Μία καθημερινή μέρα περιοδείας στα Προσφυγικά

Στην συμβολή της πλ. Ελευθερίας με την οδό Προύσσης, ο Γιώργος Ρώρος μοιράζει το φυλλάδιο της ΩΡΑΣ ΠΑΤΡΩΝ.

Με τον παλιό Ρηγά του ΚΚΕ Εσ. Γιώργο Ρώρο και το κλιμάκιο των  υποψηφίων του!

Σαββάτο πρωί στην πλατεία Ελευθερίας στην Πάτρα και το ξεκίνημα για την συνηθισμένη προεκλογική περιοδεία, αυτή τη φορά στην προσφυγική συνοικία, ήρθε να αναδείξει την κατάρρευση ενός μύθου, που καλά κρατεί, από τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασης των πρώτων προσφύγων εκεί. Ένα μέρος αυτών, που ήρθαν από τις πόλεις της αρχαίας Ιωνίας, κυνηγημένοι από τους Τσέτες του Κεμάλ και έπειτα από συμφωνία Ελλάδας -Τουρκίας, εγκαταστάθηκε στην Πάτρα.

Μάλιστα οι πληροφορίες φέρουν τους γηγενείς Πατρινούς να διχάζονται μεταξύ τους για το που θα εγκατασταθεί ο συνοικισμός τους. Διάλεξαν το τότε, για τα μέτρα της μικρής Πάτρας, μέρος πίσω  από την συνοικία της Αγ. Αικατερίνης, που την κατοικούσαν Ρομά. Ο διαχωρισμός μεταξύ Γύφτων και Λαϊκών από τότε κρατούσε, αφού νωρίτερα κάποιες δεκάδες χρόνια πάλι οι επήλυδες γύφτοι τέθηκαν στο στόχαστρο των αυτόχθονων κατοίκων της Πάτρας.

Χρόνια μετά στον «Δωδεκάλογο του Γύφτου» ο Κ. Παλαμάς κάνει αναφορά στην  ύπαρξη αυτής  της φυλής που πάνω στο αμόνι με το σφυρί και την φωτιά πλάθει σίδερα και χαρακτήρες. Αυτή που την παρουσιάζει και σωστά, ως δύναμη αδικημένου λαού με την επίκληση: Γύφτε λαέ...

Εκεί έστησαν τις παράγκες τους οι πρόσφυγες περιμένοντας την αποζημίωση που ενέκρινε  η Συμφωνία με την Τουρκία, αλλά που δεν έφθανε στα χέρια τους και σιγά-σιγά στέριωσαν, μέχρι που ήρθε ο δεύτερος πόλεμος.

Από κει ξεκίνησε η αντίσταση κατά του φασισμού, από κει ξεκίνησαν και οι πρώτοι έξι αγωνιστές για το βουνό το 1943, που έγιναν χιλιάδες τον επόμενο χρόνο. Από κει πήραν οι ναζί με το μπλόκο τους και τον Δεκέμβρη του 43, έκοψαν ζωές στο κτήμα του Μουρτζούχου, σαν τα κρινολούλουδα.

Κι ακόμη να στηθεί το μνημείο για τους εκτελεσμένους. Μόνο τρεις μαρμάρινες πλάκες στην πλατεία θυμίζουν την προσφορά των προσφύγων.

Άγνωστα τα ονόματα των τριών Ιταλών αντιφασιστών που έκρυβαν την ημέρα του μπλόκου των Προσφυγικών.

Ακριβώς γι αυτήν την αντίσταση που έκαναν κατά των φασιστών με το ξεκίνημα του ένοπλου αγώνα, οι συνεργάτες των ναζί τους αποκαλούσαν τρομοκράτες τους ίδιους τους πρόσφυγες και ο λαός τους φώναζε με καμάρι  Μικρή Μόσχα.

Έστι αποκαλούσε την συνοικία τους. Το προσωνύμιο άρχιζε να αλλάζει από την δεκαετία του '80.

Είχαν περάσει 35 χρόνια από τότε που πρωτοχαρακτηρίστηκε και οι συνθήκες είχαν αλλάξει. Νομιμοποίηση της Αντίστασης, συντάξεις, θέσεις κυβερνητικές, ο αέρας της Αλλαγής που έπνεε, έφερε και τα παρελκόμενα.  Η Μικρή Μόσχα έχανε τον χαρακτήρα της.

Οι ανάγκες για σύγχρονα σπίτια ήρθαν στην επικαιρότητα. Οι αντιτιθέμενοι απαιτούσαν από το κράτος επιδοτήσεις. Μηχανικοί που αντιλαμβάνονταν  τις ανάγκες πρότειναν την αντιπαροχή, κάποια κτίρια σύγχρονα είχαν ανεγερθεί. Το δέλεαρ ισχυρό, όπως και η αντίσταση όμως, που προπαγανδίζονταν από το ιερατείο  του νέου τύπου αγώνα. Ήσαν οι ίδιοι που και στα Εργατικά, καλλιεργούσαν την ίδια φενάκη.

Οι μηχανικοί απηύδησαν και απομακρύνθηκαν.  Ανέλαβαν οι πωλητές και τα οικήματα άρχισαν σταδιακά να περνούν σε χέρια Ρομά, μέσω της τραπέζης.

Οι εναπομείναντες, μεταξύ σφύρας και άκμονος, βλέπουν την συνοικία τους να αλλάζει σταδιακά. Σε αυτά προστίθεται και η οικονομική κρίση  και η εγκατάλειψη, από τον Δήμο, ως συνέπεια πολιτικής επιλογής.

Σάββατο πρωί λοιπόν στην προσφυγική πλατεία Ελευθερίας και μάταια αναζητά το μάτι του παρατηρητή, σημάδια ζωής. Δύο καφενεία ανοικτά, περίπτερα κλειστά και ο αγωνιστής Νικήτας περικυκλωμένος στο βάθρο του, με το τουφέκι στα χέρια  φαίνεται σαν να διαμαρτύρεται για το χορτάριασμα που επικρατεί, μέχρι το γόνυ,  σε όλη την πλατεία.

Αν είχε φωνή και τι δεν θα έλεγε για τα όσα βλέπει από κει ψηλά, απ' το βάθρο του!   

Και εκεί που δεν βλέπεις ζωή να κινείται, εμφανίζεται η αναπληρώτρια Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης, η Σία Αναγνωστοπούλου.  Κι αυθόρμητα σου έρχεται να ρωτήσεις:

Μα είναι μέλος της Κυβέρνησης, που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει στην επικράτεια; Αυτά γραφούν οι επώνυμοι  κονδυλοφόροι των εκλογικών μαγειρείων της αντιπολίτευσης.

Και την επόμενη ημέρα, πάλι την είδαμε στην τελετή για την μνήμη των125 εκτελεσμένων αγωνιστών στο Γηροκομειό. Ε, μην μου πείτε ότι πήγε εκεί για να μην κυκλοφορήσει στο κέντρο της πόλης! Άσε, θα το δούμε...

Το κλιμάκιο με επικεφαλής τον υποψήφιο δήμαρχο Γιώργο Ρώρο, προσκείμενον στο ΣΥΡΙΖΑ δεν το κρύβει άλλωστε, ξεκινά, αφού προηγουμένως φωτογραφίζεται με την Υπουργό και με φόντο πίσω του το άγαλμα του καπετάν Νικήτα Πολυκράτη, τυπογράφου, πρόσφυγα στην καταγωγή, όπως και η Υπουργός.

-Καλημέρα σας, είμαι ο Γιώργος Ρώρος υποψήφιος δήμαρχος για την Πάτρα, από την παράταξη ΩΡΑ ΠΑΤΡΩΝ.

Και η απάντηση πρόσχαρη. Και απελπισμένη συνάμα.

-Κάνετε κάτι. Η συνοικία μας έχει εγκαταλειφθεί. Η παραβατικότητα έφθασε στα ύψη.  Οι σύνοικοι κοιτάζουν πως θα βρουν να πουλήσουν το σπίτι τους και να φύγουν!

-Χρειάζονται προγράμματα ένταξης, είναι η απάντηση του κλιμακίου. Κι αυτό πρέπει ως δήμος να το επιχειρήσουμε.  

-Κάνετε κάτι σας παρακαλούμε. Εσάς εμπιστευόμαστε. Πέστε το στην κυβέρνηση.

Και παρακάτω:

-Όταν εκλεγείτε  να δώσετε προσοχή στην συνοικία μας. Μοιάζει σαν την εγκαταλειμμένη νύφη. Δείτε πως είναι τα πεζοδρόμια. Χρειάζεται πνοή ζωής.

-Της λείπουν προγράμματα αναβάθμισης, είναι η απάντηση του υποψηφίου Ρώρου. Και αυτά θα τα επιχειρήσουμε, αφού συνεννοηθούνε με τους κατοίκους, να μας πουν τις ανάγκες που έχουν. Εσείς τις ξέρετε καλύτερα.

Βγαίνοντας από το κατάστημα, λίγο έλλειψε να τσακίσει τα πόδια του στο πεζοδρόμιο, μέλος του κλιμακίου. Ήταν η επιβεβαίωση, που ήρθε άμεσα.

Ο γιατρός Γρηγόρης Μαρκέτος, μέλος του κλιμακίου , δεν ξεχνά τον απλοϊκό κόσμο της συνοικίας. Την γερόντισσα, που όταν πήγε στο κλειστό πια, ΙΚΑ Αγ. Φωτεινής για φάρμακα, αυτός ως γιατρός, την ρώτησε:

-Που μένεις γιαγιά;

-Να εδώ παρακάτω.

-Δηλαδή ποια οδό.

-Να σου λέω, λίγο πιο κάτω.

Και κάπως έτσι γινόταν η συνεννόηση.

Ο Γιώργος Ρώρος θυμήθηκε τα χρόνια που ήταν Ρηγάς. Και την εσωτερική πλατεία της συνοικίας, που όποιον κυνηγούσε η Αστυνομία και προλάβαινε να μπει σε αυτήν, χανόταν στους τέσσερις δρόμους της.

Μία μεγάλη βόλτα περιοδεύοντας  και κατάληξη στο «Βυζάντιο», στο παραδοσιακό στέκι συνάντησης των Προσφύγων, για μια μπύρα.

Διαπίστωση. Η Μικρή Μόσχα δεν υπάρχει πια. Χάθηκαν ακόμη και οι παραδοσιακές αντιπαραθέσεις μεταξύ αριστερών από τα δύο γραφεία που ήσαν απέναντι -απέναντι στην πλατεία. Ο Μήτσος ο ηλεκτρολόγος του ΚΚΕ Εσ. σε αέναη αντιπαράθεση με την συμβολή του Χρήστου του οικοδόμου και από την απέναντι πλευρά οι... μαχητές του Ορθόδοξου.

Άλλη εποχή, άλλα ήθη. Πέρασαν και κάμποσα χρόνια από την δεκαετία του '70. Οι μεν έγιναν κυβέρνηση με υπουργούς και υποχρεώσεις έναντι των πολιτών, υπό το βάρος των... θεσμών. Οι δε, στην απέναντι πλευρά, εξακολουθούν να πετούν πέτρες αντιπολιτευτικές, αντί να συνδράμουν στο στέριωμα της Αριστεράς. Κι έπειτα να διεκδικήσουν όλα όσα νομίζουν. Σε συνθήκες ασφαλείας,  εδώ και στην Ευρώπη, ότι δεν θα διακινδυνεύσουμε παλινόρθωση αυτών που έριξαν τη χώρα στα τάρταρα των δανειστών...