Το γράμμα που δεν πρόλαβε να απαντήσει ο αείμνηστος Σπ. Μπεράτης

 

Για τους 40 Αμαλιαδίτες που εκτελέστηκαν στην Πάτρα, στο κτήμα Μουρτζούχου!

Ο Σπύρος Μπεράτης  πρώην Δήμαρχος Αμαλιάδας, δημιουργός του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αμαλιάδος το 1952  και πρώην Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού της Ε.ΡΑ Πύργου, που ''αναχώρησε'' από τα εγκόσμια χθες το απόγευμα Κυριακής, σε ηλικία 88 ετών στην Αμαλιάδα και η κηδεία της σορού του γίνεται αύριο Τρίτη 16-11-2021, δεν πρόλαβε να απαντήσει στο τελευταίο γράμμα, που παρέμενε ανοιγμένο πάνω στο γραφείο του. 

Του το είχε στείλει ο αεικίνητος Λεωνίδας Ξάνθης, Καθηγητής Υπολογιστικών Μαθηματικών και Αεροναυπηγικής Πανεπιστημίου του Λονδίνου, γιος του κρατουμένου ως ομήρου στο στρατόπεδο Λυμπερόπουλου της Πάτρας, διασωθέντος της εκτέλεσης, χάρη σε ευτυχή συγκυρία, Σπύρου Ξάνθη.

Με αυτό ζητούνταν η συμβολή του αείμνηστου ιδρυτή του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αμαλιάδας Σπύρου Μπεράτη, καθώς ''κρατούσε'' τα ονόματα των εκτελεσμένων και ήταν από τους συμβάλλοντες στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης της Αμαλιάδας μέσα από την πολύπλευρη προσφορά του, για την ανάδειξη του γεγονότος της  εκτέλεσης των 40 Αμαλιαδιτών στην Πάτρα, αλλά και για την ονομασία οδού προς τιμήν του Σπύρου Ξάνθη.

Είχε συνυπογράψει επιστολή προς την Πρόεδρο της Επιτροπής του άρθρου 8 του ν. 3463/06 Ν. Ηλείας, για την έκδοση σύμφωνης γνώμης.

Σε αυτήν επιστολή υπέγραφαν για την ανάδειξη του ιστορικού γεγονότος οι:

1.Σπύρος Μπεράτης  πρώην Δήμαρχος Αμαλιάδας, δημιουργός του Ραδιοφωνικού Σταθμού Αμαλιάδος και πρώην Διευθυντής του Ραδιοφωνικού Σταθμού  Πύργου. 

2.  Βασίλειος Κουρέλης, Ιατρός, Χειρουργική Κλινική Κουρέλη, Αμαλιάδα.

3. Δήμητρα Ιωάννου Παπαντωνοπούλου,  ε.τ. Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου.  

4. Γεώργιος Κουρκούτας, Καθηγητής Φιλόλογος, Επιστημονικός συνεργάτης Πολεμικού Μουσείου Αθηνών.

5. Αλέξης Κωνστ. Μπακόπουλος. Καθηγητής Ε.Μ.Π.

 6. Αννίτα Π. Παναρέτου, Δρ Φιλολογίας,  συγγραφέας του βιβλίου:  "Συμπληρώνω  τη Μνήμη του Κόσμου..." - Έλληνες όμηροι και αιχμάλωτοι σε ναζιστικά και φασιστικά  στρατόπεδα και φυλακές, 1941- 1945.  (εκδ  Παπαδόπουλος 2020).  Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών).

7.  Γιώργος Δημ. Μόσχος, συγγραφέας του βιβλίου: "Η Πάτρα στην κατοχή και στην Αντίσταση" (εκδ. Πικραμένος, Πάτρα, 3^η έκδ. 2016),  στο οποίο ερευνώνται οι  περιπτώσεις ομηρίας στο Στρατόπεδο ομήρων Λυμπεροπούλου, όπου κρατήθηκε και ο Σπύρος Ξάνθης.

8. Γιώργος Λ.  Ευαγγελόπουλος,  Αν. Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας και Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο,  Επιστημονικός συνεργάτης των Προέδρων της Δημοκρατίας Καρόλου Παπούλια και  Προκόπη Παυλόπουλου (2007-2020).

9.  Βασίλης  Κοντογιαννόπουλος, τ. Υπουργός.

 

Για τον θάνατο του Σπ. Μπεράτη, ο καθηγητής Λεων. Ξάνθης ενημερώνει: 

 

«Με θλίψη σας ανακοινώνω ότι ο φίλος  Σπύρος Μπεράτης δεν μπόρεσε να απαντήσει στο γράμμα μου... που παραμένει ανοιχτό πάνω στο γραφείο του, όπως μου είπε προ εβδομάδας η σύζυγός του». 

 

Σε αυτό το γράμμα αναφέρονταν τα παρακάτω:

«κ. Σπύρο Μπεράτη. Ναυαρίνου 1 Αμαλιάδα. 7.10.2021

Αγαπητέ μου  Σπύρο,

Σου γράφω αφενός για να σου γνωστοποιήσω μερικές πληροφορίες και κείμενα  σχετικά με την αίσια έκβαση της διαδικασίας ονομασίας  οδού  "Σπύρου Ξάνθη"  και αφετέρου για να ζητήσω τη πολύτιμη συνεργασία σου προκειμένου να αναδείξουμε ένα σημαντικό συμβάν της ιστορίας της πόλης.                                                                                                                      Η ιστορία του πατέρα μου ανακίνησε μέσα μου έντονο το ενδιαφέρον για το περιστατικό της εκτέλεσης των 40 Αμαλιαδιτών ομήρων το καλοκαίρι του 1944 στο στρατόπεδο Λυμπεροπούλου στην Πάτρα.                                            

Με την επιστολή μου και το κείμενο με βιογραφικά στοιχεία του Σπύρου Ξάνθη  που απέστειλα στις 26.09.2021 στον Δήμαρχο και στα  μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου εκφράζω την ευχή "να διερευνηθεί το κατοχικό γεγονός της θυσίας των 40 Αμαλιαδιτών και να αναρτηθεί στη πόλη μας μια πλάκα ως ελάχιστος φόρος τιμής στη μνήμη τους".                                              

Θεωρώ χρέος μου να συμβάλω όσο μπορώ προς την κατεύθυνση αυτή.               

Σε σχετική επικοινωνία μας με τον Βασίλη Κουρέλη μου ανάφερε  τα ονόματα δύο εκτελεσθέντων που γνωρίζει ο ίδιος: τους αδελφούς Μίμη και Μέλτη Παλμαντούρα. Όταν κι εσύ μου είπες ότι διαθέτεις κατάλογο των εκτελεσθέντων που ευτυχώς σου παρέδωσε ο αείμνηστος Μίμης Γούργουρας  χάρηκα γιατί η διασταύρωση  με τα ονόματα από το αρχείο του ερευνητή και συγγραφέα από την Πάτρα κ. Γιώργου Μόσχου ελπίζω θα οδηγήσει στην επιθυμητή ταυτοποίηση  (Θα έπρεπε να το είχα φανταστεί ότι θα είχες στοιχεία γιατί όλοι προστρέχουν σ΄εσένα προκειμένου να σου εμπιστευτούν και έτσι να διασώσουν πληροφορίες και μνήμες και αφετέρου για να αναζητήσουν στοιχεία από το ανεκτίμητο αρχείο σου).                     

Επισυνάπτω ένα πρώτο σχέδιο της αναμνηστικής πλάκας. Είναι ένα λιτό κείμενο που φέρει την ‘υπογραφή’ της πόλης της Αμαλιάδας που αφιερώνει την πλάκα.

Η συμβολή σου θα είναι παραπάνω από αποφασιστική, οπότε ελπίζω ότι θα μπορέσεις να μου στείλεις φωτοαντίγραφο του σχετικού καταλόγου των ονομάτων και να μου τον ταχυδρομήσεις (για να σε διευκολύνω εσωκλείω φάκελο με την διεύθυνσή μου).

Γνώμονας για την διερεύνηση  των 40 Αμαλιαδιτών αποτελεί το  δημοσίευμα  του συγκρατουμένου του πατέρα μου στο στρατόπεδο Λυμπεροπούλου, συγγραφέα και πολιτικού Χρήστου Ευαγγελάτου στην εφημερίδα  ‘‘Εθνικός Κήρυξ’’ της Πάτρας στο φύλλο της 8^ης Αυγούστου του 1949.  Το κύρος και η αξιοπιστία του Χρήστου  Ευαγγελάτου είναι αδιαμφισβήτητα. Διετέλεσε Δήμαρχος Μεσολογγίου περισσότερα από 30 χρόνια. Ήταν επίσης  υποδιοικητής της Γενικής Διοίκησης Ηπείρου (1918-1921) και Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος (1927-1956).

Η έκδοση του βιβλίου του κ. Μόσχου (από την εκδοτικό οίκο Πικραμένου στην Πάτρα) και δημοσιεύματα στον τύπο που θα ακολουθήσουν πιστεύω ότι θα ευαισθητοποιήσουν το Δήμο μας ώστε  να στεφθεί με επιτυχία  η  προσπάθειά μας. 

Με την αγάπη μου,

Λεωνίδας Σπ. Ξάνθης

Σκοπέλου 30, Αθήνα                                                                                                          Τ.Κ. 11363»