Ομιλία Αναγνωστοπούλου για την πολιτιστική κληρονομιά

 

Πρωτολογία της Κοινοβουλευτικής Εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ και Τομεάρχη Πολιτισμού, Σίας Αναγνωστοπούλου κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού με θέμα:  «Αναδιοργάνωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και μετονομασία του σε Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο εξωτερικό, ρυθμίσεις για το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και το μουσείο «Φοίβος Ανωγειανάκης» και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού», σήμερα Πέμπτη 10.12. 

Αναλυτικά η ομιλία της:

Κυρία Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ενώ η επιδημία μαίνεται, ενώ η χώρα θρηνεί γύρω στα εκατό θύματα τουλάχιστον κάθε μέρα, ενώ η κοινωνία αγωνιά για το παρόν και το μέλλον της κι ενώ η χώρα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις και της αντιμετώπισης της πανδημίας του δεύτερου κύματος αλλά και των οικονομικών συνεπειών,  η Νέα Δημοκρατία συνεχίζει την πολιτική της σχεδόν σαν να μην τρέχει τίποτα, με κυνισμό, αυταρχισμό, αναλγησία και κυρίως μπίζνες.  Νομοσχέδια επί νομοσχεδίων που έρχονται σε μία Βουλή η οποία έτσι και αλλιώς δεν μπορεί να λειτουργήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο εξαιτίας βέβαια της πανδημίας. Εγώ σε όλα αυτά βλέπω πραγματικά μία ιδεολογική πώρωση με στοιχεία αυταρχισμού αλλά και στοιχεία ενός λαϊκισμού των δήθεν αρίστων.

Το υγειονομικό προσωπικό δίνει τη μάχη των μαχών στο δημόσιο σύστημα υγείας. Δεν θα μιλήσω γι’ αυτά που είναι όλα γνωστά, τι έγινε με τις διπλοεγγραφές, με τα ιδιωτικά νοσοκομεία κλπ, αλλά για αυτή την ταπείνωση στο υγειονομικό προσωπικό των νοσοκομείων, μία ταπείνωση η οποία φτάνει μέχρι του σημείου να τιμωρούνται άνθρωποι οι οποίοι κόλλησαν COVID λες και πήγαιναν διακοπές στη Σαντορίνη ή από την άλλη μεριά να τιμωρούνται με άλλους τρόπους.

 Σε όλο αυτό το πλαίσιο που έχει δημιουργήσει η πανδημία και οι συνέπειές της έχει δημιουργηθεί ένα «πετσοτείχος» επικοινωνίας, το οποίο είναι σχεδόν αδιαπέραστο. Έχει κατηγορηθεί η Ελλάδα από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση για ορμπανισμό. Η Ελλάδα μπήκε στους «-ισμούς», δηλαδή «μητσοτακισμός», απίστευτη μονοφωνία, η οποία φθάνει και σε έναν πρωτοχρονιάτικο μποναμά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα τηλεοπτικά κανάλια: Να καταργηθεί και η διάταξη ενός «Βορειοκορεάτη» πρώην Υπουργού, του Νίκου Παππά, που προέβλεπε τους 400 εργαζόμενους. Αλλάζουν εντελώς οι εργασιακές σχέσεις είκοσι πέντε χρόνων αγώνων των δημοσιογράφων. Ταπείνωση λέγεται αυτό.

Και βέβαια δεν θα μιλήσω για τον αυταρχισμό, για τις αντιδημοκρατικές μεθόδους που ζούμε τον τελευταίο καιρό. Θα μείνω σε μία κουβέντα του κ. Χρυσοχοΐδη, η οποία θέλω να γραφτεί και να καταγραφεί και να ξανακαταγραφεί στα Πρακτικά αυτής της Βουλής: «Οι μεγάλες κουβέντες που εκστομίζονται περί δημοκρατίας κρύβουν μία παρακμιακή, βαρετή και ανυπόληπτη στάση». Και φέρνει τώρα τον νόμο για την αστυνομία στα πανεπιστήμια. Θα επανέλθουμε σε αυτό από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και στη συνέχεια εδώ, στην Ολομέλεια,  στο νομοσχέδιο παιδείας. Ένα όμως θέλω να πω ως πανεπιστημιακός πια: Η ταπείνωση διδασκόντων και διδασκομένων με μία τέτοια διάταξη αστυνομοκρατίας δεν μπορεί και δεν πρέπει να περάσει. Είναι ταπείνωση στις δημοκρατικές κατακτήσεις αυτού του τόπου.

Δεν θα πω βέβαια για τη «λάσπη», δεν μπαίνω καν στον κόπο, ντρέπομαι την κοινωνία να έχουμε νεκρούς και κάποιοι να μετράνε το ένα σπίτι του τάδε πολιτικού αρχηγού αντί να κοιτάνε να δούνε τι θα γίνει με την πανδημία και τις συνέπειές της. Μετράνε το ένα σπίτι του Τσίπρα, όχι τα τριάντα δύο άλλων. Έλεος δηλαδή! Έλεος, την ώρα που γίνονται αυτά που γίνονται στη χώρα, που αντιμετωπίζει τέτοια προβλήματα!

Εδώ όμως έχουμε ένα νομοσχέδιο το οποίο έρχεται και αυτό με διαδικασίες fast track. Μέσα σε δύο μέρες έπρεπε να δούμε το νομοσχέδιο, έπρεπε να δούμε πρόσθετες διατάξεις. Άλλο νομοσχέδιο ήταν στη διαβούλευση, άλλο νομοσχέδιο  ήρθε στη Βουλή με τουλάχιστον είκοσι άρθρα επιπλέον, συν τροπολογίες καθοριστικής σημασίας μέσα στη νύχτα.

Έρχεται ένα νομοσχέδιο που αφορά τον μεγαλύτερο πλούτο της χώρας, την πολιτιστική κληρονομιά και τη διαχείριση των αρχαιολογικών πόρων. Αν η Φινλανδία έχει το πετρέλαιο και από αυτό ασκεί κοινωνική πολιτική, η Ελλάδα έχει την πολιτιστική της κληρονομιά και θα μπορούσε να ασκήσει μία τεράστια κοινωνική πολιτική. Αντί, λοιπόν, εμείς αυτόν τον μεγάλο πλούτο αποθεμάτων που έχουμε να τον χρησιμοποιήσουμε για ευρύτερη κοινωνική πολιτική, αρχίζουμε μια εμπορευματοποίηση και ξεπούλημα στην κυριολεξία μέσα στη νύχτα.

Αυτή τη στιγμή στην πανδημία, με την κατάσταση έτσι όπως είναι σε όλη την κοινωνία, αλλά και στον χώρο του πολιτισμού, αντί να έχουμε ένα γρήγορο νομοθέτημα, άμεσο, για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα των ανθρώπων του πολιτισμού, όπως κάνουν οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, τι έχουμε; Ένα άλλο νομοθέτημα, που δεν έχει καθόλου τη σημασία του κατεπείγοντος.

Η ΠΟΘΑ, κυρία Υπουργέ, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος, έκανε πάλι παράσταση προχθές έξω από το Υπουργείο σας. Αυτά που ανέφερε ως αιτήματα ο καλός συνάδελφος Κλέων Γρηγοριάδης δεν τα βγάζει από το μυαλό του ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε το ΜέΡΑ25, ούτε το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, ούτε κανένας.

Είμαστε αντιπρόσωποι του λαού και μεταφέρουμε αυτά που λένε. Μας λέτε ότι «έδωσα νούμερα εδώ, στη Βουλή». Μιλήστε. Σας ζητούν συγκεκριμένα πράγματα οι άνθρωποι. Σας ζητούν επέκταση του Μητρώου, σας ζητούν το επίδομα, σας ζητούν αναστολή πληρωμών ΔΕΚΟ κ.λπ., να μη μένουν οι άνθρωποι χωρίς νερό και ρεύμα. Πεινούν. Τέτοιο νομοσχέδιο έπρεπε να φέρετε.

Σε αυτό το νομοσχέδιο έπρεπε να είναι και οι τέσσερις τροπολογίες που έχουμε καταθέσει, κυρία Υπουργέ. Τις δεχτήκατε μετ’ επαίνων. Είπατε ότι είναι σωστές. Είχατε δεσμευτεί και εσείς με κάποιες από αυτές.

Εγώ καταθέτω εδώ έγγραφο από τον Σύλλογο Εκδοτών Ελλάδας, τι λένε για τον χώρο του βιβλίου.

         Είχατε δεσμευτεί και για τον ΦΠΑ και για το δικαίωμα στον δημόσιο δανεισμό με εφάπαξ ενίσχυση με 350 χιλιάδες ευρώ. Ενίσχυση θέλουν τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα, οι οργανισμοί διαχείρισης.

Φέρνετε μια τροπολογία εδώ που αφορά δύο ομίλους για πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα και αφήνετε απ’ έξω την τροπολογία που καταθέσαμε εμείς.

Φέρτε την εσείς, κυρία Υπουργέ, σήμερα. Πείτε ότι εσείς τις φέρνετε. Εγώ θα τις ψηφίσω με τέσσερα χέρια και θα σας χειροκροτήσω. Δεν μου χρειάζεται να πω ότι το έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ. Η πολιτική εξουσία, η Εθνική Αντιπροσωπεία -το είπα και στην Επιτροπή -πρέπει να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων, όχι «δικό μου, δικό σου».

Αυτά που φωνάζει η κοινωνία από κάτω πρέπει επιτέλους να τα ακούσουμε, για να μην πάμε σε άλλες ατραπούς πολύ δύσκολες. Δεχτείτε τις τροπολογίες, φέρτε τις και πείτε ότι τις έκανε η Νέα Δημοκρατία και η Υπουργός. Μαζί σας θα είμαι, σας το υπόσχομαι.

Σήμερα, όμως, μην κοροϊδέψουμε τους ανθρώπους μετά από δέκα μήνες πανδημίας. Χρειάζεται ένα πολιτιστικό new deal αυτή τη στιγμή, για να μπορέσουμε να κρατήσουμε και εμείς την αισιοδοξία μας, αλλά και το μέλλον μας, ως κοινωνία.

Θα έρθω τώρα σε μερικά από αυτά που είπατε και στη δευτερολογία θα επανέλθω στον νόμο συνολικά.

Κυρία Υπουργέ, μιλήσατε για το ICOMOS και για τις αρχαιότητες «Βενιζέλου». Είναι σημαντικό ότι η Διεθνής Συνέλευση του ICOMOS πήρε μια τέτοια απόφαση; Από την άλλη μεριά, δημιουργεί πολλά ερωτηματικά ότι μέλη του ΚΑΣ, τα οποία εσείς βάλατε να στείλουν επιστολή πριν γίνει η Συνέλευση και ληφθεί αυτή η απόφαση, ζητούσαν να αποσπαστούν τα αρχαία. Είναι αλήθεια ή δεν είναι; Επίσης, είναι αλήθεια -σας έχουμε ρωτήσει άπειρες φορές- ότι πήγατε στο Συμβούλιο της Επικρατείας; Δεν έχουμε λάβει ποτέ πειστική απάντηση.

Κυρία Υπουργέ, ο Πρωθυπουργός ο ίδιος πρέπει να απολογηθεί στη Θεσσαλονίκη. Είναι ο ίδιος που πήγε εκεί, χωρίς καμία διαβούλευση, άλλαξε εντελώς τον σχεδιασμό του μετρό, στερεί από την πόλη τις αρχαιότητές της, αλλά στερεί την πόλη κυρίως από το μετρό, το οποίο θα είχε τελειώσει τώρα, εκτός από τον Σταθμό «Βενιζέλου». Όταν κραδαίνατε εδώ μέσα τη Θεσσαλονίκη, ως υπερπατριώτες  για τους γνωστούς λόγους. Όμως, ο εθνικισμός πάντα έχει την πατριδοκαπηλία και τις μπίζνες στις δύο τσέπες του σακακιού του.

Θέλω να έρθω, όμως και σε δύο άλλα πράγματα που είναι πάρα πολύ σημαντικά. Πρώτον, άρθρο 59, το οποίο έγινε άρθρο 48 συν μια τροπολογία που μπήκε.

Κυρία Υπουργέ, ξέρετε τι θα λέει ο ιστορικός του μέλλοντος; Ότι ξηλώνετε νύχτα, σιγά-σιγά, τον συνταγματικής περιωπής αρχαιολογικό νόμο του 2002. Είπατε ότι για την πιστοποίηση, την αξιοποίηση και την αξιολόγηση των μουσείων, δημοσίων και ιδιωτικών -προσέξτε, ταυτίζονται αυτά- αυτό είναι πολύ καλό και ξέρουμε ποιοι δεν το θέλουν.

Γιατί φέρατε νύχτα, κυρία Υπουργέ, την τροπολογία; Μπορείτε να μας εξηγήσετε; Αφού, λοιπόν, είναι από τις υπηρεσίες και επί έναν χρόνο τις συζητούσατε, πού είναι η αιτιολογική έκθεση; Πού είναι οι αρμόδιοι επιστήμονες σε εσάς, που είστε άριστοι; Πού είναι η αιτιολογική έκθεση από αυτούς για να την ξέρουμε; Φέρνετε νύχτα τροπολογία για ποιον λόγο; Θα κλείσετε μουσεία στην επαρχία. Αυτό θα κάνετε σε ακριτικές περιοχές, γιατί τα κριτήρια πιστοποίησης που βάζετε, επισκεψιμότητα και διάφορα άλλα, δεν μπορούν αυτά τα μουσεία να τα τηρήσουν.

Παίζουν, όμως, έναν πολύ σημαντικό ρόλο, τεράστιας αξίας ρόλο, τον οποίο υποτιμάτε εντελώς ή αλλάζετε.

Αλλάζετε, κυρία Υπουργέ, τη μουσειακή πολιτική της χώρας με αυτόν τον δήθεν δανεισμό, προχειρότητα, πενήντα συν πενήντα χρόνια, ένας αιώνας. Μετά το κατεβάζετε στο εικοσιπέντε συν εικοσιπέντε χρόνια, μισός αιώνας.

Τι διαπραγματεύεστε με μπακαλική, κυρία Υπουργέ, ερήμην του ελληνικού λαού; Εγώ θέλω αιτιολογική έκθεση από επιστήμονες να έρθει εδώ, στη Βουλή και καλώ τους Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας -γιατί είναι ιστορική ευθύνη αυτή που έχουμε- στο εξής. Δεν είναι η πολιτιστική κληρονομιά ούτε της Υπουργού ούτε δική μας, των Βουλευτών.

Εμείς για να ψηφίσουμε κάτι, πρέπει να έχουμε μια ευρεία γκάμα δεδομένων από τους ειδικούς και από την κοινωνία, τους φορείς της κοινωνίας. Είναι εθνικός πλούτος αυτός. Ξέρετε τι είναι πίσω από όλα αυτά; Μας το είπατε με άλλα λόγια, τα έχει γράψει και μια έγκριτη δημοσιογράφος, η οποία συνηθίζει σχεδόν κάθε μέρα να σας επαινεί.

Όλη η ιστορία, αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, ξεκίνησε από έναν επενδυτή στη Μελβούρνη. Από εκεί ξεκίνησε. Γράφει η έγκριτη δημοσιογράφος -και πρέπει να το διαψεύσετε όχι μόνο σε μένα, αλλά σε όλο τον ελληνικό λαό- ότι τον επενδυτή αυτόν σε ξένη χώρα -ξένος- δεν τον συνέφερε ο δανεισμός για πέντε συν πέντε χρόνια, συν άλλα πέντε και άλλα πέντε -υπό προϋποθέσεις, κυρία Υπουργέ, κάτι που ξεχνάτε και που υπάρχει στον αρχαιολογικό νόμο- και θέλει μακρόχρονο δανεισμό.

Νομοθετεί η χώρα με αυτόν τον τρόπο; Και συνεχίζει η δημοσιογράφος, ψέγοντας εμάς, τους κακομοιριασμένους, οι οποίοι δεν καταλαβαίνουμε το μεγαλείο της χώρας. Λέει, άλλωστε -πάει στο σχήμα του Πρωθυπουργού τώρα- ότι με δανεισμό μπορούμε να πάρουμε τα γλυπτά του Παρθενώνα και να δώσουμε με δανεισμό άλλες αρχαιότητες εμείς, αλλά πρέπει να είναι μακρόχρονος και πρέπει να έχουμε νόμο…

Διαβάσαμε αναλύσεις επιστημόνων -δημοσιεύτηκαν χθες στην εφημερίδα «ΑΥΓΗ» και όχι μόνο- για αυτόν τον μακροχρόνιο δανεισμό.

Κυρία Υπουργέ, επειδή δεν είναι περιουσία σας, δεν είναι περιουσία μας, εμείς ζητούμε απόσυρση του άρθρου. Εάν δεν αποσυρθεί, ζητούμε ονομαστική ψηφοφορία, γιατί εδώ έχουμε συνταγματικό καθήκον όλοι οι Βουλευτές, με το ονοματεπώνυμό μας, να μιλήσουμε.

Αλλάζετε τη μουσειακή πολιτική.

Αν θέλατε να φτιάξετε παραρτήματα, αν θέλατε να αλλάξετε τη μουσειακή πολιτική, χρειαζόταν ευρεία διαβούλευση, κυρία Υπουργέ.

Ξέρετε τι κάνετε; Τροφοδοτείτε μία νεοαποικιακή πολιτική, η οποία τι λέει στον πυρήνα της; Εντάξει, τώρα δεν τα «βουτάμε», αλλά τα πηγαίνουμε και τα δανειζόμαστε μακροχρόνια. Και μην μου πείτε ότι είναι για τουριστικούς, αναπτυξιακούς λόγους, γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερο αναπτυξιακό εργαλείο για τα μνημεία και τα εκθέματα που βρίσκονται στη χώρα τους. Αυτό άλλαξε τη μουσειακή πολιτική παγκοσμίως. Το ξέρετε τόσο καλά όσο και εγώ.

Τελειώνω με μία φράση μόνο. Αυτή η διάταξη θέλει άμεση απόσυρση. Εγώ δεν εμπλέκω ούτε Μουσείο Μπενάκη ούτε τίποτε τέτοιο. Δεν υπάρχει στη διάταξη, δεν θα μιλήσω γι’ αυτό.

Ταπεινώνετε, κυρία Υπουργέ, τους πάντες. Ταπεινώσατε ζώντες και νεκρούς στο Μουσείο Βρανά. Τον Δεληβοριά, τον Κούνδουρο, την Ρούρα Σιφναίου. Τους ταπεινώσατε. Πήγατε να πάρετε ένα μουσείο έτσι. Φτάσατε στην ντροπιαστική, αλλά εγώ θα έλεγα και αξιοπρεπή απόφαση τελικά, να αποσύρετε αυτή τη διάταξη.

Ζητάμε ενίσχυση του Μουσείου Βρανά. Δεν μπορείτε να ταπεινώνετε με αυτόν τον τρόπο και την πολιτιστική κληρονομιά και αυτά που φτιάχνει η κοινωνία των πολιτών..