Η αντιπυρική περίοδος ξεκινά ενώ πάλι φέτος η κατάσταση των δασών μας είναι σε κίνδυνο

Φωτογραφία αρχείου. Το απάνιο κουκουναρόδασο Καλογρηάς.

Με βάση στατιστικά στοιχεία περίπου 10.000 πυρκαγιές το χρόνο, καταστρέφουν κατά μέσο όρο γύρω στα 540.000 στρέμματα

  

   Της ΧΑΡΑΣ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ

βουλευτού ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ Β΄ Αθήνας

H αντιπυρική περίοδος που ξεκίνησε την 1η Μαΐου και ολοκληρώνεται την 31 Οκτωβρίου βρίσκει την πατρίδα μας για άλλη μια φορά απροετοίμαστη. Η μνημονιακή πολιτική που ακολουθείται 3 χρόνια τώρα επέφερε σοβαρές συνέπειες πέραν των άλλων, στο περιβάλλον και τον φυσικό πλούτο της χώρας μας.

Ένα από τα θύματα αυτής της πολιτικής και ο δασικός πλούτος μας, ουσιαστικά ανοχύρωτος, στις φυσικές καταστροφές, τις πυρκαγιές ,τα ακραία καιρικά φαινόμενα και λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η αντιπυρική περίοδος ξεκινά και η κατάσταση των ελληνικών δασών είναι σε κίνδυνο. Τα δάση μας, κατά πλειοψηφία χωρίς διαχειριστικά σχέδια, χωρίς καθαρισμούς των δασικών δρόμων, των οδικών δικτύων και των αντιπυρικών ζωνών, κύρια λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης από τις συναρμόδιες υπηρεσίες, μαζί με τις τεράστιες ελλείψεις στο Πυροσβεστικό Σώμα, είναι ουσιαστικά απροστάτευτα.

Σύμφωνα με την ενημέρωση στην Επιτροπή Περιβάλλοντος της Βουλής από τον Υπαρχηγό του Π.Σ. κ. Παπαγεωργίου, ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών με βάση στατιστικά στοιχεία είναι περίπου 10.000 πυρκαγιές το χρόνο, που σημαίνει κατά μέσο όρο γύρω στα 540.000 στρέμματα καμένες εκτάσεις.

Εδώ πρέπει να επισημάνουμε ότι, ήδη προ της αντιπυρικής περιόδου οι πυρκαγιές ξεκίνησαν νωρίς σε πολλά μέρη της πατρίδας μας.

Η πυρκαγιά είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Από φυσικά αίτια κατά μέσο όρο στα μεσογειακά οικοσυστήματα έχουμε μια πυρκαγιά κατά 100 – 150 χρόνια. Όμως, μόνο το 5% των πυρκαγιών οφείλονται σε φυσικά αίτια. Τα άλλα είναι ανθρωπογενή αίτια και μάλιστα τα περισσότερα απ’ αυτά οφείλονται σε αμέλεια (ανθρωπογενείς πιέσεις, χωματερές, κλπ). Αυτό έχει σαν συνέπεια την διατάραξη του φυσικού ρόλου που έχει η φωτιά στα οικοσυστήματα αυτά, στην υποβάθμισή τους και πολλές φορές, όταν έχουμε επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές στην ίδια έκταση έχουμε σταδιακά διαδικασίες ερημοποίησης.

Το βασικό τρίπτυχο της διαδικασίας πυροπροστασίας είναι η πρόληψη, η έγκαιρη επέμβαση και η καταστολή.

Όμως, το υπάρχον σύστημα δασοπυρόσβεσης βασίζεται στην καταστολή, δηλαδή στην ετοιμότητα του κατασταλτικού μηχανισμού, παρ’ ότι αποδεικνύεται κάθε χρονιά ότι ο τρόπος αυτός δασοπυρόσβεσης, δεν μείωσε τον αριθμό των δασικών πυρκαγιών.

• Δεκάδες σύγχρονα παραδείγματα καταστροφών έχουν κάνει κοινή την πεποίθηση ότι όσο και αν αναπτυχθούν οι τεχνολογίες αντιμετώπισης των

καταστροφών μετά την εκδήλωσή τους, η πρόληψή τους αποτελεί πάντοτε την καλύτερη στρατηγική.

• Δυστυχώς, όμως, η παγκόσμια εμπειρία δείχνει ότι η αποτελεσματική πρόληψη σε πλήθος περιπτώσεων παραμένει το ζητούμενο. Ενίσχυση του ρόλου της πρόληψης, η οποία πρέπει να αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα της Δημόσιας Διοίκησης. Αυτό σημαίνει σχετικά με τα δάση, ενίσχυση της δασικής υπηρεσίας σε προσωπικό και μέσα. Σημαίνει δασικούς χάρτες και δασολόγιο ,πράγματα ανύπαρκτα εδώ και χρόνια, που σε πρώτη φάση θωρακίζουν θεσμικά τα δάση μας, καθώς και η κωδικοποίηση της δασικής νομοθεσίας.. Σημαίνει τέλος διαχειριστικά σχέδια των δασών. Δυστυχώς όμως πάνω από το 90% των δασών μας είναι χωρίς διαχειριστικά σχέδια. Η συσσωρευμένη όμως βιομάζα στα δάση μας φέτος τα έχει μετατρέψει σε εν δυνάμει πυριτιδαποθήκες.

Απαιτείται:

1. Να υπάρξει αυστηρός σχεδιασμός χρήσεων γης, ώστε να περιοριστούν οι εστίες έναρξης πυρκαγιάς από ανθρωπογενή αίτια.

2. Ενίσχυση του συντονισμού των προσπαθειών της Διοίκησης και όλων των εμπλεκομένων φορέων και δυνάμεων τόσο για την πρόληψη, όσο και για την καταστολή, σε όλα τα επίπεδα. Λόγω και των περιορισμένων πόρων, είναι σημαντική η οργάνωση, συνεργασία και συντονισμός των δύο βασικών υπηρεσιών: Πυροσβεστικού Σώματος και Ειδικής Γραμματείας Δασών.

3. Απαιτείται αποτελεσματικός συντονισμός των κρατικών υπηρεσιών όπως αυτές είναι διατεταγμένες σε κάθε περιοχή. Αποκατάσταση τυχόν έλλειψης επικοινωνίας του Πυροσβεστικού Σώματος με τις δασικές υπηρεσίες. Η συνεργασία της Δασικής Υπηρεσίας με τις δυνάμεις της Πυροσβεστικού Σώματος είναι σημαντική για την πρόληψη, την έγκαιρη επέμβαση και την καταστολή.

4. Κατηγοριοποίηση των δασών ανάλογα με την οικολογική τους αξία, τα οποία οφείλουμε να προστατεύσουμε κατά προτεραιότητα, με δεδομένο τον περιορισμό των διατιθέμενων πόρων (λ.χ. δάση ιδιαίτερης οικολογικής αξίας, σημαντικά περιαστικά δάση, κ.λπ.).

5. Δημιουργία συνθηκών που να επιτρέπουν τη στρατηγική ιεράρχηση και τον επιχειρησιακό συντονισμό των επιχειρήσεων αντιμετώπισης των πυρκαγιών.

6. Μεγαλύτερη εμπλοκή της Δασικής Υπηρεσίας, ενίσχυση και αναβάθμιση του ρόλου της, με παράλληλη αύξηση των κονδυλίων που διατίθενται σε αυτήν. Πλήρης αξιοποίηση του προσωπικού της πρώην Αγροφυλακής από την Δασική Υπηρεσία, που ήδη έχει μετατεθεί εκεί.

7. Διερεύνηση της σκοπιμότητας εκπόνησης Μελετών Επιχειρησιακών Σχεδίων σε περίπτωση έκτακτου συμβάντος, για περιοχές που χαρακτηρίζονται ως Εθνικοί Δρυμοί ή είναι προστατευόμενες από ειδικά προγράμματα (Natura κ.λπ.).

8. Άμεσος έλεγχος ανεξέλεγκτων χωματερών και λήψη μέτρων, πολλές από τις πυρκαγιές που ξεκίνησαν από τους ανωτέρω χώρους εξελίχθηκαν σε πάρα πολύ καταστροφικές.

9. Έγκαιρος καθαρισμός των δασικών δρόμων, δημοσίων χώρων, αρχαιολογικών χώρων, κτημάτων κ.λπ. και διαρκής συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Ειδική μέριμνα για το δίκτυο της Δ.Ε.Η., η συντήρηση του οποίου φαίνεται να είναι πλημμελής σε σχέση με το παρελθόν.

10. Η βελτίωση της ικανότητας ουσιαστικής άμεσης προσβολής των εστιών πριν αυτές λάβουν μεγάλες διαστάσεις. Προτεραιότητα στη χρήση των πεζοπόρων τμημάτων και αερομεταφερόμενων πεζοπόρων τμημάτων.

11. Αναβάθμιση του ΥΠ. ΕΣ. από απλό χρηματοδοτικό μέσο ώστε να αποκτήσει αρμοδιότητα κατευθύνσεων και ελέγχων. Παράλληλα απαιτείται ενίσχυση του ρόλου του Ελεγκτικού Συνεδρίου για τον έλεγχο και σωστή αξιοποίηση των κονδυλίων από τους ΟΤΑ. Τα 18,5 εκ ευρώ της ΠΠ να φθάσουν έγκαιρα στους Δήμους ,έχοντας σαν δεδομένο την έγκαιρη κατανομή τους.

12. Το δόγμα της μαζικής αεροπυρόσβεσης που εφάρμοσε το ΠΣ σώμα απέδειξε τα όριά του. Δασοπυρόσβεση δεν είναι μόνο η αεροπυρόσβεση. Η χρήση των εναέριων μέσων πρέπει να είναι υποστηρικτική των επιχειρούμενων πεζοπόρων τμημάτων και όχι κυρίαρχη.

ΤΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑ ενόψει της αντιπυρικής περιόδου 2013 αντιμετωπίζει τα εξής προβλήματα:

1. Παραμένει άγνωστος ο βαθμός ετοιμότητας του Εθνικού εναέριου στόλου των εικοσιένα (21) (Canadair) της Π.Α { (8) CL-415 και (13) CL-215} που διαθέτουμε και βέβαια μόνο ως αστείο θα μπορούσε να ακουστεί κουβέντα για τον εκσυγχρονισμό και την ανανέωση τους

2. Όσον αφορά τα μισθωμένα ελικόπτερα έχουμε μηδέν(0) από τα Δώδεκα (12) κατ έτος ενώ το2012 είχαμε δέκα(10)

3. Τα ιδιόκτητα ελικόπτερα, (τρία (3) Pk και δύο (2) super puma) βρίσκονται σε διάθεση, και σε εξέλιξη η εκπαίδευση των δέκα (10)πιλότων πυροσβεστών, αλλά το πρόβλημα έγκειται στην καλύτερη στελέχωσή τους με επιπλέον προσωπικό για να

υπάρξει πλήρης επάνδρωση στην βάση της 24ωρης λειτουργίας της Υπηρεσίας Εναερίων Μέσων.

4. Όσον αφορά τα Υδροφόρα Πυρ/κά Οχήματα είναι διαθέσιμα στο 70%,με ένα μέρος από αυτά γερασμένα και κοστοβόρα, ενώ εκτός λειτουργίας βρίσκεται το 20%.

5. Παρουσιάζονται μειωμένες τουλάχιστον κατά 40% οι δαπάνες για συντήρηση οχημάτων σε σχέση με το 2012.

6. Ένα ζήτημα ιδιαίτερης σημασίας για την επιχειρησιακή ετοιμότητα του Πυροσβεστικού Σώματος και την ασφάλεια του πυροσβεστικού προσωπικού, είναι η προμήθεια ελαστικών επισώτρων των πυροσβεστικών οχημάτων.

a. Δυστυχώς ενώ ήδη διανύουμε την φετινή, αντιπυρική περίοδο και οι αρμόδιες υπηρεσίες , δεν έχουν υλοποιήσει την προμήθεια έστω των αναγκαίων ελαστικών

b. Επειδή το συγκεκριμένο θέμα είναι ιδιαιτέρως σημαντικό για την ίδια την πυροπροστασία της χώρας, απαιτείται ολοκλήρωση των διαδικασιών προμήθειας ελαστικών, ώστε τα πυροσβεστικά οχήματα να κινηθούν με αποτελεσματικότητα και ασφάλεια

7. Η Υποστήριξη των υποδομών είναι μειωμένη κατά 70% σε σχέση με προηγούμενα έτη

8. Στα Νυχτερινά – Πενθήμερα είναι αμφίβολο αν οι πιστώσεις επαρκούν για όλο το 2013

9. Είναι αμφίβολο αν οι μεταθέσεις γίνουν με πληρωμή οδοιπορικών εξόδων.

10. Ανύπαρκτοι κανόνες Υγιεινής και ασφάλειας,.

11. Δεν έχει επιλυθεί η τριχοτόμηση του Πυρ/κού προσωπικού, με συνέπεια την μη υπηρεσιακή ετοιμότητα όλου του δυναμικού του ΠΣ

12. Δεν έχει υλοποιηθεί η πρόσληψη συμβασιούχων (1786 το 2012),για να υπάρξει έστω ο περσινός βαθμός ετοιμότητας (δηλαδή υπάρχει μείωση κατά150 οχήματα ανά 8ωρο, με μείωση της δυνατότητας επάνδρωσης και ετοιμότητας του μηχανισμού) του επιχειρησιακού σχεδιασμού.

13. Εισόδημα εργαζομένων μειωμένο κατά 40% και υπό την «Δαμόκλειο σπάθη» νέων περικοπών, και με ηθικό καταρρακωμένο.

14. Οι περικοπές του προϋπολογισμού σε εκτός έδρας, πάσης φύσεως αποζημιώσεις και η απώλεια του «δασικού» σε συνδυασμό με τις άγριες μισθολογικές περικοπές και την άγρια λιτότητα οδηγούν τα στελέχη σε κατάσταση εργασιακής αστάθειας.

Προτού δούμε και πάλι τις καταστροφές του 1995-1998-2007-2009, με χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης καμένα και απώλειες ανθρωπίνων ζωών, η

Πολιτεία πρέπει να λάβει άμεσα τις αναγκαίες πολιτικές αποφάσεις:

* για την υλοποίηση όσων είναι απαραίτητων για μια αποτελεσματική προληπτική δασοπροστασία

* για την εξασφάλιση των απαιτούμενων κονδυλίων για την κάλυψη άμεσα των αναγκών του επιχειρησιακού σχεδιασμού του Πυροσβεστικού Σώματος,

* για τον εκσυγχρονισμό του μηχανολογικού και λοιπού πυροσβεστικού εξοπλισμού

Εκφράζουμε την αγωνία μας.

Οι Έλληνες Πυροσβέστες συνεχίζουν να πράττουν το καθήκον τους. Με αυταπάρνηση, προσήλωση στο καθήκον και επαγγελματισμό. Πληττόμενοι όμως και αυτοί από την οικονομική κρίση ο βαθμός της αποτελεσματικότητάς τους, θα εξαρτάται από το αν η Πολιτεία κάνει το δικό της καθήκον, δηλαδή να εξοπλίσει, θωρακίσει και εξασφαλίσει τα απαραίτητα στο Πυροσβεστικό Σώμα.

Για να μη γίνει πάλι το προσωπικό του ΠΣ το ανάθεμα και το κοινωνικό γρονθοκόπημα, για την αμέλεια και την απραξία των πραγματικά υπευθύνων

Τέλος, παρά τις διαβεβαιώσεις του κ Δένδια με τη λήξη της περσινής αντιπυρικής περιόδου περί επανεξέτασης του συστήματος δασοπυρόσβεσης δεν έχει γίνει τίποτε.

Απαιτείται :

Νομοθετική παρέμβαση, νέο θεσμικό πλαίσιο (του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη) στο σύστημα της δασοπυρόσβεσης, με έμφαση στην πρόληψη.

Νέο μοντέλο δασοπροστασίας προσανατολισμένο στην πρόληψη, και βασισμένο στη συνύπαρξη της Δασικής Υπηρεσίας και Πυροσβεστικής Υπηρεσίας (με καθορισμένες αρμοδιότητες και ευθύνες), των ΟΤΑ, καθώς και στη συμμετοχή των εθελοντών, των εθελοντικών ομάδων και της κοινωνίας των πολιτών.

Διαμόρφωση ενός νέου πρότυπου δασικής διαχείρισης με έμφαση στην πυροπροστασία, με ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών και αναβάθμιση των αρμοδιοτήτων τους. Σύνταξη δασολογίου και δασικών χαρτών.

Ουσιαστική ενημέρωση των πολιτών, προώθηση του εθελοντισμού και εκπαίδευση για δραστηριότητες φύλαξης και πρόληψης πυρκαγιών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ θα παρουσιάσει άμεσα νέο σχέδιο για την ΠΠ.