Το Καστελόριζο του Σαμαρά ήταν η έξοδος στις αγορές

Του ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ

      Καθηγητή Οικονομικών

«Η πρόσφατο έξοδος στις αγορές ήταν το Καστελόριζο του κ. Σαμαρά», σύμφωνα με άρθρο του οικονομολόγου Γιάννη Βαρουφάκη, που δημοσιεύτηκε στην Κυριακάτικη ΑΥΓΗ, χθες. 

Την χαρακτήρισε ως «πρώτη μέρα εφαρμογής ενός σιωπηλού, ακήρυχτου Τρίτου Μνημονίου, το οποίο θα διαφέρει από τα προηγούμενα Μνημόνια σε δύο σημεία: 

Πρώτον, δεν θα περάσει από τα κοινοβούλια των χωρών - μελών. Δεύτερον, τα δάνεια θα έρθουν όχι από τον Μηχανισμό Στήριξης, όπως συνέβη με τα πρώτα δύο Μνημόνια (κάτι που απαιτεί τις εγγυήσεις των Ευρωπαίων φορολογούμενων - και συνεπώς αποφάσεις 18 κοινοβουλίων), αλλά από τις αγορές».

Και συνεχίζει:

«Πώς όμως θα πειστούν οι αγορές να δώσουν άλλα (κατ' ελάχιστον) 200 δισ. τα επόμενα δέκα χρόνια στο Ελληνικό Δημόσιο, δίνοντας στην ευκαιρία στο Βερολίνο και στην Αθήνα να συνεχίσουν τη διαχρονική προσποίηση πως η πτώχευση (και το κούρεμα) του ελληνικού δημόσιου χρέους απεφεύχθη; Μέσω της επίκλησης του προγράμματος ΟΜΤ της ΕΚΤ!

Τι εστί ΟΜΤ; Είναι η απειλή της ΕΚΤ πως αν τα επιτόκια ομολόγων μιας χώρας που υπαχθεί στο ΟΜΤ ανέβουν πάνω από κάποιο επίπεδο (π.χ. 5%), η ΕΚΤ θα παρέμβει αγοράζοντας όσα τέτοια ομόλογα χρειάζεται για να ρίξει τα επιτόκια κάτω του επίπεδου αυτού. Μια τέτοια εγγύηση-απειλή της ΕΚΤ αρκεί ώστε οι ιδιώτες να είναι διατεθειμένοι να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα αν και γνωρίζουν ότι το Ελληνικό Δημόσιο όχι μόνο θα παραμένει πτωχευμένο, αλλά θα γίνεται όλο και πιο πτωχευμένο (με κάθε νέο ομόλογο που εκδίδει).

Γιατί όμως βιάζονται τόσο να εκδώσουν ομόλογα τώρα; Οι λόγοι είναι δύο. Θέλουν να δώσουν μερικούς πόντους στην κυβέρνηση προεκλογικά επιτρέποντάς της να πανηγυρίσει την ηρωική «έξοδο».

Για να εγκριθεί το ΟΜΤ από τη Γερμανία, ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, αναγκάστηκε να θέσει ως όρο ενεργοποίησης του ΟΜΤ υπέρ των ομολόγων της χώρας Χ ότι η χώρα Χ «βρίσκεται ήδη στις αγορές». Νά άλλο ένα κίνητρο για να βγουν στην «πασαρέλα» των αγορών διακηρύσσοντας ότι ο αποκλεισμός της χώρας από την αγορά χρήματος τελείωσε: η ενεργοποίηση του Τρίτου Μνημονίου.

Η Αριστερά πρέπει να θέσει οριστικό τέλος στο παίγνιο ‘‘προσποιούμαστε και επεκτείνουμε’’. Να καταστήσει σαφές ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν θα δανειστεί ούτε ευρώ (από τις αγορές ή την Ευρώπη, ή οπουδήποτε) αν δεν καταστεί πρώτα βιώσιμο το δημόσιο χρέος.

Δεύτερον, με την απειλή της μη αποπληρωμής των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ, η κυβέρνηση της Αριστεράς να προτείνει στους εταίρους έκδοση ειδικών νέων ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, για τα 320 δισ. υπάρχοντος χρέους, τα οποία θα ανταλλαχθούν με το χρέος των 320 δισ. που έχουν στην κατοχή τους η ΕΚΤ, ο ESM και το ΔΝΤ. 

Αυτά τα ομόλογα δεν θα είναι μεταπωλήσιμα, θα παραμείνουν εκτός αγορών και θα έχουν τη μορφή που ο Κέυνς ονόμαζε Bisque Bonds. Δηλαδή ομόλογα τα οποία εμπεριέχουν coupons, που προβλέπουν πόσα χρήματα θα ξεπληρώνει το Δημόσιο κάθε χρόνο, μόνο που οι αποπληρωμές τόσο των τόκων όσο και των χρεολυσίων διακόπτονται ή αναβάλλονται τις περιόδους όπου η αύξηση του ΑΕΠ είναι κάτω από ένα ορισμένο ποσοστό. Επιπλέον, θα περιέχουν ημερομηνία λήξης έτσι ώστε εάν η ανάπτυξη της χώρας δεν έχει επιτρέψει την αποπληρωμή τους έως, π.χ., το 2045, τότε απλώς αυτοκαταργούνται».