28-10-1940, η πίσω πλευρά του μεγάρου των δικαστηρίων, έργο του μεγάλου αρχιτέκτονα Τσίλερ, με εμφανή τα σημάδια του ιταλικού βομβαρδισμού. |
Τα σφυρίγματα των
βομβών και οι εκρήξεις παγώνουν τις καρδιές και σφραγίζουν τα χαμόγελα σε
σωρούς πτωμάτων των Πατρινών...
Καταστροφές από τον βομβαρδισμό. (Ιταλικά αρχεία). |
Αξίζει να φέρουμε
στην μνήμη τα συμβάντα της πρώτης ημέρας, όπου εκδηλώθηκε η φασιστική επίθεση
της Ιταλίας κατά των αμάχων της πόλης των Πατρών, μίας πόλης κυριολεκτικά
ανοχύρωτης, που εκείνη τη Δευτέρα το πρωί ζούσε, όπως κάθε μέρα τους ρυθμούς
της ήρεμης καθημερινότητας, αν και σε επίπεδο κυβερνητικό ήταν αρκετά τα
σημάδια ανησυχίας που λαμβάνονταν από
την επεκτατική στάση της φασιστικής κυβέρνησης της Ιταλίας, η οποία είχε
καταλάβει την Αλβανία και η κυβέρνησή της είχε γίνει σύμμαχός της.
Οι μετακινήσεις
ιταλικών δυνάμεων στο αλβανικό έδαφος, πλησίον των ελληνικών συνόρων δεν ήταν
και ότι πιο καθησυχαστικό για την Ελλάδα, αν κια Μεταξάς και Γεώργιος στον Α΄
Παγκόσμιο Πόλεμο είχαν εκδηλώσει
φιλογερμανικά αισθήματα.
Ωστόσο η Πάτρα
ήταν η πρώτη πόλη της οποίας άμαχοι κάτοικοί της δέχθηκαν το βάπτισμα του
πυρός, ενώ υπήρξε ανοχύρωτη. Πρωτεύουσα της Πελοποννήσου, σε μία Ελλάδα που
μόλις ανακηρύσσονταν πρωταγωνιστής των αντιστασιακών αντιφασιστικών επεκτατικών
διαθέσεων, καθώς την ίδια περίοδο τα σύνορα ευρωπαϊκών χωρών είχαν καταρρεύσει
εντός ολίγων ωρών και εισβάλει οι ναζί ή οι κυβερνήσεις τους είχαν παραδώσει την χώρα αμαχητί. Και εμέλλετο το
επόμενο εξάμηνο να κρατήσει σθεναρή αντίσταση στον ιταλικό φασισμό και στον
γερμανικό ναζισμό.
Σελίς από το πολεμικόν
ημερολόγιον του σμήνους 277, ομάδος 116 των "Πελαργών". Υπ' αριθμόν 1
δράσις: 28 Οκτωβρίου 1940, ώρα 9.30, Λιμενικά έργα Πατρών
«Δευτέρα πρωί,
ώρα εννιάμισι. Ένας μακρινός βόμβος. Καμία αναταραχή. Ποιος επίστευε ότι η Ιταλία, με τα 45
εκατομμύρια του πληθυσμού και τα 8
εκατομμύρια λόγχες, θα διάλεγε από τα 8 εκατομμύρια όλα-όλα, των Ελλήνων
να τα βάλει με τις γυναίκες, με τους γέρους
και με τα βρέη;
Ο βόμβος
παχαίνει. Δεν σημαίνουν σειρήνες. Γιατί ο κόσμος να ανησυχήσει; Σε λίγο, ψηλά
στον πεντακάθαρο ουρανό, πολύ ψηλά, φάνηκαν τα πουλιά με τ΄ ασημόχρωμα φτερά
τους, που αστράφτουν στον ήλιο.
Στις πλατείες και
στις λεωφόρους, ο κόσμος συναθροίζεται για να τα θαυμάσει. Ελληνικά θα είναι. Ή
«δικά μας», αγγλικά. Να τώρα που κατεβαίνουν και φαίνεται στην ουρά τους ο
σταυρός. Είναι το σήμα της ιταλικής αεροπορίας, ενώ το ελληνικό είναι μία βούλα
μπλε με άσπρος και μπλε κύκλους. Αλλά ο κοσμάκης δεν ξέρει. Ζητωκραυγάζει,
χειρονομεί χαιρετιστήρια.
Και ύστερα...
Ύστερα;
Τα σφυρίγματα των
βομβών και οι εκρήξεις παγώνουν τις καρδιές και σφραγίζουν τα χαμόγελα σε
σωρούς πτωμάτων...
Φονιάδες ήσαν οι
αεροπόροι του σμήνους 277 της Ιταλικής αεροπορίας. Τα αεροπλάνα που
εβομβάρδισαν την Πάτρα, ανήκαν στην ομάδα 116 των «Πελαργών». Το ιερό πουλί της
αρχαιότητας, ο αγγελιοφόρος της ανοίξεως και ο κήρυκας της αγάπης, ήταν το σήμα
της ομάδας 116. Ένας πελαργός που φτεροκοπάει και με το μακρύ του ράμφος
κρατάει μία πετσέτα βόμβες...
Από τους
εγκληματίες αυτούς, είναι ζήτημα εάν γλύτωσε κανένας. Τα αεροπλάνα τα δικά μας
και των Άγγλων συμμάχων μας, στην Αλβανία και το αντιαεροπορικό του Στρατού
εκδικήθηκαν την σφαγή των αθώων Πατρινών.
Αυτό προκύπτει
από το πολεμικό ημερολόγιο του σμήνους 277, που παρεδόθη στην «Σημερινή», για
το σημερινό ρεπορτάζ, από τον έφεδρο αξιωματικό του μηχανικού κ. Τάκη Σπ.
Οικονομόπουλο.
Μία πυροβολαρχία
δικιά μας, στον τομέα της Χειμάρρας έριξε ένα ιταλικό αεροπλάνο και πάνω στον
σκοτωμένο πιλότο του, τον σμηναγό Κάρλο Ρίνα, βρέθηκε ένα αποκαλυπτικό
ημερολόγιο. Με φωτογραφίες και διαγράμματα. Με λεπτομερή απολογισμό της δράσης
του σμήνους.
Το σμήνος αυτό,
συνεστήθη την 1η Αυγούστου 1940 και από 28 Οκτωβρίου μέχρι 31 Δεκεμβρίου 1940
επραγματοποίησε 62 επιδρομές σε 406 ώρες πτήσεις.
Η σφαγή των
Πατρών, το πρωί της 28ης Οκτωβρίου, ήταν η έναρξη των «poderosi azioni», της «κραταιάς δράσεως» των Πελαργών. Το ημερολόγιοα αναφέρει ως στόχο:
«Λιμενικά έργα». Το σχεδιάγραμμα του βομβαρδισμού, που φωτοτυπήθηκε από ιταλικό
Υπουργείο των Γκάγκστερς του Αέρος, παρουσιάζει τις βόμβες να σκάνε στον
κεντρικό μώλο, στα... ναυπηγεία της Ψιλής!
Τα ίδια «λιμενικά
έργα» και από το ίδιο σμήνος βομβαρδίστηκαν στις 10.30 το πρωί της 2 Νοεμβρίου.
Ας ξεφυλλίσουμε
πάλι το ημερολόγιο του σμήνους 277:
7 Νοεμβρίου.
Βομβαρδισμός στρατιωτικών συγκεντρώσεων στην Χρούπιτσα. Έντονον αντιαεροπορικόν
πυρ. Κατερρίφθησαν δύο ημέτερα αεροπλάνα.
15 Νοεμβρίου.
Δράσις επί της οδού Μαγαρίτι - Μαζαράκι Απωλέσαμε ένα αεροπλάνον.
18 Νοεμβρίου.
Επίθεσις εναντίον συγκεντρώσεων εις λίμνην Μαλαπέσπα. Κατερρίφθη ένα ημέτερον.
19 Νοεμβρίου.
Δράσις εναντίον συγκεντρώσεων. Μία κατάρριψις.
29 Δεκεμβρίου.
Δράσις εναντίον συγκεντρώσεων. Δύο καταρρίψεις...».
Μέχρι τέλους
Δεκεμβρίου 1940 είχαν καταρριφθεί επτά από τους κακούργους
"Πελαργούς". Τον Φεβρουάριο του 1941 κατερρίφθη το όγδοον, του
σμηναγού Ρίνα».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου