Η Τουρκία προ των πυλών ενός συναλλαγματικού κραχ

 

Άρον-άρον στο Κατάρ για μια χούφτα δολάρια.-Η τουρκική λίρα έχει χάσει περίπου το 13% της αξίας της έναντι του δολαρίου από τις αρχές του 2020.-Η αμερικανική Fed δεν βοηθάει.- Αιτία η αγορά ρωσικών πυραύλων

 

Την πόρτα του Κατάρ χτύπησε χθες εσπευσμένα ο Ταγίπ Ερντογάν ζητώντας επειγόντως δολάρια καθώς τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας του βρίσκονται σε οριακό σημείο. Δεδομένης της δραματικής κατάστασης της τουρκικής οικονομίας στην οποία η πανδημία του κορωνοϊού ήρθε να δώσει τη χαριστική βολή, αλλά και του κλεισίματος της πόρτας της Fed ως απόρροια των διαταραγμένων διμερών σχέσεων, η Τουρκία βρίσκεται προ των πυλών ενός συναλλαγματικού κραχ. 

Η κυβέρνηση παραδέχεται ήδη ότι οι εισαγωγές θα περιοριστούν στα απολύτως αναγκαία, στρατηγικής σημασίας αγαθά. Τη σχετική δήλωση έκανε ο υπουργός Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαγιαράκ εντείνοντας το κλίμα ανησυχίας και αβεβαιότητας.

Με τις μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις σε δολάρια να τρέχουν και την οικονομία να αιμορραγεί ασταμάτητα εδώ και μήνες λόγω των ευρύτερων συνεπειών της πανδημίας αλλά και των στρατιωτικών τυχοδιωκτισμών του Ερντογάν σε Μέση Ανατολή και βόρεια Αφρική, ο «λογαριασμός» είναι βαρύς για το άλλοτε τουρκικό «οικονομικό θαύμα» και η αναζήτηση επείγουσας βοήθειας πέραν των ΗΠΑ, για ενίσχυση των συναλλαγματικών διαθέσιμων, αναπόφευκτος μονόδρομος.

Η συμφωνία του 2018 με το Κατάρ για currency swap (ανταλλαγές νομισμάτων) ύψους 5 δισ. δολ. επαναδιαπραγματεύτηκε και διαμορφώνεται πλέον στα 15 δισ. αλλά και πάλι πρόκειται για μια απέλπιδα «μετάγγιση» της τελευταίας στιγμής καθώς καλύπτεται μόνον ένα μικρό μέρος των τουρκικών υποχρεώσεων. 

Σύμφωνα με το Reuters, περίπου οι μισές από τις υποχρεώσεις της Τουρκίας σε ξένο νόμισμα, ύψους 168 δισατομμυρίων δολαρίων, πρέπει να πληρωθούν έως τον Αύγουστο και τα καθαρά συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας αυτήν τη στιγμή ανέρχονται σε μόλις 26 δισ. 

Επιπλέον, η τουρκική λίρα έχει χάσει περίπου το 13% της αξίας της έναντι του δολαρίου από τις αρχές του 2020. Έτσι, δεν προκαλούν εντύπωση οι εκτιμήσεις πολλών αναλυτών, που προεξοφλούν είτε χρεοκοπία είτε αναγκαστική προσφυγή στο ΔΝΤ.

Η Άγκυρα αναζητούσε εναγωνίως πρόσβαση σε κεφάλαια του Κατάρ και άλλων χωρών που θεωρεί ότι διάκεινται ευνοϊκά προς αυτήν, όπως η Βρετανία και η Ιαπωνία, ωστόσο, δεδομένης της συγκυρίας, ακόμη και εκείνοι που δηλώνουν πρόθυμοι να βοηθήσουν πολύ πιθανόν να το ξανασκεφτούν.

Την περασμένη εβδομάδα, το Reuters μετέδωσε ότι αξιωματούχοι του υπουργείου Εξωτερικών και της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας έκαναν έκκληση σε ομολόγους τους του Κατάρ και της Κίνας για επέκταση των υφιστάμενων γραμμών ανταλλαγής νομισμάτων αλλά και στη Βρετανία και την Ιαπωνία για την καθιέρωση τέτοιων γραμμών. Η Τουρκία έχει ήδη μια συμφωνία ανταλλαγής νομισμάτων με το Πεκίνο, ύψους περίπου 1,7 δισ. δολαρίων. 


«Οι συζητήσεις για τα swaps συνεχίζονται και κάποιες από αυτές είναι πολύ θετικές, όμως άλλες έχουν παγώσει», παραδέχθηκε υψηλόβαθμος Τούρκος αξιωματούχος.

Ο παραδοσιακός «προμηθευτής» της Τουρκίας σε δολάρια, η αμερικανική κεντρική τράπεζα Fed, έχει προ πολλού κλείσει την πόρτα της στην Άγκυρα και έχει ξεκαθαρίσει πως δεν κάνει πλέον «σκόντο» στον Ερντογάν, που επιμένει να αγοράζει ρωσικούς πυραύλους αντί αμερικανικών, ενώ συνεχίζει απτόητος τα γεωπολιτικά παιχνίδια στη Μέση Ανατολή, τη βόρεια Αφρική και την ανατολική Μεσόγειο. Επισήμως οι σχετικές συνομιλίες με τους Αμερικανούς ναυάγησαν επειδή η Τουρκία δεν είχε στην κατοχή της ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου, απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύναψη συμφωνίας currency swaps.

Πηγή: Έντυπη έκδοση ΑΥΓΗΣ