Στους δρόμους της διαμαρτυρίας για αποτροπή της πείνας οδηγούνται οι συνταξιούχοι!

Φωτογραφία αρχείου από διαδήλωση στο Σύνταγμα Αθηνών.

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΔΗΜ. ΜΟΣΧΟΥ

Παραβρέθηκα στη συνέλευση των συνταξιούχων ΙΚΑ και Δημοσίου, που έγινε στο ΕΚΠ την Τρίτη 9-4-13. Μεταξύ άλλων πολλών άκουσα και σημείωσα τούτο: «Κοιτάζουν να μας κόψουν τη λιγοστή σύνταξη, που παίρνουμε εμείς οι  παππούδες, που από αυτή ζούμε και ζουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας, με την ανεργία που υπάρχει».

Μέσα σε λίγες λέξεις συμπυκνώθηκαν νοήματα όπως, φτώχεια, ανεργία, ανέχεια των νέων ζευγαριών και των ελεύθερων, πείνα και το χειρότερο η απελπισία, που ανοίγει δρόμους απρόβλεπτους.

«Που από αυτή ζούμε και ζουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας». Η τραγικότητα της κατάστασης περιγράφεται αδρά μπροστά μας.

Οικογενειάρχες που καλούνται να ζήσουν παιδιά και να αντιμετωπίσουν υποχρεώσεις με βάση την σύνταξη του παππού. Και όχι μόνον. Ο παραλογισμός του χαρατσιού, ο κεφαλικός φόρος επί οθωμανών, θεσμοθετείται ως κανονικός φόρος, παρά την δέσμευση ότι τον Δεκέμβριο του 2012 θα έληγε η καταβολή του. Όλοι λένε πως είναι δυσβάστακτο μα και οι τρεις το θεωρούν απαραίτητο.

Μάλιστα η ΔΗΜΑΡ που μιλούσε για αναλογικότητα στην καταβολή φόρων εκ μέρους των πολιτών, ως ορίζει το Σύνταγμα, ανάλογα με την φοροδοτική ικανότητα του κάθε πολίτη, προέταξε άρνηση με κόκκινες γραμμές και στην πρώτη λοξή ματιά Στουρνάρα υπέκυψε και στην εξωθεσμική συνάντηση των τριών αρχηγών, οι κόκκινες γραμμές έγιναν κόκκινες κορδέλες, από αυτές που οι Πατρινοί γνωρίζουν στο Καρναβάλι!  Και γράφω «εξωθεσμική», διότι από καμία συνταγματική πρόνοια δεν προβλέπεται αυτή, αλλά αντιθέτως ο συνταγματικά οριζόμενος να διοικήσει είναι ο πρωθυπουργός.

Κι όλες αυτές οι παρεκτροπές γίνονται εξαιτίας της πολιτικής των μνημονίων, από αυτούς που κυβερνούν και ποτέ, μα ποτέ, δεν είπαν έστω ένα όχι στους δανειστές επί τρία χρόνια τώρα! Αντιθέτως διέρρευσαν και μας απείλησαν έτσι, ότι εάν επιμένει η τρόικα στις απαιτήσεις της (αυτά δηλαδή που υπέγραψαν και οι τρείς) δεν θα κρατηθούν στην κυβέρνηση αυτοί, και τότε θα δώσει ο Σαμαράς τα κλειδιά στον Τσίπρα! «Από το στόμα τους και στου Θεού τ’ αυτί» λέει ο λαός μας.

Γιαυτό και ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης τους είπε, «παραδώστε τα κλειδιά» για να έρθει νέα κυβέρνηση που μπορεί να σώσει τον τόπο από τα βράχια που τον οδηγείται.

Οι συνταξιούχοι, τα τιμημένα γηρατειά, εξωθούνται στους δρόμους,   στην διαμαρτυρία, στο ΙΚΑ Αγ. Αλεξίου, προχθές Τετάρτη, που κινδυνεύει να μείνει χωρίς γιατρούς, στην Γ΄ ΔΟΥ που στέλνει τα ραβασάκια του χρέους την ερχόμενη Δευτέρα 15-4-13, στη ΔΕΗ την Τετάρτη 17-4-13 και το αποκορύφωμα των κινητοποιήσεών τους είναι την Παρασκευή 19-4-13 στην πανσυνταξιουχική διαμαρτυρία στον Πρωθυπουργό, στην Αθήνα, με πούλμαν που θα διατεθούν γιαυτό δωρεάν και από Πάτρα θα αναχωρήσουν από την πλ. Γεωργίου.

Το φάσμα της πείνας είναι ορατό, με την πολιτική που ακολουθείται. Αλλά πως προσδιορίζεται η πείνα σήμερα;

Ένα εξαίρετο άρθρο του Όμηρου Ταχμαζίδη (Η ντροπή των φτωχών) ενός ελεύθερου διανοητή από την Θεσσαλονίκη, είναι εξαιρετικά διαφωτιστικό. Σας το παραθέτω για ανάγνωση:  

«Η έννοια της πενίας είναι σχετική, ορίζεται από το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο αναφέρεται. Σήμερα ανθούν πάλι οι σχετικοί προβληματισμοί. Ο «κρατικά ρυθμιζόμενος καπιταλισμός» (Juergen Habermas) έχει αποχαιρετήσει προ πολλού το ιστορικό προσκήνιο και η παγκοσμιοποιημένη οικονομία αποδόμησε κάθε δυνατότητα κρατικής παρέμβασης. Έτσι οι οικονομικές κρίσεις καταγράφονται ως κρίσεις του κοινωνικού κράτους. Το τελευταίο εγκλωβίστηκε στην παγίδα που επέβαλλε το κεφάλαιο μέσω της διαρκούς διαδικασίας αναδιαρθρώσεων και επιταχύνσεων.

Στη συγκυρία που διανύουμε ο κίνδυνος της πενίας σκιάζει και τα μικροαστικά στρώματα. Η σύγχρονη μορφή της αφορά μια κατάσταση μειωμένων κοινωνικών επαφών, μειωμένης κοινωνικής αποδοχής, περιθωριοποίησης, ψυχολογικής πίεσης και άγχους. Στην «αθλιότητα του κόσμου» (Pierrer Bourdieu), η πενία καταγράφεται επιστημονικώς μέσω των κοινωνικών στατιστικών, αλλά τούτες «αποκρύπτουν» το γεγονός ότι ακόμη και η προσωρινή φτώχεια επιβαρύνει αρνητικά την εικόνα που έχει το άτομο για τον εαυτό του και μειώνει την αυτοεκτίμησή του. Κάτι που θα το σημαδεύει εφ΄  όρους ζωής.

Το υποκείμενο της μισθωτής εργασίας σε περιόδους κρίσης «υποχωρεί», ώστε να διασφαλίζει με κάθε κόστος εργασία. Εδώ συναντά ο φόβος της ολίσθησης σε συνθήκες πενίας την απολιτικοποίηση των όρων διαβίωσης. Το φαινόμενο παρουσιάζει διπλή όψη: τα άτομα αποφεύγουν να καταστήσουν την πενία τους ορατή και, ταυτοχρόνως, η ίδια η κοινωνία αρνείται να τη θεωρήσει ως «φυσιολογική» κοινωνική συνθήκη, διότι έτσι θα αμφισβητούνταν οι βάσεις νομιμοποίησης του βιομηχανικού καπιταλισμού.

Η καλυμμένη πενία ή πενία της ντροπής εκδηλώνεται συμβολικά, π.χ. όταν μια οικογένεια δανείζεται για να πάει διακοπές, ώστε να συγκαλύψει προς τα έξω την οικονομική της αδυναμία. Οι φτωχοί που ντρέπονται, συμπεριφέρονται σε ευθεία αναλογία με τους σκοπούς προς την ικανοποίηση εκείνων που επιδιώκουν να μετατρέψουν την πενία σε πολιτικό ταμπού. Η ντροπή των φτωχών είναι κομφορμιστική και επιδεινώνει ακόμη περισσότερο τη θέση τους.

Από επιστημονικής θεωρητικής σκοπιάς χρειαζόμαστε επειγόντως μια θεώρηση των συνθηκών πενίας, οι οποίες προκύπτουν εν μέσω κρίσης, από πολιτικής-πρακτικής απαραίτητη είναι μια νέα αυτοπεποίθηση των λαϊκών στρωμάτων που θα εστιάζει στην αλληλεγγύη και θα αντιστέκεται στις πιέσεις που ασκεί η «κοινωνία του άγχους» (P. Sloterdjik)  μέσω των ραγδαίων αλλαγών και θα ενισχύει το άτομο στον αγώνα του να αποκτήσει την ελάχιστη εποπτεία σε μια καθημερινότητα διαρκούς περιδίνησης».