Γεωργία: Το όνειρο, η σκληρή πραγματικότητα και ο Ιωσήφ Στάλιν

Εκλογές στην Δημοκρατία της Γεωργίας, στην πρώην ΕΣΣΔ. Η πίστις δεν εξέλειπε!

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΒΑΡΕΜΕΝΟΥ(*)

               (από την avgi.gr)

• Ο λαός, που έψαχνε και ήθελε πάση θυσία να ελπίσει, είδε στο «Γεωργιανό Όνειρο» μια διέξοδο στα αδιέξοδα και παθιάστηκε ελπίζοντας σε μια αλλαγή που θα τον έβγαζε σ' ένα ξέφωτο όπου, και αν δεν υπήρχε η προσωπική Εδέμ του Ιβανισβίλι και του Καλάτζε, τουλάχιστον θα τον περίμενε μια καλύτερη τύχη.

Δύο εκλογές μέσα σ' ένα χρόνο για τη Γεωργία, μια χώρα 4 εκατομμυρίων κατοίκων, πατρίδα κάποτε του Ιωσήφ Στάλιν και, φυσικά, του τυχοδιώκτη απερχόμενου Προέδρου Σαακασβίλι, τον οποίο ο Πούτιν το 2008 είχε απειλήσει ότι «θα του κόψει τα αρχίδια». Ήταν τότε που κάποιοι Αμερικανοί μυστικοσύμβουλοι έσπρωξαν τον αυταρχικό στο εσωτερικό Σαακασβίλι να εισβάλει στην Αμπχαζία και είδε τα ρωσικά τανκς να κατηφορίζουν στον Καύκασο.

Πέρσι τέτοιοn καιρό, ένας πάμπλουτος επιχειρηματίας, ονόματι Μπιτζίνα Ιβανισβίλι, εισέβαλε στο πολιτικό τοπίο της χώρας πλασάροντας ένα «Γεωργιανό Όνειρο», όπως είναι το όνομα του κόμματός του, στους κατοίκους μιας χώρας που, προκειμένου να βρουν μια θέση στον ήλιο, μεταναστεύουν μαζικά στο εξωτερικό. Άρχισε να ρίχνει λεφτά στην προεκλογική πιάτσα προσφέροντας δωρεάν εισόδους σε νοσοκομεία και τζάμπα τηλεοπτικές συνδέσεις. Πάντα, όταν λείπει το ψωμί, τα θεάματα καταλαμβάνουν μια ιδιαίτερη θέση.

Ο Ιβανισβίλι, έχοντας στο πλάι του τον πρώην άσσο της Μίλαν Κάχα Καλάτζε, πυροδοτούσε στο συλλογικό υποσυνείδητο το όνειρο να μετατρέψει το δικό τους success story σε συλλογικό στόχο και πραγματικότητα. Μεταξύ των άλλων υπόσχονταν μια κάπως ισορροπημένη σχέση με τη Ρωσία, χωρίς να εγκαταλείπουν τον στόχο για την ενσωμάτωση στις ευρωατλαντικές δομές. 

Ο λαός, που έψαχνε και ήθελε πάση θυσία να ελπίσει, είδε στο «Γεωργιανό Όνειρο» μια διέξοδο στα αδιέξοδα και παθιάστηκε ελπίζοντας σε μια αλλαγή που θα τον έβγαζε σ' ένα ξέφωτο όπου, και αν δεν υπήρχε η προσωπική Εδέμ του Ιβανισβίλι και του Καλάτζε, τουλάχιστον θα τον περίμενε μια καλύτερη τύχη.

Το είδα πέρσι από κοντά στα πρόσωπα Γεωργιανών γυναικών που είχαν επιστρέψει από δουλειά στην Ελλάδα και αλλού, πόσο αγωνιούσαν το βράδυ της καταμέτρησης έξω από το εκλογικό τμήμα να ξημερώσει μια άλλη μέρα. Αυτή η συμμετοχή του λαού επέβαλε, τελικά, μια αλλαγή ασυνήθιστη για τέτοιες χώρες. Ο κόσμος χάρηκε και το πανηγύρισε στους δρόμους της όμορφης Τιφλίδας με την παρακμιακή γοητεία.

Επιστρέφοντας φέτος, ένα χρόνο μετά, για τις προεδρικές εκλογές, διαπίστωσα ότι ο ενθουσιασμός εκείνος είχε σε μεγάλο βαθμό εξατμιστεί στο καμίνι μιας οικονομικής πραγματικότητας που δεν άλλαξε, αλλά γλίστρησε στην ύφεση. Έστω κι αν το «Γεωργιανό Όνειρο» εδραίωσε τη θέση του στην πολιτική σκηνή, επιβάλλοντας τον δικό του υποψήφιο Γκιόργκι Μαργκβελασβίλι, ως νικητή με 62%, έναντι του εκλεκτού του Σαακασβίλι, Νταβίντ Μπακράτζε.

Η τρίτη στη σειρά, η κ. Μπουρντανάτζε, υποσχόταν να βελτιώσει θεαματικά τις σχέσεις με τη Ρωσία και να oδηγήσει στη Δικαιοσύνη αρκετούς από την κουστωδία του Σαακασβίλι, κάποιους από τους οποίους πρόλαβε και έβαλε φυλακή ο Ιβανισβίλι. Η Μπουρντανάτζε, που δεν είναι άγνωστη σε κάποιες μπουτίκ του Κολωνακίου από τις κατά καιρούς επισκέψεις της στην Ελλάδα, κατήγγειλε τον Σαακασβίλι και άλλους ότι κατέχουν 25.000 κασέτες με συνομιλίες από την ιδιωτική ζωή των πολιτικών τους αντιπάλων. Απ' ό,τι φαίνεται, ο γεωργιανός μύλος είναι ικανός να αλέσει πολλά ακόμη.

Το πιο εντυπωσιακό, όμως, είναι ότι ο πρωθυπουργός και ιδρυτής του «Γεωργιανού Ονείρου» Ιβανισβίλι δήλωσε, ένα χρόνο μετά την περσινή του νίκη και πριν από τις φετινές προεδρικές εκλογές, ότι θα αποχωρήσει από την πολιτική και θα ασχοληθεί με την κοινωνία των πολιτών. Τώρα, αν αυτοί θα είναι όλοι οι Γεωργιανοί ή κάποιοι VIP πολίτες, δεν το γνωρίζω. Αυτό που κατάλαβα είναι ότι η Γεωργία οδηγείται προς το ευρωατλαντικό μέλλον μέσα από σωρεία αντιθέσεων. 

Από τη μια το καταναλωτικό όνειρο και, από την άλλη, μια απροσδιόριστη και θολή νοσταλγία αρκετών προς το διασημότερο τέκνο της Γεωργίας, τον Ιωσήφ Βησαριόνοβιτς Τζουγκασβίλι - Στάλιν. Ένας ταξιτζής μου έδειξε εντυπωσιασμένος το Mall της Τιφλίδας, ενώ ένας άλλος, μισός Γεωργιανός - μισός Ρώσος, μου χάρισε ένα βιβλιαράκι μ' ένα ποίημα του Στάλιν. Όλα αυτά, σε μια πόλη που είναι η τρίτη, μετά τα Τίρανα και το Βίλνιους, που έχει λεωφόρο αφιερωμένη στον Τζορτζ Μπους τον νεότερο...

Στο μουσείο Στάλιν

Παίρνοντας λοιπόν τη λεωφόρο Τζορτζ Μπους κατευθύνθηκα στο Γκόρι, όπου και το συμπαθές μουσείο αφιερωμένο στον Ιωσήφ Στάλιν. Έξω απ' αυτό, βρίσκεται το μικρό σπίτι της οικογένειας και μια σιδηροδρομική άμαξα, προφανώς η προσωπική του. Μέσα, φωτογραφίες και προσωπικά αντικείμενα, από τις πίπες και τις μπότες του μέχρι το σπαθί, τη στρατιωτική στολή και το προσωπικό του γραφείο, όχι στο Κρεμλίνο αλλά από την εποχή που ήταν κομισάριος.

Κείμενα της παιδικής του ηλικίας στην παράνομη εφημερίδα «Ίσκρα» (τότε δεν υπήρχαν τα σάιτ...), ενώ ολόκληρη την πρώτη σελίδα της «Πράβντα» καλύπτει η ομιλία του στο συνέδριο του '35. Ένα σωρό φωτογραφίες του με θρυλικές μορφές της επανάστασης, αλλά και με τον Γκόρκι, τον Ρομαίν Ρολάν, τον Τσώρτσιλ και τον Ρούσβελτ. Δώρα από αντιπροσωπείες, μια μινιατούρα σοβιετικού τανκ και άλλα πολλά και ενδιαφέροντα...

Αγόρασα ένα μπουκάλι κρασί με τη φωτογραφία του Generalisimus, με την πεποίθηση ότι θα είναι πολύ δυνατό και πως, όταν θα το ανοίξω, θα συμβεί σε μένα ό,τι και στον Μαρσέλ Προυστ, στο «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», όταν έφαγε μια μαντλέν. Να αναβιώσουν, δηλαδή, τα χρόνια της νιότης, όταν, από αντισταλινική σκοπιά, εμπλεκόμασταν σε υπόγειες ή φανερές αντιπαραθέσεις με συντρόφους που υποστήριζαν τον Ιωσήφ, μέσα στο άκαμπτο πλαίσιο του ΚΚΕ. 

Μάχες που σήμερα, με την απόσταση του χρόνου, μοιάζουν από χέρι άγονες και χαμένες, με δεδομένη τη γνωστή κατάληξη της υπόθεσης του «υπαρκτού σοσιαλισμού». Ας παρηγορηθούμε με την ιδέα ότι στη ζωή τίποτα δεν είναι χαμένο.

Η κόρη μου πρότεινε να ανοίξουμε το κρασί όταν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση, αλλά της απάντησα ότι, αν γίνει αυτό, δεν θα είναι το τέλος μιας επιτυχούς πορείας, αλλά μια δύσκολη αρχή όπου όλα θα παίζονται και η μάχη θα γίνει για μια διαφορετική κατάληξη από αυτή που προανέφερα. Κι άσε το κρασί να παλιώνει...

 (*) Ο Γιώργος Βαρεμένος είναι βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας του ΣΥΡΙΖΑ. Βρέθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στη Γεωργία ως παρατηρητής του ΟΑΣΕ στις προεδρικές εκλογές