Κ. Μητσοτάκης: Εκλογικός νόμος στο μενού του Μαξίμου

 

Τα σενάρια για τις έδρες.- Ήδη πριν από τις ευρωεκλογές έπεσε στο τραπέζι του Κυριάκου Μητσοτάκη σενάριο αλλαγής του εκλογικού νόμου. Στόχος, η μείωση του ορίου της αυτοδυναμίας

Περίπου έναν μήνα πριν από τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών, προς το τέλος μιας σύσκεψης του πρωθυπουργού με στενούς του συνεργάτες είχε τεθεί ακροθιγώς το θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου. Ήδη οι «εκλογολόγοι» του Μαξίμου παραλάμβαναν τις κυλιόμενες, μυστικές και φανερές, δημοσκοπήσεις που προϊδέαζαν για τις χαμηλές πτήσεις -σε σχέση με τον στόχο- της Νέας Δημοκρατίας.

Στη σχετική κουβέντα έγινε λόγος «για την αναγκαιότητα» να βρεθεί μια φόρμουλα ώστε να διευκολυνθεί ο δρόμος που διασφαλίζει την πολιτική σταθερότητα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σύμφωνα με κάποιες πηγές ενημέρωσης, δεν θέλησε να δοθεί συνέχεια στη συζήτηση, καθώς προείχαν οι ανάγκες του εκλογικού αγώνα και ο στόχος η Ν.Δ. να υπερβεί τον πήχη του 33%. Εντούτοις το χαρτί της αλλαγής του εκλογικού νόμου φέρεται να μην κάηκε. Τουναντίον, για πολλούς έχει μείνει, αν όχι πάνω στο τραπέζι του Μαξίμου, σίγουρα σε ένα από τα πρωθυπουργικά συρτάρια. Από τον άξονα Μαξίμου-υπουργείο Εσωτερικών, έπειτα από επικοινωνία με την ΑΥΓΗ της Κυριακής, εκπέμπεται το μήνυμα ότι τα σενάρια τροποποίησης του εκλογικού νόμου αποτελούν αποκυήματα της δημοσιογραφικής φαντασίας «λόγω της θερινής ραστώνης». Κύκλοι της κυβέρνησης εμμένουν δε στο μοτίβο ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2027 με το υφιστάμενο εκλογικό σύστημα και ότι το κεντρικό πρόταγμα της Ν.Δ. είναι η επιτάχυνση των «μεταρρυθμίσεων». Τα μηνύματα αυτά ωστόσο δεν ηχούν πειστικά στα αυτιά των βουλευτών, και δη εκείνων των μελών της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας που συνομιλούν με το επιτελικό σύστημα. Υπό αυτό το πρίσμα, στις γαλάζιες μαζώξεις συζητείται έντονα μια πιθανή πρωτοβουλία του Κ. Μητσοτάκη για «λίφτινγκ» του εκλογικού νόμου στο όνομα της αποτροπής ασταθών κυβερνήσεων στη σύγχρονη οικονομική και γεωπολιτική συγκυρία.

Τα σενάρια

Οι «σεναριογράφοι» της Ν.Δ., που ορκίζονται για την εγκυρότητα των πηγών τους, σημειώνουν ότι μετά το γαλάζιο 28% στις πρόσφατες ευρωεκλογές, η βασική έγνοια του Κ. Μητσοτάκη είναι να κατεβάσει το όριο της αυτοδυναμίας για το πρώτο κόμμα. Ο εκλογικός νόμος Μητσοτάκη-Βελόπουλου δίνει οριακή αυτοδυναμία αναλόγως του ποσοστού των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής, με 36,5%, αλλά μπορεί να χρειάζεται και 38%, ποσοστό που φαίνεται αρκετά μακρινό στην παρούσα φάση. Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι θιασώτες της αλλαγής του εκλογικού νόμου θεωρούν πως πρέπει να θεσμοθετηθεί και μπόνους εδρών για τους συνασπισμούς κομμάτων, έχοντας πλήρη επίγνωση του σχετικού πολιτικού ρίσκου λόγω των διεργασιών στον χώρο της Κεντροαριστεράς. Εκτιμούν εντούτοις πως αν ο Κ. Μητσοτάκης επισπεύσει τις εκλογές πριν από την ολοκλήρωση των συζητήσεων στο προοδευτικό τόξο, τότε ένας πιθανός δεξιόστροφος συνασπισμός με βασικό κορμό τη Ν.Δ. θα κόψει πρώτος το νήμα. Το υφιστάμενο εκλογικό σύστημα προβλέπει ότι το κλιμακωτό μπόνους των 40 εδρών το παίρνει μόνο αυτοτελές κόμμα και όχι συνασπισμός κομμάτων (άρθρο 99, παρ. 2 Π.Δ. 26/2012).

Η αναθεώρηση σαν δόλωμα για τις 200 ψήφους

Ο μεγάλος πονοκέφαλος, σύμφωνα με όσους εισηγούνται ή υποστηρίζουν την αλλαγή του εκλογικού νόμου, είναι η διαμόρφωση ενός πειστικού αφηγήματος ώστε να κλειδώσει ο αριθμός 200 στη Βουλή και να τεθεί σε εφαρμογή από τις επόμενες εκλογές κιόλας. Κοινώς, πρέπει με κάθε τρόπο να αναβαθμιστεί το διακύβευμα της πολιτικής σταθερότητας ώστε να μην εκληφθεί το πακέτο «αλλαγή εκλογικού νόμου-πρόωρες εκλογές» σαν ένα όχημα που θα κινηθεί στον ιδιοτελή δρόμο της παράτασης της γαλάζιας εξουσίας. Στο μυαλό αρκετών στη Ν.Δ. είναι να προταχθεί ως εθνική πρόκληση το περιεχόμενο της συνταγματικής αναθεώρησης που θα ξεκινήσει το 2025. Αρκετές φορές ο Κ. Μητσοτάκης έχει κάνει λόγο για μια «γενναία και τολμηρή μεταρρύθμιση του καταστατικού χάρτη της χώρας» που προϋποθέτει ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις.

Χτίζουν αφήγημα: Το τόξο της ευθύνης και οι δυνάμεις του λαϊκισμού

Οσοι προκρίνουν το παραπάνω σενάριο θεωρούν πως ο πρωθυπουργός θα σκοπεύσει -όποτε κρίνει σκόπιμο χρονικά- να τραβήξει μια διαχωριστική γραμμή στον πολιτικό- κοινοβουλευτικό χάρτη. Από τη μια μεριά θα βρίσκεται «το τόξο της ευθύνης», που θα έχει τη γαλάζια ραχοκοκαλιά, και απέναντι η «πλευρά της συντήρησης και του λαϊκισμού». Ποιους στοχεύει να πάρει αγκαζέ ο Κ. Μητσοτάκης ώστε να αλλάξει τον εκλογικό νόμο αν επαληθευθούν τα σχετικά σενάρια ή να συγκυβερνήσει; Αρκετοί βουλευτές σε συζητήσεις με την ΑΥΓΗ της Κυριακής υποστηρίζουν πως η συζήτηση στην Κεντροαριστερά δεν μπορεί να αφήσει ανέγγιχτους τους πρωθυπουργικούς σχεδιασμούς αν και εφόσον υπάρχουν. Ο Κ. Μητσοτάκης θα προτιμούσε, αναφέρουν οι ίδιοι, να προκύψει ένα «εθνικά υπεύθυνο» ΠΑΣΟΚ «που δεν θα ντυθεί στα χρώματα του ΣΥΡΙΖΑ». Στις τάξεις της Ν.Δ. παρακολουθούν με προσοχή τη στάση της δεξιόστροφης κοινοβουλευτικής πτέρυγας του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.

Η… πλάτη του Βελόπουλου

Επιπλέον, ουδείς από το κυβερνητικό στρατόπεδο είναι τόσο αγνώμων ώστε να λησμονήσει την πλάτη που έβαλε ο Κυριάκος Βελόπουλος όποτε χρειάστηκε. Ο ισχύων εκλογικός νόμος ψηφίστηκε από τη Ν.Δ. και την Ελληνική Λύση το 2021. Συν τοις άλλοις, η σύνθεση της Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών και του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου άλλαξε μέσα από το deal Μητσοτάκη-Βελόπουλου. Οι δύο πολιτικοί αρχηγοί έχουν ανταλλάξει βαριά λόγια στη δημόσια σφαίρα, ωστόσο μια «σοβαρή και προσαρμοστική Ελληνική Λύση, στα πρότυπα της Μελόνι» θα ευνοήσει αμφότερες τις πλευρές, όπως ισχυρίζονται γαλάζια κομματικά στελέχη. Ειδικά μάλιστα αν προκύψει η ανάγκη συγκυβέρνησης. Αν επιχειρήσουν την αλλαγή του εκλογικού νόμου εντούτοις, οι ένοικοι του Μαξίμου ίσως πρέπει να αποταθούν και στην κατεξοχήν «Δεξιά του Κυρίου» στο Κοινοβούλιο, στα έδρανα της Νίκης. Υπενθυμίζεται ότι η Ν.Δ. αθροίζει 158 βουλευτές, το ΠΑΣΟΚ 31, η Ελληνική Λύση 11 (σύνολο 200) και η Νίκη 7 και υπάρχουν και 9 ανεξάρτητοι. Τις υπόλοιπες Κοινοβουλευτικές Ομάδες η Ν.Δ. τις έχει κατατάξει ήδη στην όχθη της ανευθυνότητας…

Γράφει ο Κώστας Σαββόπουλος στο Avgi.gr