Φάκελοι - Η χούντα έδιωξε τη μεραρχία από την Κύπρο

Το ζήτησαν οι ΗΠΑ και η Τουρκία

Ως «πράξη εθνικής ντροπής» χαρακτηρίζει την ανάκληση της ελληνικής μεραρχίας που βρισκόταν στην Κύπρο από τη χουντική κυβέρνηση το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής της ελληνικής Βουλής. Το πόρισμα, μαζί με τους τέσσερις πρώτους τόμους του Φακέλου της Κύπρου, δόθηκε χθες από τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.


Συγκεκριμένα, το πόρισμα της Εξεταστικής αποκαλύπτει ότι η ανάκληση της μεραρχίας έγινε όχι μόνο ύστερα από τουρκική αξίωση, αλλά αμέσως μόλις το ζήτησαν οι ΗΠΑ! Στις 28 Νοεμβρίου το έθεσε ο απεσταλμένος των ΗΠΑ Σάιρους Βανς και στις 29 Νοεμβρίου ανεκλήθη...

Ο ξενόδουλος χαρακτήρας της χούντας και της μετεμφυλιακής Δεξιάς αναδεικνύεται μέσα από τις γραμμές του πορίσματος, τμήμα του οποίου δημοσιεύει σήμερα η «Αυγή».

Η χούντα ικανοποίησε τουρκικό αίτημα εντός δώδεκα ημερών!

Σύμφωνα με το πόρισμα της Εξεταστικής, η Τουρκία ζήτησε την απόσυρση της μεραρχίας στις 17 Νοεμβρίου 1967, όταν ο υπουργός Εξωτερικών Τσαγλιαγιανκίλ κάλεσε τον τότε Έλληνα πρέσβη στην Άγκυρα και, με πρόσχημα τη χρησιμοποίηση βαρέων όπλων από τον Γρίβα, απαίτησε να φύγει η ελληνική μεραρχία από την Κύπρο.

Αυτός όμως που δεν είναι γνωστό είναι ότι η χούντα, ως γνήσια ξενοκίνητο καθεστώς, αποδέχθηκε και σχετικό αίτημα των ΗΠΑ. Το πόρισμα αποκαλύπτει ότι «την ημέρα που αποφάσισε η 'κυβέρνηση' την ανάκληση της μεραρχίας, 29.11.67, είχε εκδηλωθεί η γνωστή 'μεσολαβητική προσπάθεια των ΗΠΑ' και ειδικότερα του απεσταλμένου του Προέδρου Νίξον Αμερικανού δικηγόρου κ. Βανς, ο οποίος όχι μόνο μετέφερε στην ελληνική πλευρά την αξίωση της Τουρκίας για ανάκληση της μεραρχίας, αλλά και σύστησε στην 'κυβέρνησή μας' φορτικά την αποδοχή αυτής της τουρκικής αξίωσης. (Ο χαρακτηρισμός της σύστασης του κ. Βανς ως φορτικής ανήκει στις καταθέσεις των Κων. Κόλλια και Γρηγ. Σπαντιδάκη)».

Κίνδυνος... βουλγαρικής εισβολής!

Και τα ανδρείκελα της χούντας έσπευσαν αμέσως να υποταχθούν. Σχεδόν αυθημερόν! Το πόρισμα είναι αποκαλυπτικό για τους χουντικούς: «Νύξη για την προβολή της τουρκικής αξίωσης έγινε από τον κ. Βανς στις 28.11.1967, οπωσδήποτε δε το θέμα τέθηκε κατά τη διάρκεια της μεσολαβητικής προσπάθειας του κ. Βανς. Και η αποδοχή της από την ελληνική πλευρά έγινε σχεδόν αμέσως, δηλαδή την 29η.11.1967 και μάλιστα με δήλωση του Παναγιώτη Πιπινέλη, σε γνώση βέβαια και του Κόλλια».

Ποιο ήταν το αμερικανικό επιχείρημα; Ο καταφανώς ανύπαρκτος κίνδυνος βουλγαρικής εισβολής σε συνδυασμό με «τη στρατιωτική αδυναμία της χώρας», η οποία απέβη καταδικαστική το 1974. Αυτό το εξομολογήθηκε ο τότε «υπουργός Εξωτερικών» Π. Πιπινέλλης στον συνεργάτη του και παλιότερα ιδιαίτερό του πρέσβη Παναγιωτάκο, ο οποίος κατέθεσε στην Εξεταστική Επιτροπή της ελληνικής Βουλής.

Ε. Αβέρωφ: Λάθος η αποστολή της μεραρχίας στην Κύπρο...

Το πόρισμα της Εξεταστικής αναφέρει ότι η ανάκληση της μεραρχίας αποφασίστηκε από την «κυβέρνηση Κόλλια» (ουσιαστικά των συνταγματαρχών του Παπαδόπουλου) στις 29 Νοεμβρίου 1968, «εκτελέστηκε δε από τη στρατιωτική ηγεσία τμηματικά κατά τους μήνες Δεκέμβρη 1967 και Γενάρη 1968». Σημειώνεται ότι για όλους τους μάρτυρες η μεραρχία έπαιζε ισχυρό αποτρεπτικό ρόλο, εκτός από τον Ευάγγελο Αβέρωφ και τον Άγγελο Βλάχο, που «διατύπωσαν τη γνώμη ότι η αποστολή της ελληνικής μεραρχίας στην Κύπρο αποτέλεσε λαθεμένη επιλογή της κυβέρνησης Παπανδρέου μια και για αντικειμενικούς λόγους στερούνταν της δυνατότητας να έχει αεροπορική κάλυψη»... Ανάλογη θέση διατύπωσαν και οι Γ. Παπαδόπουλος και Κ. Κόλλιας.

Στην Κύπρο το 1968 οι ελληνικές δυνάμεις αριθμούσαν 24.700 άνδρες (15.000 Ελληνοκύπριοι, 1.200 ΕΛΔΥΚ, 8.500 ελληνική μεραρχία). Από την άλλη πλευρά, οι τουρκικές δυνάμεις αριθμούσαν 14.500 άνδρες (12.000 Τουρκοκύπριοι, 1.000 ΤΟΥΡΔΥΚ, 1.500 Τούρκοι στρατιωτικοί). Σημειώνεται ότι οι ελληνοκυπριακές δυνάμεις υπερτερούσαν σε πυροβολικό και μηχανοκίνητα μέσα, αλλά δεν είχαν αεροπορική κάλυψη σε περίπτωση εισβολής.

Αγνοούσε η κυπριακή κυβέρνηση

«Για την ανάκληση αυτής της δύναμης δεν ζητήθηκε η έγκριση, αλλά ούτε καν η γνώμη της κυπριακής κυβέρνησης, η οποία, πιστεύοντας ότι η παρουσία της ελληνικής μεραρχίας στην Κύπρο ήταν αναγκαία για την άμυνά της και ακόμα ότι αποτελούσε αποτρεπτικό παράγοντα για κάθε σκέψη εχθρικής αποβατικής ενέργειας, προσπάθησε με σειρά από έντονες ενέργειές της (παραστάσεις Κύπριου πρεσβευτή στην Αθήνα κ. Κρανιδιώτη στον 'υπουργό Εξωτερικών της χουντικής κυβέρνησης' Π. Πιπινέλη στις 25 και 26.11.67) να πείσει την 'κυβέρνηση της Αθήνας' να απορρίψει τους όρους της διακοίνωσης Τσαγλαγιαγκίλ και όχι μόνο να αρνηθεί το τουρκικό αίτημα για ανάκληση της μεραρχίας, αλλά και να προχωρήσει σε ενίσχυση της μεραρχίας και της Κύπρου» υπογραμμίζει το πόρισμα.

Πουλακίδας Κώστας-avgi.gr