Κρημνιώτη Πόλυ
    (από avgi.gr)

Το δάχτυλο επί τον τύπον των ήλων μιας ιδιαίτερα ευαίσθητης περιοχής της σύγχρονης ιστορίας επιχειρεί να θέσει το Διεθνές Συνέδριο με θέμα "Αντίσταση και Εβραίοι στην Ευρώπη 1939-1945" που διοργανώνει το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, αύριο και την Παρασκευή, στην Αίθουσα του Ινστιτούτου Θερβάντες (Μητροπόλεως 23), στο πλαίσιο της έκθεσης "Συναγωνιστής. Έλληνες Εβραίοι στην Εθνική Αντίσταση" που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Απρίλιο και του τριετούς προγράμματος συνεργασίας του Μουσείου με την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. 

Επιστημονικός στόχος του συνεδρίου είναι η μελέτη της Αντίστασης εναντίον της ναζιστικής εξουσίας στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, υπό το πρίσμα της ένταξης ή του αποκλεισμού των διωκωμένων Εβραίων σ' αυτήν.

"Το συνέδριο έρχεται να φωτίσει μια λησμονημένη πτυχή της ιστορίας" επισημαίνει η γνωστή ιστορικός, μέλος της οργανωτικής επιτροπής, Οντέτ Βαρών-Βασάρ, προσθέτοντας ότι "στοχεύει να ανοίξει τη συζήτηση γι' αυτό το καίριο ζήτημα στην ιστοριογραφία, θέτοντας στο επίκεντρο όχι πια την εξόντωση των Εβραίων, που αφορούσε τη συντριπτική πλειονότητα, αλλά τη συμμετοχή στην αντίσταση πολλών εκατοντάδων νέων Ελλήνων Εβραίων. 


Η ανάδυση της μνήμης του 'ολοκαυτώματος' από τις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν φυσικό να μονοπωλήσει το ενδιαφέρον", εξηγεί, καθώς "ήταν τόσο συγκλονιστική η συνειδητοποίηση πως 60.000 Εβραίοι ελληνικής υπηκοότητας, εξοντώθηκαν στα στρατόπεδα του Άουσβιτς- Μπίρκεναου και της Τρεμπλίνκα, που οι άλλες πτυχές, όπως η διάσωση και η αντίσταση, έμειναν στο σκοτάδι. Τώρα ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, ωρίμασε πια η ανάγκη να αντιμετωπίσουμε και αυτό το ζήτημα. Έτσι η εικόνα της ιστορίας των Εβραίων κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής είναι πολύ πιο ολοκληρωμένη και ανατρέπει πολλά στερεότυπα περί παθητικότητας και μη αντίστασης".

Ίσως είναι από τις λίγες φορές που τοποθετείται τόσο καθαρά στο τραπέζι της συζήτησης η σύξευξη του ολοκαυτώματος και της εβραϊκής αντίστασης φωτίζοντας σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τα σημεία τομής τους και παράλληλα επανεξετάζεται ο αντιφασισμός στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Στην ερώτησή μας σε τι αφορά τον σημερινό Ευρωπαίο πολίτη, πέρα από τους ιστορικούς, η θεματολογία στην οποία επικεντρώνεται το συνέδριο, η κ. Βαρών-Βασάρ επισημαίνει πως "έρχεται επιπλέον να υπενθυμίσει ότι το περιθώριο αντίστασης στο ναζισμό υπάρχει πάντα, ακόμα και στις πιο άγριες συνθήκες. Τρανταχτό είναι το παράδειγμα της εξέγερσης του γκέτο της Βαρσοβίας. Αυτοί οι άνθρωποι αντιστάθηκαν επιλέγοντας έναν θάνατο με το όπλο στο χέρι" υπογραμμίζει η γνωστή ιστορικός.

Ελληνική είναι η αυριανή πρώτη μέρα του συνεδρίου (1.30 μ.μ. - 4 μ.μ.), καθώς οι εργασίες του επικεντρώνονται στη συμμετοχή των Ελληνοεβραίων στην αντίσταση στη χώρα μας, ενώ την Παρασκευή (10 π.μ. - 6 μ.μ.) θα εξεταστούν η εβραϊκή αντίσταση στη Γαλλία, αλλά και οι φρικαλεότητες και οι προσπάθειες επιβίωσης στην Ανατολική Ευρώπη, ειδικότερα στη Σοβιετική Ένωση και την Ουκρανία, καθώς και η αντίσταση και οι εξεγέρσεις στα γκέτο και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, κυρίως μέσα από την περίπτωση της Πολωνίας. 

Με την αφορμή του συνεδρίου έρχονται στην Αθήνα καταξιωμένοι ιστορικοί, αλλά και νεώτεροι ερευνητές από τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ισραήλ, την Αγγλία, τις ΗΠΑ, ανάμεσά τους η Annette Wieviorka, ο Steven Bowman, ο Robert Gildea κ.ά. Στην οργανωτική επιτροπή συμμετέχουν η διευθύντρια του Εβραϊκού Μουσείου Ζανέτ Μπατίνου, και οι ιστορικοί Οντέτ Βαρών-Βασάρ, Ιάσονας Χανδρινός και Αναστασία Λουδάρου.

Οι συνεδρίες θα πραγματοποιηθούν στην αγγλική γλώσσα και η είσοδος είναι ελεύθερη.