ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ - Ενόψει… εκλογών

Του ΝΤΙΝΟΥ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΥ

Κάθε εκλογική αναμέτρηση έχει το δικό της ειδικό βάρος, πόσο μάλλον όταν αυτή αφορά την εκλογή, σε λίγο καιρό, νέων Πρυτανικών Αρχών στο Πανεπιστήμιο Πατρών.

Ο νόμος για την συμμετοχή εξωτερικών μελών  στη διοίκηση των  Πανεπιστημίων  δημιούργησε νέα δεδομένα με τα οποία μπορεί κανένας να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει ανάλογα με την ιδεολογική και πολιτική θέση που έχει. Και πάντως είναι ένα πρότυπο το οποίο έχει τόσο καταγγελθεί όσο και αγαπηθεί. 

Ωστόσο, είναι γεγονός ότι τα περισσότερα μέλη του Συμβουλίου Ιδρύματος, όπως λέγεται, εργάζονται σε Πανεπιστήμια του Εξωτερικού οπότε αδυνατούν να επιτελέσουν τα καθήκοντα τους   επί Ελληνικού εδάφους. Επιπλέον, πλήρης σύγχυση επικρατεί λόγω μη οριοθέτησης αρμοδιοτήτων μεταξύ Πρυτανικών Αρχών και Συμβουλίου Ιδρύματος…

 Ούτως ή άλλως  το ενδιαφέρον εστιάζεται στις εσωτερικές εκλογικές διαδικασίες αυτές μέσα από τις οποίες θα αναδειχθεί ο Πρύτανης.

Πολλοί μεν οι κλητοί ολίγοι δε οι εκλεκτοί. Όντως, παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον ποιος θα εμφανιστεί ως διεκδικητής να υπηρετήσει από αυτή τη θέση ένα Ανώτατο Πνευματικό Ίδρυμα.

Λένε, οι γνωρίζοντες, ότι θα εμφανιστούν πολλοί και διάφοροι αλλά όχι και αδιάφοροι –ορισμένοι δε όχι αδιάφθοροι.…οι οποίοι θα θελήσουν με κομματικό ή …υπερκομματικό μανδύα να γίνουν χαλίφηδες στη θέση του χαλίφη. Η αλήθεια είναι βέβαια πως ο σημερινός Πρύτανης δεν έχει εκδηλωθεί και δεν έχει αποκλείσει τίποτα. Η πιθανή εκ νέου υποψηφιότητά του είναι προφανές πως «κόβει» τον αέρα κάμποσων διεκδικητών.

Είναι βέβαιο πως ενδιαφερόμενοι θα βρεθούν. Το ζητούμενο και η ουσία του ζητήματος είναι ποιές προϋποθέσεις πρέπει να πληρεί η νέα Πρυτανική αρχή.

Αποτελεί, για παράδειγμα, ένα ισχυρότατο όπλο κύρους και αποδοχής η επιστημοσύνη του διεκδικητή. Η επιστημονική διαδρομή ενός εκάστου πρέπει να έχει τις αναγκαίες περγαμηνές ώστε να δημιουργούν την στερεή βάση αποδοχής από όλο το φάσμα των επιστημόνων του Ιδρύματος. 

Ένα ακόμα στοιχείο που θα συμβάλει καθοριστικά είναι τόσο η αυτό-αξιολόγηση όσο και η διεθνής επιστημονική αναγνώριση του επίδοξου Πρύτανη.

Ακόμα, έχει ο διεκδικητής «παράξει» ως διδάκτορες νέους επιστήμονες, έχει αναδείξει νέο επιστημονικό προσωπικό και που εργάζονται αυτοί;

Αυτά είναι μετρήσιμα μεγέθη.

Η διαρκής παρουσία στο Πανεπιστήμιο Πατρών δεν εγγυάται απαραίτητα γνώση των κατάλληλων λύσεων των προβλημάτων. Τουναντίον, αν η επιστημονική διαδρομή του υποψηφίου είναι εξ' ολοκλήρου  στο Πανεπιστήμιο Πατρών δύσκολα μπορεί να αποδείξει ότι διαθέτει εμπειρία από άλλα συστήματα και την ευρύτητα αντίληψης που χρειάζεται για καινοτόμες λύσεις. Και , όπως και αν το δει κανείς είναι διαφορετικό να μη έχεις περάσει το …αυλάκι , και άλλο να έχεις δει πέρα από αυτό…

Οφείλει επίσης, ο διεκδικητής, να παρουσιάσει το διοικητικό του έργο. Να δώσει πλήρη εικόνα των διοικητικών επιτυχιών που είχε ή των αποτυχιών του αν έχει την ευθύτητα και το απαιτούμενο θάρρος ή αυτογνωσία.

Οι νέες διοικητικές δομές των Πανεπιστημίων είναι μια αμφισβητούμενη, τουλάχιστον, πραγματικότητα. Είναι αναγκαίο, να δηλωθεί με σαφήνεια από τους υποψήφιους ποιο πρότυπο κατά τη γνώμη τους είναι καλύτερο για τη διοίκηση των Πανεπιστημίων και να εκφράσουν  την άποψή τους για το υπάρχον.

Καθοριστικής σημασίας είναι η στάση των υποψηφίων έναντι της συμμετοχής ή όχι έξω-πανεπιστημιακών παραγόντων στην οικονομική ενίσχυση της έρευνας. Πιο απλά, να αποφανθούν αν η συμμετοχή εταιρειών αλλά και μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων  με χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων ενισχύει την έρευνα, τη γνώση, την καινοτομία προς όφελος και του Πανεπιστημίου και της Κοινωνίας. Αν ναι υπό ποιές προϋποθέσεις και αν όχι  πως προτείνουν να αντληθούν οι αναγκαίοι χρηματικοί πόροι που ποιά είναι δυσεύρετοι.

Πολύς λόγος γίνεται για την αξιολόγηση του προσωπικού. Τόσο οι όροι όσο και τα αποτελέσματα    αυτών των αξιολογήσεων είναι τουλάχιστον ασαφή, το πλαίσιο μέσα στο οποίο διενεργούνται αφήνει ερωτηματικά και εγείρει προκαταλήψεις. Η αξιολόγηση όλων, από τον Πρύτανη  μέχρι των κλητήρα πρέπει να διεξάγεται με διαφανή και ασφαλή κριτήρια. Προφανώς και επ αυτού οι υποψήφιοι οφείλουν να δηλώσουν με κατηγορηματικό τρόπο  τι πρεσβεύουν τόσο επί της αρχής όσο και επί του πρακτέου.

Τέλος, κάθε διεκδικητής της διοίκησης του Πανεπιστημίου Πατρών οφείλει να καταθέσει την θέση του για τη σημερινή κατάσταση του Ιδρύματος αλλά και όραμα και το σχέδιό του για τα επόμενα χρόνια αλλά και την πολύπλευρη σχέση του με την κοινωνία και την πόλη. Για την ακρίβεια έχουν γίνει κάποιες προσπάθειες στο παρελθόν αλλά μάλλον εξυπηρετούσαν προσωπικές πολιτικές παρά στρατηγικό στόχο. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι τα περισσότερα ΑΕΙ διεθνώς είναι άρρηκτα δεμένα με τις πόλεις και τις περιοχές στις οποίες είναι εγκατεστημένα, εξασφαλίζοντας ισχυρή υποστήριξη παντός είδους και αντιστοίχως αποτελούν κόσμημα και καμάρι αυτών.

. 

Το Πανεπιστήμιο Πατρών  έχει διαγράψει μια σημαντική πορεία ανάπτυξης αλλά και συμβολής στην εκπαίδευση, την έρευνα, τη γνώση και τον πολιτισμό.

Όχι, δεν είναι επαρκές το έργο που έχει παραχθεί και τούτο κατά κύριο λόγω γιατί αποτέλεσαν τροχοπέδη, αν όχι  τίποτα χειρότερο, ορισμένες από τις κατά καιρούς διοικήσεις του, το «βαθύ» Πανεπιστήμιο –κατά το βαθύ Κράτος- ή αδιαφάνεια, οι κολεγιές, τα μικρά και μεγάλα συμφέροντα η κυριαρχία των μετρίων.

Αυτά και πολλά άλλα συνέτειναν  στη διαμόρφωση και αρνητικών αξιολογήσεων- όπως για παράδειγμα συνέβη με κάποιες σχολές. Σε ότι αφορά τους μέτριους  πρέπει να τους χρεώσουμε την απώλεια, την καθήλωση, την εξόντωση, ή την απαξίωση –στο μικρόκοσμό τους – σημαντικών επιστημόνων διεθνούς αναγνώρισης και έργου οι οποίοι είτε πήραν των ομματίων του και πήγαν αλλού είτε αποστασιοποιήθηκαν προστατεύοντας το έργο και την προσωπική και ακαδημαϊκή τους αξιοπρέπεια.

Επειδή στη διαδικασία εκλογής εμπλέκονται έμμεσα ή άμεσα πολιτικοί φορείς είναι μια ευκαιρία για όλους.

Τότε, τον Μάιο, θα διαπιστώσουμε αν τα πρόσωπα που θα υποστηρίξουν οι κομματικοί φορείς χαίρουν πραγματικής επιστημονικής και κοινωνικής εκτίμησης ή αποτελούν προϊόντα συναλλαγής, παρεών, διαπλοκών και δεν συμμαζεύεται.

Ο πήχης πλέον μπαίνει ψηλά, έτσι πρέπει, ούτως ώστε η μεταβατική περίοδος που διανύουμε να αποδειχθεί και ριζοσπαστική προς όφελος του Πανεπιστημίου, της γνώσης, της κοινωνίας. Το Πανεπιστήμιο μπορεί να είναι ένα από τα εφαλτήρια για το άλμα στο μέλλον.

 

 See You Later…