Απάντηση του Δήμου Πατρέων στον ΣΥΡΙΖΑ Αχαΐας σχετικά με την καταγγελία του για το εργοστάσιο απορριμμάτων

Με την ευκαιρία ερωτημάτων που έχουν απευθυνθεί στο Δήμο από την Νομαρχιακή Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και τον τοπικό Τύπο και αφορούν το διαγωνισμό για την Μελέτη, Κατασκευή,
Συντήρηση και Λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Αστικών Στερεών Αποβλήτων του Ν. Αχαΐας, σας γνωρίζουμε τα παρακάτω:

Η κατασκευή εργοστασίων για την επεξεργασία των απορριμμάτων δεν είναι επιλογή της Αυτοδιοίκησης αλλά του κράτους. Ο εγκεκριμένος Περιφερειακός Σχεδιασμός προβλέπει την κατασκευή μιας μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) για όλους τους Δήμους του Ν. Αχαΐας. Επίσης, οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες και ο Ν. 4042/2012 απαγορεύουν πλέον την απευθείας ταφή των αστικών απορριμμάτων σε ΧΥΤΑ κι επιβάλουν την επεξεργασία τους. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης οι Δήμοι θα καταβάλουν, από το 2014, πρόστιμο 35 ευρώ/τόνο απορριμμάτων, το οποίο θα αυξάνεται κατά 5 ευρώ/τόνο έως του ποσού των 60 ευρώ/τόνο. Κυβερνητική επιλογή, υποχρεωτική για όλους τους Δήμους της χώρας, είναι και η επιλογή της ανάθεσης της κατασκευής και λειτουργίας των μονάδων επεξεργασίας σε Ιδιωτικούς Φορείς Σύμπραξης (ΙΦΣ), με τη μορφή της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Οι Δήμοι δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα ίδια κεφάλαια για να αυτοχρηματοδοτήσουν την κατασκευή και λειτουργία των εργοστασίων.

Η Δημοτική Αρχή της Πάτρας λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, καθώς και το γεγονός ότι ο χρόνος λειτουργίας του ΧΥΤΑ της Ξερόλακκας εξαντλείται, δεν είχε καμία άλλη ρεαλιστική και άμεσα υλοποιήσιμη επιλογή για τη διάθεση των απορριμμάτων της πόλης τα προσεχή χρόνια. Παρά τις ασφυκτικές πιέσεις της τότε κυβέρνησης και των τοπικών εκπροσώπων της, αλλά και την οξεία κριτική της πλειοψηφίας των Δημοτικών Παρατάξεων της αντιπολίτευσης, η παρούσα Δημοτική Αρχή απέρριψε την επιλογή της προηγούμενης για δημοπράτηση του έργου με τη μορφή της σύμβασης παραχώρησης Δημοσίου έργου, κατά το πρότυπο της σύμβασης για την κατασκευή της Ολυμπίας οδού. Αρνήθηκε να αποδεχθεί ένα διαγωνισμό με φωτογραφικές διατάξεις που δεν εξασφάλιζαν στοιχειώδη ανταγωνισμό και προέβλεπαν όρους αποικιακού τύπου. Απορρίψαμε μια πολιτική επιλογή που θα στοίχιζε στους Πατρινούς περίπου 120 ευρώ/τόνο απορριμμάτων. Αντιπροτείναμε τη δημοπράτηση της κατασκευής και λειτουργίας της μονάδας, όχι ως έργου (Σύμβαση Παραχώρησης) αλλά ως υπηρεσίας (ΣΔΙΤ), όχι με αποδεκτή μία και μοναδική και μάλιστα την ακριβότερη τεχνολογία, αλλά με αποδεκτές όλες της τεχνολογίες Μηχανικής και Βιολογικής Επεξεργασίας και μοναδικό κριτήριο επιλογής του μειοδότη την χαμηλότερη Τιμή Εισόδου. Αυτή τη μέθοδο δημοπράτησης, που πρώτος ο Δήμος της Πάτρας πρότεινε το 2011 ως την καταλληλότερη για την προστασία των συμφερόντων των Πατρινών, σήμερα την έχει υιοθετήσει και την εφαρμόζει το σύνολο των Δήμων της χώρας. Ο πρώτος διαγωνισμός ΣΔΙΤ που ολοκληρώθηκε πρόσφατα στην Περιφέρεια Πελοποννήσου οδήγησε σε Τέλη Εισόδου 61 ευρώ/τόνο απορριμμάτων. 

Σύμφωνα με την πρόβλεψη του εγκεκριμένου Περιφερειακού Σχεδιασμού, η Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων που προβλέπεται να κατασκευαστεί στου ΦΛΟΚΑ, θα επεξεργάζεται τα απορρίμματα όλου του νομού.  Κατά την Α΄  Φάση του διαγωνισμού δεν υπήρχαν ακόμα αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων της 3^ης και 4^ης  Διαχειριστικής Ενότητας (Δήμοι Αιγιαλείας και Καλαβρύτων) επί του θέματος. Για το λόγο αυτό στην προβλεπόμενη  Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ των Φο.Δ.Σ.Α. (Κύριος του έργου), και του φορέα υλοποίησης (Δήμος Πατρέων) δεν συμμετείχαν ο 3^ος και 4^ος Φο.Δ.Σ.Α. Έκτοτε και οι δύο προαναφερόμενοι φορείς αποφάσισαν τη συμμετοχή τους. Εκκρεμεί η τυπική διαδικασία τροποποίησης της υπάρχουσας Προγραμματικής Σύμβασης ώστε να συμπεριληφθούν και οι φορείς αυτοί στους Κυρίους του έργου.

Ο διαγωνισμός για την ανάδειξη αναδόχου του έργου γίνεται σύμφωνα με τον Ν. 3389/2005 σε δύο φάσεις. Στη Α΄ Φάση (προεπιλογή) κλήθηκαν οι ενδιαφερόμενοι να συμμετέχουν στο διαγωνισμό για τη Μελέτη, Κατασκευή, Συντήρηση και Λειτουργία μιας ΜΕΑ δυναμικότητας περίπου 130.000 τόνων/έτος και μιας Μονάδας Επεξεργασίας Προδιαλεγμένων Οργανικών  δυναμικότητας περίπου 20.000 τόνων/έτος. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η διαχείριση των βιομηχανικών αποβλήτων δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αλλά των ίδιων των ιδιωτών παραγωγών τους. Η συνολική προβλεπόμενη δυναμικότητα προσδιορίστηκε με βάση τα παραχθέντα αστικά στερεά απορρίμματα στο Ν. Αχαΐας το 2012. Είναι ενδεικτική και δεν είναι δεσμευτική κατά την παρούσα φάση του διαγωνισμού. Η οριστική δυναμικότητα θα προσδιοριστεί στα τελικά τεύχη του διαγωνισμού και θα εξαρτηθεί όχι μόνο από τη σημερινή αλλά και από τη μελλοντική παραγωγή απορριμμάτων σε βάθος 25ετίας. Επισημαίνεται ότι η ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα απορριμμάτων για την οποία θα δεσμευτούν οι Δήμοι ότι θα διαθέτουν για επεξεργασία στο εργοστάσιο δεν θα είναι το σύνολο της δυναμικότητας της μονάδας αλλά ποσοστό αυτής. Κατά τον τρόπο αυτό θα εξασφαλιστεί η δυνατότητα στο Δήμο να αναπτύξει προγράμματα μείωσης των παραγόμενων απορριμμάτων, προγράμματα ανακύκλωσης κ.λ.π.

Την 1-10-2013 η Οικονομική Επιτροπή ενέκρινε τα τεύχη της ΒΙ Φάσης του διαγωνισμού (ανταγωνιστικός διάλογος). Κατά τη φάση αυτή του διαγωνισμού διεξάγεται διάλογος μεταξύ της Επιτροπής Διαγωνισμού με κάθε έναν από τους διαγωνιζομένους ξεχωριστά προκειμένου να απαντηθούν ερωτήματα και να δοθούν διευκρινήσεις σε θέματα που αφορούν ενδεικτικά: στη χρονική διάρκεια της σύμβασης σύμπραξης, στην απαιτούμενη δυναμικότητα της Μ.Ε.Α., στη σύσταση των απορριμμάτων, στην ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα, στο ποσοστό υπολείμματος που θα οδηγείται στο ΧΥΤΥ, στις συμβατικές υποχρεώσεις και στην κατανομή κινδύνων του Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης και της αναθέτουσας αρχής, στις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, στο μηχανισμό πληρωμών, στη χρηματοδοτική δομή κλπ.

Μετά την ολοκλήρωση του διαλόγου στα μέσα Δεκεμβρίου θα ακολουθήσει η ΒΙΙ Φάση του διαγωνισμού, που περιλαμβάνει τη σύνταξη και έγκριση από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου των τελικών τευχών δημοπράτησης με βάση τους οποίους οι διαγωνιζόμενοι θα υποβάλλουν τις δεσμευτικές οικονομικές προσφορές τους. Στα τεύχη αυτά θα καθοριστούν δεσμευτικά οι αποδεκτές τεχνολογίες, η δυναμικότητα της μονάδας, η χρονική διάρκεια της σύμβασης, το αποδεκτό ποσό υπολείμματος για ταφή στο ΧΥΤΥ, η ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα απορριμμάτων για την οποία οι Δήμοι θα δεσμευτούν ότι θα διαθέτουν για επεξεργασία, οι περιβαλλοντικοί όροι και δεσμεύσεις κ.λ.π. Μοναδικό κριτήριο για την ανάδειξη του αναδόχου θα είναι το μικρότερο προσφερόμενο ύψος των Τελών Εισόδου, δηλαδή του ποσού ανά τόνο απορριμμάτων που θα καταβάλλουν οι Δήμοι για την επεξεργασία των απορριμμάτων τους.