Ιστορική συνάντηση Τσίπρα –
Πούτιν με πολλαπλά οφέλη



Του απεσταλμένου της ΑΥΓΗΣ στη Μόσχα, 
                Νίκου Παπαδημητρίου



Πολλαπλά οικονομικά και διπλωματικά οφέλη, άμεσα και μεσοπρόθεσμα, καταγράφει η Ελλάδα, σε αυτήν την πρώτη ημέρα επίσημης επίσκεψης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Μόσχα. Οικονομικά γιατί, μέσω των διαφόρων συμφωνιών με το ρωσικό κράτος (στην ενέργεια, τον τουρισμό, την προώθηση αγροτικών προϊόντων), η χώρα μας αποκτά τις βάσεις για ανάπτυξη και αύξηση της απασχόλησης, για καλύτερη οικονομική κατάσταση, γεγονός που θα της επιτρέψει να βγει από τη στενωπό της κρίσης νωρίτερα. Αλλά και διπλωματικά, γιατί η Ελλάδα, με τη νέα κυβέρνηση, αποκτά  ρόλο στην ευρύτερη περιοχή, έτσι ώστε την αντιμετωπίζουν οι πάντες όχι ως «επαίτη», όπως παρατήρησε ο Αλ. Τσίπρας, αλλά με σεβασμό.

Ήταν εξάλλου χαρακτηριστικό ότι οι δημοσιογράφοι και τα μέσα ενημέρωσης που κατέκλυσαν χθες το Κρεμλίνο ήταν πολύ περισσότεροι -όπως μας είπαν συνάδελφοι που ζουν εκεί- από άλλες, αντίστοιχες, πρόσφατες συναντήσεις της ρωσικής ηγεσίας. Δεν ήταν άλλωστε εκεί μόνο Ρώσοι και Έλληνες δημοσιογράφοι, αλλά και από όλα τα μεγάλα διεθνή ΜΜΕ. Πάντως, τα ρωσικά ΜΜΕ έριξαν από την πλευρά τους βάρος στο παράθυρο έμμεσης άρσης του εμπάργκο (μέσω της σύστασης ελληνορωσικών εταιρειών), γεγονός που καταδεικνύει, αν μη τι άλλο, ότι και η Μόσχα βγήκε σημαντικά ωφελημένη από τη χθεσινή συνάντηση. Συν τοις άλλοις γιατί βλέπει τα σχέδιά της για τη δημιουργία ρωσικού αγωγού στη νότια Ευρώπη να παίρνουν σάρκα και οστά. Με άμεσα οικονομικά οφέλη για την ελληνική πλευρά, όπως αναγνώρισε ο Βλ. Πούτιν.

Επρόκειτο, εν κατακλείδι, για ιστορική συνάντηση, που επανεκκινεί τις «παγωμένες» ελληνορωσικές σχέσεις, όπως με ιδιαίτερη έμφαση ανέφερε ο Αλ. Τσίπρας. Με τη βούληση, πρόσθεσε, «να κάνουμε πράξη όσα εξαγγέλλουμε, σε αντίθεση με ό,τι είχε γίνει πολλές φορές στο παρελθόν, με ευθύνες που δεν είναι η ώρα να τις επισημάνουμε». Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το 2012 είχαν λήξει οι διμερείς συμφωνίες με ευθύνη των κυβερνήσεων από τότε και δη εκείνων που διετέλεσαν υπουργοί Εξωτερικών...

Η συμφωνία

Αναλυτικά, τα πεδία συμφωνίας Ρωσίας και Ελλάδας έχουν ως εξής:

- Ενεργειακός τομέας: Ο ελληνικός (και όχι τουρκικός) αγωγός, όπως εμφατικά σημείωσε ο πρωθυπουργός. Και «να διερευνήσουμε τις δυνατότητες χρηματοδότησης ενός ελληνικού αγωγού, που θα παίρνει αέριο από τα ελληνοτουρκικά σύνορα», με οφέλη, κατ' επέκταση, και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Με τον πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας να υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα «θα γίνει μια μεγάλη χώρα- διαμετακομιστής του φυσικού αερίου για την Ευρώπη. Θα υπάρχουν μεγάλα κέρδη χιλιάδων εκατομμυρίων ευρώ ετησίως, από τη διαμετακόμιση του αερίου και από φορολογικά έσοδα σε όλα τα επίπεδα της εθνικής οικονομίας».

Σε μια γενικότερη τοποθέτησή του, ο Αλ. Τσίπρας είπε δε: «Αυτές οι Συνθήκες, όμως, δεν μπορεί να επιτρέπουν σε κάποιες χώρες να έχουν συμφωνίες ενεργειακού προσανατολισμού και σε κάποιες άλλες χώρες να μην έχουν συμφωνίες. Θέλω να το ξεκαθαρίσω αυτό».

Όπως σημείωναν εξάλλου ελληνικές κυβερνητικές πηγές, λίγη ώρα μετά τη συνάντηση, «άνοιξε ο δρόμος για την κατασκευή ελληνικού αγωγού φυσικού αερίου που θα ξεκινά από τα ελληνοτουρκικά σύνορα, θα διασχίζει την ελληνική επικράτεια και θα κατευθύνεται προς την Ευρώπη. Η χρηματοδότηση θα γίνει στη βάση ιδιωτικών κεφαλαίων και ο τρόπος θα είναι συμβατός με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τους κανονισμούς της Ε.Ε. Θα δημιουργηθούν μεγάλα οφέλη από την κατασκευή του αγωγού, που θα αφορούν χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου και εμπορική εκμετάλλευ που υπολογίζεται σε αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο, διερευνάται η δυνατότητα άμεσης προκαταβολής των μελλοντικών κερδών για αρκετά χρόνια και αποπληρωμή από την έναρξη λειτουργίας του αγωγού και έπειτα.

- Για τις ρωσικές επενδύσεις: Ο κ. Βλ. Πούτιν έθεσε το θέμα λέγοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση θέλει να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις των κρατικών εταιρειών, είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε σε αυτούς τους διαγωνισμούς και ελπίζουμε ότι, αν υλοποιηθούν, οι ρωσικές εταιρείες δεν θα είναι σε χειρότερη θέση από άλλους συμμετέχοντες σε αυτή τη διαδικασία. Τίποτε άλλο δεν χρειαζόμαστε». Ο Ρώσος πρόεδρος αναφέρθηκε ειδικότερα στο ενδιαφέρον της χώρας του να επενδύσει σε λιμάνια, αεροδρόμια και σιδηρόδρομο.

- Για το εμπάργκο: «Η Ελλάδα -αναγνώρισε η άλλη πλευρά- αναγκάστηκε να υπερψηφίσει τις κυρώσεις ενάντια στη Ρωσία. Εθίγη και η Ελλάδα, αλλά δεν φταίμε εμείς. Το 90% των εξαγωγών της Ελλάδας στη Ρωσία είναι αγροτικά προϊόντα, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς, γιατί δεν μπορούν να υπάρχουν εξαιρέσεις για μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σήμερα, όμως, συζητήσαμε τη δυνατότητα διεύρυνσης της συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα. Για παράδειγμα, τη δημιουργία κοινών επιχειρήσεων. Αν θα ακολουθήσουμε αυτή την πορεία, δεν θα υπάρχουν προβλήματα για τους Ρώσους παραγωγούς. Θα κερδίσουν απ' αυτό. Αλλά ο μοναδικός τρόπος να λύσουμε αυτά τα προβλήματα είναι να τελειώσουμε με τον οικονομικό πόλεμο και να αποκαταστήσουμε τις σχέσεις μας», ανέφερε ο κ. Πούτιν.

- Για τις εμπορικές ανταλλαγές: «Πέρυσι», παρατήρησε ο Βλ. Πούτιν, «ο τζίρος του εμπορίου ήταν 4,2 δισ. δολάρια, δηλαδή μειώθηκε κατά 40% εξαιτίας των κυρώσεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της πτώσης των τιμών του πετρελαίου. Ωστόσο, θα καταβάλουμε προσπάθειες προκειμένου να επαναφέρουμε το εμπόριο μεταξύ των χωρών μας στο προηγούμενο επίπεδο», σημείωσε εκφράζοντας κατ' ουσίαν τη βούληση και των δύο κυβερνήσεων.

- Για θέματα διεθνούς πολιτικής και πρώτα για το Ουκρανικό: Ο Αλ. Τσίπρας δεν έκρυψε την ανησυχία του «για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν, σε περίπτωση έξαρσης των εχθροπραξιών, οι δεκάδες χιλιάδες Ουκρανοί ελληνικής καταγωγής που διαμένουν στη Μαριούπολη και τις γύρω περιοχές. Τόνισα δε την ανάγκη να στηριχτεί και να εφαρμοστεί, από όλες τις πλευρές, το πακέτο Συμφωνιών του Μινσκ. Η εφαρμογή της Συμφωνίας αυτής είναι το κλειδί για να ξεπεράσουμε τη βαθιά αυτή ευρωπαϊκή κρίση».

Ταυτόχρονα όμως η νέα ελληνική κυβέρνηση υπογραμμίζει την «άμεση ανάγκη να επαναφέρουμε την ήπειρό μας σε έναν σοβαρό διάλογο για μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας, με ενίσχυση του ρόλου του ΟΑΣΕ. Και από αυτό τον διάλογο δεν είναι δυνατόν να διανοηθεί κανείς ότι η Ρωσία θα απουσιάζει», είπε ο Αλ. Τσίπρας σε μια αναφορά που, αν μη τι άλλο, ικανοποίησε τον συνομιλητή του.

Ο οποίος (ο κ. Πούτιν δηλαδή) ενημέρωσε «τους Έλληνες φίλους μας για την κατάσταση νοτιοανατολικά  της Ουκρανίας και  υπογραμμίσαμε το ενδιαφέρον της Ρωσικής Ομοσπονδίας για την πλήρη πραγματοποίηση των Συμφωνιών του Μινσκ».

Αναφορά στο Κυπριακό

Ο Ρώσος ηγέτης έκανε αναφορά και στο Κυπριακό, «η αναζήτηση διευθέτησης του οποίου πρέπει να γίνει βάσει των αντίστοιχων ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα όλων των κατοίκων της Κύπρου, χωρίς επεμβάσεις απ' έξω». Με τον Έλληνα πρωθυπουργό να εκφράζει την ικανοποίησή του «για τη συνεπή στάση που έχει τηρήσει η Ρωσία ως μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθ' όλη τη διάρκεια των τουρκικών προκλήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ».
Εκτενής, τέλος, ήταν η αναφορά στους δεσμούς φιλίας που ενώνουν τους δύο λαούς: μέσα από τους κοινούς αντιφασιστικούς αγώνες, την κοινή παράδοση και θρησκεία.