Ποια η χρησιμότητα αυτοτελούς ύπαρξης του Υπ. Εμπ. Ναυτιλίας

Δύο χιλ. Έλληνες ναυτικοί χάθηκαν στους ωκεανούς κατά τον Β΄ Παγκ. Πόλεμο!

Αλλά και των Προξενικών Λιμεναρχείων;

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΜΟΣΧΟΥ 

Σε μία εποχή όπου τα υπό ελληνική σημαία καράβια μειώνονται και το ελληνόφωνο πλήρωμα αφανίζεται τι χρειάζονταν η επανασύσταση του Υπουργείου Εμπ. Ναυτιλίας;

Όταν η κυβερνητική Τρόικα πασχίζει για περικοπές από καίριους τομείς, πως συμβαδίζει η σπατάλη χρημάτων για ανασύσταση ενός Υπουργείου που από την 5 Αυγούστου 1936, επόμενη ημέρα της δικτατορίας Μεταξά, που πρωτοϊδρύθηκε ως υφυπουργείο μέχρι σήμερα, έχει περάσει τα χίλια κύματα αμφισβήτησης για την χρησιμότητά του ως αυτοτελής φορέας;

Ακόμη και η χούντα που προσπάθησε να το καταργήσει με νόμους του 1971 και 1973 συγχωνεύοντάς το, δεν κατόρθωσε την κατάλυση της αυτονομίας του.

Ο Γ. Παπανδρέου το Σεπτέμβρη του 2010 επί υπουργίας Χρυσοχοΐδη το συγχώνευσε με το Ανταγωνιστικότητας, αλλά και πάλι στις δόξες του το πρώην ΥΕΝ με απόφαση Σαμαρά σήμερα! Λόγω ανάγκης ολιγομελούς κυβέρνησης;

Άνθρωποι της θάλασσας  που γνωρίζουν μιλούν πως παράλληλα με το Υπουργείο κρατούνταν πάντοτε εν εγέρσει και το Λιμενικό Σώμα, που ιδρύθηκε το 1919. Το Λιμενικό Σώμα - Ελληνική Ακτοφυλακή είναι ένοπλο Σώμα ασφαλείας, στρατιωτικώς οργανωμένο και το ένστολο προσωπικό του έχει την ιδιότητα του στρατιωτικού, σύμφωνα με τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα (ΣΠΚ). Στο προσωπικό του εφαρμόζονται οι διατάξεις που αφορούν τα άλλα ένοπλα Σώματα καθώς και οι διατάξεις του άρθρου 129 του Κώδικα Προσωπικού Λιμενικού Σώματος, που κυρώθηκε με τον ν. 3079/2002 (ΦΕΚ 311 Α΄).

Έτσι το Υπουργείο Ναυτιλίας, ένα εμπορικό πολιτικό Σώμα και ένα στρατιωτικό Λιμενικό Σώμα πάνε αντάμα. Κοντά σε αυτά τα σώματα έρχεται να κολλήσει ένας ακόμη θεσμός. Από 1921 δημιουργήθηκε για πρώτη φορά ο θεσμός των Προξενικών Λιμεναρχείων, με πρώτο αυτό του Λονδίνου.

Όλα αυτά τα Σώματα απομυζούν οικονομική δύναμη επί πολλά έτη από τους εργαζόμενους στη θάλασσα, τους ναυτικούς.

Σήμερα που οι Έλληνες ναυτικοί όλο και λιγοστεύουν, τι παραγωγικά καθήκοντα επιτελούν αυτά τα Σώματα ως αυτοτελή; Για παράδειγμα, αφού με νόμους διαδοχικούς του ελληνικού κράτους και προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι εφοπλιστές, τα καράβια τους γέμισαν με ξένα πληρώματα, το συνάλλαγμα των ελάχιστων Ελλήνων ναυτικών έχει χάσει την δυναμική του αξία του κάποτε, ποια είναι τα κέρδη της χώρας από την επανασύσταση του Υπ. Ναυτιλίας καθώς από τις 21 Ιουνίου 2012 με το Π.Δ. 85/2012 συνεστήθη αυτό, συγκροτούμενο από υπηρεσίες του πρώην Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής που είχαν μεταφερθεί το 2009 στα τέως Υπουργεία Προστασίας του Πολίτη και Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας μεταξύ των οποίων και το Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος − Ελληνικής Ακτοφυλακής;

Με τον νόμο 3922/2011 (Φ.Ε.Κ. 35) το Λιμενικό Σώμα μετονομάστηκε σε Λιμενικό Σώμα − Ελληνική Ακτοφυλακή και υπήχθη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ως αποστολή του δε, προσδιορίστηκε η εφαρμογή του νόμου στις περιοχές και τους χώρους που είναι κυρίως ο θαλάσσιος χώρος ευθύνης του, τα εμπορικά πλοία και τα πάσης φύσεως πλωτά ναυπηγήματα, οι λιμένες και η χερσαία ζώνη αυτών, καθώς και άλλοι χερσαίοι, παράκτιοι ή θαλάσσιοι χώροι. Δηλαδή κυρίως μικρά πλοία εσωτερικών γραμμών, ολίγων εταιρειών που τους ανατέθηκε η εσωτερική Ναυτιλία και άλλων μικρών ιδιωτικών σκαφών.

Φημολογείται ότι η απόδοση φόρων των υπό ελληνική σημαία είναι λιγότερη και από αυτή των ελάχιστων Ελλήνων ναυτικών που εργάζονται στα καράβια. Γιατί οι εφοπλιστές φοροαπαλλάσσονται ενώ οι κοινοί θνητοί πληρώνουν και μάλιστα υπέρογκα;

Τι απόδοση έχει ο θεσμός των Προξενικών Λιμεναρχείων; Τα δεδομένα σήμερα έχουν αλλάξει. Πόσοι καπεταναίοι των υπό ελληνική σημαία πλοίων επισκέπτονται τα κατά μεγάλες πόλεις των πέντε ηπείρων Προξενικά Λιμεναρχεία για να δηλώσουν την άφιξή τους; Και πόσοι Έλληνες ναυτικοί;

Αν δει κανείς λίγο προσεκτικά την σύζευξη ναυτιλιακών εταιρειών, εφοπλιστών και Πολιτείας θα διακρίνει τον σφιχτό εναγκαλισμό που οδηγεί στην εξυπηρέτηση ναυτιλιακών συμφερόντων και πολιτικών σκοπιμοτήτων. Κοντά σε αυτά και το Λιμενικό Σώμα, του οποίου, κάποια στελέχη στο παρελθόν μετά την συνταξιοδότησή των αναλάμβαναν υψηλόμισθες θέσεις στα γραφεία των  ναυτιλιακών εταιρειών. Και όχι μόνον. Τους συναντούσε κανείς ακόμη και μέσα στο ΝΑΤ, το ταμείο των απομάχων της θάλασσας, που το κατάντησαν έτσι ερείπιο, συνεπικουρούμενης της έλλειψης ασφαλιστικών καταβολών, λόγω μείωσης ναυτολόγησης Ελλήνων.

Είναι γνωστό στους θαλασσινούς, αλλά και λιγότερο στους στεριανούς ότι το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας είναι κατασκεύασμα, με απαίτηση του εφοπλιστικού κόσμου από συστάσεώς του και με σκοπό την εξυπηρέτηση των ταξικών συμφερόντων του. Ο αείμνηστος Ι. Φαφουτάκης, πλοίαρχος Ωκεανοπλοΐας, στο βιβλίο του «Το Εμπορικόν Ναυτικόν μας – Η τύχη του», έκδοση 1946, του Σώματος των πλοιάρχων του Εμπ. Ναυτικού, γράφει πολλά σχετικά.

Από την άλλη πλευρά, τότε που η χώρα είχε ανάγκη συναλλάγματος, αλλά και σήμερα που δεν έχει, υποχωρούσε και υποχωρεί στις πιέσεις των εφοπλιστών. Ακόμη και στην πολιορκία του Μεσολογγίου, οι τότε ξακουστοί καραβοκύρηδες δεν κινούσαν για το Μεσολόγγι, από τον τόπο τους, εάν δεν πληρώνονταν από το διαλυμένο κράτος μας!  Αλλά ποιο συνάλλαγμα έρχονταν στην Ελλάδα; Το Ναυτιλίας, όχι. Των ναυτικών ναι, για τις οικογένειές τους και μάλιστα με διάφορες πριμοδοτήσεις της Πολιτείας. Των εταιρειών όχι. Αυτές το κέρδος που πληρώνονταν σε συνάλλαγμα ούτε που το περνούσαν από το ελληνικό κράτος. Πήγαινε κατευθείαν σε τράπεζες του εξωτερικού, για λογαριασμό τους. Μόνον το όνομα είχαν, ότι έφερναν συνάλλαγμα. Ναι έφερναν, γιατί εργάζονταν στα πλοία τους Έλληνες ναυτικοί. Όχι όμως το δικό τους.

Αλλά και αυτό άρχισε να λείπει, όταν πρώτος ο Ωνάσης απογύμνωσε τα πλοία του από την ελληνική σημαία, επειδή του επέβαλε το ελληνικό δημόσιο να μην αποπλεύσει από λιμάνι του εξωτερικού, διότι δεν είχε πλήρη την σύνθεση του πλοίου με Έλληνες ναυτικούς. Έκτοτε άνοιξε η θύρα για την ναυτολόγηση ξένων εργατών, υπό το πρόσχημα ότι δεν υπήρξαν Έλληνες ναυτικοί προσφερόμενοι!

Μα πώς να είναι; Να ανταγωνιστούν τους αλλοδαπούς, οι οποίοι έπαιρναν δύο δεκάρες μεροκάματο; Οι εφοπλιστές πάντα κέρδιζαν, ακόμη και στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η πατρίδα τους καλούσε να προσφέρουν επ’ ενοικίω τα πλοία τους,  ώστε να μπουν στις νηοπομπές που μετέφεραν εφόδια από τις ΗΠΑ στην Αγγλία. Υπό μία αίρεση. Να έχουν ταχύτητα τουλάχιστον 10 κόμβων, ώστε να πηγαίνουν όλα μαζί προστατευόμενα από τα αντιτορπιλικά για να μην τα χτυπούν τα γερμανικά υποβρύχια. Κι εκεί νοίκιαζαν σαπιοκάραβα που δεν είχαν αυτή την ταχύτητα κι έτσι  ξεμοναχιάζονταν κι έπεφταν θύματα των υποβρυχίων και μαζί τους δύο χιλιάδες Έλληνες ναυτικοί.

Αλλά το θέμα μας σήμερα είναι γιατί ξανασυστάθηκε ένα Υπουργείο που δεν προσφέρει στην ελληνική Οικονομία, αντιθέτως απομυζά και που τέτοιο δεν υπάρχει σε όλον τον κόσμο;

Ποιος, τεκμηριωμένα, θα απαντήσει σε αυτό το ερώτημα;