Σε κίνδυνο οι εργαζόμενοι στους δήμους λόγω ατυχημάτων

 

 

Ανδρέας Παναγιωτόπουλος: Βασική αιτία των εργατικών ατυχημάτων είναι, κυρίως,  οι ελλείψεις σε μόνιμο προσωπικό με αποτέλεσμα την ερήμωση υπηρεσιών, την εντατικοποίηση της εργασίας

Τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας για χιλιάδες εργαζόμενους στους δήμους, λόγω της υποστελέχωσης και έλλειψης πόρων καταδεικνύει ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ανδρέας Παναγιωτόπουλος με 17 βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Στο περιεχόμενο της ερώτησης γίνεται αναφορά σε ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.),  η οποία καταγγέλλει τον σοβαρό κίνδυνο εργατικού ατυχήματος εξαιτίας των μεγάλων ελλείψεων προσωπικού στην υπηρεσία καθαριότητας των δήμων Δυτικής Αχαΐας και Ερυμάνθου.

Στη συνέχεια, επισημαίνονται οι «τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό στις υπηρεσίες των δήμων, η εντατικοποίηση που απορρέει από την υποστελέχωση και τις διάφορες ελαστικές μορφές εργασίας, καθώς και οι επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, που έχουν μετατρέψει την εργασία στους δήμους ως έναν τους πλέον επικίνδυνους χώρους εργασίας», κατάσταση που επικρατεί σε όλη την ελληνική επικράτεια.

Ταυτόχρονα τονίζεται ότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, ελαστικοποιεί τις σχέσεις εργασίας και οδηγεί την κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών, όπως π.χ στην καθαριότητα από τον ιδιωτικό τομέα.

Μία εξέλιξη που όπως σημειώνεται επιβαρύνει περαιτέρω τα οικονομικά των δήμων και ταυτόχρονα αφήνει εργαζόμενους, που ήδη έχουν αποκτήσει εξειδικευμένη εμπειρία μέσω προγραμμάτων, χωρίς δουλειά.

Αναλυτικά η ερώτηση

Προς τον Υπουργό Εσωτερικών

Θέμα: «Η υποστελέχωση και η υποχρηματοδότηση  των δήμων δημιουργεί επικίνδυνες συνθήκες εργασίας για χιλιάδες εργαζόμενους»

Στις 24/7/2025, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Π.Ο.Ε.-Ο.Τ.Α.), εξέδωσε ανακοίνωση που αναφέρει τον σοβαρό κίνδυνο εργατικού ατυχήματος εξαιτίας των μεγάλων ελλείψεων προσωπικού στην υπηρεσία καθαριότητας των δήμων Δυτικής Αχαΐας και Ερυμάνθου, εκφράζοντας ταυτόχρονα την αλληλεγγύη της στο Σύλλογο των Εργαζομένων των εν λόγω δήμων, ο οποίος διεκδικεί προσλήψεις υπαλλήλων και μέτρα υγιεινής και ασφάλειας. Ωστόσο, το επείγον αυτό αίτημα για προσλήψεις προσωπικού δεν αφορά μόνο τους Δήμους Δυτικής Αχαΐας και Ερυμάνθου, αλλά σχεδόν το σύνολο των δήμων της χώρας.

Οι τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό στις υπηρεσίες των δήμων, η εντατικοποίηση που απορρέει από την υποστελέχωση και τις διάφορες ελαστικές μορφές εργασίας, καθώς και οι επικίνδυνες συνθήκες εργασίας, έχουν μετατρέψει την εργασία στους δήμους ως έναν τους πλέον επικίνδυνους χώρους εργασίας, με δεκάδες θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα τα τελευταία χρόνια. Την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΟΕ ΟΤΑ, οι νεκροί από εργατικό ατύχημα σε δήμους ανέρχονται πάνω από εξήντα (60)  και οι βαριά τραυματίες πάνω από εκατό (100). Παράλληλα, πληθαίνουν οι καταγγελίες για ανασφάλιστους εργαζόμενους στους δήμους, γεγονός που επιτείνει τις παραπάνω καταχρηστικές συνθήκες εργασίας. 

Γι’ αυτά τα ατυχήματα δεν φταίει βέβαια ούτε «η κακιά η ώρα, ούτε η κακιά στιγμή», όπως επικαλείται η κυβέρνηση και αρκετοί δήμαρχοι. Βασική αιτία των εργατικών ατυχημάτων είναι, κυρίως,  οι ελλείψεις σε μόνιμο προσωπικό με αποτέλεσμα την ερήμωση υπηρεσιών, την εντατικοποίηση της εργασίας, τις ελλείψεις σε μέτρα και μέσα Προστασίας, την απουσία εκπαίδευσης και επιμόρφωσης σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας, καθώς και ο κακοσυντηρημένος στόλος των οχημάτων και συνολικά των υλικοτεχνολογικών υποδομών.

Η αύξηση των εργατικών ατυχημάτων δεν αφορά βέβαια μόνο τους εργαζόμενους στους ΟΤΑ, αλλά είναι δυστυχώς ένα γενικότερο φαινόμενο στον εργασιακό χώρο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας, περίπου σαράντα τέσσερα (44) εργατικά ατυχήματα καταγράφονται, κατά μέσο όρο, κάθε μέρα, από τις αρχές του έτους μέχρι τα τέλη Ιουνίου, λόγω των άθλιων συνθηκών εργασίας στους χώρους εργασίας και των εξαντλητικών ωραρίων.

Παρά το γεγονός ότι οι δήμοι αποστέλλουν στο Υπουργείο τον ετήσιο προγραμματισμό προσλήψεων σύμφωνα με τις αποχωρήσεις, δεν πραγματοποιούνται επαρκείς προκηρύξεις διαγωνισμών προσλήψεων μόνιμου προσωπικού, ώστε να ενισχυθούν οι υπηρεσίες τους. Αντ’ αυτού, πάγιες και διαρκείς ανάγκες καλύπτονται με εργαζόμενους με ελαστικές σχέσεις εργασίας, π.χ. με προγράμματα ΟΑΕΔ και ΕΣΠΑ. Αλλά ακόμα κι αυτοί οι εργαζόμενοι, οι οποίοι σταδιακά αποκτούν εξειδικευμένη γνώση και πολυετή εμπειρία, δεν μπορούν να προσφύγουν στην δικαιοσύνη για μετατροπή των συμβάσεών  τους σε αορίστου χρόνου εφόσον με το άρθρο 37 του ν. 4915/2022, οι δήμοι υποχρεούνται να εξαντλούν όλα τα ένδικα μέσα κατά θετικών αποφάσεων δικαστηρίων, στερώντας τις υπηρεσίες από σταθερό και εξειδικευμένο προσωπικό.

Μετά, λοιπόν, από πέντε χρόνια συστηματικής απορρύθμισης και ιδιωτικοποίησης κρίσιμων υπηρεσιών των δήμων, η υποστελέχωση των υπηρεσιών των περισσότερων δήμων της χώρας εντείνεται κάθε χρόνο, με πρόσχημα πολιτικές δημοσιονομικής πειθαρχίας και με βαθύτερη στόχευση την οριστική απαξίωση του ρόλου της.

Επειδή η συστηματική περικοπή πόρων από τους δήμους και η αυξανόμενη υποχρηματοδότησή τους σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη αποκέντρωση σημαντικών αρμοδιοτήτων αντιτίθεται στο άρθρο 102 του Συντάγματος και θα οδηγήσει σε θεσμική και οικονομική εξαθλίωση τους δήμους

Επειδή η αυτοδιοίκηση δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ο παρίας της κεντρικής διοίκησης αλλά ως αναπόσπαστο οργανικό μέρος του κράτους όπως και το Σύνταγμα ορίζει

Επειδή οι δήμοι σήμερα είναι επιφορτισμένοι με  πολλές αρμοδιότητες και αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες προκλήσεις με αποτέλεσμα να μην μπορούν λόγω της υποστελέχωσης να τις αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά και να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες στους πολίτες 

Επειδή η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (Δ.Ο.Ε.) από το 2022 συμπεριέλαβε στις θεμελιώδεις αρχές και δικαιώματα  στην εργασία «ένα υγιές και ασφαλές περιβάλλον».

Επειδή η Κυβέρνηση μεθοδεύει την υποστελέχωση ως ευκαιρία για την είσοδο ιδιωτικών εταιριών στις δημόσιες δημοτικές υπηρεσίες που σκοπό έχουν την κερδοφορία, μετακυλίοντας   το κόστος στις πλάτες των πολιτών

Επειδή η Κυβέρνηση αντιμετωπίζει τους εργαζόμενους στους δήμους ως αναλώσιμο είδος  χωρίς να προστατεύει επαρκώς την ασφάλεια και την υγεία τους

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός :

1. Σε ποιες ενέργειες θα προβεί η κυβέρνηση για την άμεση πρόσληψη του αναγκαίου μόνιμου προσωπικού ώστε να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της τραγικής έλλειψης προσωπικού σε όλες τις υπηρεσίες των δήμων ώστε οι δήμοι να έχουν επαρκές προσωπικό που να καλύπτει τις ανάγκες τους και να μην τους αναγκάζει να οδηγούνται στον ιδιωτικό τομέα;
2. Προτίθεται να χρηματοδοτήσει προγράμματα αντικατάστασης του απαρχαιωμένου μηχανολογικού εξοπλισμού καθώς και των οχημάτων αποκομιδής απορριμμάτων όπως επίσης και τη αντικατάσταση/βελτίωση των μέσων ατομικής προστασίας των εργαζομένων;

 

Οι Ερωτώντες  Βουλευτές

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Γαβρήλος Γιώργος

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Καλαματιανός Διονύσης-Χαράλαμπος

Κασιμάτη Νίνα

Λινού Αθηνά

Μάλαμα Κυριακή

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Παπαηλιού Γεώργιος

Πούλου Παναγιού