Σήμερα το «Μαύρο Φεγγάρι» – Η σπάνια νύχτα απόλυτου σκοταδιού

Μια εξαιρετικά σπάνια αστρονομική συγκυρία λαμβάνει χώρα απόψε, 23 Αυγούστου, καθώς κάνει την εμφάνισή του στον ουρανό το λεγόμενο «Μαύρο Φεγγάρι» – δηλαδή η τρίτη Νέα Σελήνη μέσα σε μία και μόνο εποχή – στην προκειμένη περίπτωση, το καλοκαίρι. Προκειται για ένα φαινόμενο που σηματοδοτεί τη νύχτα του απόλυτου σκοταδιού.

Παρότι ο όρος δεν αναγνωρίζεται επίσημα από την επιστημονική κοινότητα, χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει συγκεκριμένες και σπάνιες χρονικές συμπτώσεις που σχετίζονται με τη φάση της Νέας Σελήνης. Φέτος, το φαινόμενο αυτό κατατάσσεται ως «εποχικό Μαύρο Φεγγάρι», δηλαδή η τρίτη Νέα Σελήνη μέσα σε μία και μόνο εποχή – στην προκειμένη περίπτωση, το καλοκαίρι. Κατά τη διάρκεια της Νέας Σελήνης, η φωτεινή πλευρά της Σελήνης στρέφεται μακριά από τη Γη, ενώ η ίδια βρίσκεται ανάμεσα στον Ήλιο και τον πλανήτη μας. Αυτό σημαίνει πως το φεγγάρι παραμένει αόρατο, καθώς ανατέλλει και δύει μαζί με τον Ήλιο και δεν αντανακλά φως προς τη Γη. Αντίθετα με μια έκλειψη Σελήνης, η οποία είναι ένα εντυπωσιακό οπτικό γεγονός, το Μαύρο Φεγγάρι δεν είναι ορατό. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που γίνεται αντιληπτό περισσότερο ημερολογιακά και συμβολικά, παρά οπτικά. Κανονικά, κάθε εποχή έχει τρεις φάσεις Νέας Σελήνης. Όμως, λόγω του ότι ο σεληνιακός κύκλος (περίπου 29,5 ημέρες) δεν ταιριάζει ακριβώς με το ηλιακό μας ημερολόγιο, κάποιες εποχές «χωρούν» τέσσερις Νέες Σελήνες. Στην περίπτωση αυτή, η τρίτη κατά σειρά αποκαλείται «Μαύρο Φεγγάρι». Φέτος στο βόρειο ημισφαίριο, οι Νέες Σελήνες του καλοκαιριού σημειώθηκαν στις 25 Ιουνίου, 23 Ιουλίου, 3 Αυγούστου και 21 Σεπτεμβρίου, με τη σημερινή – 23 Αυγούστου– να αποτελεί την τρίτη της σειράς. Τελευταία φορά που καταγράφηκε αντίστοιχο φαινόμενο ήταν στις 19 Μαΐου 2023. Αν και το Μαύρο Φεγγάρι δεν γίνεται ορατό, η επανεμφάνιση της Σελήνης είναι ένα μαγευτικό θέαμα. Τις βραδιές της 24ης και 25ης Αυγούστου, λίγη ώρα μετά τη δύση του Ηλίου, αν κοιτάξετε προς τα δυτικά, θα μπορείτε να διακρίνετε το πρώτο αμυδρό «χαμόγελο» της σελήνης – ένα λεπτό, ασημένιο τόξο, που προαναγγέλλει τη σταδιακή της επιστροφή στον νυχτερινό ουρανό. Αν είστε λάτρης της αστρονομίας ή απλώς της φυσικής ομορφιάς του ουρανού, μη χάσετε την ευκαιρία να απολαύσετε αυτές τις σπάνιες στιγμές ηρεμίας και σκοταδιού.