΠ στις εισόδους της Ακρόπολης, στο ποσό, κρατηθείτε, των 260.000 ευρώ για τρία πεντάμηνα. Την καταθέτω κι αυτή στα πρακτικά.

Αν αυτό δεν είναι πάρτι κυρίες και κύριοι βουλευτές, τότε τι ακριβώς είναι; Κι επειδή υπάρχει και το θέμα των ρουσφετολογικών προσλήψεων. Υπάρχει διάταξη στο άρθρο που καθιερώνει την πρόσληψη 12μηνου προσωπικού στα πωλητήρια του ΟΔΑΠ με προφορική συνέντευξη, δηλαδή με μέσον, για να το πούμε απλά.

Είπε η κυρία Υπουργός ότι όλες οι προσλήψεις του ΟΔΑΠ διενεργούνται μέσω ΑΣΕΠ. Και για να καταλάβει όλη η Ελλάδα τι συμβαίνει, αποκαλύπτουμε ότι ο Οργανισμός Διαχείρισης κι Ανάδειξης Αρχαιολογικών Πόρων εξετάζει, εκτός ΑΣΕΠ, τους φακέλους των υποψηφίων συμβασιούχων που προσλαμβάνει, δίνοντας 5 ευρώ τον φάκελο σε ιδιωτική εταιρεία για να καταχωρεί την μοριοδότηση. Επαναλαμβάνω ο ΟΔΑΠ πληρώνει 5 ευρώ τον φάκελο υποψηφιότητας σε ιδιωτική εταιρεία για να καταχωρεί τα μόρια των υποψηφίων. Και συγκεκριμένα πρόκειται για την προκήρυξη ΣΟΧ 1/2024, για την οποία ο ΟΔΑΠ έχει προχωρήσει σε ανάθεση 5000 ευρώ σε εταιρεία για να καταχωρήσει τα μόρια 1000 φακέλων υποψηφιότητας για 360 θέσεις συμβασιούχων. Το έχουμε φέρει το θέμα στη Βουλή το καταθέτω και στα πρακτικά. Όλα εκτός ΑΣΕΠ, όλα εκτός υπηρεσίας. Με 5 ευρώ καταχωρεί ό,τι μόρια θέλει για όποιον θέλει.

Αυτό είναι το πάρτι. Και το λέμε εδώ από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής για να το ακούσει όλος ο κόσμος. Δεν θα σταματήσουμε όμως εδώ. Το πάρτι αυτό εμείς θα συνεχίσουμε να το ξετρυπώνουμε και δεσμευόμαστε ότι θα λάβουμε πολύ συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για να το σταματήσουμε. Λίγη υπομονή και θα τις δείτε.

Καταγγέλλουμε, επίσης, από αυτό εδώ το βήμα ότι τα πέντε μεγάλα Μουσεία της Ελλάδας είναι υπό διάλυση. Τα μουσεία κλείνουν το μεσημέρι λόγω έλλειψης προσωπικού. Μας ενημέρωσαν χθες από το Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης ότι δεν έχουν αρχαιοφύλακες για το καλοκαίρι και δεν θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τους επισκέπτες της κρουαζιέρας. Στο βυζαντινό μουσείο της Αθήνας κλάπηκαν καλώδια από τις εγκαταστάσεις κλιματισμού επειδή δεν υπήρχε προσωπικό φύλαξης.

Κι αντί το Υπουργείο Πολιτισμού να προσλάβει το σύνολο των αρχαιοφυλάκων που εργάζονται ως έκτακτοι, μειώνει τις θέσεις κατά 40% στα μεγάλα μουσεία, αφήνει κόσμο χωρίς δουλειά και τα μουσεία κλειστά κι αφύλαχτα και παράλληλα καλλιεργεί κοινωνικό αυτοματισμό με τα μόρια της προϋπηρεσίας των αρχαιοφυλάκων. Λυπούμαστε, ειλικρινά για αυτή την εικόνα.

Σε ό,τι αφορά τώρα, το θέμα του ελληνικού τραγουδιού. Παρουσιάζετε μια σειρά από διατάξεις, οι οποίες ενδέχεται να βοηθήσουν οικονομικά τους καλλιτέχνες, σε κάποιο βαθμό που θα φανεί, όμως κι εκεί διολισθήσατε σε παλινωδίες και σε αυτοακύρωση. Οι καλλιτέχνες ας κρατήσουν και μικρό καλάθι, γιατί οι μισές διατάξεις στην ουσία ξηλώθηκαν. Και βέβαια θα μείνει στην ιστορία η αρχική σας προσέγγιση επί των διατάξεων αυτών, με τις οποίες δεν θεωρούνταν ελληνικό τραγούδι ο ορχηστρικός Χατζηδάκις, ο ορχηστρικός Θεοδωράκης, τα ορχηστρικά τραγούδια του Ξαρχάκου και πάει λέγοντας.

Μετά τον σάλο που προκλήθηκε διορθώσατε ό,τι διορθώνονταν, αλλά η ουσία είναι ότι προσπαθήσατε να χρησιμοποιήσετε την αγωνία των Ελλήνων τραγουδοποιών για επιβίωση, για να ενορχηστρώσετε την δική σας προσωπική προβολή. Αποτύχατε και σε αυτό κι οπισθοχωρήσατε άτακτα. Εμείς θα ψηφίσουμε τις διατάξεις εκείνες για το τραγούδι, με τις οποίες συμφωνούν οι καλλιτέχνες, χωρίς να συμμεριζόμαστε τον τεχνητό ενθουσιασμό του Υπουργείου κι αναμένουμε να δούμε την εφαρμογή τους και τι θα αποφέρουν τελικά στον κλάδο.

Κλείνοντας, σας έχουμε καταθέσει και τρεις βουλευτικές τροπολογίες. Μία για την αποκατάσταση της δυνατότητας των συμπολιτών μας με αναπηρία να μπορούν να εργάζονται ως προσωπικό φύλαξης και πληροφόρησης σε μουσεία κι αρχαιολογικούς χώρους και δύο για την διάσωση δύο εμβληματικών μνημείων της Νέας Προποντίδας Χαλκιδικής που ζητάμε να περάσουν στο Δήμο Νέας Προποντίδας, επειδή οι φορείς του δημοσίου που τα κατέχουν τα έχουν εγκαταλείψει εδώ και δεκαετίες.

Πρόκειται για το Μετόχι της Νέας Τρίγλιας και την Μαγαζάρα. Το θέμα το γνωρίζετε καλά, ισχυρίζεστε ότι δεν θέλετε να δείτε τα μνημεία να πέφτουν, εμείς σας λέμε να τα δώσετε στον Δήμο Νέας Προποντίδας για να παλέψει την διάσωσή τους, με δεδομένο ότι κανείς δεν τα πονά περισσότερο από την τοπική κοινωνία. Αναμένουμε την απάντηση σας, όπως την αναμένει κι ολόκληρη η κοινωνία της Νέας Προποντίδας.

Σας ευχαριστώ.