Γιατί οι ξένοι φοβούνται να επενδύσουν στην Ελλάδα

 

Τα τέσσερα στοιχεία της οικονομίας που «ανησυχούν» - Τι δείχνει η μέχρι σήμερα συμπεριφορά τους - Τα παραδείγματα του Ελληνικού, των ΕΛΠΕ, της ΔΕΗ και του «Ελ. Βενιζέλος»

Του Γιάννη Παπαδημητρίου
              info@neaselida.news

Στην κυβέρνηση μπορεί να έχουν ήδη αρχίσει να κάνουν τον «απολογισμό» των επενδύσεων που έρχονται στη χώρα, μετρώντας, βέβαια, τα «άτομα» και τις προθέσεις, η πραγματικότητα, ωστόσο, παραμένει ότι οι ξένοι είναι ιδιαίτερα διστακτικοί να ρίξουν χρήμα στην Ελλάδα. Τουλάχιστον για πραγματικές και σοβαρές επενδύσεις. Αδιάψευστος μάρτυρας, η πρόσφατη αποχώρηση των Αράβων της Eagle Hills και των Κινέζων της Fosun από την κοινοπραξία της Lamda για το Ελληνικό, όπως επίσης της Fosun από την παλαιότερη απόπειρα πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής.

Κάτι αντίστοιχο είχε συμβεί και με τα αμερικανικά κεφάλια του Κάλαμος για την Ασφαλιστική, που αποδείχτηκαν «κενά», όπως και με την απόσυρση του ενδιαφέροντος των ξένων από τα ΕΛΠΕ, η οποία «προέκυψε» ακριβώς επειδή θα έπρεπε να αναλάβουν την πλειοψηφία της επιχείρησης και να την «τρέξουν» – και όχι απλά να ρίξουν χρήμα, αποκομίζοντας βραχυπρόθεσμα οφέλη.

Με την κυβερνητική πλευρά να ανάγει όμως την επενδυτική στρατηγική σε βασική παράμετρο της πολιτικής της και το αναπτυξιακό νομοσχέδιο να διαμορφώνει το βασικό της εργαλείο, το ερώτημα παραμένει γιατί οι ξένοι «φοβούνται» να επενδύσουν πραγματικά στην Ελλάδα.

Το θέμα έχει αναλυθεί επί μακρόν από τα στελέχη σημαντικών ξένων κεφαλαίων, που κι αυτά, παρόλο που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, προτιμούν τις επενδύσεις είτε στα «σίγουρα» (όπως οι ιδιωτικοποιήσεις) είτε σε «στρωμένες» δουλειές (όπως ήταν, για παράδειγμα, ο κλάδος της υγείας). 

Οι ίδιοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα είναι μια μικρή περιφερειακή αγορά, με ελάχιστα κρατικά περιουσιακά στοιχεία -πλέον- προς ιδιωτικοποίηση και «πελατεία» που στηρίζεται στον τουρισμό και όχι στην εσωτερική ζήτηση, διαμορφώνοντας τελικά μικρά περιθώρια κέρδους για τους επενδυτές, που «πέφτουν» στα δύσκολα. Το ερώτημα, λοιπόν, είναι τι μπορεί να αλλάξει σε αυτά ο νέος αναπτυξιακός νόμος.

Ξένοι ειδικοί

Με το ερώτημα να μένει να απαντηθεί, οι ξένοι ειδικοί επιμένουν ότι μόνο αν υπάρχουν «κομμένες και ραμμένες» δουλειές (στα μέτρα ορισμένων) θα εμφανιστούν οι επενδύσεις που «ψάχνει» η νέα ελληνική κυβέρνηση. Ομως ούτε αυτές μπορούν να αλλάξουν το ευρύτερο περιβάλλον, που θα συνεχίσει να διαμορφώνεται από τα πραγματικά δεδομένα. Ποια είναι αυτά;

Οι τράπεζες θα παραμείνουν σε «αδυναμία» για τα επόμενα χρόνια, καθώς οι μειώσεις των προβληματικών δανείων θα είναι για χρόνια υψηλότερες από την πιστωτική επέκταση.

Η μείωση των φορολογικών συντελεστών δεν προσφέρει από μόνη της τη «συνταγή» για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Παράδειγμα, πολλές χώρες της μεσογειακής λεκάνης, όπως η Κύπρος και η Πορτογαλία, με πολύ χαμηλότερους συντελεστές από αυτούς που θα έρθουν στη χώρα μας, στις οποίες οι επενδύσεις «φρενάρουν».

Η αγορά εργασίας στην Ελλάδα έχει υποστεί εξαιρετικά μεγάλη πίεση, αλλά εξακολουθεί να θεωρείται από τους ξένους ακριβή.

Τα περιθώρια κέρδους από τις επενδύσεις σε ελληνικά assets είναι περιορισμένα. Εξαίρεση αποτελούν μεγάλες κινήσεις σε ισχυρά δεδομένα (όπως, λ.χ., η κίνηση του CVC σε Υγεία, Ιασώ και Metropolitan, όπου η εφαρμογή οικονομιών κλίμακος σε μια σίγουρη αγορά μπορεί να φέρει μεσοπρόθεσμα κέρδη). Στις περισσότερες άλλες περιπτώσεις όμως το ρίσκο της επένδυσης μειώνει το ενδιαφέρον των ξένων. Κι έτσι ερμηνεύεται και η επιφυλακτικότητά τους για την Ελλάδα.

Τα μεγάλα πρότζεκτ παραμένουν επίφοβα και υψηλού ρίσκου για τους ξένους. Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι το Ελληνικό, που από διεθνές πρόγραμμα συγκέντρωσης κεφαλαίων έμεινε «ελληνικό» και τώρα διαφημίζεται ως πρόγραμμα… καθαρά ελληνικού ενδιαφέροντος – που θα χρηματοδοτηθεί ως επί το πλείστον και από ελληνικές τράπεζες. 

Ανάλογο παράδειγμα είναι και η ΔΕΗ, που θα απαιτήσει πολλές διαδικασίες και χρόνο (τιτλοποιήσεις οφειλών, αύξηση τιμολογίων και νέα δάνεια) μέχρι να εξυγιανθεί και να μπορεί να προκαλέσει επενδυτικό ενδιαφέρον.

Τα ΕΛΠΕ, αντίστοιχα, «έδειξαν» ότι δεν μπορούν να προκαλέσουν επενδυτικό ενδιαφέρον ως ολοκληρωμένη επιχειρηματική δραστηριότητα και τώρα η κρατική συμμετοχή πωλείται στο Χρηματιστήριο, αποφέροντας υποπολλαπλάσια οφέλη. Και, βέβαια, «κατευθύνεται» προς τους ήδη μετόχους…

Ακριβή συμμετοχή

Ακόμη όμως και η αποκρατικοποίηση του ΔΑΑ «Ελ. Βενιζέλος», που προσελκύει ενδιαφέρον, δεν είναι στην πραγματικότητα ιδιωτικοποίηση (ο έλεγχός της, άλλωστε, έχει ήδη περάσει στους Καναδούς της Avia Alliance), αλλά μια ακριβή συμμετοχή σε μια κερδοφόρα επιχείρηση. Κι έτσι στην ουσία δεν αποτελεί παρά μια «τοποθέτηση».

Οπως σωστά παρατηρούσε προ ημερών και ο υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ, Γουίλμπουρ Ρος, η Ελλάδα θα χρειαστεί να περάσει από την εποχή των συμμετοχών των funds σε πραγματικές επενδύσεις. Ομως οι επιχειρήσεις της χώρας του δεν δείχνουν να κινούνται στην κατεύθυνση αυτή, αφήνοντας τα αμερικανικά funds να «παίζουν» σε διάφορες συμμετοχές, προσβλέποντας σε μεσοπρόθεσμα οφέλη για τα ίδια…

Τελικά η Ελλάδα, παρά τις θετικές πρωτοβουλίες, εξακολουθεί να παρουσιάζει αδύναμα οικονομικά στοιχεία, ενώ το υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα θα συνεχίσει να επιβαρύνει τα δεδομένα, όπως φαίνεται, μέχρι το 2021.

Πηγή: neaselida.gr