Έλλειψη στατιστικών στοιχείων δικαιοσύνης

Ο Θ. Ξανθόπουλος για καταδικασθέντες και φυλακισθέντες ανά αδίκημα - Eρώτηση 25 βουλευτών

Ερώτηση προς τον υπουργό Δικαιοσύνης για την έλλειψη στατιστικών στοιχείων όσων αφορά τους καταδικασθέντες και φυλακισθέντες ανά αδίκημα, παρά το γεγονός ότι από το 2020 δημιουργήθηκε στο υπ. Δικαιοσύνης “Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στοιχείων(Juststat)”, κατέθεσε ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, βουλευτής Δράμας, Θεόφιλος Ξανθόπουλος.

Στην Ερώτηση που συνυπογράφεται συνολικά από 25 βουλευτές, τονίζεται ότι η προσκόμιση και μελέτη στοιχείων για την εγκληματικότητα όχι μόνο από τις στατιστικές της Αστυνομίας αλλά και της Δικαιοσύνης είναι απαραίτητες για την συζήτηση του σχεδίου νόμου με νέες παρεμβάσεις στους Ποινικούς Κώδικες που τέθηκε σε διαβούλευση και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή, καθώς οι στατιστικές της Δικαιοσύνης είναι πιο έγκυρες επειδή αποδίδουν την πλήρη εικόνα των βεβαιωμένων δικαστικώς εγκλημάτων και όχι μόνο των καταγγελιών. Το έργο αυτό επιτελούσε, κατά το παρελθόν, η Ελληνική Στατιστική Αρχή, εκδίδοντας μάλιστα και σχετικούς τόμους.

. Ωστόσο σήμερα για τη μεν πολιτική δικαιοσύνη διατίθενται, στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΣΤΑΤ., διάσπαρτα στοιχεία για την πολιτική δικαιοσύνη (π.χ. διαζύγια μέχρι το 2017, Ειρηνοδικεία μέχρι το 2015, Πρωτοδικεία μέχρι το 2015, Πτωχεύσεις μέχρι το 2018). Καλύτερα είναι τα πράγματα ως προς τα διαπραχθέντα αδικήματα, όπου τα στοιχεία συλλέγονται κυρίως από την Ελληνική Αστυνομία: τα στοιχεία καλύπτουν μέχρι και το έτος 2022. Αντίθετα, τα αντίστοιχα στοιχεία για τους καταδικασθέντες ανά έτος, αδίκημα κλπ, που συλλέγονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, φτάνουν μέχρι το 2010 (!). Αποσπασματικά στοιχεία δημοσιεύονται κατά καιρούς, ανάλογα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Τέλος, τα στοιχεία της σωφρονιστικής στατιστικής φτάνουν μέχρι το 2015. Στην ιστοσελίδα του Υπ. Δικαιοσύνης επίσης δημοσιεύονται διάφορα επιμέρους στοιχεία, χωρίς πληρότητα και χωρίς συνοχή, τα οποία αποτυπώνουν – κατά κύριο λόγο- το παραχθέν έργο των Δικαστηρίων και των Εισαγγελιών.

Είναι προφανές, σημειώνεται στην Ερώτηση ότι η χώρα μας δεν διαθέτει τα απαραίτητα επίκαιρα στοιχεία για την απονομή της δικαιοσύνης αλλά και την εγκληματικότητα, τα οποία είναι απαραίτητα για την επιστημονική εκτίμηση αλλά και το σχεδιασμό μιας ορθολογικής αντεγκληματικής πολιτικής ή πολιτικής για τη διοίκηση της δικαιοσύνη.

Επειδή τα στοιχεία αυτά είναι αναγκαία όχι μόνο για την κυβέρνηση, ώστε να εκτιμήσει την πραγματικότητα και να προτείνει μέτρα, αλλά και για το κοινοβούλιο προκειμένου να είναι σε θέση να διαμορφώσει τη στάση του με υπευθυνότητα επί τη βάσει συγκεκριμένων και αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων, ερωτάται ο κ. Υπουργός εάν λειτουργεί το «Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων (JustStat) και αν ναι, πότε πρόκειται να καταθέσει στοιχεία. Ερωτάται επίσης εάν θα αναλάβει η κυβέρνηση πρωτοβουλίες για την κάλυψη του κενού στατιστικών δεδομένων για τη Δικαιοσύνη και πότε Πότε αναμένεται να δοθούν αναλυτικά στοιχεία, όπως αυτά που παρείχε στο παρελθόν η ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. για τους καταδικασθέντες κατ’ έτος.

Αναλυτικά η ερώτηση:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης

Θέμα: Έλλειψη στατιστικών στοιχείων δικαιοσύνης, καταδικασθέντων και φυλακισθέντων ανά αδίκημα

Ι. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου με τίτλο «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης – κ.λ.π» ενώ αναμένεται η κατάθεσή του στη Βουλή. Για τη συζήτηση αυτή απαραίτητη είναι η προσκόμιση και μελέτη στοιχείων για την εγκληματικότητα, όχι μόνο από τις στατιστικές της Αστυνομίας αλλά και της Δικαιοσύνης. Οι στατιστικές της Δικαιοσύνης είναι πιο έγκυρες καθώς αποδίδουν την πλήρη εικόνα των βεβαιωμένων δικαστικώς εγκλημάτων και όχι μόνο των καταγγελιών. Το έργο αυτό επιτελούσε, κατά το παρελθόν, η Ελληνική Στατιστική Αρχή, εκδίδοντας μάλιστα και σχετικούς τόμους.
II. Με το άρθρο 358 ν. 4700/2020 (ΦΕΚ 127 A`/29.06.2020) δημιουργήθηκε «Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων (JustStat) », το οποίο υπάγεται απ’ ευθείας στον Υπουργό Δικαιοσύνης. Με το άρθ. 23 Ν. 4800/2021 προστέθηκε η παράγραφος 1Α για «τη στελέχωση του Γραφείου Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων (JustStat)» και συστήθηκαν «δέκα (10) οργανικές θέσεις προσωπικού με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου». Αργότερα, εκδόθηκε το ΠΔ 47/2022 για την συγκρότηση, οργάνωση και λειτουργία του Γραφείου. Παράλληλα, εκδόθηκαν οι Υπουργικές αποφάσεις για επιμέρους στατιστικές, όπως για τα αδικήματα του Π.Κ. όταν αυτά στρέφονται κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, [ΥΑ 12032 οικ.  ΦΕΚ Β 1240/2022), για τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο της αρχής των ποινικών διαδικασιών [ΥΑ 12033 οικ. ΦΕΚ Β 1240/2022) και, τέλος, για τη δικαστική αρωγή για ύποπτους και κατηγορούμενους στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών και για καταζητούμενους σε διαδικασίες εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης [ΥΑ 12031 οικ. ΦΕΚ Β 1240/2022].
ΙΙΙ. Ωστόσο, σήμερα για τη μεν πολιτική δικαιοσύνη διατίθενται, στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΣΤΑΤ., διάσπαρτα στοιχεία για την πολιτική δικαιοσύνη (π.χ. διαζύγια μέχρι το 2017, Ειρηνοδικεία μέχρι το 2015, Πρωτοδικεία μέχρι το 2015, Πτωχεύσεις μέχρι το 2018). Καλύτερα είναι τα πράγματα ως προς τα διαπραχθέντα αδικήματα, όπου τα στοιχεία συλλέγονται κυρίως από την Ελληνική Αστυνομία: τα στοιχεία καλύπτουν μέχρι και το έτος 2022. Αντίθετα, τα αντίστοιχα στοιχεία για τους καταδικασθέντες ανά έτος, αδίκημα κ.λ.π, που συλλέγονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, φτάνουν μέχρι το 2010 (!). Αποσπασματικά στοιχεία δημοσιεύονται κατά καιρούς, ανάλογα με τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας. Τέλος, τα στοιχεία της σωφρονιστικής στατιστικής φτάνουν μέχρι το 2015. Στην ιστοσελίδα του Υπ. Δικαιοσύνης επίσης δημοσιεύονται διάφορα επιμέρους στοιχεία, χωρίς πληρότητα και χωρίς συνοχή, τα οποία αποτυπώνουν – κατά κύριο λόγο- το παραχθέν έργο των Δικαστηρίων και των Εισαγγελιών.
IV. Σημειώνεται ότι η «Στατιστική της Δικαιοσύνης» περιείχε σειρές δεδομένων της πολιτικής δικαιοσύνης (Μέρος Α΄), στατιστική αδικημάτων και δικαστική στατιστική (Μέρος Β΄) και Σωφρονιστική στατιστική (μέρος Γ΄). Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποινικά και σωφρονιστικά δεδομένα εκτεινόταν στην έντυπη μορφή σε περίπου 100 σελίδες με πλήρη ανάλυση δημογραφικών στοιχείων, αδικημάτων, γεωγραφικών δεδομένων κλπ. Τα στοιχεία συγκεντρωνόταν με ευθύνη των δικαστηρίων.

Επειδή από τα παραπάνω συνάγεται ότι η χώρα μας δεν διαθέτει τα απαραίτητα επικαιροποιημένα στοιχεία για την απονομή της δικαιοσύνης αλλά και την εγκληματικότητα.
Επειδή τα στοιχεία αυτά είναι απαραίτητα για την επιστημονική εκτίμηση αλλά και το σχεδιασμό μιας ορθολογικής αντεγκληματικής πολιτικής ή πολιτικής για τη διοίκηση της δικαιοσύνης.
Επειδή τα στοιχεία αυτά είναι αναγκαία όχι μόνο για την κυβέρνηση, ώστε να εκτιμήσει την πραγματικότητα και να προτείνει μέτρα, αλλά και για το κοινοβούλιο προκειμένου να είναι σε θέση να διαμορφώσει τη στάση του με υπευθυνότητα επί τη βάσει συγκεκριμένων και αξιόπιστων στατιστικών δεδομένων.
Επειδή αντί της περιστασιακής και, εν πολλοίς, χειροκίνητης διαδικασίας συλλογής στατιστικών στοιχείων, χρειάζεται να συντονιστεί εκ νέου μια προσπάθεια κεντρικής και συνολικής συλλογής στατιστικών στοιχείων.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός

1. Λειτουργεί το «Γραφείο Συλλογής και Επεξεργασίας Δικαστικών Στατιστικών Στοιχείων (JustStat)»; Αν ναι, πότε πρόκειται να καταθέσει στοιχεία;
2. Προτίθεται η Κυβέρνηση να αναλάβει πρωτοβουλίες για την κάλυψη του κενού στατιστικών δεδομένων για τη Δικαιοσύνη;
3. Πότε αναμένεται να δοθούν αναλυτικά στοιχεία, όπως αυτά που παρείχε στο παρελθόν η ΕΛΛ.ΣΤΑΤ. για τους καταδικασθέντες κατ’ έτος;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Θεόφιλος Ξανθόπουλος
Ακρίτα Έλενα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Δούρου Ρένα
Ζαμπάρας Μιλτιάδης
Ηλιόπουλος Όθων
Θρασκιά Ουρανία
Καλαματιανός Διονύσης
Kασιμάτη Νίνα
Κεδίκογλου Συμεών
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κώστας
Νοτοπούλου Κατερίνα
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γιώργος
Παππάς Πέτρος
Πούλου Γιώτα
Σαρακιώτης Ιωάννης
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος