Ανήλικα θύματα σεξουαλικής και εργασιακής εκμετάλλευσης

Ο 32χρονος που συνελήφθη την Πέμπτη στο Βερολίνο με την κατηγορία ότι απήγαγε και σκότωσε ένα προσφυγόπουλο τεσσάρων ετών ομολόγησε ότι έχει σκοτώσει και ένα άλλο παιδί έξι ετών, το οποίο είχε εξαφανιστεί τον Ιούλιο, όπως ανακοίνωσε ο Στέφαν Ρέντλιχ, εκπρόσωπος της αστυνομίας της γερμανικής πρωτεύουσας.


Πρόκειται για δύο δολοφονίες με «σεξουαλικά» κίνητρα, μετέδωσε από την πλευρά του το Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, χωρίς να αναφέρει τις πηγές του, κάτι το οποίο δεν έχουν προς το παρόν επιβεβαιώσει η αστυνομία και η εισαγγελία του Βερολίνου. Πίσω από την ανατριχιαστική αποκάλυψη κρύβεται ίσως και το μεγαλύτερο και ενδεχομένως αθέατο πρόβλημα της προσφυγικής κρίσης.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο εισέρχονται περίπου 3.500 ασυνόδευτοι ανήλικοι πρόσφυγες και μετανάστες, που χρήζουν ειδικής βοήθειας, φροντίδας και προστασίας. Αν και τα προηγούμενα χρόνια τα περισσότερα ανυνόδευτα ανήλικα προέρχονταν από το Αφγανιστάν, τους τελευταίους μήνες υπάρχει σημαντική αύξηση παιδιών που έρχονται από τη Συρία εξαιτίας του πολέμου. «Δυστυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων η διαχείριση των ασυνόδευτων ανηλίκων από το ελληνικό κράτος πολλαπλασιάζει τις τραυματικές εμπειρίες τους, ενώ ο κύκλος της βίας δεν σπάει για τα παιδιά αυτά περνώντας τα σύνορα ενός ευρωπαϊκού κράτους» είναι η βασική εμπειρική διαπίστωση από τα ερευνητικά προγράμματα που παρουσιάστηκαν πριν από λίγους μήνες στη χώρα μας προτού ακόμη κορυφωθεί το φαινόμενο των «ορφανών» προσφύγων.

Στην Ελλάδα σήμερα λειτουργούν εννέα δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων χωρητικότητας περίπου 500 ατόμων. Ελάχιστα είναι, όμως, τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα που επιλέγουν να παραμείνουν στη χώρα μας, με την πλειοψηφία τους «να δηλώνουν ενήλικοι είτε μέλη οικογενειών, για να μην κολλήσουν στην Ελλάδα» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει εθελόντρια που εργάζεται στον άτυπο προσφυγικό καταυλισμό της Ειδομένης.

Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οι διωκτικές αρχές, οι εθελοντές ή απλοί ιδιώτες που εντοπίζουν ασυνόδευτους ανήλικους ενημερώνουν το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας, το οποίο αναλαμβάνει να διανείμει τα προσφυγόπουλα στις υπάρχουσες δομές φιλοξενίας, δηλαδή σε ξενώνες είτε κρατικών υπηρεσιών είτε κοινωνικών οργανώσεων και ΜΚΟ. Σύμφωνα με τα μέχρις στιγμής στοιχεία η συντριπτική πλειονότητα των «ασυνόδευτων ανηλίκων» συνεχίζει τη διαδρομή της προσφυγιάς διά μέσου των Βαλκανίων με προορισμό τη Γερμανία και τις σκανδιναβικές χώρες.

Όσον αφορά τη Γερμανία, οι επίσημες εκτιμήσεις των Υπηρεσιών Ανηλίκων για το 2015 κάνουν λόγο για «έως και 30.000 αφίξεις παιδιών από περιοχές πολέμου και κρίσεων χωρίς τους γονείς τους ή άλλα συγγενικά πρόσωπα». Η γερμανική κυβέρνηση έχει προβλέψει γι' αυτά τα άτομα, που βάσει του γερμανικού δικαίου χρήζουν ειδικής προστασίας, επιπρόσθετη χορήγηση 350 εκατομμυρίων ευρώ για την υποδοχή, τη στέγαση και τη μέριμνά τους χωρίς, όμως, κανείς να διασφαλίζει την ασφάλεια αυτών των παιδιών, μιας και, όπως οι γερμανικές αρχές παραδέχονται, «είναι πολύ δύσκολο να αντεπεξέλθουμε σε αυτήν την προσέλευση μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα».

Αντίστοιχα είναι τα προβλήματα που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες και στην Σουηδία όπου οι αρμόδιες υπηρεσίες καταγράφουν την είσοδο περίπου 700 ασυνόδευτων ανήλικων προσφύγων στη χώρα επισημαίνοντας πως πολλά από τα παιδιά αυτά είναι «τραυματισμένα από ατυχήματα, άλλα με τα σωματικά και ψυχικά τραύματα που τους άφησαν οι ξυλοδαρμοί και οι βιασμοί από τους διακινητές τους». Στη Σουηδία καταλήγει και περίπου το ένα τρίτο όλων των ασυνόδευτων ανηλίκων που φτάνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με τον αριθμό τους να αναμένεται ότι θα διπλασιαστεί φέτος και θα φτάσει τις 12.000.

Την ώρα που χιλιάδες ασυνόδευτα και ορφανά προσφυγόπουλα ακολουθούν το ανθρώπινο ποτάμι που κινείται από την Λέσβο έως το Μάλμε της Σουηδίας, ο εθνικός εισηγητής για την Καταπολέμηση της Εμπορίας Ανθρώπων Ηρακλής Μοσκώφ επισημαίνει τους κινδύνους trafficking και σεξουαλικής ή εργασιακής εκμετάλλευσης των παιδιών αυτών ως μια αθέατη πλευρά της ανθρωπιστικής αυτής κρίσης.

Κατσάκος Πέτρος avgi.gr