Μεταφορά ψυχικά ασθενών για ακούσια νοσηλεία

ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Η κυβέρνηση δεν εφαρμόζει το νομικό πλαίσιο που ψήφισε - Ερώτηση 18 βουλευτών με πρωτοβουλία του Θ. Ξανθόπουλου

Ερώτηση για τη μεταφορά ψυχικά ασθενών για εγκλεισμό σε θεραπευτήρια, χωρίς εφαρμογή του νομικού πλαισίου που η ίδια η κυβέρνηση νομοθέτησε, κατέθεσαν 18 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία του βουλευτή Δράμας και Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του κόμματος, Θ. Ξανθόπουλου.

Στην Ερώτηση σημειώνεται ότι σύμφωνα με την πρόσφατη «Στατιστική Επετηρίδα της ΕΛΑΣ», το 2023 «συνελήφθησαν» 5432 ημεδαποί για «εγκλεισμό σε θεραπευτήριο» κατόπιν εντολών ακούσιας νοσηλείας και επισημαίνεται ότι η εμπλοκή της αστυνομίας στη διαδικασία αυτή είναι κατά κανόνα τραυματική για τον ασθενή και επιδεινώνει τη ψυχική του υγεία

Οι βουλευτές τονίζουν ότι δεν εφαρμόζεται το νομικό πλαίσιο για τη μεταφορά των (φερόμενων) ως ψυχικά ασθενών κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, με μικτό κλιμάκιο, το οποίο αποτελείται από έναν ψυχίατρο, έναν νοσηλευτή και έναν αστυνομικό, με διαδικασία που τελεί υπό το συντονισμό του Αυτοτελούς Τμήματος Επιχειρήσεων Υγείας του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.) και προϋποθέτει την ίδρυση και λειτουργία νέων Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας ή για την εκτέλεση της μεταφοράς από ήδη λειτουργούσες Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας.

Σημειώνεται ότι η δημιουργία ενός μηχανισμού για την ορθή μεταφορά και διαχείριση των περιστατικών ακούσιας νοσηλείας με παράλληλη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών είχε εξαγγελθεί με πανηγυρικό τρόπο, τον Ιούνιο του 2021, όταν υπογράφηκε και διαφημίστηκε αναλόγως μνημόνιο συνεργασίας και κατανόησης μεταξύ των συναρμόδιων υφυπουργών Προστασίας του Πολίτη Ελ. Οικονόμου, Υγείας Ζ .Ράπτη και Δικαιοσύνης Γ. Κώτσηρα. Όμως μια ακόμα κυβερνητική εξαγγελία παραμένει «στα χαρτιά» και η μεταφορά των φερομένων ως ψυχικά ασθενών εξακολουθεί να γίνεται από την ΕΛΑΣ.

Κατόπιν τούτων ερωτάται ο υπουργός Υγείας, γιατί δεν εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία κατά τη μεταφορά των φερομένων ως ψυχικά ασθενών για ακούσια νοσηλεία καθώς και εάν έχει συνταχθεί κατάλογος των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, οι οποίες διαθέτουν άδεια λειτουργίας για την εκτέλεση της μεταφοράς τους. Ερωτάται επίσης ποιά μέτρα προτίθεται να λάβει για τη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας των φερομένων ως ψυχικά ασθενών, κατά την ακούσια νοσηλεία.

Αναλυτικά η Ερώτηση:

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Υγείας

Θέμα: Μεταφορά ψυχικά ασθενών για ακούσια νοσηλεία

Ι. Σύμφωνα με την πρόσφατη «Στατιστική Επετηρίδα της ΕΛΑΣ», του έτους 2023 (Πίνακας 42, σελ. 73), κατά τη διάρκεια του έτους 2023 «συνελήφθησαν» 5432 ημεδαποί για «εγκλεισμό σε θεραπευτήριο». Προκύπτει, συνεπώς, μια διευρυμένη χρήση των υπηρεσιών της Ελληνικής Αστυνομία (ΕΛΑΣ) για τη μεταφορά ψυχικά ασθενών, κατόπιν σχετικών εντολών ακούσια νοσηλείας, σε ψυχιατρικά νοσοκομεία ή ψυχιατρικές κλινικές γενικών νοσοκομείων. Η εμπλοκή της αστυνομίας στη διαδικασία αυτή είναι κατά κανόνα τραυματική για τον ασθενή και συμβάλλει στην επιδείνωση της ψυχικής του υγείας.
ΙΙ. Στο άρθρο 96Α του ν. 2071/1992, το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 59 του ν. 4931/2022, προβλέπεται ότι η μεταφορά του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή στη δημόσια ή ιδιωτική Μονάδα Ψυχικής Υγείας, η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας της ακούσιας νοσηλείας, κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, διενεργείται όπως η μεταφορά οποιουδήποτε άλλου ασθενή σε νοσοκομείο για εξέταση ή νοσηλεία υπό συνθήκες ασφάλειας και με σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του ασθενή. Στο ίδιο άρθρο εξάλλου προβλέπεται (§ 2-3) ότι η μεταφορά του φερόμενου ψυχικά ασθενούς γίνεται από μικτό κλιμάκιο, το οποίο αποτελείται από έναν (1) ψυχίατρο, έναν (1) νοσηλευτή και έναν (1) αστυνομικό. Η διαδικασία τελεί υπό το συντονισμό του Αυτοτελούς Τμήματος Επιχειρήσεων Υγείας του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (Ε.Κ.Α.Β.) Ακολούθησε η ΚΥΑ (Υγείας – Προστασίας του Πολίτη – Δικαιοσύνης) Γ3α,β/Γ.Π. οικ. 72109 (ΦΕΚ Β 6507/19.12.2022) με την οποία καθορίστηκαν επιμέρους λεπτομέρειες για την εφαρμογή του άρθ. 96Α Ν. 2071/1992 και ειδικότερα η διαδικασία για την ίδρυση και λειτουργία νέων Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας που θα εκτελούν τη μεταφορά ή για την εκτέλεση της μεταφοράς από ήδη λειτουργούσες Κοινοτικές Μονάδες Ψυχικής Υγείας.
ΙΙΙ. Σημειώνεται ότι η δημιουργία ενός μηχανισμού για την ορθή μεταφορά και διαχείριση των περιστατικών ακούσιας νοσηλείας με παράλληλη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ψυχικά ασθενών είχε εξαγγελθεί με πανηγυρικό τρόπο. Συγκεκριμένα, τον Ιούνιο 2021, υπογράφηκε και διαφημίστηκε αναλόγως μνημόνιο συνεργασίας και κατανόησης μεταξύ των συναρμόδιων υφυπουργών Προστασίας του Πολίτη Ελ. Οικονόμου, Υγείας Ζ .Ράπτη, και Δικαιοσύνης Γ. Κώτσηρα στον τομέα που αφορά στη διαχείριση της ακούσιας νοσηλείας ασθενών ώστε να διατηρείται υψηλός ο δείκτης καλής παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας στους πολίτες.
Επειδή προκύπτει ότι δεν εφαρμόζεται το νομικό πλαίσιο που αφορά τη μεταφορά των (φερόμενων) ως ψυχικά ασθενών κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας.
Επειδή προκύπτει ότι η μεταφορά των φερομένων ως ψυχικά ασθενών εξακολουθεί να γίνεται από την Ελληνική Αστυνομία με αποτέλεσμα να πλήττονται τα δικαιώματα και οι αξιοπρέπεια των προσώπων αυτών.
Επειδή προκύπτει ότι μια ακόμα κυβερνητική εξαγγελία παραμένει «στα χαρτιά».

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός

1. Γιατί δεν εφαρμόζεται η διαδικασία που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία κατά τη μεταφορά των φερομένων ως ψυχικά ασθενών για ακούσια νοσηλεία;
2. Έχει συνταχθεί κατάλογος των Κοινοτικών Μονάδων Ψυχικής Υγείας, οι οποίες διαθέτουν άδεια λειτουργίας για την εκτέλεση της μεταφοράς του φερόμενου ως ψυχικά ασθενή, όπως προβλέπεται στο άρθρο 8 της ΚΥΑ Γ3α,β/Γ.Π. οικ. 72109/2022, Β΄ 6507; Αν ναι, πόσες μονάδες και με ποια γεωγραφική κατανομή έχουν ενταχθεί σ’ αυτό τον κατάλογο;
3. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει η Κυβέρνηση για τη διασφάλιση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας κατά τη μεταφορά των φερομένων ως ψυχικά ασθενών, κατά την ακούσια νοσηλεία;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Ακρίτα Έλενα

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Δούρου Ειρήνη

Ηλιόπουλος Όθων

Θρασκιά Ουρανία

Κόκκαλης Βασίλης

Μάλαμα Κυριακή

Μπάρκας Κώστας

Νοτοπούλου Κατερίνα

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γιώργος

Παππάς Πέτρος

Πούλου Γιώτα

Χρηστίδου Ραλλία