Φρενοκομείον η Ελλάς;

Του Κώστα Κάρη (*)

Στον κοινό νου, στο μυαλό κάθε απλού ανθρώπου επί της Γης, η νέα κρίση μοιάζει ανεξήγητη. Γιατί όλη αυτή η αναστάτωση; Είμαστε σε φρενοκομείο;

Είναι εύλογη αυτή η αντιμετώπιση. Πάντα οι συμπεριφορές των αγορών είναι δυσεξήγητες για τους απέξω. Κυρίως όμως τώρα δεν συλλαμβάνουμε τον στόχο όλης αυτής της επίθεσης ακόμη και κατά των ΗΠΑ. Και δεν μπορούμε να αντιληφθούμε τη στάση των ισχυρών κρατών έναντι των χρηματοπιστωτικών κεφαλαίων. Ούτε μπορούμε να αντιληφθούμε την άρνησή τους να λάβουν εγκαίρως μέτρα και να προειδοποιήσουν τους πολίτες - αυτό προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση.

Η ερμηνεία όμως είναι αναγκαία, απαιτεί προσεκτική εξέταση των εξελίξεων, οικονομικών και πολιτικών. Πάντως πρέπει να κρατούμε υπόψη δύο δεδομένα. Το πρώτο είναι η διόγκωση των χρεών -με ηγέτη τις ΗΠΑ- προς τους κατόχους ομολόγων. Οι οποίοι όλο και περισσότερο ανησυχούν ότι επέρχεται ψαλίδι. Επομένως δημιουργείται το κύμα της πίεσης και της υποτίμησης ομολόγων.

Όλα αυτά σε άλλες παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες θα κρίνονταν σε διακρατικό επίπεδο - συναινετικά ή διά της βίας. Στις σημερινές συνθήκες, και αυτό είναι το δεύτερο δεδομένο, με τη μεγάλη ενίσχυση των υπερεθνικών κεφαλαίων και την ελευθερία της κίνησής τους, οι φορείς τους πρέπει να διασφαλίσουν τα μερίδια κέρδους από τις πηγές δημιουργίας κεφαλαίων -στην περίπτωση αυτή τα φορολογικά έσοδα των ισχυρών κρατών- μέσω οικονομικών πιέσεων.

Αυτό ζούμε ιδιαίτερα με τους οίκους αξιολόγησης, που δημιουργήθηκαν για να διευκολύνουν τον μεγάλο κρατικό δανεισμό.

Ακόμη κι αν δεχθούμε τον χαρακτηρισμό "φρενοκομείο" για να τονίσουμε το παράλογο, το ακραίο, το ακαταλόγιστο, το επικίνδυνο των εξελίξεων, ας μην παραιτηθούμε από την ανάγκη της ερμηνείας, όπως και στις περιπτώσεις των ασθενειών που οδηγούν σε ψυχιατρεία...

(*) Ο Κ. Κάρης είναι τακτικός αρθρογράφος της εφημερίδας Αυγή