Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος: Το κράτος απέδειξε ότι δεν μπορεί να φροντίσει τους πολίτες του

Ο μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος είχε προειδοποιήσει έγκαιρα για το πραγματικό πρόσωπο της Χρυσής Αυγής. Μιλώντας στην «Αυγή» μετά τις δολοφονίες του Π. Φύσσα και των δύο μελών της Χρυσής Αυγής, ο Παύλος δεν ξεχωρίζει τους δολοφόνους στα δύο περιστατικά μιλώντας για «μια ακόμη έσχατη περιφρόνηση στο ανθρώπινο πρόσωπο».

«Κοινή πηγή και των τριών πρόσφατων δολοφονιών είναι το σκότος, η νοοτροπία του κτήνους» - «Η αλλαγή δεν έρχεται σκοτώνοντας ανθρώπους, αλλά δουλεύοντας με αυτούς»

Σχολιάζοντας τα ζητήματα του κοινωνικού έργου της Εκκλησίας, αλλά και των σχέσεών της με το Κράτος, ο μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης μιλά ανοικτά για την αποτυχία του κράτους να φροντίσει τους πολίτες του και σημειώνει ότι η Εκκλησία δεν θα κάνει το πρώτο βήμα για χωρισμό από το Κράτος, αλλά κι ότι «έχει αποδείξει ότι μπορεί να υπάρχει χωρίς αυτό».

Συνέντευξη ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

 * Πώς κρίνετε την κατάσταση μετά τη δολοφονία του Π. Φύσσα και των δύο μελών της Χρυσής Αυγής; Σας προβληματίζει το γεγονός ότι θύτης και θύματα προέρχονταν από τις κατώτερες οικονομικά τάξεις;

Ἡ ἐξέλιξη τῆς ὅλης ἱστορίας ἐπιβεβαιώνει ὅτι τό αἷμα φέρνει κι' ἄλλο αἷμα καί ὅτι ἡ τυφλή βία δέν φέρνει κανένα ἀπολύτως ἀποτέλεσμα οὔτε ἐπιλύει προβλήματα. Μιά ἀποτρόπαια δολοφονία δύο νέων ἀνθρώπων πού συγκλονίζει. Μιά ἀκόμη ἔσχατη περιφρόνηση στό ἀνθρώπινο πρόσωπο. Σέ ποιό ὄνομα ἄραγε; Στό ὄνομα τῆς ἐκδίκησης, ἀκούσαμε στήν σχετική προκήρυξη. Κοινή πηγή καί τῶν τριῶν δολοφονιῶν εἶναι τό σκότος. Κοινή πηγή ἡ νοοτροπία τοῦ κτήνους. Σέ τί διαφέρουν οἱ δύο νέοι δολοφόνοι ἀπό τόν πρῶτο; Ἀπό τό ἔρεβος τοῦ φασισμοῦ καί τοῦ ναζισμοῦ προέρχονται καί οἱ τρεῖς. Τελικά «ἀνθρωπάκια» πού τό μόνο πού ξέρουν καλά εἶναι νά σκοτώνουν γιατί εἶναι ἀνίκανοι γιά τό ὁποιοδήποτε καλό. Δέν πρόκειται νά κάνουμε ἐπιλογή τυράννων, τούς ἀπορρίπτουμε καί τούς δύο.

Ὑπάρχουν ἄνθρωποι τῶν λεγομένων κατωτέρων κοινωνικῶν καί οἰκονομικῶν τάξεων πού εἶναι ἐξαίρετοι καί σπάνιοι ἄνθρωποι καί πολλές φορές πολύ πιό ἀνθρώπινοι ἀπό κάποιους τῶν ἀνωτέρων λεγομένων τάξεων. Ὑπάρχουν σ' αὐτές τίς κατώτερες τάξεις ἄνθρωποι μέ πολιτισμό, μέ ἀρχοντιά καί μέ ἰδανικά. Ἡ Ἐκκλησία γνωρίζει πολύ καλά καί σήμερα ἀκόμη ὅτι, στήν διακονία τῆς ἀγάπης πού προσφέρει, σ'αὐτούς τούς ταπεινούς στηρίζεται. Πιστεύω ὅτι τούς δολοφόνους, καί τόν ἕνα καί τούς ἄλλους τούς ἔθρεψαν τά κοινωνικά φυτώρια εἰς τά ὁποῖα ἀνεπτύχθησαν.

* Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί η κατάσταση; Εκτιμάτε ότι θα μειωθεί στο μέλλον η επιρροή της Χρυσής Αυγής; Πώς μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτό;

Αὐτό πού φοβάμαι ὅτι ἔχει λείψει ἀπό τήν ἐποχή μας εἶναι ὁ καθαρός λόγος γιά τό κάθε πρᾶγμα. Εἶναι σημαντικό νά ἐξηγήσουμε μέ σαφήνεια τί εἶναι ἡ Χρυσή Αὐγή. Εἶναι σημαντικό νά ἐξηγήσουμε μέ σαφήνεια τί εἶναι ἡ τρομοκρατία. Γιατί εἶναι δρόμοι ἀδιέξοδοι; Γιά τόν ἁπλό λόγο ὅτι, ὅταν ἕνας ἄνθρωπος τόσο κυνικά φθάνει στό ἔγκλημα, δέν μπορεῖ νά εἶναι ἱκανός γιά τό παραμικρό καλό. Θεωρήσαμε βῆμα προόδου τήν κατάργηση τῆς θανατικῆς ποινῆς ἀκόμη καί γιά τόν πιό στυγνό ἐγκληματία γιατί πιστεύουμε στήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου. Δέν μποροῦμε λοιπόν αὐτό πού ἀρνηθήκαμε στό ὀργανωμένο κράτος νά τό ἐκχωρήσουμε στόν ὁποιοδήποτε «ἀναμορφωτή» τῆς κοινωνίας, ὁ ὁποῖος ἀναπληρώνει τίς μειονεξίες του δολοφονώντας.

Ἡ υἱοθέτηση μιᾶς τέτοιας ἀντίληψης ἀπό τήν κοινωνία θά ἦταν σχιζοφρένεια. Ὁ ποιητής λέγει ὅτι χρειάζεται πολλή δουλειά γιά νά ἀνέβει ὁ ἥλιος πιό ψηλά. Οἱ δολοφόνοι δέν ἀντέχουν αὐτή τή δουλειά καί ἀναζητοῦν τήν εὔκολη λύση. Αὐτή ἡ δουλειά γίνεται στό χῶρο τῆς καρδιᾶς καί αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ἐσωτερική ἐργασία οἱ δολοφόνοι εἶναι ἀνίκανοι νά τήν κάνουν, γιατί δέν ἔχουν καρδιά. Ἡ ἀλλαγή δέν ἔρχεται σκοτώνοντας τούς ἀνθρώπους ἀλλά δουλεύοντας μέ τούς ἀνθρώπους, καλλιεργώντας τούς ἀνθρώπους. Νά θυμίσω λίγο, ἄν τόν θυμάμαι καλά τόν λόγο τοῦ Τσέ Γκουεβάρα: «Ἄν ἡ ἐπανάστασή μας δέν ἔχει στόχο νά ἀλλάξει τόν ἄνθρωπο, δέν μέ ἐνδιαφέρει αὐτή ἡ ἐπανάσταση». Ὅσο θά αὐξάνεται ἡ ἀληθινή παιδεία, ὅσο ἡ παιδεία θά ἀγκαλιάζει ὅλο τόν ἄνθρωπο καί ὄχι μόνο τό μυαλό του, ὅσο θά ἐμβαθύνουμε στήν καλλιέργεια τῆς καρδίας τοῦ ἀνθρώπου, τόσο τέτοια μορφώματα - ἐκτρώματα θά ἐξαλείφονται.

* Πρόσφατα στη Σπάρτη απαγορεύτηκε η θρησκευτική κηδεία σε άνθρωπο που είχε τελέσει πολιτικό γάμο. Μήπως τέτοια περιστατικά αποξενώνουν τον κόσμο από την Εκκλησία;

Δέν γνωρίζω ἀκριβῶς τό περιστατικό τῆς Σπάρτης. Εἶναι σημαντικό ὅμως κάποτε νά μποροῦμε νά συνεννοηθοῦμε μέ τά αὐτονόητα. Ὁ Χριστός ἐκάλεσε τούς ἀνθρώπους ἐπ' ἐλευθερία. Ἄν ἕνας ἄνθρωπος μέ τήν ζωή του καί τή στάση του ἔχει ἀπορρίψει τήν Ἐκκλησία, γιατί τώρα, πού λόγῳ τοῦ θανάτου του εἶναι ἀνήμπορος νά ἀντιδράσει πρέπει νά τοῦ ἐπιβάλλουμε μία ἐκκλησιαστική τελετή; Μήπως ἡ ἄρνηση τῆς Ἐκκλησίας φανερώνει σεβασμό στήν ἐλευθερία ἑνός προσώπου πού στήν διάρκεια τῆς ζωῆς του εἶχε ἐπιλέξει νά ζεῖ ἔξω καί χωρίς τήν Ἐκκλησία; Ἀντιλαμβάνομαι τήν δύσκολη θέση μιᾶς οἰκογένειας πού νοιώθει πολύ ἄβολα κοινωνικά νά κηδεύσει ἕνα μέλος της χωρίς τήν ἐκκλησιαστική ἀκολουθία, ἀλλά, ἄν αὐτό εἶχε ἐπιλέξει ὁ ἴδιος στήν ζωή του, γιατί τώρα δέν πρέπει νά σεβασθοῦμε τίς ἐπιλογές του; Τά πάντα μέσα στήν Ἐκκλησία τελοῦνται μέ τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό τό ἴδιο Ἅγιο Πνεῦμα τό δέχομαι στό ἕνα Μυστήριο καί τό ἀπορρίπτω στό ἄλλο;

Νομίζω ὅτι αὐτό πού χρειάζεται σέ ὅλους μας εἶναι περισσότερη σοβαρότητα καί περισσότερη συναίσθηση τῆς εὐθύνης τῆς ἐλευθερίας μας. Ὅταν σε ἕναν ἄνθρωπο, πού δηλώνει τήν ἀθεῒα του ἔργῳ καί λόγῳ, ἐγώ θέλω στό τέλος τῆς ζωῆς του νά τοῦ ἐπιβάλω αὐτά πού ἐκεῖνος ἀρνήθηκε στήν ζωή του, τότε προσβάλλω τήν ἐλευθερία του. Ἡ ἄρνηση τότε δέν εἶναι ἐκδίκηση, οὔτε ἐπίκριση, ἀλλά σεβασμός στήν πίστη ἤ στήν ἀπιστία ἑνός ἀνθρώπου. Ἡ συγχώρηση δέν εἶναι ἕνας κενός λόγος. Ἔχει προϋπόθεση τήν μετάνοια. Ὁμιλῶ γενικά ἐπί τοῦ θέματος, γιατί τήν συγκεκριμένη περίπτωση καί τίς λεπτομέρειές της δέν τίς γνωρίζω.

* Μπορεί μεν να αποτελεί αποστολή της Εκκλησίας το να συνδράμει όσους χρειάζονται βοήθεια, μήπως όμως για την σημερινή κατάσταση εξαθλίωσης χιλιάδων συμπολιτών μας που προστρέχουν στην Εκκλησία υπάρχουν και σοβαρές ανεπάρκειες από τη μεριά του κράτους;

Τό ἔργο τῆς προσφορᾶς καί τῆς Διακονίας τῶν ἀνθρώπων ἡ Ἐκκλησία τό ἔκανε πάντοτε ἀθορύβως, γιατί πηγάζει ἀπό τή φύση της. Στήν ἐνορία μου, τόν Ἅγιο Ἰωάννη Χαλκίδος, στά χρόνια τῆς εὐμάρειας, γιά τήν ἀκρίβεια τῆς οὐσιαστικῆς κρίσης, ἑτοιμάζαμε καθημερινά φαγητό γιά 55 ἀνθρώπους. Τώρα πού ἡ οἰκονομική κρίση ὁδήγησε στήν ἐξαθλίωση πλῆθος ἀνθρώπων, τό ἔργο αὐτό φαίνεται. Ἐάν μάλιστα αὐτό τό ἔργο δεν ὑπῆρχε, τότε θά εἴχαμε πρό πολλοῦ κοινωνική ἔκρηξη.

Οἱ εὐθῦνες τοῦ Κράτους εἶναι τεράστιες. Τό λεγόμενο κοινωνικό κράτος ἔχει πλέον καταλυθεῖ. Ὄχι μόνο δέ ἔχει καταλυθεῖ, ἀλλά πιέζει ἀσφυκτικά καί μέ τήν ἄδικη φορολογία του τούς οἰκονομικά ἀσθενέστερους καί τούς ἔχει ὁδηγήσει στήν ἐξαθλίωση. Καθώς τό Κράτος εἶναι ἀνίκανο νά ἐπισημάνει τούς φοροδιαφεύγοντας, δηλαδή τούς ἔχοντας, φορτώνει τά βάρη στούς ἀδυνάτους καί τούς συνθλίβει.

Ὑπό τίς σημερινές συνθῆκες ἡ φοροδιαφυγή ἀποτελεῖ ἔγκλημα ἐσχάτης προδοσίας γιά τήν πατρίδα, συνιστᾶ μεγίστη ἁμαρτία. Οἱ φοροδιαφεύγοντες δέν ἀδικοῦν τό κράτος, ἀδικοῦν τούς ἀδελφούς τους, τούς συνέλληνες. Πλουτίζοντας παρανόμως φορτώνουν τά δικά τους βάρη στίς πλάτες τῶν πτωχῶν.

* Πρόσφατα υπήρξαν δηλώσεις του αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου για προσπάθεια οικονομικής αυτοτέλειας της Εκκλησίας σε σχέση με το κράτος. Είναι το πρώτο βήμα προς ένα «συναινετικό διαζύγιο» ή μήπως η Εκκλησία παίρνει αποστάσεις από ένα κράτος που σταδιακά απαξιώνεται στα μάτια του πολίτη;

Ὁ Μακαριώτατος ἔχει πολλές φορές δηλώσει ὅτι ἡ Ἐκκλησία δέν θά κάνει τό πρῶτο βῆμα γιά νά ζητήσει χωρισμό, ὄχι γιατί φοβᾶται, ἀλλά γιατί οἱ σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας στήν χώρα μας δομήθηκαν μέσα στήν ἱστορία καί τή ζωή καί στίς πιο κρίσιμες ὧρες τῆς πορείας αὐτοῦ τοῦ τόπου. Τότε πού ἡ κρατική ὀντότητα εἶχε καταλυθεῖ, ἡ Ἐκκλησία λειτουργοῦσε ὡς ἡ γρηγοροῦσα συνείδηση τῶν σκλαβωμένων καί ἡ ὀρθόδοξη πίστη ὡς τό πνευματικό σύνορο πού χώριζε τούς κατακτητές ἀπό τούς σκλάβους.

Ἄν ὅμως ἡ Πολιτεία καί ὁ λαός τό ἐπιθυμοῦν, δέν θά θελήσει νά γίνει ἀναγκαστικός συνοδοιπόρος. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ἀποδείξει ὅτι μπορεῖ νά ὑπάρχει χωρίς τό Κράτος. Τό Κράτος καί δή τό σημερινό ἀπέδειξε ὅτι δέν μπορεῖ νά φροντίσει τούς πολίτες του. Διερωτῶμαι ἄν τελικά δέν ἦταν λάθος τό ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἐμπιστεύτηκε τό Κράτος! Ἄν εἶχε κρατήσει τήν περιουσία της καί τήν εἶχε ἀναπτύξει μόνη της, θά ἦταν ἱκανή, τό ἀποδεικνύει ἡ σύγχρονη συγκυρία, να διακονήσει ἀποτελεσματικότερα τίς ἀνάγκες τοῦ λαοῦ μας.

(Από την ΑΥΓΗ της Κυριακής)