Η ιστορική σημασία του Υπερμαραθωνίου αγώνα Μνήμης και Τιμής των 700 χιλιομ. από Καλάβρυτα μέχρι Κύπρο

Δρομείς από Πάτρα και Αθήνα μπροστά στο Μέγαρο της Αρχιεπισκοπής Κύπρου σε αναμνηστική φωτογραφία με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, στις 26-3-1998.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΜΟΣΧΟΥ(*)

                                                       

Μέρα εθνικής επετείου σήμερα και θα ήθελα αναφερθώ στην κορυφαία στιγμή της συμμετοχής των Πατρινών λαϊκών δρομέων στον Υπερμαραθώνιο Μνήμης και Τιμής, που ξεκίνησε από την Ιερά Μονή της Αγίας Λαύρας για να καταλήξει στην Πράσινη Γραμμή της Λευκωσίας, μπροστά στο Λήδρα Παλλάς, το ξενοδοχείο φάντασμα, της διαχωριστικής γραμμής.

Ήταν 21 Μαρτίου 1998 που ξεκινήσαμε από την Μονή της Αγίας Λαύρας καμιά εικοσαριά δρομείς, με επικεφαλής τον αείμνηστο Πρόεδρο του ΣΔΥΠ Γιώργο Αντύπα, τον άνθρωπο που έβαλε τη σφραγίδα του στο μαζικό λαϊκό αθλητισμό της Πάτρας για τρεις δεκαετίες. 

Καλάβρυτα, Πάτρα, Γύρος Πελοποννήσου από Πύργο, Καλό Νερό, Τρίπολη, Κόρινθο, Αεροδρόμιο Ελληνικού και από κει Λεμεσό, ανάβαση στο όρος Τρόοδος και στη συνέχεια πάντα τρέχοντας με ρυθμό τζόγκιν άφιξη στο Λύδρα Παλλάς, στην Πράσινη Γραμμή.

 Από την κούραση είχα πάρει «τα πόδια μου στον ώμο μου» και έτρεχα ζευγάρι μαζί με τον πρόεδρο του Συλλόγου Δρομέων Υγείας της Κύπρου, που ήταν ξεκούραστος και με κέφι ανέβαινε το βουνό Τρόοδος για να συναντήσουμε το στρατόπεδο των καταδρομέων. Στο μεταξύ εμείς οι Ελλαδίτες, μετά από τρεις ημέρες συνεχές τρέξιμο είχαμε εξαντληθεί. Αφού φθάσαμε στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ, όπου οι καταδρομείς μας παρουσίασαν όπλα κια μαζί παραβρεθήκαμε στην έπαρση και συνάμα στην υποστολή της σημαίας του στρατοπέδου, ξεκινάει η κάθοδός μας, με κατεύθυνση προς Λευκωσία. 

Φθάνει το απόγευμα με συνέχεια τρέξιμο, και κατάληξη το ξενοδοχείο Λήδρα Παλλάς, στην Πράσινη Γραμμή. Πώς να ξεχάσω που τόσες ώρες είμαστε πάνω στην άσφαλτο τρέχοντας, ενώ τα κυπριακά ΜΜΕ μας αφιέρωναν ώρες ολόκληρες παρακολουθώντας την πορεία μας και τα ελληνικά «αγρόν ηγόρασαν...». 

Γι’ αυτόν τον υπερμαραθώνιο, το περιοδικό «ΝΕΜΕΣΗ», αφιέρωσε το παρακάτω εκτενές ρεπορτάζ του Ιωσήφ Παπαδόπουλου:

Αποσπάσματα από το Περιοδικό ΝΕΜΕΣΗ-Απρίλης 1998

Στους τάφους των ηρώων, στα Φυλακισμένα Μνήματα.

"Ο Υπέρ-Μαραθώνιος Τιμής και Μνήμης διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Εθνικής Επιβίωσης καλύπτοντας τροχάδην την απόσταση 700 χιλιομέτρων από την Μονή της Αγίας Λαύρας μέχρι την Λευκωσία μεταφέροντας την ιερή φλόγα της Επανάστασης στη μνήμη  των Ελλήνων στρατιωτών που έπεσαν στην Κύπρο το 1974. Ήταν πρωί Σαββάτου 21 Μαρτίου. Οι Καμπάνες της μονής της Αγίας  Λαύρας ηχούσαν αδιάκοπα στον ερχομό των αθλητών του Συλλόγου Δρομέων Υγείας Πάτρας, του Συλλόγου Δρομέων Περικλής Δημητρίου από τη Λευκωσία και ομάδας καταδρομών που είχαν έλθει να μοιραστούν τα πρώτα χιλιόμετρα της διαδρομής τιμώντας με αυτόν τον τρόπο τους νεκρούς συναδέλφους τους.

Η δοξολογία ολοκληρώθηκε μέσα σε κατανυκτική ατμόσφαιρα, με την παράδοση της φλόγας από τον ηγούμενο της ιεράς μονής στον πρόεδρο της Εθνικής Επιβίωσης πρώην καταδρομέα Ηρακλή Παπαδόπουλο που είχε και το γενικό πρόσταγμα της εκδήλωσης. Ένας- ένας οι δρομείς άρχισαν να καλύπτουν γρήγορα το πρώτο σκέλος της διαδρομής περνώντας μέσα από χωριά και κωμοπόλεις .Στην Πάτρα , έφθασαν το απόγευμα για να καταθέσουν στεφάνι στο Ηρώων…. Βράδιασε και όλα έδειχναν ήρεμα, με τους δρομείς να εναλλάσσονται… την Κυριακή 22 Μαρτίου είχαν ήδη αφήσει πίσω τους τον Πύργο.. Η υποδοχή στην Ζαχάρω ήταν κάτι περισσότερο από συγκινητική… 

Σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο κατέθεσε στεφάνι στην μνήμη του νεκρού καταδρομέα Σπύρου Μανιάτη. Στον ανηφορικό δρόμο που οδηγεί στο Κρυονέρι δοκιμάσθηκαν οι αντοχές των δρομέων… οι καρδιές πήγαν να σπάσουν πάνω από τον τάφο του νεκρού καταδρομέα Παναγιώτη Γιαννόπουλου… .Στην Καλαμάτα , ο Δήμαρχος δήλωσε και αυτός απών όπως στην Πάτρα. Στην Τρίπολη όμως η υποδοχή ήταν αντάξια της προσπάθειας των αθλητών. Ο Μητροπολίτης έψαλε τρισάγιο στην μνήμη του Καταδρομέα Σωτήρη Κουρούνη.

Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Τρίπολη στο χωριό Αγιωργίτικα  οι δάσκαλοι του τοπικού Δημοτικού Σχολείου είχαν παρατάξει τους μικρούς μαθητές στην άκρη του δρόμου, πρόσωπα μικρά, αθώα, κοιτούσαν με θαυμασμό και δέος τους δρομείς που έτρεχαν ομαδικά σε αυτό το τμήμα της διαδρομής κρατώντας την φλόγα της Αγ. Λαύρας, Ανάλογη υποδοχή στους δρομείς επεφύλαξε στο Ναύπλιο και ο Δήμαρχος της Πόλης…. Τελευταίος σταθμός στην Ελλάδα ήταν το  Περιστέρι με κατάθεση στεφάνου εκ μέρους του Δημάρχου.

Λίγες ώρες μετά θα άρχιζε η δεύτερη  και τελευταία πράξη στην Λάρνακα. Η υποδοχή στο αεροδρόμιο εκ μέρους του Συλλόγου δρομέων ο Περικλής Δημητρίου ήταν περισσότερο από θερμή . Στο Σταυροβούνι, παρεδόθη στις μαυροντυμένες μητέρες συγγενείς των αιχμαλώτων του Αττίλα. Εκεί ελάχιστα μέτρα από το φυλάκιο των Τούρκων, το τείχος με τα συρματοπλέγματα… Η φλόγα της Αγίας Λαύρας μεταφέρθηκε κάτω από ψιλή βροχή στην Λευκωσία, αλλάζοντας χέρια ανάμεσα σε Έλληνες και Ελληνοκύπριους δρομείς. Η παράδοση της φλόγας και το στεφάνωμα των δρομέων με κλαδιά ελιάς. Η φλόγα μεταφέρθηκε στην συνέχεια στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, όπου κατέθεσαν στεφάνια και εψάλη  τρισάγιο στην μνήμη των αδικοχαμένων καταδρομέων…".

Στην Πράσινη Γραμμή οι χαροκαμένες μάνες της Κυπριακής τραγωδίας, των αγνοουμένων του προδομένου πολέμου του 1974, μας περίμεναν με τις φωτογραφίες των παιδιών τους στα χέρια τους. Ήταν κάτι που το έκαναν συχνά γιατί ήθελαν να μάθουν τι απόγιναν, που ούτε πεθαμένα, μα μήτε και ζωντανά ήταν. Συγκινητικό το θέαμα, που σε κάνει να θες να φωνάξεις, ενώ ούτε ψίθυρος δεν μπορεί να βγει από μέσα σου. Είναι αυτές οι μάνες που μας στεφάνωσαν με κλαδιά δάφνης, με τα ροζιασμένα χέρια τους, ενώ ο τουρκικός στρατός του ψευδοκράτους παρακολουθούσε πίσω από το σκοτάδι του ξενοδοχείου-φάντασμα. 

Πώς να ξεχάσω τους ήρωες Τάσο Ισαάκ που έπεσε στις 11 Αυγούστου 1996, στη Κερύνεια από τα ρόπαλα των τραμπούκων του Ντενκτάς γιατί διαδήλωνε για τη λευτεριά της πατρίδας του και τον εξάδελφό του Σολωμό Σολωμού που πυροβολήθηκε τρεις μέρες αργότερα από ελεύθερο σκοπευτή πάνω στον ιστό, όπου κρεμότανε η σημαία του ψευδοκράτους, στο οδόφραγμα της Κερύνειας; 

Πώς να μη θυμάμαι το νεκροταφείο στο Παραλίμνι, πάνω στο μνήμα του νεαρού ήρωα; Αλλά και το δήμαρχο Παραλιμνίου που μας υποδέχθηκε με σεβασμό, όπως και ο Γραμματέας του Υπουργείου Αθλητισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, που μας απένειμε τιμητικά μετάλλια κατά το γεύμα που παρατέθηκε προς τιμήν μας. 

Αλλά και η παρέλαση στη Λευκωσία για την Παλιγγενεσία, με το γνήσιο ελληνικό χρώμα της, σε έκανε να νιώθεις πως πατάς Ελλάδα. Αποκάλυψη για μένα ήταν και η επίσκεψή μας στα Φυλακισμένα Μνήματα, εκεί που κοιμούνται οι ήρωες του αντί-βρετανικού αγώνα της μαρτυρικής Κύπρου. 

_________________

(*) Το παραπάνω άρθρο είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Κίμωνα Αποστολόπουλου με τίτλο "ΠΑΤΡΑ και ΛΑΪΚΟΣ ΜΑΖΙΚΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ", Έκδοση της Λέσχης ΦΑΕΘΩΝ, περιπατητές, δρομείς, μαραθωνοδρόμοι, που θα παρουσιαστει τη Δευτέρα 2 Νοεμβρίου, στην Αγορά Αργύρη Πατρών, ώρα 8 μμ.