Της Τζένης Βαμβακά(*)


Αγαπητοί φίλοι και φίλες,

Ακούγεται ωραία τώρα τελευταία: «Να μην υποταχθούμε στους δανειστές, να μην ακυρωθούν προεκλογικές δεσμεύσεις, να μην παραβιαστούν κόκκινες γραμμές». Και μετά;


Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που ενθαρρύνουν τη ρήξη με τους εταίρους - πιστωτές, στη μεγάλη πλειοψηφία τους αποφεύγουν να περιγράψουν την επόμενη μέρα. Δεν εξηγούν πώς ακριβώς θα γίνει η μετάβαση στο εθνικό νόμισμα, τι θα σημαίνει αυτό για μισθούς, συντάξεις, καταθέσεις, κόστος ζωής, βιοτικό επίπεδο. Όσοι φλερτάρουν με τη δραχμή αποφεύγουν τη συζήτηση για την ουσία, δηλαδή για τις πραγματικές επιπτώσεις ενδεχόμενης οριστικής σύγκρουσης με τους πιστωτές.

Γι' αυτό λέω να αρχίσουμε να ενημερωνόμαστε για τα σοβαρά προβλήματα και τις συνέπειες που θα προκαλούσε μια ρήξη και η επιστροφή στη δραχμή. Δεν είμαι οικονομολόγος, αλλά έχω κοινή λογική και ψάχνοντας ανακαλύπτω συνέπειες που μας κρύβουν «οι εραστές» της δραχμής.
Το ευρώ στην παρούσα κατάσταση της ελληνικής οικονομίας αποτελεί τον μόνο παράγοντα ασφάλειας και αξιοπιστίας της προσπάθειας της χώρας για να βγει από την κρίση. Η εγκατάλειψη του ευρώ θα αποτελεί αποδοχή της ήττας και της αδυναμίας μας να αποφύγουμε τη χρεοκοπία. Δεν θα υπάρχει ρευστότητα, τα capital controls θα είναι μόνιμα και πιο αυστηρά, θα αυξηθούν τα επιτόκια κ.λπ.

Μεγάλο πλήγμα θα υποστούν οι καταθέσεις σε περίπτωση ρήξης. Όπως εκτιμούν Έλληνες οικονομολόγοι, είτε μέσω «κουρέματος», είτε μέσω απώλειας της αξίας τους από τη μετατροπή τους στο νέο νόμισμα, οι καταθέτες θα υποστούν σοβαρές επιπτώσεις.

Ακόμα και η φράση «επιστροφή στη δραχμή» είναι τελείως παραπλανητική και λανθασμένη γιατί δημιουργεί στον μέσο πολίτη την προσδοκία ότι η ευημερία του θα επιστρέψει σε αυτήν πριν από το 2002. Αυτό φυσικά είναι τελείως λανθασμένο. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε κανείς μα κανείς δεν θα ήταν κατά της εξόδου.

Δεν υπάρχει καμία επιστροφή στη δραχμή, υπάρχει πορεία σε άγνωστα και στάσιμα νερά. Το μόνο βέβαιο είναι η τεράστια αβεβαιότητα ενός τέτοιου εγχειρήματος. Οποιοσδήποτε, ακόμα και «ειδικός», λέει ότι είναι μια εναλλακτική λύση και ξέρει τι θα συμβεί ψεύδεται.

Σε κάθε περίπτωση, η έξοδος από το ευρώ για οποιαδήποτε χώρα θα ήταν ανώδυνη μόνο στην περίπτωση μιας οικονομίας που πατούσε γερά στα πόδια της, με ισχυρή ανάπτυξη και ευημερία. Κάτι που δεν συμβαίνει στη χώρα μας εδώ και χρόνια.

Γενικά, το θέμα είναι αρκετά πολύπλοκο και με πολλές άγνωστες παραμέτρους. Όπως είναι φυσικά θεμιτό και ιδανικό να προσαρμόζουμε τις πολιτικές μας πεποιθήσεις στην επιστημονική ανάλυση και όχι να προσαρμόζουμε την επιστημονική ανάλυση στις όποιες πολιτικές μας θέσεις. Τι προβλήματα λοιπόν θα δημιουργηθούν με μια έξοδο από το ευρώ;

1. Ακόμα και να θέλαμε να πάμε σε εθνικό νόμισμα, είναι η χειρότερη δυνατή στιγμή για να επιχειρηθεί κάτι τέτοιο. Είναι σαν μια επιχείρηση με σοβαρά οικονομικά προβλήματα και στα πρόθυρα χρεοκοπίας να επιχειρεί να εκδώσει νέες μετοχές. Το νέο νόμισμα, το προϊόν δηλαδή που θα εκδώσουμε στις διεθνείς χρηματαγορές, θα υποτιμηθεί πολύ σημαντικά και λόγω της αβεβαιότητας του υψηλού κινδύνου του όλου εγχειρήματος θα αποτρέψει τους επενδυτές από τη ζήτησή του.

2. Το δημόσιο χρέος μας είναι αποτιμημένο σε ευρώ και θα παραμείνει σε ευρώ ακόμα και να πάμε σε εθνικό νόμισμα. Τι θα γίνει λοιπόν; Το χρέος μας θα διπλασιαστεί ή θα τριπλασιαστεί. Όταν συμβεί αυτό τότε θα πάμε σε στάση πληρωμών, που σημαίνει το τέλος του εξωτερικού δανεισμού. Θα πρέπει λοιπόν να μειώσουμε ακόμα περισσότερο το κόστος τής επιβίωσής μας και του κοινωνικού κράτους προκειμένου να μπορέσουμε να ζήσουμε χωρίς τον εξωτερικό δανεισμό.

3. Επίσης όλες οι εισαγωγές θα ακριβύνουν πολύ. Φανταστείτε τη βενζίνη στα 4-6 ευρώ το λίτρο καθώς το κόστος του πετρελαίου και των παράγωγων του θα διπλασιαστούν, όπως και αυτά της ηλεκτρικής ενέργειας, των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς κ.λπ. θα αυξηθούν ανάλογα. Όλα αυτά σημαίνουν πως τα κόστη παραγωγής στην Ελλάδα θα εκτοξευθούν στα ύψη. Έχει μεγάλη σημασία το κόστος ενέργειας για την οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Επομένως, η αλλαγή του νομίσματος θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στον ΑΕΠ από την αύξηση του κόστους παραγωγής.

4. Το βιοτικό επίπεδο του κάθε νοικοκυριού θα μειωθεί σημαντικά και η φτώχεια θα αυξηθεί, καθώς ολοένα και μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματος ενός νοικοκυριού θα ξοδεύεται σε βασικά αγαθά που θα είναι πλέον πολύ ακριβότερα. Αυτοί που θα επηρεαστούν περισσότερο θα είναι οι χαμηλόμισθοι και συνταξιούχοι. Οι εύποροι όχι τόσο.

5. Με το νέο εθνικό νόμισμα, οι συναλλαγές μας θα έχουν διακυμάνσεις λόγω της ισοτιμίας του με το εξωτερικό και θα πρέπει πλέον να επιβαρύνονται και με το κόστος αντιστάθμισης κινδύνου. Αυτό μειώνει την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εξαγωγών.

6. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις που αποτελούν έναν σημαντικό παράγοντα που μπορεί να οδηγήσει ταχύτερα στην οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας θα μειωθούν σημαντικά με το νέο νόμισμα, γιατί ο κίνδυνος για τους ξένους επενδυτές στην Ελλάδα θα αυξηθεί σημαντικά όταν πλέον η ασφάλεια του ευρώ δεν θα υπάρχει.

7. Το συναλλακτικό κόστος θα αυξηθεί με τις χώρες της Ευρωζώνης. Καθώς αυτές αποτελούν και τους σημαντικότερους εμπορικούς μας εταίρους, θα μειωθεί το εμπόριο με αυτές, διότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία στα διεθνή οικονομικά ότι η ευημερία και ανάπτυξη της χώρας μας θα μειωθούν.

8. Τα επιτόκια δανεισμού στην ευρωπαϊκή διατραπεζική αγορά θα αυξηθούν σημαντικά για τις ελληνικές τράπεζες. Αυτό θα οδηγήσει σε έλλειψη δανειοδοτικών κεφαλαίων, αυξημένα επιτόκια, μειωμένη παραγωγή, απασχόληση και εισόδημα.

9. Το νέο εθνικό νόμισμα θα δημιουργήσει πληθωριστικές προσδοκίες, που θα έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της ελκυστικότητας της Ελλάδας για ξένες επενδύσεις.

10. Η ελληνική κυβέρνηση, δανειζόμενη στο νέο νόμισμα, θα αναγκαστεί λόγω της αβεβαιότητας να πληρώνει σημαντικά spreads, που είναι πιθανό να οδηγήσουν σε αυξημένα επιτόκια στην ελληνική οικονομία. Όπως επίσης το νέο εθνικό νόμισμα θα είναι πάρα πολύ εύκολο να αποτελεί αντικείμενο κερδοσκοπικών επιθέσεων από ό,τι είναι το ισχυρό ευρώ.

Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με τα παραπάνω, δεν μπορώ να καταλάβω εγώ ως πολίτης αυτής της χώρας πώς τόσο εύκολα θεωρείται από κάποιους ότι η εγκατάλειψη του ευρώ αποτελεί μια λύση για τη χώρα μας. Το αν θέλουμε το ευρώ θα πρέπει να συζητηθεί μετά την ανάκαμψη της οικονομίας μας με ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης και ευημερίας των πολιτών, χωρίς την ανάγκη συνεχούς δανεισμού από το εξωτερικό.

Βαμβακά Ευγενία (Τζένη) - avgi.gr

* Η Τζένη Βαμβακά είναι πρώην βουλευτής Β' Πειραιά του ΣΥΡΙΖΑ