Μία ζωή στους αγώνες ο αείμνηστος Δημ. Κώης

Ο αγωνιστής Δημ. Κώης σε ηλικία 90 χρόνων διαβάζει στον διαχειριστή του Istologiou G.Mosxou, αποσπάσματα από τα ποιήματά του.

 

  Έφυγε από τη ζωή χθες στα 96 του χρόνια. Υπήρξε ΕΠΟΝίτης, μακρονησιώτης, αγωνιστής της ΔΕΚΑ και πολεμιστής του Γράμμου στον Εμφύλιο. «Ήμουν στους εθνοσυμμορίτες του Παπάγου και πολεμούσα  τους ληστοσυμμορίτες του Μάρκου», έλεγε σε συνέντευξή του! Η κηδεία του αύριο 22-12-2021, στο Σκούρα

Η σημαία της χούντας, που κατέβασε ο Δ. Κώης.

Έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών, στα 96 του χρόνια, ο Δημήτρης Κώης, αγωνιστής του αντιδικτατορικού αγώνα, αλλά και της ΕΠΟΝ στα χρόνια της κατοχής, τιμημένος το 1991, με μετάλλιο που έκοψε η αντιστασιακή οργάνωση ΠΕΑΕΑ Πάτρας για τα 50 χρόνια της Εθνικής Αντίστασης. Η κηδεία της σορού του θα γίνει αύριο Τετάρτη 22-10-2021, στον  τόπο που γεννήθηκε, στο χωριό Σκούρα Τριταίας Αχαΐας, ώρα 3 μ.μ. από τον Ιερό Ναό Ζωοδόχου Πηγής.

Ο Μήτσος Κώης ήταν ήταν γιος του Παναγιώτη και της Χρυσούλας, το γένος Πανούση, γεννημένος στο Σκούρα Τριταίας το 1925, αλλά «η ταυτότητά μου γράφει το 1926» έλεγε ο ίδιος.  Ήταν παντρεμένος με την Κατίνα, το γένος Γενάρη, γεννηθείσα στον Πειραιά, μετακόμισε στα Προσφυγικά Πατρών και μετά την γνωριμία και τον γάμο μαζί της διέμειναν στο Σκούρα. Αργότερα μετά την απελευθέρωση ήρθαν και έμειναν στην Πάτρα, όπου απέκτησαν τα παιδιά τους.

Ο αγωνιστής, πρώην ΕΠΟΝίτης, υπήρξε στρατιώτης του Ελληνικού Στρατού στα επόμενα χρόνια, όπου είχε ξεσπάσει ο Εμφύλιος και όπου συνήθιζε να χαρακτηρίζει  τις αντιμαχόμενες στρατιωτικές παρατάξεις, με αρκετά ευρηματικό τρόπο. Εγώ υπηρέτησα στο Στρατό, λέει σε βιντεοσκοπημένη συνέντευξή που έδωσε στο Istologio G. Mosxou. Και ξεκαθαρίζει αυτοσαρκαζόμενος: «Εμείς ήμασταν τα κωλόπαιδα της Φρειδερίκης και αυτοί οι... προδότες του Μάρκου!».

Μάλιστα, αναφερόμενος στο πως κατατάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό της Φρειδερίκης, έχει πει στον διαχειριστή του Istologiou G. Mosxou,τα παρακάτω:

«Ήταν τότε που περνούσε η Επιτροπή από το χωριό μου το Σκούρα Αχαΐας, (σ.σ.: Γι αυτό μετά την Κατοχή τα βρήκα σκούρα κι ήρθα στην Πάτρα, έλεγε χαριτολογώντας!) για να καταγράψει όσους ήσαν σε ηλικία για να περάσουν περιοδεύον. Ο πατέρας μου, κομμουνιστής που εν το δήλωνε,  ήταν κοινοτάρχης στου Σκούρα». Τότε που τους αριστερούς, ΕΑΜίτες, ΕΠΟΝίτες, κομμουνιστές κ.α.  τους έστελναν για αναμόρφωση στη Μακρόνησο, τόπο κολαστηρίου, που πέρασαν από κει πάνω από εκατό χιλιάδες πολίτες.  «Κι όταν τον ρώτησαν μήπως υπάρχει κανένας κομμουνιστής στο χωριό σου, αυτός αδίστακτα έδειξε εμένα. Αυτός είναι ΕΠΟΝίτης» τους είπε. 

 

Ζαγόρια 19-9-1950. Σηματοδοσία. Εν εξερευνήσει και καταδιώξει ανταρτών του ΔΣΕ.

«Και με πήρανε για κατάταξη. Μας έκλεισαν σ' ένα θάλαμο στο ΚΕΤΧ, στις 8 Γενάρη του 1949, μαζί με άλλους νεοσύλεκτους. 'Ημουν στην πρώτη αποστολή, της κλάσης 11η ΕΣΟ, που πήγε από το ΚΕΤΧ στην Μακρόνησο. Ήταν να στρατευτώ το 1947, αλλά δεν στρατεύτηκα. Διοικητής στο ΚΕΤΧ, ήταν ο συνταγματάρχης Γεώργιος Ρούσος, Πατρινός αυτός.

Και τον έστειλαν να πολεμήσει στον Γράμμο. Και ο Μήτσος Κώης δεν ξέχασε ποτέ την στιχομυθία που άκουσε να διεξάγεται ανάμεσα σε δύο αδέλφια, σε ένα διάλειμμα που άρχιζε το βρισίδι μεταξύ στρατιωτών και ανταρτών,

Ήταν καλοκαίρι του 1949, στο Σαραντάπορο, στον Γράμμο. Εγώ πολέμαγα τους ληστοσυμμορίτες του Μάρκου Βαφειάδη, ήμουν στους εθνοσυμμορίτες του Αλέξανδρου Παπάγου. Τα βράδια μετά το ηλιοβασίλεμα μας φωνάζανε οι αντάρτες: Κωλόπαιδα της Φρειδερίκης, μαρμελαδίτζηδες, τους φωνάζαμε ξυπολιάδες πως πάει η πείνα, ο μάγειράς μας του έλεγε να σας στείλουμε καμιά  χύτρα, φασολάδα;... Ένα βράδυ ένας δικός μας, ο Μήτσος,  που είχε έρθει από την Λάρισα φωνάζει στον αδελφό του, που ήταν στους αντάρτες,  

- Εσύ είσαι Αντρέα;

Κι ο Αντρέας ρωτάει τον αδελφό του:

- Τι γίνεται στο σπίτι μας. Καλά είναι οι γονείς μας, τα αδέλφια μας. Εσύ παίρνεις γράμματα, εγώ δεν παίρνω.

Ο Μήτσος απαντάει;

- Καλά είναι. Η αδελφή μας παντρεύτηκε.

Και τα κουβέντιαζαν μαζί.

Μετά από αυτή τη συζήτηση, που να βρεθεί κουράγιο να πολεμήσουμε; Την άλλη μέρα μετέφεραν το στρατιώτη σε άλλη, μονάδα.

Άντε εμείς να σημαδέψουμε ύστερα, που ξέρανε ότι σημαδεύαμε τα αδέρφια μας. Εγω πυροβολούσα, διότι εάν αρνιόμουν θα με σκότωνε ο υπαξιωματικός που ήταν πίσω μας. Όμως πυροβολούσα και την σφαίρα μου την έστελνα ψηλά να μην χτυπήσει αντάρτη... 

 

Ποίημα του Δημ. Κώη, από την φυλάκισή του στο ΚΕΤΧ στις 12 Νοεμβρίου 1967, που συνελήφθη για συμμετοχή του στην αντιδικατατορική οργάνωση ΔΕΚΑ.

Ο Δημήτρης Κώης, αγωνιστής που συμμετείχε στην οργάνωση «ΔΕΚΑ» συνελήφθη μαζί με τα άλλα μέλη της οργάνωσης από την δικτατορία στην Πάτρα και προσήχθη για εκδίκαση στο Στρατοδικείο της Τρίπολης, πλην όμως δεν καταδικάστηκαν τα μέλη της ΔΕΚΑ αφού ο δικτατορική κυβέρνηση έδωσε χάρη, για να δείξει καλό πρόσωπο στην Ευρώπη που ήταν κατά της δικτατορίας!

Ο ίδιος κατά το κλείσιμο πενταετίας του χουντικού καθεστώτος κι ενώ τα όργανά του διαλαλούσαν τα πέντε χρόνια επιβολής του λαομίσητου καθεστώτος, ως αντίδραση επέλεξε να κατεβάσει από τον ιστό του 17ου Δημ. Σχολείου --τόπου που συνελήφθησαν και κρατήθηκαν οι αριστεροί πολίτες της Πάτρας, πριν τους στείλουν στην εξορία-- την σημαία με το ''κορακοπούλι'' της χούντας!

Μετείχε δε, μεταδικτατορικά στην λίστα προσκεκλημένων στην γιορτή για την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, που τελούνταν στο Προεδρικό Μέγαρο, και αρνήθηκε την συμμετοχή του όταν επιβλήθηκε η έκτακτός κατάσταση για την επιβολή των μνημονίων της Σαμαρικής-Βενιζελικής διακυβέρνησης.

Υπήρξε από τους πρώτους που συμμετείχε στην συγκρότηση της Διακήρυξης της 3ης Σεπτέμβρη, που αποτέλεσε το έναυσμα της μετατροπής του ΠΑΚ σε ΠΑΣΟΚ του Ανδρ. Παπανδρέου, στο ξενοδοχείο «Κίνγκ Τζορτζ», ανάμεσα σε 148 άλλους καλεσμένους απ’ όλη την Ελλάδα, πλην όμως απογοητευμένος, από την σκανδαλώδη πορεία του ΠΑΣΟΚ μετά τον  θάνατο του Ιδρυτή του, στράφηκε στον ΣΥΡΙΖΑ. Έγινε υπέρμαχός του και στην συνέχεια  τα τελευταία χρόνια αποκαμωμένος  από την κακή κατάσταση της υγείας του κι ενώ είχε δεχθεί το χτύπημα της απώλειας της αγαπημένης συζύγου του, μεταφερθείς από τα Ζαρουχλέικα όπου διέμενε μόνος, κλείστηκε στην οικία της κόρης του και ασχολήθηκε με την ανάγνωση και την συγγραφή.

Επίσης υπήρξε πρόσεδρος του πρώτου ΔΣ της Εταιρείας Συλλογής Διάσωσης Ιστορικών Αρχείων.

 Τέλος ο Δημ. Κώης άφησε πίσω του ανέκδοτο συγγραφικό, ποιητικό έργο, αντίγραφο του οποίου παραχώρησε στον διαχειριστή του Istologiou G. Mosxou για την δημοσιοποίησή του.

Όταν ρωτήθηκε από ομάδα νέων, φοιτητών, γιατί δεν εκδίδει ο ίδιος την συλλογή του είπε: Το πνεύμα που διαπερνά τα γραπτά μου ανήκει σε όλους και όχι σε μένα αποκλειστικά, διότι το πνεύμα δεν φυλακίζεται ανάμεσα σε όρια!

Το  Πανεπιστήμιο της Πάτρας και άλλοι φορείς αποζημίωσαν ηθικά τους αγώνες και τις φυλακίσεις του με επαίνους σε λαμπρές εκδηλώσεις τους.

Μέσα στο σπίτι του, δίπλωμα που του απένειμε η Ελληνική Δημοκρατία, αλλά και φωτογραφίες από τη συμμετοχή του στον εορτασμό της αποκατάστασης της Δημοκρατίας μας, σε εκδηλώσεις που γίνονταν κάθε χρόνο από τον εκάστοτε Πρόεδρο, όπως και φωτογραφικά στιγμιότυπα με τον απελθόντα Κάρολο Παπούλια στο προεδρικό Μέγαρο, υπενθυμίζουν μία άλλη πτυχή της ηθικής απολαβής του Δημ. Κώη, για τη συμμετοχή και φυλάκισή του κατά τον αντιδικτατορικό αγώνα από τους επίορκους δεξιούς αξιωματικούς.

Ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης

Ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης εξέδωσε συλλυπητήρια ανακοίνωση. Με το άγγελμα του θανάτου του Δημήτρη Κώη, ο Δήμαρχος Πατρέων, Κώστας Πελετίδης, έκανε την ακόλουθη δήλωση:

«Αποχαιρετούμε το Δημήτρη Κώη, έναν φίλο, έναν αγωνιστή του αντιδικτατορικού αγώνα, ο οποίος έδωσε με συνέπεια, μέχρι το τέλος της ζωής του, μάχες για τα πιστεύω του. Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στην οικογένειά του και σε όλους τους οικείους του».