Για τα περί «παρωχημένης» Συνθήκης της Λωζάνης

Στη Βουλή φέρνουν βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ με πρωτοβουλία της Ρ. Δούρου τους κινδύνους από τις δηλώσεις Συρίγου 

Τους κινδύνους που συνεπάγονται για τη χώρα μας οι δηλώσεις του βουλευτή της ΝΔ και πρώην υπουργού κ. Α. Συρίγου σχετικά με τον δήθενη “παρωχημένο” χαρακτήρα της Συνθήκης της Λωζάνης, φέρνουν στην βουλή 25 βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, με πρωτοβουλία της Ρένας Δούρου, Τομεάρχισσας Εξωτερικών. 

Οι βουλεύτριες και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, αφού θυμίσουν τις δηλώσεις του κ. Συρίγου ότι η Συμφωνία της Λωζάνης είναι "κατά 97% παρωχημένη", ότι "είναι μια συνθήκη παρωχημένη σε σχέση με την αποστρατικοποίηση", ότι “ως ένα βαθμό [η Συνθήκη] είναι παρωχημένη και ως προς τις μειονότητες” και ότι αυτή είναι η θέση “όλων των ελληνικών κυβερνήσεων από το 1995", παρατηρούν ότι η θέση της Ελλάδας είναι διαφορετική. 

Και υπενθυμίζουν ότι η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης δεν προβλέπει καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης για τα ελληνικά νησιά. 

Παραπέμποντας συγκεκριμένα για του λόγου το αληθές, στην ιστοσελίδα του ΥΠΕΞ (https://www.mfa.gr/zitimata-ellinotourkikon-sheseon/eidikotera-keimena/tourkikoi-ishirismoi-apostratikopoiisis-nison-aigaiou.html): 

"Όσον αφορά τα νησιά [Μυτιλήνη, Σάμο,Ικαρία και Χίο], πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως." Αλλά και στην επιστολή που κατατέθηκε στον ΟΗΕ από την Ελλάδα στις 27 Ιουλίου 2021, σε απάντηση των απαράδεκτων τουρκικών αιτιάσεων.

Οι βουλευτές και βουλεύτριες του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ υπογραμμίζουν τον μεγάλο κίνδυνο που δημιουργεί η προοπτική εκμετάλλευσης των δηλώσεων Συρίγου από την Τουρκία, παρατηρούν ότι δεδομένου ότι οι απαράδεκτες τουρκικές αναθεωρητικές θέσεις δεν είναι θέμα “ποσοτικό” και αν ανοίξει αυτή η συζήτηση, ελάχιστη σημασία έχει αν η Τουρκία επιδιώκει να αναθεωρήσει το " 97%" ή το υπόλοιπο "3%". 

Παρατηρούν επίσης ότι ποτέ ελληνική κυβέρνηση στη μεταπολίτευση, έχει προχωρήσει πέραν της θέσης του ΥΠΕΞ, ανοίγοντας συζήτηση για το ποιες διατάξεις της Συνθήκης είναι ή δεν είναι ανενεργές και σε ποιον βαθμό ή πώς ερμηνεύονται και ότι η αναπαραγωγή αυτών των θέσεων με την ανοχή της Κυβέρνησης επιτείνει αυτούς τους κινδύνους.

Στο πλαίσιο αυτό ρωτούν τον Υπουργό Εξωτερικών σχετικά με το ποιες είναι σήμερα οι επίσημες θέσεις του ΥΠΕΞ ως προς τη Συνθήκη της Λωζάνης, την ισχύ και τη σημασία της καθώς και τις θέσεις του Υπουργείου ως προς τις απαράδεκτες τουρκικές αιτιάσεις ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου πρέπει να είναι σε καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ρωτούν τέλος αν υιοθετεί η Κυβέρνηση τις θέσεις Συρίγου και αν όχι, σε τι μέτρα θα προβεί ώστε να αποστασιοποιηθεί από αυτές.

Ακολουθεί αναλυτικά η Ερώτηση των βουλευτών & βουλευτριών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ:

Ερώτηση

Προς τον Υπουργό Εξωτερικών

Θέμα : Οι κίνδυνοι και τα ερωτήματα που προκύπτουν για την Ελλάδα σε σχέση με την Τουρκία από τις δηλώσεις Συρίγου για τη Συνθήκη της Λωζάνης

Ο βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος και πρώην Υπουργός, κ. Άγγελος Συρίγος, σε δηλώσεις του στις 2 Ιανουαρίου 2024 σε τηλεοπτικό σταθμό επέμεινε, παρά την έντονη κριτική που δέχτηκε, ότι η Συνθήκη της Λωζάνης είναι "κατά 97% παρωχημένη" και ότι "η συνθήκη της Λωζάνης είναι μια συνθήκη παρωχημένη σε σχέση με την αποστρατικοποίηση" προσθέτοντας, σε νέα δήλωσή του ότι “ως ένα βαθμό [η Συνθήκη] είναι παρωχημένη και ως προς τις μειονότητες”.

Ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου του Πρωθυπουργού δήλωσε ότι ο πρώην Υπουργός μίλησε ως "ακαδημαϊκός" και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι μίλησε "με την επιστημονική του ιδιότητα". Λίγο αργότερα, ο κ. Συρίγος διευκρίνισε ότι "επειδή άκουσα κάτι για επιστημονικές θέσεις, σημειώνω ότι οι θέσεις μου δεν είναι επιστημονικές αλλά βαθύτατα πολιτικές".

Σημειώνεται ότι ο κ. Συρίγος τόνισε πως η ανωτέρω θέση του "αποτελεί θέση όλων των ελληνικών κυβερνήσεων από το 1995". Ωστόσο, η θέση της Ελλάδας είναι διαφορετική: ήτοι ότι η Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης δεν προβλέπει καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης για τα ελληνικά νησιά. 

Για του λόγου το αληθές, η ιστοσελίδα του ΥΠΕΞ (https://www.mfa.gr/zitimata-ellinotourkikon-sheseon/eidikotera-keimena/tourkikoi-ishirismoi-apostratikopoiisis-nison-aigaiou.html): 

"Όσον αφορά τα νησιά [Μυτιλήνη, Σάμο, Ικαρία και Χίο], πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάνης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως" αλλά και η επιστολή που κατατέθηκε στον ΟΗΕ από την Ελλάδα στις 27 Ιουλίου 2021, σε απάντηση των απαράδεκτων τουρκικών αιτιάσεων: "Furthermore, in article 13 of the same Treaty there is no mention of the terms “demilitarized”, “demilitarization” or “demilitarization regime”; instead, the said article makes reference to specific military restrictions and only in respect of four islands of the Eastern Aegean, namely, Mytilene, Chios, Samos and Icaria".

Δεδομένων των απαράδεκτων θέσεων που έχει επανειλημμένως διατυπώσει η Τουρκική Κυβέρνηση υπέρ της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης και του μεγάλου κινδύνου που δημιουργεί η προοπτική εκμετάλλευσης των ανωτέρω δηλώσεων από την Τουρκία,

Δεδομένου ότι οι απαράδεκτες τουρκικές αναθεωρητικές θέσεις δεν είναι θέμα “ποσοτικό” και αν ανοίξει αυτή η συζήτηση, ελάχιστη σημασία έχει αν η Τουρκία επιδιώκει να αναθεωρήσει το " 97%" ή το υπόλοιπο "3%",

Δεδομένου ότι η αναπαραγωγή αυτών των θέσεων με την ανοχή της Κυβέρνησης επιτείνει αυτούς τους κινδύνους,

Δεδομένου ότι ουδέποτε, και σωστά, ελληνική κυβέρνηση στη μεταπολίτευση, έχει προχωρήσει πέρα από την προαναφερθείσα θέση του ΥΠΕΞ (ότι η Συνθήκη της Λωζάνης δεν προβλέπει καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης για τα ελληνικά νησιά), ανοίγοντας συζήτηση για το ποιες διατάξεις της Συνθήκης είναι ή δεν είναι ανενεργές και σε ποιον βαθμό ή πώς ερμηνεύονται,

Ερωτάται ο κ. Υπουργός :

1. Ποιες είναι σήμερα οι επίσημες θέσεις του ΥΠΕΞ ως προς τη Συνθήκη της Λωζάνης, την ισχύ και τη σημασία της;
2. Ποιες είναι οι θέσεις του ΥΠΕΞ ως προς τις απαράδεκτες τουρκικές αιτιάσεις ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου πρέπει να είναι σε καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης για την Ειρήνη;
3. Υιοθετεί η Κυβέρνηση τις θέσεις Συρίγου και αν όχι, σε τι μέτρα θα προβεί ώστε να αποστασιοποιηθεί από αυτές;

 

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Ακρίτα Έλενα
Αποστολάκης Ευάγγελος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γιώργος
Γεροβασίλη Όλγα
Γιαννούλης Χρήστος
Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)
Καλαματιανός Διονύσης
Καραμέρος Γιώργος
Κεδίκογλου Συμεών
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κώστας
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γεώργιος
Παππάς Πέτρος
Πολάκης Παύλος
Πούλου Παναγιού
Σαρακιώτης Ιωάννης
Τζάκρη Θεοδώρα
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γιώργος