Αναστασία Ευσταθίου: Έγραψα Το δικό μας 1821

 

«Θέλω να προφυλάξω το παρελθόν από τη λήθη. Να κοινωνήσω στα παιδιά ιστορικά γεγονότα σε ένα μεγάλο χρονικό εύρος, από το 1821 έως το 1850»

 

Έγραψα Το δικό μας 1821 για να μιλήσω στα παιδιά για την Ελληνική Επανάσταση. Μία φράση συμπυκνώνει το νόημα του βιβλίου: Η ιστορία αλλιώς, μέσα από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση εφτά αντικειμένων. Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές μου; Ένα γιαταγάνι, μια πιστόλα, ένα ξύλινο αλογάκι, η εικόνα της Παναγιάς, μια υφασμάτινη ποδιά, ένα σκουριασμένο τσέρκι κι ένας κονδυλοφόρος.

Γιατί επέλεξα να μιλήσουν τα αντικείμενα στα παιδιά που επισκέπτονται το μουσείο και την εκκλησία; Τι, άραγε, έχουν να τους πουν; Ποια ιστορικά πρόσωπα συνδέονται με τα αντικείμενα αυτά;

Τα παραπάνω ερωτήματα με βασάνιζαν κατά τη διάρκεια της συγγραφής. Οι απαντήσεις υπήρχαν μέσα μου. Θέλησή μου ήταν να μοιραστώ αυτή την επική εποχή με τα παιδιά με έμμεσο τρόπο, μέσω της πρακτικής του «ανιμισμού», δηλαδή δίνοντας ψυχή στα άψυχα αντικείμενα.

Θέλω να προφυλάξω το παρελθόν από τη λήθη. Να κοινωνήσω στα παιδιά ιστορικά γεγονότα σε ένα μεγάλο χρονικό εύρος, από το 1821 έως το 1850. Τα πρόσωπα αναγνωρίσιμα, όπως ο Νικηταράς, η Μπουμπουλίνα, ο Γεώργιος Τερτσέτης. Αλλά και πρόσωπα άγνωστα, όπως ο ανώνυμος αγωνιστής, ο άνθρωπος του μόχθου, η νέα γυναίκα, τα παιδιά, η γιαγιά, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που τους διάλεξε η ιστορία να ζήσουν εκείνη την αιματοβαμμένη περίοδο. Να ενεργήσουν γενναία και να πάρουν θέση στην ιστορία. Οι εφτά αφηγήσεις σε ένα σύνολο 5.000 λέξεων μεταφέρουν πληροφορίες, ενημερώνουν και σχολιάζουν παράλληλα το τότε και το σήμερα.

Εμπνέομαι συγγραφικά από εκείνη την εποχή, χρόνια τώρα. Έχω γράψει για ενήλικες ιστορικά μυθιστορήματα, αλλά και θεατρικά που ανέβηκαν στη σκηνή σε επετειακές εκδηλώσεις σε πόλεις της δυτικής Ελλάδας με αφορμή τα 200 χρόνια από την Επανάσταση.

Οι αφηγήσεις στο βιβλίο Το δικό μας 1821 γεννήθηκαν σε εργαστήρι δημιουργικής γραφής, τον Φεβρουάριο του 2021, με εμψυχώτρια την εκπαιδευτικό και ποιήτρια Πωλέττα Ψυχογιοπούλου. Τότε πρωτοέγραψα μια μικρή ιστορία για το σπαθί του Νικηταρά. Μιλούσε το σπαθί για τον κάτοχό του κι έλεγε και… τι δεν έλεγε. Πιστεύω ότι αυτό ήταν το σημείο μηδέν, τότε μου γεννήθηκε η ιδέα να γράψω ιστορίες που θα διηγούνται τα αντικείμενα του Αγώνα της Ανεξαρτησίας.

Ένα στοίχημα συγγραφικό που μπήκε τότε και κερδήθηκε το 2024 με την καλαίσθητη έκδοση του βιβλίου από την Ελληνοεκδοτική. Ο εκδότης Διονύσης Βαλεριάνος πίστεψε στο κείμενο, αλλά δεν έμεινε εκεί. Έβαλε την υπογραφή του σε όλο το στήσιμο του βιβλίου, από το εξώφυλλο έως την περίληψη, με γνώση και εμπειρία. Δημιουργήθηκε ένα βιβλίο που μπορείς να το πεις «το δικό μας 1821» και να το αγαπήσεις, όπως αγάπησα σαν συγγραφέας εκείνη την εποχή των μεγάλων επιτευγμάτων.

Είναι όμως επίπονη η διαδικασία από την κυοφορία της κεντρικής ιδέας του βιβλίου και τη δημιουργία του στον εκδοτικό οίκο μέχρι τη γέννα του. Από τις χειρόγραφες σημειώσεις με μολύβι πάνω στο χαρτί έως την έντυπη μορφή του μεσολαβεί ένα μεγάλο χρονικό διάστημα ζυμώσεων και διενεργειών. Θα αρέσει στο ανήλικο αναγνωστικό κοινό; Θα το αγκαλιάσουν οι δάσκαλοι στα σχολεία;

Ευτυχώς, τα εχέγγυα δημιουργήθηκαν από ένα σύνολο άξιων συνεργατών στον εκδοτικό οίκο. Η προσεγμένη εικονογράφηση της βραβευμένης Κατερίνας Βερούτσου καταφέρνει να σε ταξιδέψει στα χρόνια τα ηρωικά με χρώματα ανεξίτηλα, που ξεπηδούν, λες, από τα ελληνικά χώματα. Το στήσιμο του βιβλίου έγινε με επιμονή και στις γραφιστικές λεπτομέρειες. Οι επιμελητές εστίασαν σε κάθε ιστορία. Δίνουν πληροφορίες για τους τόπους και τα θεματικά μουσεία στα οποία εκτίθενται τα περισσότερα αντικείμενα, καθώς και η εικόνα της Παναγίας σε ναό του Δήμου Αιγιαλείας, τόπο καταγωγής μου. Το βιβλίο περιέχει, τέλος, ενδεικτικές φιλαναγνωστικές δραστηριότητες για τις/τους μικρές/ους αναγνώστριες/στες από την κυρία Φαν-Τασία, όπως με αποκαλούν στη σχολική κοινότητα… Έτσι, το ταξίδι της ανάγνωσης θα γίνει ακόμα πιο συναρπαστικό.

Το δικό μας 1821 συνομιλεί με τους μικρούς αναγνώστες και τους μεταφέρει το κλίμα και τα συναισθήματα της εποχής του Αγώνα του ’21. Καλώ τα παιδιά να γίνουν συνεπιβάτες σε ένα απολαυστικό αναγνωστικό ταξίδι στο χθες και στο σήμερα.

 

Το δικό μας 1821
Εφτά αντικείμενα αφηγούνται ιστορίες της Ελληνικής Επανάστασης
Αναστασία Ευσταθίου
εικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου
Ελληνοεκδοτική
σ. 56
ISBN: 978-960-563-626-5
Τιμή: 8,90€