Περί Παραρτήματος και Δημοσίου Χώρου

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΣΑΡΔΕΛΙΑΝΟΥ
Ο τρόπος με τον οποίο έχει αντιμετωπιστεί η επέμβαση στο Παράρτημα είναι πραγματικά άξιος προβληματισμού με την πληθώρα άρθρων και αναρτήσεων φορέων, κομμάτων αλλά και μεμονωμένων πολιτών, δημοσιογράφων και πνευματικών ανθρώπων της πόλης μας που όχι μόνο είναι αντικρουόμενες, αλλά πολλές από αυτές αντιφάσκουν εσωτερικά. 

Τον προβληματισμό τον εντείνει το γεγονός ότι όλα αυτά, συνοδεύονται με μία γενίκευση και παραλληλισμό των όσων, εδώ και μία δεκαπενταετία διαδραματίζονταν στο Παράρτημα, με γεγονότα και καταστάσεις που πραγματοποιούνται στην Ευρώπη και επίσης όψιμα γίνεται προσπάθεια να φωτιστούν Πολιτιστικές και Κοινωνικές δραστηριότητες (που όντως γίνονταν) που πολλοί από αυτούς που τις υπερασπίζονται όχι μόνο δεν τις ήξεραν αλλά άλλαζαν τετράγωνο όταν περνούσαν από εκεί. Για να μην μιλήσουμε βέβαια για τον όρο αυτοδιαχείριση. 

Κατ’ αρχήν θα συμφωνήσω με την άποψη που έχει διατυπώσει σε ένα ενδιαφέρον άρθρο του (χωρίς να συμφωνώ με όλα) ο Ανδρέας Τσιλίρας ότι ο βαθύτερος λόγος που η Κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο προέβη στην επιχείρηση στο Παράρτημα, είναι η εμπέδωση της αντίληψης ότι υπάρχει πλέον «Νόμος και Τάξη». 

Το γεγονός όμως αυτό από μόνο του δεν μπορεί να οδηγήσει αυτομάτως κάποιον στο να τοποθετηθεί υπέρ ή κατά αυτής της επιχείρησης. Γιατί ο λόγος ύπαρξης και αποστολή του Υπουργείου είναι αυτός. Δηλαδή η εμπέδωση της αντίληψης ότι υπάρχει «Νόμος και Τάξη». Εκτός αν πιστεύουμε ότι δεν χρειαζόμαστε το Υπουργείο. Το πρόβλημα λοιπόν είναι η λέξη «πλέον» η οποία δεν σε πείθει με κανένα τρόπο όταν καταρρέουν τα πράγματα σε όλα υπόλοιπα Υπουργεία. Αυτό μας μάρανε;

Πάμε λοιπόν από την αρχή. 

Το Παράρτημα είναι ένας Ιστορικός Δημόσιος χώρος που βρισκόταν υπό κατάληψη από ένα σύνολο συλλογικοτήτων που ένα μεγάλο μέρος από αυτές ανήκουν στον αντιεξουσιαστικό επαναστατικό χώρο που ακόμα και οι τελευταίες δημόσιες ανακοινώσεις τους δίνουν ένα σαφές πολιτικό στίγμα. 

Το πρώτο πράγμα κατά την γνώμη μου, που οφείλει κάποιος να τοποθετηθεί πριν από όλα είναι αν είναι υπέρ της κατάληψης Δημόσιων χώρων έστω και υπό προϋποθέσεις. 

Στην Ελλάδα ο όρος Δημόσιος χώρος σχεδόν από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους έχει χάσει το πραγματικό του νόημα. Η κυρίαρχη αντίληψη είναι ότι Δημόσιο είναι κάτι που ανήκει στον καθένα. Από το παράθυρο λοιπόν έχει μπει η έννοια της «ιδιοκτησίας» στην έννοια του Δημοσίου. Αυτό εξηγεί και το γεγονός ότι -σε αντίθεση με την Ευρώπη- ως λαός και ο κάθε ένας μας ξεχωριστά, αντιμετωπίζουμε τον Δημόσιο χώρο κατά το δοκούν (αφού ανήκει και σε μας) και έχουμε καταντήσει να τον καταστρέφουμε. 

Πιστεύω ότι ο Δημόσιος χώρος δεν ανήκει σε κανέναν και εξυπηρετεί το όλον. Γι’ αυτό το λόγο και είμαι κατηγορηματικά κατά των καταλήψεων των Δημοσίων χώρων. Έστω και αν αυτοί παραμένουν αναξιοποίητοι από το Κράτος, το Δήμο κ.λ.π. Και μόνο η διασφάλιση του Δημόσιου χαρακτήρα τους εξυπηρετεί το όλον. Διότι είναι υποθήκη για τα παιδιά μας. 

Κάτω από αυτό το σκεπτικό η απόδοση του Παραρτήματος στο Δήμο από μόνο του είναι θετικό γεγονός. Ο τρόπος «αξιοποίησης» του έτσι ώστε να αποδίδονται τα αποτελέσματά του στο Κοινωνικό σύνολο είναι μία τελείως διαφορετική συζήτηση η οποία είναι προφανές ότι πρέπει να ανοίξει. 

Οι κραυγές ή οι ψίθυροι με το ταυτόχρονο ανακάτεμα της ιστορικής μνήμης, της αξιοποίησης του χώρου, των πολιτιστικών δράσεων, της καταστολής και όλων των συναφών χωρίς καμιά απολύτως προτεραιότητα, με δόσεις (μεγάλες και μικρές, αληθινές ή ψευδείς) όψιμης επαναστατικότητας συμβάλουν κατά την γνώμη μου στην μετάλλαξη, των επιρρεπών στον λαϊκισμό γιαλαντζί «σοσιαλιστών» των τελευταίων δεκαετιών, σε «εθνικοσοσιαλιστές». Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος. 

Έτσι και αλλιώς την δημιουργική φωνή των νέων, παρόλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει ιστορικά, ποτέ και κανείς δεν έχει καταφέρει να τις φιμώσει.